…" ..… …-- η 22) ΟΔΗΓΟ: ΤΟΝ ΞγΛοΓΛ…1Πτι-ι Κι?ίος A. ΗΛκ-ΡΜζ Ε.Ο.Μ.η.Ε,χ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 'Ασφαλδς καµµιά τέχνη δέν μαθαίνεται µέ τά βιβλία. Πρώτη καί κύρια πηγή μάθησης είναι ή άσκηση είτε στό έργαστήριο είτε, πιό µεθοδικά, σέ είδικευµένες σχολές. Κατά τήν περίοδο πού άνθισε ή παραδοσιακή μας τέχνη ή μαθητεία ήταν καθορισµένη καί µα- κρόχρονη. Δίπλα σέ έµπειρους τεχνίτες, & µικρός µαθητευόµενος περνούσε άπό διαδοχι- κά στάδια άρχίζοντας άπό έντελδς δευτερεύουσες βοηθητικές έργασίες, έξοικει6νσταν µέ τό άντικείµενο καί τίς µεδόδους έπεξεργασίας του καί βαθμιαία άναλάµβανε περισσό- τερο δπεύθυνες έργασίες Ώσπου νά γίνει τέλειος τεχνίτης. Δέν ήταν, βέβαια, προκαθο- ρισμένες µέ άκρίβεια οί προθεσµίες, γιατί σηµαντικό ρόλο έπαιζε ή έπιμέλεια καί ή άξιοσύνη;€πάντα ξεπερνο6σαν τή δεκαετία. Μαζί µέ τήν πρακτική άσκησή του, & µαθητευ- όμενος άφοµοίωνε τό ύφος καί τό θεµατολόγιο τής παράδοσης, πού οί έµπειροι καθοδηγη- τές του ήταν οί φυσικοί της οορείς.Σήµερα οί συνθήκες είναι έντελδς διαφορετικές. Λε κάχρονη ή δεκαπεντάχρονη µαθητεία είναι άκατανδητη. 'Η σχολή ή τό έργαστήριο διαφέ- ρουν άπό τό παλιό παραδοσιακό συνεργείο, δέ ζούν πιά µέσα στόκλίµα µιάς µακροχρόνι- ας τεχνικής καί ίδεολογικής συνέχειας.Προσφέρουν άποκλειστικά τεχνικές γνώσεις. "Ωσ- τόσο, ή όλοκληρωµένη γνώση είναι συνδιασμός θεωρίας καί πρακτικής. 'Η θεωρία έπεκτεί νει καί βαθαίνει τήν πρακτική τριβή καί ή άσκηση έπιβεβαιώνει καί στερεώνει τή θεω- ρία. Αύτή ή σκέψη ύπήρξε καί ή άφετηρία τού σηµερινού βιβλίου. Δέ σκοπεύει νά δηµι- ουργήσει τεχνίτες άλλά νά πλουτίσει τ6γνωστικ6 τους πεδίο, νά τούς συνδέσει κάπως pi τό ήθος καί τίς συνθήκες δουλειάς των παλι6ν τους όμότεχνων. Καί κάτι άκόµα= νά τα- ξινοµήσει καί νά άποµνηµονεύσει μερικές πρακτικές γνώσεις όσων θέλουν νά άσχοληθούν µέ τήν τέχνη τής ξυλογλυπτικής. "Ενας άλλος λόγος πού συνέτεινε στήν έκδοση αύτή είναι ή θέση τής ξυλογλυπτικής στήν έλληνική παράδοση άλλά καί στή σύγχρονη χειροτεχνική δραστηριότητα. Θέση σηµαν τική καί άπό τήν ποσοτική καί άπό τήν ποιοτική άποψη. Χιλιάδες θαυµαστά ξυλόγλυπτα τέµπλα, άμβονες,προσκυνητάρια, άναλόγια, παγκάρια, άρτοο6ρια καί άλλα σκεύη είναι σκορπισµένα σ'έκκλησίες σ'δλόκληρο τόν έλληνικό χωρο. Ταβάνια, πόρτες, µεσάντρες, κασέλες, σκαμνία, κάγκελα, κεφαλόσκαλα στολισµένα Σµέ χαµηλά άνάγλυφα ομορφαίνσυν τόν έσωτερικ6 χήρο σπιτιδν σέ κάµπους, βουνά καί νησιά δίνοντας τό μέτρο τού δηµι- ουργικού µόχθου των παλιών άνώνυµων τεχνιτδν. 'Ακρόπρωρα, µουσικά όργανα, γκλίτσες, ρόκες, κουτάλια, πιρούνια καί ποικίλα µικροαντικείµενα έκτίθενται σέ Μουσεία καί ί- διωτικές συλλογές ή άποτελούν σεβαστά οίκογενειακά κειµήλια. Μά καί ή σύγχρονη ξυ- λογλυπτική είναι πλούσια σέ έπιτεύγµατα. Δραστήρια έργαστήρια είναι σκορπισμένα σ' δλ6κληρη τήν 'Ελλάδα καί ή παραγωγή τους όχι μόνον καλύπτει τίς άνάγκες τής έσωτε- 2 ρικής κατανάλωσης άλλά πραγµατοποιεί καί έξαγωγές. Βασισµένη σέ παραδοσιακά µορφο- λογικά στοιχεία προχώρησε μέ τόλµη καί σύνεση στή δημιουργία σύγχρονων έφαρµογών. "Οσοι άπό τούς άναγνώστες τού βιβλίου αύτού ξέρουν τό συγγραφέα του καί τό έργο του γιά τήν ξυλογλυπτική θά πρέπει νά έχουν ύπ'όφη τους πώς πέρα άπό τήν ίστορική καί αίσθητική θεώρηση, όπως τό βιβλίο "'Η Ξυλογλυπτική τού Πηλίου", τό κεφάλαιο "Ξυλογλυπτική" στόν τόµο "Νεοελληνική Χειροτεχνία" τής 'Εθνικής Τραπέζης τής 'Ελλά- δος, τό κεφάλαιο "Ξυλογλυπτική" στό βιβλίο του "'Η Λαϊκή Τέχνη τού Πηλίου", τό άρ- θρο" Ποιμενικό Ξυλόγλυπτα"στό περιοδικό "Ζυγός", τήν άνακοίνωση στό ΙΘ Διεθνές Συνέ- δριο Βυζαντινών Σπουδών" "Ενα μεταβυζαντινό Ψέµπλο στό Πήλιο" καί άλλα, έχει καί κά- ποια θητεία, πάρεργη βέβαια, στήν πρακτική τής τέχνης αύτής. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Ξυλογλυπτική είναι ή άπεικόνιση µορφών πάνω σέ ξύλο. 'Αποτελεί, δηλαδή, έναν το- µέα τής γλυπτικής, ή όπόία χρησιμοποιεί ποικίλες ύλες, µάρµαρο, πωρόλιθο, χαλκό, ό- ρείχαλκο, κόκκαλα, ψηµένο πηλό καί άλλα. 'Από πολλά στοιχεία βγαίνει τό συµπέρασµα πώς ή ξυλογλυπτική καλλιεργήθηκε άπό τούς προϊστορικούς χρόνους. 'Εν τούτοις τά πα- λιότερα δείγµατα αύτής τής τέχνης έχουν χαθεί έπειδή τό ξύλο δεν άντέχει στό πέρασ- μα τού χρόνου."Ετσι, ένώ έχουμε πάµπολλα έργα κεραμεικής ή πλαστικής σέ ψημένο πηλό, λίθινα άγάλµατα ή άνάγλυφα καί έργα µεταλλοτεχνίας, τά παλιά έργα ξυλογλυπτικής πού σώζονται είναι έλάχιστα, καί µόνο στήν Αίγυπτο διατηρήθηκαν έπειδή τόκλίµα της εί- ναι ξηρό. 'Λπό φιλολογικές πηγές, καί κυρίως άπό τή Βίβλο, ξέρουμε πώς καί ο! 'Ισυ- δαίοι πήραν άπό τούς Αίγύπτιους τήν τέχνη αύτή. 'Από τούς άρχαίους συγγραφείς µαθαί- νουµε πώς καί στήν 'Ελλάδα χρησιµοποιήθηκε τό ξύλο γιά τή γλυπτική. Είναι γνωστός ό µύθος τού Δαίδαλου, πού φεύγει άπό τήν 'Αθήνα καί πάει στόν κρητικό βασιλιά Μίνωα όπου φιλοτεχνεί πλήθος άπό ξύλινα έργα γλυπτικής. "Έργο ξυλογλυπτικής είναι καί ό Δούρειος "Ιππος µέ τόν όποίο µπήκαν στήν Τροία οί "Ελληνες." Ατεχνα σκαλισµένοι κορ- µοί δέντρων ήταν τά ξόανα. Ξύλινη ήταν καί ή βάση πού σκεπάζονταν µέ χρυσάφι καί έ- λεφαντοκόκκαλο στά "χρυσελεφάντινα" άρχαία άγάλµατα. Μεγάλη άνθιση γνώρισε ή ξυλο- γλυπτική στούς άνατολικούς λαούς, τούς 'Ινδούς, τούς Κινέζους, τούς Γιαπωνέζους καί τούς Μουσουλµάνους. Τά "εργα τής ίνδικής ξυλογλυπτικής είναι κυρίως άνάγλυφα άρχι- τεκτονικά µέλη. Οί Γιαπωνέζοι κατασκεύαζαν ξύλινα προσωπεία γιά τίς θρησκευτικές τους τελετές. Οί Μουσουλµάνοι καλλιέργησαν τό περίπλοκο µά καί τόσο γοητευτικό εί- δος πού άποκαλείται άραβούργηµα. Οί Νέγροι τής "Αφρικής έπιδίδονται στήν κατασκευή χονδροειδών είδώλων πού όµως "εχουν μεγάλη έκφραστική δύναµη. 'Απ6 τούς άλλους λα- ούς άξιόλογα ξυλόγλυπτο µνηµεία έχουν οί Κάφροι, οί Παπούα, οί Μαορί καί οί αύτό- 3 χθονες τής Νότιας "Αµερικής στόν 'Ισηµερινό καί στό Περού. Γτή Δυτική Πύρώπη ή ξυλογλυπτική άκολουθεί τούς µεγάλους ρυθµούς πού άναπτύχοη- καν έκεί, όπως & γοτθικός, & τέχνη τής 'ΑναΥ€ννησης, τό μπαρόκ καί τό Ροκοκό. Σηµαν- τική ήταν καί ή έπίδοση τών Βυζαντινών σέ έργα έκκλησιαστικής καί κοσμικής τέχνης. Τόσο στήν Πρωτεύουσα, τήν Κωνσταντινούπολη, όσο καί στά µεγάλα κέντρα τής άπέραντης Αύτοκρατορίας, ή ξυλογλυπτική γνώρισε μεγάλη άνθιση.*Επιτεύγµατα καταπληκτικής τεχ- νικής είναι τά έργα τής βυζαντινής µικρογλυπτικής, όπου,σέ λειτουργικά σκεύη καί ί- διαίτερα σέ σταυρούς,άποδίδονται µορφές καί πολυπρόσωπες συνθέσεις. Κατά τήν Τουρ- κοκρατία, ή έλληνική λαϊκή τέχνη έχει νά έπιδείξει θαυµαστά έργα σέ τρείς βασικούς τομείς, στήν έκκλησιαστική, τήν κοσμική καί τήν ποιµενική ξυλογλυπτική. Υτήν έκκλησιαστική ξυλογλυπτική µεγάλη ώθηση έδωσε ή έμφάνιση, κατά τό 16ο αίώ- να τού ψηλού ξυλόγλυπτου τέμπλου, πού πιθανότατα προέρχεται άπό τήν όρθόδοξη Ρωσία. Ρίναι ένα νέο στοιχείο γιατί παλιότερα έπικρατούσε τό χαμηλό μαρµάρινο τέµπλς) πού τό άποτελούσαν τετράγωνες πλάκες μ'άνάμεσά τους µικρές κολόνες.'Αργότερα οί κολόνες αύτές έπεκτείνονται σέ ύψος καί στά κενά µεταξύ τους κρεμιούνται παραπετάσµατα άπό ύφασμα, τά "βήλα". Τό ψηλό ξυλόγλυπτο τέµπλο, άρχίζοντας άπό κάτω, άποτελείται άπό τή β ά ο η , έπάνω στήν όποία στηρίζεται τό σύνολο, άπό τίς π ο δ ι έ ς, πού ε τετράγωνα σκαλιστά ή ζωγραφισµένα θωράκια, άπό τή σ τ α φ υ λ ή, στενή ζώνη µέ σκα- λισµένους κλάδους άµπέλου, άπό τούς κ ά τ ω κ ε τ α µ πέ δ ε ς, παραλληλόγραµυους ταµπλάδες, άπό τή σειρά τών δ ε σ π ο τ ι κ ώ ν ε ί κ 6 ν ω ν, άπό τά κ ε μέ ρ ι a, ήµικυκλικές έπιστέψεις τών δεσποτικών είκόνων, άπό τή ρ ί ζ α τ ο ύ 'Ιε σ σ α ί, στενόµακρη λωρίδα πού στό κέντρο της έχει τή µορφή τού κοιµισµένου προπάτορα τού Χρι- στού, άπό τό δ ω δ ε κ ά ο ρ τ ο, µέ µικρές είκόνες πού παριστάνουν τίς δώδεκα δεσ- ποτικές γιορτές -Γέννηση, Βάπτιση, Σταύρωση, 'Λνάσταση, 'Ανάληψη κ.λ.π.-, άπό τούς 'A π ό σ τ ο λ ο υ ς, μέ µικρές είκόνες τών δώδεκα 'Αποστόλων σέ προτομή καί καταλή- γει σέ άετωµατική έπίστεψη πού κορυφώνεται μέ τό σ τ α υ ρ ό πού τόν περιβάλλουν φτερωτοί δ ρ ά κ o ν τ ε ς καί δύο ξ ε φ τ έ ρ ι α µέ είκόνες τής Παναγίας καί τού 'Ιωάννη. Τό γενικό αύτό σχέδιο σέ πολλές περιπτώσεις µεταβάλλεται µέ προσθέσεις ήά- φαιρέσεις. "Ως τό 18ο αίώνα &πικρατεί ή τεχνική τού χαµηλού άνάγλυφου µέ λίγα συµβο- λικά θέµατα, τό λεγόμενο σ τ ρ ω τ ό τέμπλο.'Από τά µέσα περίπου τού 18ου αίώνα έ- πικρατεί τό κ ε ν τ η τ 6 ή ο κ α λ ι σ τ 6 σ τ 6 ν ά έ ρ α τέµπλο µε βαθύ άνά- γλυφο, διαµπιρή κενά άνάµεσα στίς µορφές καί µεγάλη ποικιλία θεµάτων. 'Εδώ είναι φα- νερή ή έπίδραση τού µπαρόκ. 'Η ραγδαία οίκονοµική καί πολιτιστική άνάπτυξη τών 'Ελλήνων κατά τό 18ο αίώνα έδω- σε µεγάλη ώθηση καί στήν κοσμική ξυλογλυπτική. Τά μεγάλα άρχοντικά τής Δυτικής Μακε- 4 δονίας, τής "Ηπείρου, τής 'Ανατολικής Θεσσαλίας καί τών νησιών στολίζονται µέ ξυλό- γλυπτα σταθερά στοιχεία -ταβάνια, πόρτες, κάγκελα,µεσάντρες- καί, κατά περιοχές έπι- πλώνονται µέ κασέλες, σκαµνάκια, σοφράδες, ράφια καί άλλα µικρά έπιπλα.'Ρνδιαφέρον κλάδος είναι ή ναυτική ξυλογλυπτική μέ κύρια έκφρασή της τά άκρόπρωρα, μεγάλες δλδ- γλυφες μορφές, τίς περισσότερες φορές όρθόστηθης γυναίκας ή γοργόνας καί σπάνια άρ- χαίου "Ελληνα. Παλιότερα έπικρατούσε ή άποψη πώς τά άκρόπρωρα αύτά γινόταν στά µεγά- λα ναυπηγικά κέντρα τής 'Ιταλίας, νεώτερες όµως έρευνες έντόπισαν καί έλληνικής κα- τασκευής άξιόλογα &κρόπρωρα. 'Η ποιµενική άσκείται σχεδόν άποκλειστικά άπό τούς ίδιους τούς βοσκούς πού µέ πολύ άπλά έργαλεία, συνήθως ένα καλοακονισµένο µαχαιράκι, φιλοτεχνο"υν σέ σκληρά ξύ- λα µικροαντικείμενα: γκλίτσες, ρόκες, πίπες, σφοντύλια κ.ά. Τά έργα αύτά, µέ τό γνή- σιο πρωτογονισµό τους καί τήν έπιµεληµένη μικροτεχνική έκτέλεσή τους είναι γοητευτι- κά. 'Η σύγχρονη χειροτεχνία, καί στόν τοµέα αύτόν, έχει νά έπιδείξει άξιόλογες έπι- τεύξεις. ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ποικίλες είναι οί τεχνικές πο΄υ χρησιµοποιεί ή ξυλογλυπτικ6 γιά νά έκφρασθεί. 'Απλούστερη είναι ή έ ο ώ γ λ υ ο η. Σ'αύτή 16 σχέδιο άποδίδεται μέ άβαθες χαοακιές έπάνω στήν έπίπεδη έτιφάνεια τού ξύλου. Γυνήδως καί τό σχέδιο, στίς περιπτώσεις αύ- τές είναι άπλόι ρόµβοι, άνθέµια, πλέγµατα εύθειών, κύκλοι, ήµικύκλια....'Η έ ξ ώ - γ λ υ φ η τεχνική έχει µεγαλύτερη ποικιλία καί άπαιτεί ύψηλότερο έπίπεδο έπαγγελµα- τικής κατάρτισης. 'Απλούστερη μορφή της είναι τό προεξέχον σχέδιο, όπου, μετά τό σχε- δίασµα πάνω στήν έπιφάνεια τού ξύλου, σκαλίζεται καί βαθαίνει τό φόντο κι έτσι οί γραµμές τού σχεδίου προεξέχουν, έλαφρά στρογγυλεμένες. Πολλές φορές, γιά νά γίνεται πιό εύδιάκριτη ή διαφορά τών δύο έπιπέδων -φόντου καί σχέδιου- πάνω στό φόντο µέ εί- δικά έργαλεία, πού θά τά παρουσιάσουµε στήν άρµόδια θέση, χτυπιένται καί άποτυπώνον- ται είτε μικρές έσώγλυφες κουκίδες/άµµος/, είτε σταυρωτές καµπύλες πού άποµιµούνται ψάθα /φα!ί/ είτε χαράζονται πυκνές άβαθες εύθείες αύλακιές. "Ετσι ή έπιφάνεια τού φόντου γίνεται τραχύτερη καί ξεχωρίζει άπό τό σχέδιο πού προεξέχει. "Αλλη τεχνική είναι τό έ π ι π ε δ 6 γ λ υ φ ο, όπου σκαλίζεται καί βαθαίνει τό φόντο ένώ ή µορ- φή παραµένει προεξέχουσα έπιφάνεια πάνω στήν δποία χαράζονται έσώγλυφες οί λεπτοµέ- ρειες τού σχέδισυ. Πιό έξελιγµένη μορφή αύτής τής τεχνικής είναι τό x α µ η λ ό ά ν ά γ λ υ φ ο, όπου έπάνω στήν προεξέχουσα έπιφάνεια τού σχεδίου οί λεπτομέρειες δέν χαράζονται άπλώς άλλά, μέ τή δηµιουργία καί άλλων έπιπέδων, παίρνουν µιάν έλαφρά άνάγλυφη μορφή. Τά έπίπεδα αύτά δέν είναι παράλληλα πρός τή γενική έπιφάνεια άλλά, σέ πολλά σημεά λοξά ή καμπύλα. "Ενα βήµα πιό πέρα βρίσκεται τό ά ν ά γ λ υ φ ο, ό- 5 : | , που πιά οί μορφές άποδίδονται µέ τήν ποικιλία τών όγκων πού τις απαρτιζουν. Τό άνάγλυφο, όµως, δέν άποτελεί πλήρη άπεικόνιση τού όγκου τών φυσικών μορφών. 'Ενώ οί διαστάσεις πού είναι παράλληλες µέ τήν έπιφάνεια τού ξύλου άποδίδονται κανονικά, όσες είναι κά- θετες σ'αύτή άποδίδονται µειωµένες καί έτσι ή όλη παράσταση "εχει κάποιον συμβατικό χαρακτήρα. Τέλος, στό όλόγλυφο οί όγκοι άποδίδονται όµοιόµορφα πρός όλες τίς κατευθ θύνσεις καί συµβατική είναι µόνον ή κλίµακα, άφού ένα άνθρώπινο κορµί π.χ. παρουσι- άζεται σέ μικρές διαστάσεις. Τό όλόγλυφο σπάνια έµφανίζεται στήν έλληνική λαϊκή ξυ- λυγλυπτική. 'Ιδιαίτερο κλάδο άποτελεί ή έ ν θ ε τ ι κ ή, πού τά έργα της στή λαϊκή μας τέχ- νη λέγονται "χωνευτά". Σ'αύτή τήν τεχνική, πάνω στήν έπιφάνεια σκαλίζονται όμοιόπα- χες "ήποδοχές" µέσα στίς όποίες κολλιέται φύλλο είτε άπό ξύλο άλλου χρώµατος, είτε φίλτισι ή κόκκαλο. Τά διάφορα αύτά κοµµάτια σχηματίζουν παραστάσεις πολύ σχηµατοποι- ημένεςιρόδακες, έκκλησίες, κυπαρίσια, σταυρούς, πουλιά...'Ή ένΦετική ήρθε άπό τήν "Ασία άλλά οί "Έλληνες τεχνίτες τής έδωσαν δικό τους ύφος. Μιά έργασία πού συνδέεται μέ τήν ξυλογλυπτική, καί κυρίως τήν έκκλησιαστική,εί- ναι 16 χ ρ ύ σ ω μ α. 'Ο καλόγηρος Διονύσιος άπό τή Φουρνά τών "Αγράφων στό βιβλίο πού έγραψε τό 18ο αίώνα "'Ρρμηνεία τής ζωγραφικής τέχνης" δίνει λεπτομερείς όδηγίες "πώς νά χρυσώνεις τέµπλον άκάρφωτον" καί "πώς νά χρυσώνεις τέµπλον καρφωµένον" όπου µιλάει γιά άλλεπάλληλες έπιστρώσεις τού ξύλου µέ διάλυμα γύψου καί κόλας καί γιά τήν προσεκτική τοποθέτηση τών λεπτών φύλλων χρυσού. Σήµερα ύπάρχουν είδικές κόλλες κα- θώς καί χρήσιµα έργαλεία. 'H προετοιµασία τού ξύλου άπαιτούσε παλιότερα τοποθέτησή του μέσα σέ τρεχούµενο νερό, πού κρατούσε τρία, τέσσερα ή καί πέντε χρόνια γιά νά "σκοτωθεί" τό ξύλο, νά φύγουν, δηλαδή, οί χυµοί άπό τίς ίνες του κι έτσι νά μήν παθαίνει συστολή, στρέβλω- ση ή σκίσιµο. Σήμερα χρησιµοποιούνται είδικοί κλίβανοι. T0 ΤΧΈΣΔΙάΣΜΑ Τό σχεδίασµα γίνεται άρχικά στό χαρτί, στίς ίδιες άκριβώς διαστάσεις τού έργου έτσι ώστε εύκολα νά µεταφερθεί στό ξύλο μέ άποτύπωση. Τό σχέδιο, καί κυρίως αύτό πού γίνεται άπό τόν ίδιο τόν ξυλογλύπτη, έχει µόνο τίς γενικές γραµµές τού θέματος, είτε παραστατικό είναι αύτό είτε γεωμετρικό. 'Ο ξυλογλύπτης σχεδιάζοντας έχει στό νού του τά διάφορα έπίπεδα, τίς λοξές έπιφάνειες καί τίς λεπτοµέρειες. πίναι τόση ή έλευθερία στήν έκτέλεση ώστε άπό τό ίδιο σχέδιο νά µπορούν νά γίνουν διαφορετικού ύφους ξυλόγλυπτα έστω κι άν µένουν πιστά στό άρχικό σχέδιο. Μπορεί π.χ. νά γίνει έ- να έπιπεδόγλυφο καί ένα μέ ψηλό άνάγλυφο, σέ πολλά έπίπεδα καί µέ κύριο έκφραστικό µέσο τόν όγκο. "Οταν, όμως, γίνεται άπό σχεδιαστή τότε έκτός άπό τή γραµµική διατύ- 6 πωση ύπάρχουν σέ φωτοσκίαση ένδείξεις γιά τά διάφορα έπίπεδα. "Οταν 16 σχέδιο εί- ναι συµµετρικό γύρω άπό έναν κεντρικό άξονα, τότε άρχικά σχεδιάζεται µόνο τό µισό καί τό άλλο µισό άποτυπώνεται άφού διπλωθεί στά δυό 16 χαρτί. T6 δίπλωµα γίνεται άκριβώς στή γραµµή τού κεντρικού άξονα. Μ'αύτό 16v τρόπο ή συμμετρία είναι άπόλυτη γιατί καί τό άλλο µισό τού σχέδιου είναι άντίστροφα πανομοιότυπο μέ 16 πρώτο. Μεγάλη έλευοερία κατά τό σκάλισµα παρουσιάζεται στά ψηλά πολυδιάστατα άνάγλυ- φα, δπότε, καοώς λέγεται "& τεχνίτης σχεδιάζει µέ 16 καλέµι". EIAH KAI IAIOTHTE‘Z ΤΩΝ EYAQN Τά διάφορα ξύλα έχουν ποικίλες ίδιότητες καί αύτές καθορίζουν καί τή χρησιµα… ποίησή τους ώστε σέ κάΦε περίπτωση νά χρησιµοποιείται 16 ξύλο τού όποίου οί {61611- τες έξυπηρετούν καλλίτερα τή λειτουργία τού άντικείµενου. Σύμφωνα µέ γενικά άποδεκ- τή κατάταξη, τά ξύλα χωρίζονται σέ τέσσερες µεγάλες κατηγορίες: στά σκληρά; τά ρη- τινώδη, τά άσπρα η µαλακά καί στά πολυτελείας. ς ή β α λ α ν ι & ι ά είναι άπό τά σκληρότερα ξύλα καί άντέχει :! ΣΚΛΗΡΑ. 'Η δ.. . στό χρόνο. "Εχει ίσιες καί συμπαγείς ίνες πού όμως χωρίζονται κατά διαστήµατα άπό µικρά διακεκοµένα αύλάκια. "Οταν τό Έδαφος στό δποίο φύτρωσε είναι πετρώδες ή άµµώ- δες είναι σκληρά, έχουν µεγάλη άντοχή άλλά µέ πολλούς ρόζους, Υι'αύτό καί είναι ά- κατάλληλαξ γιά τήν ξυλογλυπτική. "Αν τό έδαφος είναι εύφορο καί ύγρό, τό ξύλο είναι λιπαρό. 'Η κ α σ τ α ν ι ά µοιάζει πολύ µέ τή βαλανιδιά, έχει ίνώδη σύσταση άλλά προσ- βάλλεται εύκολα έσωτερικά άπό τό σκόρο. "Αν παραµείνει στό ύπαι|ρο γίνεται εύθραυ- στη, άλλά άν τοπο&ετηΙεί σέ τοεχούµενο νερό γίνεται σκληρή καί άποχτάει άντοχή ίση µέ τή βαλανιδιά. 'Η φ τ ε λ ι ά ή κ α ο α γ ά τ ο είναι δύσκολη στό σκάλισμα καί κυρτώνει συχνά όταν ξεραίνεται. "Εχει βαθύ κόκκινο χρώµαµ μέ πολλές ίνες, είναι εύκαµπτη καί δέν σαπίζει στό νερό. 'Η & ξ υ ά έχει κόκκινο άνοιχτό χρώµα µέ συμπαγείς ίνες καί µέτρια σκληρότη- τα. Είναι εύπαΦής στίς έναλλαγές ξηρασίας καί ύγρασίας, δπότε σαπίζει εύκολα. 'Ο µ έ λ ε γ ο ς "εχει χρώµα άσπρο μέ κίτρινες φλέβες. "Έχει µεγάλη έλαστικό- τητα, προσβάλλεται όµως εύκολα άπό τό σκόρο. PHTINQAH. Τό π ε ύ κ ο δέν χρησιµοποιείται σχεδόν κα!όλου στήν ξυλογλυπτική, όπως καί τό έλατο καί & κέδρος τού Λιβάνου T6 κ υ π α ρ ί σ ι "έχει χρώµα άτονο µέ κοκκινωπές φλέβες. Είναι πλούσιο σέ ρετσίνι, πού τού δίνει έντονη καί χαρακτηριστική µυρουδιά. Στήν έλληνική παραδοσι- ακή ξυλογλυπτική χρησιμοποιήθηκε εύρύτατα σέ ξυλόγλυπτες κασέλες γιατί ή µυρουδιά 7 . του προφυλάσσει άπό τό σκόρο τά ύφάσµατα πού τοποθετούνται μέσα σ'αύτές. ΑΣΠΡΑ % ΜΑΛΑΚΑ. 'Η λ ε ύ κ α έχει κοντές ίνες, είναι πολυ έλαφριά καί µαλακιά καί δουλεύεται εύκολα. Πολλές φορές, όµως, παθαίνει σκασίµατα όταν ξεραίνεται. "Ενα με- γάλο µέρος άπό τά ξύλινα σταθερά στοιχεία τδν παραδοσιακΞν σπιτιών -ταβάνια, πόρτες, μεσάντρες κ.λ.π.- είναι κατασκευασµένα άπό λεύκα. Αύτά, όµως, έχουν πολύ χαµηλό όνά- γλυφο, γιά τό δποίο & λεύκα είναι κατάλληλη, ένδ δέν κάνει γιά ψηλό άνάγλυαο Ψό σ φ : ν & & µ ν ι είναι άπό τά &ραιότεοα ξύλα. Είναι έλαφρό, δέν σκευρύνει καί δέν προσβάλλεται από τό σκόρο. T6 φλαμούρι έχει κιτρινωπό χρώµα πού πρός τό κέντρο παίρνει πιό κοκκινωπή άπό- χρωση. "Εχει συμπαγείς ίνες καί δουλεύεται εύκολα. 'Από τά πιό κατάλληλα ξύλα γιά τήν ξυλογλυπτικη. 'Η & κ α κ ί α είναι κιτρινωπη µέ πρασινωπές κηλίδες, συμπαγής, βαρειά καί άντέχει στύν ύγρασία. Δουλεύεται εύκολα. ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ. 'Η & χ λ α & ι ά έχει κοκκινωπό χρώμα, είναι σκληρή καί βαρειά. Τό μεγάλο έλάττωµά της είναι ότι κατά την άποξήρανση συστέλλεται πολύ, γι'αύτό καί πρέ- πει νά χρησιµοποιείται μόνον όταν έχει στεγνώσει τελείως. 'Η μηλί & μοιάζει µέ τήν αχλαδιά &λλά δέν είναι τόσο σκληρή. Λυγίζει εύκολα καί σχίζεται. Καί σ'αύτή χρειάζεται τέλεια άπαξηρανση γιατί έχει µεγάλη συστολή. 'H κ α ρ υ δ ι ά είναι άπό τά καλλίτερα ξύλα. Είναι συµπαγής, δουλεύεται πολύ εύκολα καί έχει θαυµαστή όψη υέ τίς χαρακτηριστικές κηλίδες της. Λέ στραβόνει, δέ σκίζεται καί άντέχει στην ύγρασία. ' Αν τοπο|ετη|εί μέσα σέ ζεστό νερό γίνεται 516- µα σκληρότερη. ME καρυδιά "εχουν γίνει τά περισσότερα τέμπλα της ΄Ελλάδας. 'Η κ ε ο α σ ι ά έχει κοκκινωπό χρώµα µέ βαθύτερες φλέβες. "Αν µείνει ένα εί- κοσιτετράωρο σέ &σβεστόνερο αποκτάει ώραίο βαθύ χρωµατισµό. "Έχει µέτρια σκληρότητα καί στραβώνει, πολλές φορές άρκετά χρόνια µετά τύ χρησιµςπόίησή της T6 1 0 ι µ ι σ ί ρ ι "εχει κίτρινο χρώµα, είναι σκληρό καί συµπαγές. Ξύλα πολυτελείας είσάγονται καί όπό άλλες χόρες, όπως τό µαόνι, & έβενος, τό κόκκινο σάνδαλο καί άλλα. TA ΕΡΓΑΛΕΙΑ 'Εδδ θά περιγράψουμε τά βασικά έργαλεία τού ξυλογλύπτη. 'Η σύγχρονη τεχνολογία δημιούργησε, καί δηµιουργεί συνεχδς, νέα έργαλεία καί μηχανήματα πού διευκολύνουν, κατά περιπτώσεις, τό έργο του. 'H χρήση τους όµως πρέπει νά γίνεται μέ φροντίδα νά µήν άφαιρέσει άπό τό έργο τή χάρη τού χειροποίητου. Πρδτο καί κύριο έργαλείο είναι τό τραπξζι έργασίας, & π ά γ κ ο ς , πού πρέπει νά είναι πολύ σταθερός γιά νά μένει άκίνητος στούς κραδασµούς καί τίς πιέσεις κα- 8 τά τίς ώρες τΞς δουλειάς. ‘H Επιφάνειά του πρέπει νά έχει μάκρος 2 ώς 2,50 µέτρα περίπου καί φάρδος 60 ώς 70 έκατοστά τού μέτρου. T6 ύψος του γύρω στά 90 µέ 95 έκα- τοστά. Τό πάχος τού σανιδόματος νά είναι γύρω στό 10 έκατοστά καί τά τέσσερα πόδια του νά συνδέονται µέ τοαβέρσςς./Σχ. 17. 'Εργαλεία άπαραίτητα είναι καί οί σ ο ι γ- κ τ % ρ ε ς, πού είναι πολλύν τύπων, άλλοι γιά νά συγκρατούν τά ξύλα στόν πάγκο καί άλλοι γιά νά σφόγγουν τά ξύλα µεταξύ τους κυρίως κατά τή συγκόλληση /Σχ. 2; 3; 4'/. "Υστερα έρχονται τά έβγαλεία γιά τό σηµά5εµα, πού είναι οί & ι α β Η τ ε ς /Σχ. 5; 6ζ?;8ζ/, οί γωνίες /Σχ.9;1Ο;11;127οί σηµαδούρες /Σχ.13ζ147, τό β α ρ ύ & ι'/Σχ.157 καί τό άλφάδι /Σχ.167. 'Ακολου0ούν τά έργαλεία κακός, άπό τά δποία τά κυριότερα εί- ναι τά π ρ ι ό ν ι α, όδοντωτές χαλύβδινες λεπίδες. T6 σχ"ηµα καί & πυκνότητα τόν δοντιύν άντιστοιχούν µέ τή σκληρότητα καί τό πάχος τού ξύλου πού πρόκριται νά κοπεί. Είδικότερα, σηµειώνουµε πώς τά δόντια τύν σχημάτων 17; 18'καί 19΄είναι κατάλληλα γιά σκληρά ξύλα, ένύ τού σχήµατος 20'γιά µαλακά. Ποικίλα είναι καί τά σχήµατα τύς λάμας καί τύς λαβύς τού πριονιού, γιά νά διευκολύνεται σέ κάθε περίπτωση & έργασία /Σχ. 21: 22ξ 237. 'Η π λ ό ν η Β το ρ ο κ & ν ι |Σχ.247 ΧΟησιµεύει γιά την iconi- δωση τής έπιφάνειας τού ξύλου. "Αποτελείται άπό τόν, ξύλινο συνηθως,κορµό καί τό λάµα, χαλύβδινη λεπίδα µέ καλοακονισμένη κόψη. 'Υπάρχουν καί λάµες µέ κυρτή, κοίλη % γωνιόσχημα κόψη πού χρησιµεύουν στή διαμόρφωση εύΦύγραµµων κυµατισµύν στην έπιψά- νεια τού ξύλου. Γιά τό τρύπηµη χρησιµοποιούνται περιστρεφόµενα τ ρ ι β έ λ ι α. ‘H περιστροφική κίνηση δίνεται είτε µέ τήν άπ'εύ0είας κίνηση τού χεριού /Σχ.25;26/ εί- τε μέ &πλούς µηχανισµούς /Σχ. 27;28;267. Συμπληρωματικά έργαλεία είναι τά σφυριά δι- αφόρων τύπων /Σχ.3Οζ3ΐ,3έ/, οί ο 6 σ π ε ς, λάµες μέ δδοντωτή έπίπεδη "η κυρτή έπι-΄ φάνεια /Σχ.33;347, οί ξύστρ ε ς /Σχ. 35| καί τά άκόνια γιά τό τρόχισµα τόν έργαλείων. 'Ερχόµαστε τώρα στά καθαυτό έργαλεία τύς ξυλογλυπτικΞς, πού είναι λεπίδες µέ κό- ψη διαφόρων σχηµάτων καί διαστάσεων. Βασικά διαύούνται σέ τρείς κατηγορίες, στά ο κ α ρ π έ λ λ α |Σχ. 367 µέ εύΦιύγραμµη κόψη, στενά % φαρδειά,Ώίςσ γ ό ρ µ π ι ε ς /Σχ. 377 µε κυρτή κόψη, όπου έκτός άπό τη διαφορά μεγέ&ους, ποικίλει καί & καµπύλη τους, άλλοτε περισσότερο άνοιχτύ καί άλλοτε πιό κλειστό, τά λ ο υ κ ά κ ι α /?χ.387 µέ κόψη µισοστρόγγυλη καί βαΦειά, τά τ ρ ί γ ω ν α /Σχ.397µξ πέψη σέ σχύµα γωνίας, πού κι αύτη ποικίλει σέ µέγεθος καί άνοιγµα. "Ολα αύτά τά έργαλεία έχουν ξύλινη χει- ρολαβή καί όλλοτε πιέζονται στό ξύλο μόνο μέ τό χέρι καί άλλοτε -σέ βαξύτερες έγκρ- πές- μέ τή βοόΙεια ένός άλλου έργαλείου τύς ξυλογλυπτικύς τού ξυλόσουρου ό τΞς µ α- τ σ ό λ α ς /Σχ.467. Τέλος, βοη8ητικά έργαλεία {fig ξυλογλυπτικΞς είναι όσα &ποτυπώ- νουν µικρά καί άβαΦα σχέδια στό φόντο µέ χτύπηµα πάνω στό ξύλο είτε σέ σχΞμα ψαριού ΄/Σχ. 41/ ε"ιτε σάν άµμος /Σχ.42/ Η σέ σχέδιο άστεριού ύ ρόδακα/Σχ.43/. 9 Σπουδαία φροντίδα τού καλού ξυλογλύπτη είναι ή καλή συντήρηση τόν έργαλείων του καί ή άντικατάστασή τους όταν ή φθορά άπό τή χρήση τά κάνει έλαττωµατικά. Η Η P Γ Α Σ I A T 0 Y [η Y A 0 Γ Α Y Π T H 'H έργασία τού ξυλογλύπτξ δέ διδάσκεται, βέβαια, µέ βιβλία. Είναι έργο τού δασ- κάλου, πού πρέπει νά γίνεται µέ σύστημα, άρχίζοντας άπό τήν έξοικείωση τού µαθητή στίς ίδιότητες τού ξύλου καί στίς δυνατότητες τών έργαλείων γιά νά προχωρήσει βαθ- µιαία άπό άπλούστερες μορφές σέ περισσότερο σύνθετες. "Υπάρχουν, ωστόσο µερικές γε- νικές άρχές πού διευκολύνουν καί κάνουν άποδοτικότερη τήν έργασία. Κι αύτές είναι! 1. ‘H κανονική άπόσταση τού τεχνίτη άπό τόν πάγκο, γιατί ή έπαφή τού σώματος µέ τήν έπιφάνεια τού πάγκου έµποδίζει τήν έλεύθερη κίνηση άλλά καί ή μεγάλη σχετικά άπόστα- ση έπιβάλλει άντικανονική κύρτωση τού κορµιού πού κουράζει καί µειώνει τήν έπιθυµη- τή σταθερότητα. 2. 'Η στάση. Τά πόδια πρέπει νά είναι τεντωµένα καί νά πατούν στα- θερά στο δάπεδο µέ όλο το πέλµα, τό άριστερό µπροστά καί τό δεξί πίσω σέ θέση περί- που όρθής γωνίας /?χ.44|. 3. Τό έργαλείο σκαλίσματος πρέπει νά κρατιέται σταθερά µέ όλα τά δάχτυλα τού άριστερού χεριού καί τό δεξί πρέπει νά πιέζει τή χειρολαβή µέ τό κάτω µέρος τής παλάµης ή νά χτυπάει προσεκτικά τή ματσόλα. #. 'Η θέση τύν χεριδν καί τύν έργαλείων νά µήν έμποδίζει τήν όρατότητα τόσο στό σηµείο έπαφής έργαλείου καί ξύλου του καί όλης τής προγραµματισμένης πορείας τού έργαλείου. Διαφορετικά ύ- ποχρεύνει τό κεφάλι σέ κουραστικές κλίσεις πού μειώνουν τήν άπόδοση τόσο ποσοτικά όσο καί ποιοτικά. 5. Καλή φυχική καί σωµατική κατάσταση. 'Αδιαθεσία, µέθη, ζάλη, λι- ποθυµική προδιάθεση, άστάθεια κινήσεων, ύπερβολική κόπωση, δυνατός έκνευρισµός, εί- ναι παράγοντες πού όχι μόνον µειώνουν τήν άπόδοση άλλά δηµιουργούν καί προύποθέσεις άτυχηµάτων. * Ας µήν ξεχνούµε ότι στήν ξυλσγλυπτική ίσχύει ό,τι καί σέ κάθε δημιουρ- γική άπασχόληση= όταν άσκεζται σωστά είναι εύλογία καί χαρά τής ζωής. Γι'αύτό τε- λειώνουμε μέ μιά βασική όποθήκη, άλοληθεΞτε µέ τήν ξυλογλυπτική μόνον άν τήν άγαπάΆ τε πολύ καί στα3εοά. ΚΙΨΣΠΤ Α. ΜΑΚΡΗ? &?

T‘O‘prouoz "ΒΟΛΟΥ 3ο- ΕΓ|ΝΑΝ Με ΕΠ1ΣΗΜ0ΤΗΤΑ |0… ς5 ΠΙ ΕΚΔΗΠ9ΣΕΙΣ ΣΤΗ Hana PIA ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΠ πινω… …… των… - ΔΕ… ΔΗΜΟΥ Μι καθ! !! σηµαινει. ά…… τρωμε", στο Βόλο και στους αλ. ισως δήµους και ω.νστηπς του νοµού Μαγνησιας. οι εκδηλώσεις για ταν γιορτασμρ της εθνικής ε- κτειω της 28ης Οκτωβρ΄ιω i940 Te πρωί. στο Βόλο. "Η…" επίσηµη δοξολογία στο Μητροπο- λιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου. χοροστατούντος ταν Μητροπολίτη Δ…ιητριΜ κ..κ Χριστοδούλου. στην οποία περι…… οι Μι» τίς τω ΠΑΣΟΚ κ.κ. Δ. Flu-cud: ρης. Γ. Πως και Γ. Δ0ξ… λος της Ν.Δ. κ. Γ. Σούρλας και της ΔΗ.ΑΗΑ. κ. Κ. Πρίντζσς. o Wilma ι. Ευρ. Κ…άΕπς. o Ava'ffefi Διοικητής Φ… Βό- λα,ι Μάιαρ… Νικ. Καλλιµώης. οι Βημα"… Βόλου και Ηώς Ιω- νάς * Kan-room: και Βαλα- ΠΩ Ό τωρα της 50ικ…ς ι- πιτρΜζ … Π…π…΄ιω Θω- σσλ΄ια; Κάνω… κ Παν Λαζα- ριδης. ι… των στρατιω- τ…κων και δικαστικά αρχών. να ιιαρχισκά…πι Μαι… …… Ας-.ι ανά"… Με». ικ- …ι … … και op- ψαωνΜι ο …. Σ" …… στο Μάο των Ήρα.… ένα πινω… &… και … α… από το Νοµάρχη Μιας. … Α…… &. Δανική"! Φρουράς Ελλ…. τους δη: µ…… Βόλου και Νέας Ιωνίας. τα η…" της διοικώσας επι. τ…ς του Π…π…µιω δωσει… Ματ… ταν Αστυνοµικό Μ…… τον Μ…… Βόλου. τον διοικη ώ της !……" κης Μπο ας τον Μια": …ο κ. Απ ”momma ικ µέρους της Εθνικής Αντίστασης. τον αντι… του Ε…… Κέντρου Η… και … "Ώ… της Ενωσης Απο- Με… Αξιωµατικών. της Ενω σης Α… και θυµάτων Πο- λύ…) και των σινδέσαων πολε- ...… ενέδρα… η? *ωματικών. τραυματιών ςπλ τών HMO—~41 και τραυματιών κα πολεµιστών οπλι- τών Μαγνησίας. μεσηµέρι αρχισε προ των Μισή νων η παρέλαση. Κατα σειρα. παρηϊ.ασαν η φιλαρµονικη του Δή μου Βόλου. οι τραυματίες. ανα- πηρς.ι και Sigma πολέμου. …ή πατα του Έλλην κού Ερυθρού Σταυρσύ. των πρωτ-κών ομίλων Βολφ-.… Δήμου Ν. Ιωνίας, Αγρα- ψωτων. Κρητικής Αδελφότητας και Λέσχης Εργαζοµέν:υ Κορ.- ταρώ τµηυατσ των σγολιίων δη μς'τικης. µεσης - γεν κής και τι γν'κής —— ιπαηγελµατικής εκπα'ι αυσης. του Ενιαίου Πολυκλαδικα7 Λυκείου και του Εκκλησιαστικού Λυκείου Βόλου. τµηυατα πεζο- ναυτών. αεροπορίας και λιμΣν;Υώ και μηχανοκίνητα maniac. Μετά την παρέλαση. δόθηκε &. Ή… σύ το Δήμο Βόλου στο Δηµαρχιιο ενώ στις 12 το' των σωμάτων .

,ς/ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, που η ιδρυσή του είχε εξαγ- γελθεί στην Πρώτη συνεδρίαση του Εθνικου Συμβουλίου Α- νωτατης Παιδείας, είναι πιό γεγονός Ηδη στο Βόλο, που αποτελεί την έδρα του Πανεπιστημίου. αγοράστηκαν κτιρια- κές εγκαταστόσεις συνολικής επιφανείας 12.000 τ µ . αξίας 310 εκ δρχ και οι πρώτες σχολές του 8‘ αρχίσουν να λει- τουργουν µέσα στο 1986 Στόχος είναι να εξελιχθεί το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, σε τρίτο Πανεπιστήµιο της χώρας. Οι σχολές του θα δη- µιουργηθουν στο Βόλο και στη Λαρισα. ενώ ένα πλέγµα όλ- λων πανεπιστηµιακών δραστηριοτήτων (ινστιτούτα… ερευνη- τικό κέντρα κ λ.π) Θα αναπτυχθεί. στην Καρδίτσα και Λαρισα Οταν ολοκληρωθεί θα διαθέτει 4 κυκλους επιστη- µων Ανθρωπιστικές Επιστήμες, Επιστήμες Παραγωγής. ε- πιστήμες Υγείας και Ζωής και Θετικές επιστήµες Το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας έρχεται να ικανοποιήσει ένα αίτηµα το…… των κατοίκων της περιοχής και να δώσει στο Βόλο. πόλη µε πλούσια πολιτιστική και πνευματική πα- ραδοση. όλες τις δυνατότητες και τις προυποθέσεις για να εξελιχτεί σε Πνευματικό Κέντρο Εθνικής σπουδαιότητος. . Μαγικά "784-815 €ΝΜ€ΡΞΤι Κο €,µ506η Ν.€.Λ.€

€φωιιέΡΐΞα "Πρώτα", ΄. |3΄λ Οί? (7, 662. 4 Την οµόφωνη αντίθεσή του εκ- φράζει το Δηµοτικό Συμβούλιο Βόλου για την αιφνιδιαστική πρόταση της Ε' Εφορείας Νεωτέ- ρων Μνηµείων να ζητήσει να κρι- θεί διατηρητέο το συγκρότηµα Μα- τσάγγου, γεγονός που πρόκειται να προκαλέσει νέα εμπόδια στην κατασκευή της πλατείας Πανεπι- οτηµίου. Αυτή ήταν η τελική απόφαση του Δηµοτικού Συμβουλίου Βόλου, που προχθες συζήτησε εκτενέ- στατα το συγκεκριµένο θέµα, ώστε να υπάρξει µια ενιαία αντιµετώπι- ση του ζητήματος από όλους τους εμπλεκόµενους φορείς. Ο δήμαρχος Βόλου χαρακτήρισε το έργο της πλατείας Πανεπιστη- µίου έργο σηµαντικό για την πόλη αφού θα αναβαθµίσει την συγκεκρι- µένη περιοχή του κέντρου που είναι υποβαθµισµένη. αλλά και Θα εξα- σφαλίσει στο Πανεπιστήμιο επιπλέ- ον χώρους. Επέκρινε την στάση που κρατά στο θέμα ο K. Παλιούρας, λέγοντας χρα- κτηριστικά ότι είναι αδιανόητο 15 χρόνια μετά από την δέσμευση των οικοπέδων στα τετράγωνα που πε- ρικλείουν το συγκρότηµα Ματσάγ- γου να προτείνεται να κριθεί το κτί- ριο διατηρητέο και έκανε λόγο για κίνδυνο παραπομπής του έργου 4 στις καλένδες σε µιά περίοδο μάλι- - στα όπου υπάρχει η µοναδική ευκαι- ρία για να εξασφαλσιθεί µε συντο- νισµένες ενέργειες η χρηµατοδότηση του έργου. Ανέφερε δε ο κ. Κουντούρης ότι εί- ναι η πρώτη φορά μετά από οκτώ ολόκληρα χρόνια που o Δήμος εν- διαφέρεται τόσο σοβαρά για το έρ- γο αν και δεν είναι ο άµεσα ενδιαφερόμενος αφού θα γίνει απο το Πανεπιστήµιο. Από την πλευρά της η μειοψηφία δια του Δηµοτικού Συµβούλου κ. Θαν. Κουντουρά πρότεινε το κτίριο να κατεδαφισθεί, να διαφυλαχθούν βέβαια τα αρχιτεκτονικά χαρακτη- ριστικά, όπου χρειάζεται και στον υπόλοιπο χώρο να κατασκευασθεί νέο σύγχρονο πανεπιστηµιακό κτί- ριο, καθώς και µεγάλο υπόγειο γκα- ράζ, ενώ επισημάνθηκε ότι αν και το κτίριο έχει κριθεί κατεδαφιστέο εδώ και τόσα χρόνια ακόμη επιτρέπεται ΑντιτίΘ€ται ο Δήµος Βόλου στην "διατήρηση" Ματσάγγου και παραμένουν µέσα φοιτητές. Το γκαράζ Σε καλό δρόμο βρίσκεται η αγορά του οικοπέδου της Εθνικής Τράπε- ζας στην διασταύρωση των οδών Δημητριάδος και Φιλελλήνων από το Δήμο Βόλου, ώστε να κατασκευ- ασθεί πολυώροφο γκαράζ. Όπως έκανε γνωστό ο κ. Κούντου- ζωής, ήδη οι διαπραγµατεύσεις µε την Εθνική Τράπεζα τελεσφόρησαν και το οικόπεδο θα αγορασθεί στο ποσό των 272 εκ. δραχµών ενώ η πρώτη δόση που Θα καταβληθεί άμεσα ύψους 54 εκ. δρχ. θα είναι από τα πρώτα έσοδα του Δήμου Βόλου από το Σύστημα Ελεγχόµενης Στάθμευσης. Σύντο- µα εξάλλου θα ολοκληρωθεί και η µελέτη για την κατασκευή του γκα- ράζ για το οποίο θα αναζητηθεί χρηµατοδότηση από ειδικό πρόγραµμα. Διαφορετική άποψη είχε η μειοψη- φία. Ο Θαν. Κουντουράς επεσήµανε ότι το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας θα έπρεπε ουσιαστικά να επιβαρυνθεί με την κατασκευή ενός γκαράζ στην '-.Μ.΄- …. .. .. I" I ' , συγκεκριμένη περιοχή. αφου άλλω- στε είχε δεσμευθεί ότι θα το κάνει και πρότεινε να συµµετέχει και το Πανεπιστήµιο σε αυτή την αγορά και την κατασκευή του έργου. Η άποψη της μειοψηφίας προκάλε- σε την δυσαρέσκεια του αντιδηµάρ- χου Αποστόλη Δουµπιώτη που κατηγόρησε την προηγούμενη δη- μοτική αρχή ότι ποτέ δεν ενδιαφέρ- θηκε να εξασφαλίσει χώρους στάθ- μευσης και παράλληλα στο κτίριο του Πανεπιστημίου στην παραλία “- παρανόμησε" εκδίδοντας οικοδοµι- κή άδεια χωρίς να υπάρχει ούτε µιά θέση στάθμευσης. ΒΑΣΩ Σ. ΚΥΡΙΑΖΗ *

& νι μεοιξ 0. Με... Βόλο & Από τις 4 έως και τις 6 Νοεμβρίου Πραγματοποιείται το 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ακαδηµαϊκών Βιβλιοθηκών στο Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, στο Αμφιθέατρο "Γ ια'ννης Κορδότος" του κτιρίου "Αλ. Δελµούχου". O τίτλος του Συνεδρίου ει΄ναι: "Οργάνωση και Συνεργασία Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών στην Ψηφιακή Εποχή". ην ευθύνη για τη διοργάνωση του συ- νεδρίου έχει αναλά- βει η Υπηρεσία Βι- βλιοθήκης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας …με επικεφαλής τον κ. Γιάννη Κλαψόπουλο, Οργανωτικό Υπεύθυνο της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστη- μίου Θεσσαλίας, Πρόεδρο της εντεκαμελούς Οργανωτικής Επιτροπής η οποία έχει συ- σταθεί από τον περασμένο Φε- βρουάριο για τις ανάγκες του Συνεδρίου. Συνολικά θα συμμετά- σχουν περίπου 350 σύνεδροι, εκπρόσωποι όλων των Ακα- δημαϊκών Βιβλιοθηκών των ΑΕΙ και των ΤΕΙ της χώρας, της Βιβλιοθήκης του Πανεπι- στημίου Κύπρου και επιστή- μόνες πληροφορικής και βι- βλίοθηκονομίας από Ακαδη- μαι"κές Βιβλιοθήκες των ΗΠΑ και της Αγγλίας. Θα παρουσιαστούν 26 ει- ,ήσεις, ενταγμένες σε ανά- "Μ εςς θεματικές ενότητες. Οι ηρε- τα; θεματικές ενότητες έ- ' Με" 'νδιάµορφωθεί οριστικά * έ…… 24 Η Θεσσαλία >> Τετάρτη 4 Νοεμβρίου: "Αξιοποίηση της Τεχνολογίας Πληροφόρησης". Πέμπτη 5 Νοεμβρίου: Προοπτικές Ανάπτυξης και Συνεργασίας Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών και στρογγυλό τραπέζι με θέμα: “O ρόλος των Βιβλιοθηκών στα Ακαδη- μαϊκά Ιδρύματα του 2000". Παρασκευή 6 Νοεμβρίου: "Ψηφιακές Βιβλιοθήκες - Πληροφοριακά Συστήματα". Οι σύνεδροι θα επισκε- φθούν τη Μακρινίτσα την Πέ- μπτη και το Λαογραφικό Κέ- ντρο Κίτσου Μακρή, ενώ θα έ- χουν την ευκαιρία να παρακο- λουθήσουν εκδήλωση αφιερω- μένη στα “200 χρόνια από το θάνατο του Ρήγα Θετταλού - Φεραίου", που θα πραγματο- ποιηθεί την Τετάρτη 4 Νοεμ- βρίου στις 17.20 στο χώρο του Συνεδρίου. Παράλληλα, η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Θεσσα- λίας διοργανώνει 'Εκθεση χα- ρακτικών έργων ex-libris (βι- βλιοκτητορόσημα) στο Κέ- ντρο Τέχνης Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο, υπό την αιγίδα του Καλλιτεχνικού Οργανισμού Δήμου Βόλου. Τα εγκαίνια θα γίνουν την Τετάρτη 4 Νοεμβρίου στις 8.30 μ.μ.. Την έκθεση θα πα- ρουσιάσουν ο κ. Βασίλης Ζευ- γώλης, ο οποίος προσέφερε τα έργα και ο κ. Μανώλης Γιαν- ναδάκης, χαράκτης, επικου- ρος καθηγητής της ΑΣΚΤ του Α.Π.Θ., ο οποίος δημιούργησε το σήμα του Συνεδρίου. Η έκ- θεση θα διαρκέσει από τις 4 έως και τις 20 Νοεμβρίου και θα είναι ανοιχτή 10 - 1 και 6 - 9, το Σάββατο και την Κυρια- κή μόνο το πρωί. Τα 380 περίπου έργα που έχουν επιλεγεί παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο από θεματική και ιστορική ά- ποψη, όσο και από καθαρά καλλιτεχνική. Ανήκουν στην ΄ιδιωτική συλλογή του Βασίλη , 3Χ ΟΜΤιυξοιου .Η38. …΄΄ζ.΄"΄ζ΄ΐ…ΐζΐ…΄ΜΕτοΧΗ ΕκΠΡοΣοπΩΝ TQN BIB/\IOGHKQN AEI TEI THE X? ISVIo Συνέδριο Ακοδηµο'ι'κ* Βιβλιοθηκών ορχίιει στο Βολο ΄ Ζευγώλη, ενώ αξίζει να σημει- ωθεί ότι έκθεση με έργα ex- libris γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Μια άγνωστη téxvn Av και δεν είναι γνωστό από πότε και πώς ξεκίνησε η δημιουργία και η χρήση των ex-libris, όλες οι ενδείξεις μαρτυρούν ότι η συνήθεια να παραγγέλνει ο κτήτορας μιας ιδιωτικής συλλογής το προ- σωπικό του ιδόσημο, βιβλιο- κτητορόσημο σε κάποιο καλ- λιτέχνη και να το τοποθετεί ύ- στερα στα βιβλία του, ξεκίνη- σε από τη Γερμανία, που έχει άλλωστε την πρωτοπορία στην τυπογραφία και την τέ- χνη της κατασκευής του βιβλί- ου, γύρω στα 1460. Τα πρώτα 250 χρόνια της ύπαρξής τους, τα περισσότερα ex-libris απει- κόνιζαν θέματα εραλδικού (οικοσημολογικού) χαρακτή- ρα, κυρίως γιατί οι κάτοχοί τους δεν ήταν άλλοι από τους ευγενείς και τα μέλη των βα- σιλικών οικογενειών. Έτσι, αν κάποιος διέθετε 100βιβλία, ήταν δύσκολο να ζητήσει από έναν καλλιτέχνη να ζωγραφί- σει εκατό φορές το οικόσημο του, προκειμένου να το τοπο- θετήσει στα βιβλία του. Ήταν ασφαλώς ευκολότερο να τυ- πωθεί ένα οικόσημο, οδηγώ- ντας έτσι στη γέννηση της τέ- χνης του ex-libris. OI κάτοχοί . … - J !; 1314, γελία σε κάποιο χαράκτη με το θέμα που τους ενδιέφερε και .. σιγά - σιγά τα ex-libris, προς σαρμοσμένα πλέον στις βασι+. κές τεχνικές της χαρακτικής εξ'-':- ξελίσσονταν από απλές ετικέ-ζ τες σε έργα τέχνης. Ονομαστά για την καλλι-… τεχνική τους αξία είναι τα εκ-Δ libris του Albrecht Durer, του Hans Holbein, του Lucas Kronach κ.ά. Με την πάροδο του χρό- νου, τα ex- libris εκτός από τον " καλλιτεχνικό τους χαρακτήρα αποκτούν και συλλεκτικό εν… διαφέρον. Έτσι πολλοί βι-… … βλιόφιλοι εκτός από τα δικά τους ex-libris, τα οποία προο- …. ρίζονται να ενταχθούν σε βι- βλία της συλλογής τους, συ-' γκεντρώνουν και ex-libris άλ΄- λων, δημιουργώντας αξιοθαύ- μαστα σύνολα. Σήμερα υπάρ- * χουν μεγάλες ιδιωτικές συλ-… λογές, όπως του Ολλανδού Jos Waterschoot, του Ιταλού Mario de Filippis (με περισσό- τερα από 200.000 έργα), του Ελβετού Benoit Junot και no)»— λών άλλων Ευρωπαίων κυ- ρίως συλλεκτών. Παράλληλα, υπάρχουν βιβλιοθήκες με συλ- ' λογές ex-libris ανυπολόγιστης% αξίας, όπως αυτή του Μονά- χου, του Βρετανικού Μουσεί- ου και της Εθνικής Βιβλιοθή- κης στο Παρίσι, αλλά και σύλ- λογοι συλλεκτών και καλλιτε- χνών ex-libris (30 σε ολόκληρο τον κόσμο), οι περισσότεροι των οποίων βρίσκονται στην Ευρώπη, την Ιαπωνία και τη Βόρεια Αμερική. O παλιότε- ρος σύλλογος είναι ο γερμανι.- . κος, με έτος ίδρυσης το 18913 και ο νεότερος εκείνος του Χονκ Κονγκ..Οι σύλλογοι υ"… πάγονται στη Διεθνή Ομο- σπονδία των Φίλων του Εκει-. libris (FISAE) υπό την αιγίδα… της οποίας διοργανώνονται, συναντήσεις και συνέδρια, _ … μαντικότερο των οποίων, ….. ναι το Διεθνές Συνέδ ' βιβλίων έδινανλοιπόνπαραγ-ζχ . - '

παιδες… … Θ€δξΟλιΟ&Όώω αφου λ%5Ό ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΝΕΛΥΣΕ Ο K. ΑΡΣΕΝΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΙ- ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΠΡΥΤΑΝ|ΚΩΝ ΑΡΧΩΝ Νέα εποχι΄ιγια το Πανεπι Τους στόχους του Υπουργείου Παιδείας για το Πανεπιστηµιο Θεσσαλίας παρουσίασε προχθές o κ Γ εράσιμος Αρσένης κατά την επίσημη τελετή εγκατάστασης των νέων πρυτανικών αρχών. Τόνισε μάλιστα ότι στις στέρεες βάσεις όπου οτηρι΄Ζεται τώρα το εκπαιδευτικό ίδρυμα θα υπάρξει νέα υποστήριξη και Χρηματοδότηση, ενώ έκλεισε το νέο ραντεβού με τις πρυτανικές και τοπικές αρχές στο τέλος του μόνο στην Αθήνα. ΄Ετσι, το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας κλείνει την πρώτη του δημιουργικό πορεία από την εποχή της σύλληψης και του σΧεδιασμού του και ανοίγει τη νέα σελίδα σε µια μακρόπνοη προοπτική για το ίδιο και την κοινωνία. Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΑΔΛΗ υγκεκριμένα () Υπουργός Παι- δείας δήλωσε αναφερόμενος στα άμεσα αιτήματα του Πανε- πιστηµίου "Είναι µεγάλη αυτή η μέρα όχι μόνο για το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, όχι μόνο για τη Θεσσαλία, αλλά για την Ελλάδα, για την πανεπι- στημιακή κοινότητα της Ελλάδας. Ο πρώτος κύκλος κλείνει και χαρακτηρίζε- ται από την πραγμάτωση ενός µεγάλου ο- ράματος με την εξασφάλιση της να…» γίας του Πανεπιστημίου της Θεσσαλίας επάνω σε στέρεες βάσεις. Για το παρελ- θόν μίλησαν πολλοί. γι αυτό θα μιλήσω για το από εδώ και πέρα. Το Πανεπιστή- μιο Θεσσαλίας οφείλει τη δημιουργία του στους οραµατιστές, στους αγωνιστές. Δεν δηµιουργήθηκε έτσι με ένα προεδρι- κό διάταγμα. Σήμερα που κλείνει αυτός ο κύκλος, πρέπει να αποτείσουμε φόρο τιµής σε όλους που αγωνίστηκαν για την υλοποίηση αυτού του οράματος. Έπεσε ένα βαρύ έργο στις διοικούσες επιτροπές και σήµερα μπορούμε με αι- σιοδοξία να δούμε την πρόσοδο του I la- νεπιστηµίου από εδώ και πέρα. Έχουµε πράγματι τις στέρεες βάσεις. τον οραµα- τισµό και τον προγραμματισμό που μας έδωσαν οι προηγούµενες διοικήσεις του Πανεπιστημίου. Τα κτίρια στο Βόλο και αυτό που θα κτιστεί και στις άλλες πρωτεύουσες της Θεσσαλίας κτίστηκαν µε τον κρατικό προυπολογισμό και πρέπει να πω ότι εί- ναι προτεραιότητα για την κυβέρνηση η προώθηοη του Πανεπιστηµίου Θεσσα- λίας και η χρηματοδότησή του. Το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας δεν είναι ένα περιφερειακό Πανεπιστήµιο και δεν μπορεί να είναι περιφερειακό Πανεπιστήµιο, όντας στο κέντρο της Ελλάδας. Το Πανεπιστήμιο της Θεσσα- λίας είναι και αυτό κεντρικό Πανεπιστή- μια που θα πρέπει να παίξει έναν πα- νελλαδικό ρόλο. Τα λεγόμενα περιφερει- ακά Πανεπιστήμια δεν είναι Πανεπιστή- μια που ιδρύθηκαν για να γίνει αποσυμ- φόρηση των κεντρικών. Έγιναν και γι' αυτό, αλλά έγιναν κυρίως για να παρα- κάμψουν τις αγκυλώσεις των παραδο σιακών Πανεπιστημίων και για να παί- ξουν έναν ρόλο πρωτοποριακό. Περιμέ- νουμε όλοι το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας να παίξει αυτό το ρόλο, γιατί ήδη έχει βά- λει τις βάσεις και την υποδοµή. Θα πρέ- πει να αντιμετωπιατεί στο πλαίσιο της μεγάλης επταιδευτικής μεταρρύθμισης για την αναβάθµιση της Παιδείας στον τόπο και για τη διεύρυνση της Τριτοβάθ- µιας Εκπαίδευσης. Όλοι δεχόμαστε ότι ζούμε µια νέα εποχή, γιατί το µέλλον του τόπου μας, όπως το μέλλον κάθε χώρας θα εξαρτηθεί από την αποτελεσματική ε- πένδυση στη γνώση και στη μάγων…. Σε Από την τελετή :"… αυτή τη γνώση πρέπει να έχει πρόσβαση κάθε παιδί. Η ελεύθερη πρόσβαση στη γνώση σε όλες τις βαθµίδες της εκπαί- δευσης από το Νηπιαγωγείο μέχρι και το Πανεπιστήμιο είναι ένα κοινωνικό δι- καίωμα που η πολιτεία. η κυβέρνηση, δί- νει απόλυτη προτεραιότητα. Το σιΜ)ημα τώρα είναι ανοιχτή πρόσβαση στην Τρι- τοβάθμια Εκπαίδευση για όλα τα παιδιά που θέλουν να φοιτήσουν στο Πανεπι- στήμιο. O προγραµµατισμός μας είναι προς αυτήν την κατεύθυνση. Η κατάργη- ση των γενικών εξετάσεων την επόμενη χρονιά και η πρόσβαση στην Τριτοβάθ µια Εκπαίδευση χωρίς εξετάσεις, μόνο µε το απολυτήριο του Ενιαίου Λυκείου, εί- ναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα προς αυ- τήν την κατεύθυνση. Το δεύτερο βήμα εί- ναι η σημαντική βελτίωση της υποδομής των Πανεπιστημίων ώστε να είναι σε θέ- ση να απορροφήσουν αυτόν τον αυξανό- µενο πληθυσμό και ταυτόχρονα να ανα- βαθμίσουν την ποιότητα των σπουδών τους. Σε αυτήν την κατεύθυνση έχουµε δώσει ιδιαίτερη προτεραιότητα. Το Πα- νεπιστήµιο Θεσσαλίας καλείται και αυτό να δώσει το παρόν στο κάλεσμα του α- νοίγματος στους νέους που θέλουν να έ- χουν πανιπιστηιιιακές γνώσεις και από χρέωση της πολιτείας είναι να βοηθήσει την ανάπτυξη της υποδομής για να μπα ρέσουν οι πανεπιστηµιακές γνώσεις να δοθούν σε ένα επίπεδο που να μπορεί να συγκριθεί με το επίπεδο των γνώσεων των άλλων πανεπιστημίων της Ελλάδας και της Ευρώπης. Η πανεπιστημαική δραστηριότητα δεν μπορεί πια να περιο- ριστεί μόνο στα προπτυχιακά προγράμ- ματα, αλλά θα πρέπει να προχωρήσει πα- ραπέρα στις μεταπτυχιακές σπουδές. Ήδη λειτουργούν τρία μεταπτυχιακά προγράμματα και η νέα σύγκλητος σχε- διάζει και άλλα προγράμματα. Φυσικά αυτά τα προγράμµατα χρειάζονται την υ- ποδομή και τη χρηματοδότηση. 'Ενας τρίτος στόχος για το Πανεπι- στήμιο είναι η διά βίου εκπαίδεικιη. Η γνώση στη δική μας εποχή αλλάζει ταχύ- τατα. Ο απόφοιτος του Πανεπιστημίου για να μπορεί να είναι ανταγιι)νιστικός στη διαδικασία θα χρειαστεί να μπει ξα- νά στο Πανεπιστήμιο και να έχει και πά- λι επαφή με το χώρο της γνώσης. Άρα η επαφή του πολίτη με το Πανεπιστήµιο εί- ναι μια επαφή που διαρκεί καθ' όλη τη διάρκεια της επιστημονικής καριέρας. Τα προγράμματα σπουδών επιλογής εί- ναι ακριβώς προγράμματα που θα αντι- µετωπίσουν αυτήν την ανάγκη. Τα Πανε- πιστημία βέβαια δεν είναι μόνο χώροι εκ- παίδευσης. αλλά και χώροι έρευνας και πρέπει να αναπτύξουν τα δικά τους ε- ρευνητ ικά προγράµµατα. Το Πανεπιστή- µιο Θεσσαλίας που έχει το κέντρο βάρος του στο Βόλο, αλλά με τις ακτινώσεις του στους άλλους νομούς. μπορεί να παίξει έναν καταλυτικό ρόλο όχι μόνο στην πνευµατική αναβάθµιση, αλλά στην προ ώθηση της οικονοµικής και κοινωνικής ανάπτυξης της περιοχής. Για να γίνει συ τό χρειάζεται να προχωρήσουμε στην (1- ναβαθμιση του Πανεπιστημίου της Θεσ- σαλίας, αλλά να προχωρήσουµε και σε μια ιδιαίτερη επικοινωνιακή πολιτική. Νομίζω ότι από κοινού ιστορική" να βά- 4 *… Μ :» των νέων πρω…κών αρχών λουμε αυτούς τους στόχους. Αυτά τα 0- ποία ζητάτε στο ψήφισμα μπορούν να γί- νουν πραγματικότητα. Ο πρωθυπουργός έχει επανειληµμένα πει και είναι ομόφιι» νη απόφαση του υπουργικού συµβουλίου ότι η περίοδος 2000 - 2006 να είναι πε- ρίοδος για την προτεραιότητα της Παι- δείας και η χρηματοδότηση θα γίνει από το πακέτο Σαντέρ. Κύριε Πρύτανη θα ή θελα να σας καλέσω, με τους συνεργάτες 0 ρόλος του ως κεντρικό εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας σας από τις πρυτανικές αρχές µαζί και με τις τοπικές αρχές σε µια συνάντηση στο Υπουργείο Παιδείας πριν από τα τέλη αυτού του µήνα για να ολοκληρώσουμε με ικανοποιητικό τρόπο τις εκκρεμότη- τες όπου υπάρχουν στο Πανεπιστήμιο και να προχωρήσουµε τώρα στη διαμόρ φιικ1η ενός ολοκληρωµένου προγράµµα- τος" Φόρος τιµι΄ις στο Γιάννη Φάτσπ Με δηλιι'>σεις τους οι οµιλητές της εκ- δήλωσης απέδωσαν φόρο τιμής στον ο- ραματιστή του Πανεπιστημίου Θεσσα- λίας δημικιιογράφο Γιάννη Φάτση. για το οποίο θα οργανωθεί και ανάλογη εκδή- λωση στο αμέσως προσεχές διάστημα. Μάλιστα, ο Υπουργός Παιδείας υπο- γράμμισε σχετικά: "Θέλω να θυµηθούμε όλοι τον ορα- ματιστή και το φίλο όλων µας, το Γιάννη Φάτση. Όταν τον συναντούσα είτε ήμουν υπουργός Εθνικής Οικονομίας είτε ακά μη Εθνικής Άµυνας πριν να αρχίσει ο,τι- δήποτε άλλο να πει που με ενδιέφερε ί- σως και περισσότερο, όπως η πολιτική στιγκυρία, άρχιζε από τα θέµατα του Πα- νεπιστημίου Θεσσαλίας". Το ψήφισµα της Συγκλήτου Σύμφωνα με το ψήφισμά της η πρώ- τη Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Θεσ- σαλίας αποφάσισε τα ακόλουθα: (1. Να επισημάνει αφενός ότι το Πα- νεπιστήµιο Θεσσαλίας αποτελεί το κέ- ντρο της επιστήμης και του πολιτισμού, για την ενδοχιι΄)ρα της Κεντρικής Ελλά- δας. η οποία αντωτρικιωπει΄ιει ένα περί- που εκατομµύριο κατοίκους, και αφετέ- ρου ότι αποτελεί ήδη κοµβικό σηµείο με- ταξύ της επιστήμης και της παραγωγής. β. Να τονίσει µε ιδιαίτερη έµφαση. ότι το υπό ανάπτυξη Πανεπιστήµιο μας δεν πρέπει και δεν µπορεί να ενταχθεί στις ε- ξισωτικές αλγοριθμικε΄ς λογικές που ι- σχύουν για άλλα αναπτυγμένα Πανεπι- στήμια. Η γενναία στήριξη του Πανεπι- στημίου Θεσσαλίας σε αυτή την εξαιρετι- κά κρίσιμη φάση της ανάπτυξής του, α- ποτελεί όρο για την υλοποίηση της ίδιας της πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας. Είμαστε βέβαιοι ότι ο κύριος Υπουργός υιοθετεί τη θέση: "ίση των ίσων και άνι- ση των ανίαων μεταχείριση". Y- Να κάνει, γνιικιτό ότι στη σηµερινή ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ναυπλίας ΠΜ. Λαζαρίδης κρίσιµη φάση ανάπτυξης του Πανεπι- στημίου απαιτείται, εκτός των άλλων, και μια ανάλογη διοικητική και κτιριακή υποδομή καθώς και υποστήριξη της Φοι- τητικής Μέριμνας. Η εκρηκτική αύξηση του αριθμού…τιιιν Τµηµάτων και των αοι- τητών, την οποία ασφαλώς κρίνουμε α- ναγκαία, και οι ποικίλες ανάγκες που ασ τή δημιουργεί δεν είναι δυνατόν να αντι- ιιετωπισθεί με το υπάρχον διοικητικό προσωπικό και τις υπάρχουσες υποδο- μες. Παράλληλα, οι περικοπές πόρων που αναφέρονται στην άσκηση γενικότερων πολιτικα΄ιν, οφείλουν να αναφέρονται ε- πίσης και στην αίσθηση του µέτρου και να μην αφορούν ζωτικά µεγέθη και το- µείς δράσεις. Η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ελπίζει ότι τα υπομνήµατα που αναλύουν τα σχετικά αιτήματα θα μελετηθούν με ιδιαίτερη προσοχή και θε- ωρεί βέβαιη τη θετική ανταπόκριση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας. δ. Να δηλώσει και με την ευκαιρία (m τή, τη βαθιά πεποίθηση των μελών της για τον ιστορικό ρόλο που έχει να διαδρα- µατίσει το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας όχι µόνο σε περιφερειακό αλλά και σε εθνι- κό επίπεδο και να διαβεβαιώσει ότι θα καταβάλλει άοκνες προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή. τ. Να χαιρετήσει. τέλος, και να ευχα- ριστήσει τους εκπροσώπους της πνευμα- τικής και της πολιτικής ηγεσίας και ό- λους τους εκλεκτούς προσκεκλημένους οι οποίοι με την παρουσία τους στη συµ- βολική τελετή εγκατάστασης των πρό» των Πρυτανικών Αρχών του Ιδρύµατος, τιμούν και στηρίζουν τις βασικές επιλο γές που διαμόρφωσαν την ως τώρα ιστό ρική πορεία του l Ιανεπιστηµίου Θεσσα- λίας και εγγυώνται την δημιουργική του προοπτική στη νέα χιλιετία. O κίνδυνος διάσπασης του Πανεπιστηµίου Στο σχεδιασμό των τμημάτιιιν του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και στον κίν- δυνο διάσπασής του στο πρόσφατο πα- ρελθόν αναφέρθηκε στην προικριι'ινησή του ο Πρύτανης κ. Παντελής Λαζαρίδης. “H διεκδίκηση των τοπικών παραγό- ντων να ιδρυθεί Πανεπιστήμιο Θεσσα- λίας είχε ήδη μια μακρά ιστορία που ξε- κίνησε τα χρόνια του ‘60 και εντάθηκε στη μεταπολίτευση και ιδίως στα πρώτα χρόνια του ‘80. Πρωταγωνιστές ήταν οι Δήµοι και φυσικά οι Δήµαρχοι. Θεμε- λιώδη ρόλο έπαιξε για την ίδρυση και την παραπέρα πορεία του η πολύ σοβαρή συ- ζήτηση που άνοιξε και κατόπιν τροφο- δότησε µε συνεχείς πρωτοβουλίες ο Λή- μος Βόλου με Δήμαρχο το σημερινό Λή- μαρχο. Παρόλο που η διεκδίκηση για το Πα- νεπιστήμιο ένωνε τους Θεσσαλούς το ι- δεολογικό κλίµα µέσα στο οποίο αυτή καλλιεργήθηκε, φόρτισε το Πανεπιστή μια Θεσσαλίας πριν ακόµα ιδρυθεί με δυ- σανάλογη προσδοκία και στρεβλή αντί- ληψη για τη λεγόμενη "ανάπτυξη" της κά- θε θεσσαλικής πι ου ιχής ξεχωριστά. Η περιοριστική τοπικότητα των διεκδικήσεων µια µάλλον ανιιττόοητη α- εί …' . ο ο υπουργός Παιδείας rep. Αρσένης ντίληψη για το ρόλο του Πανεπιστηµίου ως θεσµού και η ταύτισή του με πλευρές της ανάπτυξης που δεν του αντιστοι- χούν, αλλά και κάποια µικροπολιτική ό- ραση των πραγµάτων (η οποία μάλιστα απέδειξε ότι έχει επικίνδυνη αντοχή) λί- γο έλειψε σε κάποιες περιόδους να μετα- τρέπουν την απολύτως θεµιτή αναπτυ- ξιακή προσδοκία. από στήριγμα και λαϊ- κή βάση για το Πανεπιστήµιο, σε αμφι- σβήτηση η οποία θα μπορούσε να λει- τουργήσει ως τροχοπέδη ή και εκρηκτική νάρκη γι' αυτό. Η εξέλιξη των πραγμάτων, Μόραλη- σε βέβαια τελικά μια τέτοια τροπή. αλλά δεν θα έπρεπε να υποτιμήσει κανείς τους κινδύνους που έχουν εµφυτευθεί και που εµφανίζονται µε εξάρσεις. περιοδικά, συ- ναρτημε΄νες συνήθης με προεκλονι:|ι΄'ς περιόδους". "Μύθος" n περικοπή δαπανών για τα ΑΕΙ Στη σηµασία της δηµόσιας δωρεάν Παιδείας αλλά και στο ενδεχόµενο περι- κοπής των δηµοσίων δαπανών για τα ΑΕΙ αναφέρθηκε σε οµιλία του κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης () βουλευτής Μαγνησίας κ. Νίκος Γκατζής. Πάντως, ο κ. Αρσένης για το ζήτηµα που ανέκυψε σε σχέση µε τη χρηµατοδό τηση των Πανεπιστηµιακών Ιδρυμάτων χαρακτήρισε "τα'…" όσα λέγονται ότι διν "-',.α.';'οιΝ και δεν θα υπάρξουν πό ιν; '… : χι Γριτιβάθµ… Εκπαίδευση… Τα πικιι΄ι'…'ρι='ιι ταμειακά προβλήµαπ που άνε',…ωι µόνο σε ορισµένα Πανεπιστή- μια, δι'ι'..ιι'ι΄κηιαι ότι θα λυθούν", τόνισε ο Υπουργός, ενώ υπογικ1µμισε την αύξηση της χρηματοδότησης µέσα στην επόµενη εξαετία από το πακέτο Σαντε΄ρ. Χαιρετισμός του Αρχιεπισκόπου Χαιρετισµό µε αφορμή την εγκατά- σταση των πρώτων Πρυτανικών Αρχών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (muffin— νε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Χριστόδουλος, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται: "To Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας είναι γέννημα της αγάπης προς την Παράδοση του τόπου µας, είναι καρπός ειΧ)ύνης και κατόρθωµα ελευθερίας. Όσοι μοχθήικιμε για την εδραίωση του, το κάναμε γιατί πι- στέψαμε, στην αξία του Ανθρώπου, στη δύναμη της καρδιάς του, στους καρπούς της ευεργετικής παρουσίας του μέσα στα δρώμενα της ζωής. Το κάναµε γιατί στη ριχθήκαµε στην Ελληνορθόδοξία µας. που είναι ομωύσια της πνευµατική; και εθνικής μας οντότητας. Το κάναµε γιατί σα…… να προσφέρουμε στους να… μας δυνατότητες εξέλιξης και ανάδειξης µέσα από τη διαδικασία της αξιοποίησης του θησαυρού της πατρογονικής κλήρο νομιάς µας. Το κάναμε γιατί πιστέψει… πως μέσα από αυτό το καθι'.δρυµα θα έ- βγαιναν όχι µόνο άνθρωποι πω…… γνιι΄)σειιιν, αλλά και επιστήµονες υψηλού ήθους, μεγάλης ευθύνης και ακατάβλητης θέλησης να συνεισφέαιιΝ στην ώρα τους Υ… τη δι… νι . Λ m της πνευματικής µας ταυ- τότητας".

, , χμ -: "".».η"ΐ""""Μ΄" "**-µ Με Με… ΕΑΜ , , ΣΔΕ Ο Σ Α ΩΣ Ev Αθήναις τπ 17 - 5 - 1968 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΐΚΕΥΜΑΤΩΝ Πρ6ς ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ Προσωπικού O Σ Κ ,T Α…Κ…Ε,,Ο,Δ.Ε.Π.,ΤαμεΈΟν ΤΜΗΜΑ " 'ΑρωΜς, … ΓΡΑΦΕΙΟά " καί Εκπλησιαστικάς Σχολάς. Πληροφορίαι: Σ.Χουρδάκην 'Αριθ.Πρωτ. 68273 Θέμα: "Διανομή βιβλίου "OI ΨΙΘΥΡΙΣΤΑΙ ΚΑΙ OI ΨΙΘΥΡΟΙ". ΄Έν συνεχεία τής ύπ'&ριθ.55076/16-4-68 έγκυκλίου, έχομεν τήν τιμήν νά σας άποστείλωµεν συνημμένως άνά 10 &ντϊτυπα EM IOU βι- βλϊου "OI ΨΙΘΥΡΙΣΤΆΙ ΚΑΙ OI ΨΙΘΥΡΟΙ". ‘O Διευθυντής Κοιν/σις Γ.Τούντας Δ/νσιν ΠροσωπικοΌ Απρµβές αντίγραφον / ? ΈξδΤρτά…ε νος . " ~ Δ:ΐΐΞΆ 33€ Χ π….ΒοΥρωκΗ&/ ΐζ ο 1 . # ...":"…'ζ.…-΄': ". .ιι.… , 4.1. μου"… …- .-.,

ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ THE ΕΛΛΑΔΟΣ +Γξόςςη ςζ ………;…… ! ΥποΥΡΓΕΙοΝ ΕΘΝΙΚΗΣ πΑ1ΔΕ1ΑΣ ΚΑ1 ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΈΩΝ . ζς…ς';"ήςςΐγέΞ…ν…€;, ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ [ ΐ;ζ:;**… "ί …ζζΐΐζ] ΤΜΗΜΑ …………………,…………………… ΓΡΑΦΕΙΩΝ " ’Ev 'ΑΘήναις τΞ 20—5- I968 Πληροφορίαι : Σ. Χουρδάκην Έηλ. 224605 … ΐ6ζΜν?? his ι.... κ. . . ..…. Π Ρ Ο Σ Τούς αποδέκτας τοπ συνημμένου πίνακας Θέµα: "Διανομή βιβλίσυ 'Απολογισµ5ς τών Οίκοναµικων 'Επιτευγμάτων τΗς 'ΕθνικΞς Κυβερνήσεως". 'Απσοτέλλομεν ύμϊν συνηµμένως αριθμόν αντιτύπων έκ τοΌ βι- βλίου " 'Απσλογισμός τών ΟίκονομικΞν 'Επιτευγµάτων τΉς 'ΕΘνικΉς Κυβερνήσεως " καί παρακαλοΠμεν ΐπως επί τοΠ περιεχομένου τούτου ένημερωΘΞ απαν τό ύφ'ύµΞς προσωπικ5ν ώς καί & µετ'αύτοΠ έρχ5μενος είς έπαφ6ν"πληΘυσµ5ς τΞς Χώρας,ϊνα γίνη αντιληπτή ή έξέλιξις τΉς Οίκονομίας τΗς Χώρας καί ή άσκουµένη υπό τΗς 'ΕθνικΞς Κυβερνήσεως οίκονοµική καί κοινωνική πολιτική. Οί Γενικοί 'Επι8εωρηταί Μ. 'Εκπαιδεύοεως να προβοΠν είς &νάλογον διανυµήν είς τα ύπ'αύτούς Γυµνάσια. 'Ο Γενικός Γραμματείς Ν. Γαλιδάκης ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΙΣ I. Δ/νσιν ΠροσωπικυΠ 2. 'Υπυυργεϊον ΣυντονισµοΠ (ΓραφεΈον κ. ΄ΥπουργοΠ )

Χ.Κ. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣ/ΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑ " ΓΡΑΦΕΙΟΝ " Πληροφορίαι Μ.Σ.Χουρδάυην 'ΛρυΘ.πρωτ. 57609 Έέτυ.ι 5.Η ΘΕΜΑ " Διανοµή διαφωτιοτικοΠ κειµένου "Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑ ΕΩΣ" "Εχοµεν τήν τιμήν νά σάς άποοτείλωμεν ουνπμμένωςάριΘμ6ν άντιτ6πων,κατά τόν ουνπμμένον πίνακα,έΗ του διαφωτιστιυοΠ κειµένου "Η ΠΟΡΕΙΑ THE EHANAZTAZEQE " τό περιεχόμενον του δποίου παρακα- λοΈμεν έπως θέσπτε υπΒψιν των υφ΄υμάς υπαλλήλων.- ΞΞΙ!ίςες Δ/νσεις του "Υπουργείου. . Τους Δ/ντάς Παιδαγωγ.΄ΛΜαδημιών,Γεν. , Εν 'Αθίναις τΞ 25-4-1968 I Προς 'ΕπιΘ/τάς Μέσης καί ΔημοτιΜΈς΄ΕΜπ/σεως, ,Επιθ/τάς ΔΠµοτιΜπς'ΕΜπ/οεως,Δ/ντάς Προτύπων Σχολεΐων καί 'ΕΗυλποιαοτιΜων Σχολων. 'Ο Διευθυντής κ.ά.α. Π. ΒΟΥΔΟΥΚΗΣ ]μσΐ…ιχ : ΙΚΥ-Εξ . Β΄ρΥΔο; * ΘΕΜΑΤΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΩΣ Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ A. Είσαγωγή ‘H 'Επανάστασις δέν ήτο άπλή έπιχείρησις διασώσεως τού τόπου πού έκινδύνευε θανα- σίμως. 'H-ro πέραν αύτού καί µεγαλεπίβολος έπιχείρησις γενικως, έκ βάθρων όναπλάσεως τής χώρας, αφετηρία νέας πορείας τού 'Ελληνισµού. Οί στόχοι τής 'Επαναστάσεως είναι λοιπόν πολλοί καί μεγαλόπνοοι. Είσχωρούν βαθύ- τατα είς τό μέλλον. Τελικός σκοπός της είναι ή οίκοδόμησις μιάς Νέας 'Ελληνικής Πολιτείας. Δηλαδή µιάς ιΕλλάδος άκμαίας καί ίσχυράς, χωρίς κομμουνιστάς καί χωρίς φαύλους, ή όποία θα παρέχη είς όλους άνεξαιρέτως τούς πολίτας της εύηµερίαν έν έλευθερία καί δικαιοσύνην έν άσφα- λεία. Βεβαίως, ή οϊκοδόμησις αύτής τής νέας 'Ελλάδος δέν είναι έργον δυνάμενον νά έκτελεσθή έντός μικρός χρονικής περιόδου. Είναι έργον μακράς πνοής, τό όποϊον κλιμακώνεται μέσα είς τόν χωρον τού µέλλοντος. Β . 'Ανάπτυξις Διά νά φθάσωμεν είς τήν καλυτέραν 'Ελλάδα, πρέπει νά γίνουν πολλά. Νά έξυγιανθή πλήρως ό έθνικός μας όργανισµός, έκκαθαριζόμενος από τούς προδότας καί τούς φαύλους καί αιτοτοξινούμενος από τό δηλητήριον τής µικροπολιτικής. —— Νά σνγχρονισθούν οί θεσµοί μας: πολιτικοί, κοινωνικοί κ.λ.π. - Νά αναδιοργανωθή ό κρατικός µηχανισμός, ώστε να αποκτήσουμεν ένα Κράτος σύγχρονου, ύγιές καί αποδοτικόν, ίκανόν νά ύπηρετή πραγµατικός, ταχέως καί δικαίως τό σύνολον. - Νά άναπτυχθή ή οίκονομία μας κατά τρόπον συστηματικά: καί μέ ύπερταχεϊς ρυθµούς. — Νά έξαλειφθή ή νοοτροπία τού παρελθόντος, νά αναπλάσθούν τα άτομα καί αί συνειδήσεις νά δοθή ή όρθή αγωγή είς τούς πολίτας. -- Νά άναδειχθούν οί φορείς τού νέου πνεύµατος, νά άνακύψουν νέα σχήµατα, νά έμφανισθούν νέαι μορφαί πολιτικού καί γενικώς δηµοσίου βίου. Νά προωθηθούν παντού, είς όλους τούς το- μείς, οί άριστοι. Αύτά είναι µερικά, τά κυριώτερα, από όσα όφείλει νά πραγματοποιήση ή 'Επανάστασις, διά νά θεωρηθή ότι έληξεν τό έργον της. ‘H µεταβατική περίοδος από τήν φαύλοκρατίαν είς τήν Νέαν Πολιτείαν, καλύπτει λοιπόν όλον τόν χρόνον πού θά anal-1119f] διά τήν δημιουργίαν των όπαραιτήτων προύποθέσεων καί έγγυήσεων ένός όμαλού βίου. ‘H έπανάστασις, αποτελεί αύτήν τήν μεταβατικήν περίοδον. ιΗ χρονική διάρκειά της δέν δύναται νά προεξοφληθή. Θά έξαρτηθή από τήν ταχύτητα τής άναρρώσεως τού ασθενούς. Διότι, ή 'Επανάστασις δέν πρόκειται ποτέ να επιτρέψη έπάνοδον είς τό παλαιόν καθεστώς, τό προεπαναστατικόν. Είς τήν 20ήν "Απριλίου δέν θά έπιστρέψωμεν πλέον. Τό παρελθόν έληξεν όριοτικως καί άμετακλή- τως. ‘H 'Επανάστασις, θά µεριμνήση πλήρως διά τήν διασφάλισιν τού έργου της, τήν κατό- χύρωσιν των έπι'τευγμάτων της καί τήν θεμελίωσιν τής περαιτέρω πορείας τού Ελληνισµού έπί βάσεων άκλονήτων. Τό έργον της έν ούδεμια' περιπτώσει να είναι «προσωρινόν». Τό έργον πού έπιτελεϊται είναι μόνιµω. Θα όποτελέση τό βάθρου τού έθνικού μας μέλλοντος. 'Η 21η 'Απριλίου θά παραμείνη ως τομή μεγάλη καί (αποφασιστική είς τήν ίστορίαν µας. - "Οταν ή ,Επανάστασις έκπληρώση τήν όποστολήν της, 6 «Έλλην» θά καταοτή διά πρώτην φοράν είς τήν νεωτέραν ίοτορίαν του πράγματι έλεύθερος. Οί θεσμοί μας συγχρονισμένοι, θα λειτουργούν αποτελεσματικά. Τό Κράτος, ύγιές, θά αποδίδτ…1 πλήρως. ‘O Λόγος, ό κάθε λόγος πού θά ακούγεται έδω θά είναι 'Ελληνικός. .Η άσυδοσία θά είναι άνύπαρκτος. ‘O Νόµλος. θά έπιβάλλεται πρός κάθε κατεύθυνσιν όμοιομόρφως. 'Η 'Ελλάς θά είναι Κράτος αληθινό Μέ αύτάς τάς προύποθέσεις, ή επάνοδος είς τήν προεπαναστατικήν χαώδη κατάστασιν θά είναι άδύνατος. Καί ό αληθώς έλεύθερος καί όµαλός πολιτικός βίος, πραγµατικότης. 'Ο σκοπός πού έθεσεν ή 'Επανάστασις, δηλ. ή οίκοδόμησις τής Νέας Ελληνικής Πολιτείας, είναι βαθύτατα προοδευτικός. ‘H μέθοδος όμως πού ακολουθεί διά τήν πραγματοποίησιν τού μεγάλου σκοπού, είναι «συντηρητική». Καί λέγομεν «συντηρητική» µέ τήν έννοιαν ότι δέν έπιδεικνύεται σπασμωδική βιασύνη. Δέν κατεδαφίζονται τα πάντα αδιακρίτως. 'Η 'Επανάστασις δέν θέλει «νά κόψη μαζί μέ τά ξερά καί τά χλωρά). Δέν βρέχει πύρ έπί δικαίων καί αδίκων. Δέν είναι ή 'Επανάστασίς μας ..?- όδοστρωτήρ ίσοπε8ώνων άδιαφόρως τά πάντα. Θέλει νά θεραπεύση τόν άσθενή, όχι νά τόν φο- νεύση. Καί ή θεραπεία χρειάζεται χρόνον. Εύθύς έξ άρχής, ή ,Επανάστασις άπέφυγεν κάθε ύπέρμετρον βίαν, κάθε µονομερή άντίληψιν των προβλημάτων, κάθε απόλυτου άρνησιν τού παρελθόντος πού θά όδηγούν είς ύπερβολάς, σφάλματα καί άσκόπους άναστατώσείς. 'Επέδειξεν μετριοπάθειαν, έπιείκειαν, άνεκτικότητα, ύπομονήν, άνθρωπισμόν καί σύνεσιν. Προσπαθεί παντού καί πάντοτε, ή 'Επανάστασις, νά έξασφαλίζη μίαν όσον τό δυνατόν όμαλωτέραν πορείαν πρός τά έμπρός. Φροντίζει νά κάμη τό ένα βήμα μόνον μετά άπό τό άλλο καί νά πατάς στερεάς είς τήν πραγματικότητα. Καµμιά έξαλλωσύνη, κανένας άσκοπος έξτρεµισμός. Δέν είναι καθεστώς έκκαθαρίσεων ή ΄Επανάστασις. Είναι καθεστώς καθάρσεως. Ούτε είναι περίοδος κατεδαφίσεως. Είναι περίοδος άνορθώσεως. 'Οταν κατεδαφίζεται κάτι, είναι πράγματι άναγκαϊον νά κατεδαφισθή. ίΑλλά καί τότε, ή 'Επανάστασις προσέχει νά μή ταφή άδίκως κανείς ύπό τά έρείπια. Αύτός είναι 6 δρόμος τής 21ης 'Απριλίου. Εύθύς, καθαρός, σώφρων. Δρόμος πού όδηγεϊ χωρίς µεγάλας θυσίας, χωρίς στερήσεις, χωρίς σοβαρά σφάλματα μέ σταθερότητα καί άκρίβειαν πρός τόν µέγα σκοπόν: τήν Νέαν Πολιτείαν, Γ. Συμπεράσματα l. Θά ύπάρξουν πολλά στάδια έως ότου φθάσωμεν είς τό τέρµα τής ίΕπανασ'τάσεως. Θά διανύ- σωμεν φάσεις διαφόρους. 2. "Οσον προχωρούμεν, τόσον θά παρέχεται περισσοτέρα άνεσις κινήσεως καί έκφράσεως, τόσον περισσότερον θά πλησιάζωμεν πρός τήν άληθή ε'λευθερίαν. Πάντοτε όμως θά ύπάρχη µία ούσιώδης διαφορά ως πρός τό παρελθόν. "Οτι ή έλευθερία αύτή θά ύπάρχη μόνον έντός των έθνικων πλαισίων. Θά είναι ε'λευθερία έλληνική, διά τούς "Έλληνας. 3. "Οταν παραδώσωμεν είς τήν άνερχομένην γενεάν τήν Νέαν Πολιτείαν, ή 'Επανάστασις θά έχη έκριζώσει όλα, ακόμη καί τά βαθύτερα αίτια τής παρακμής. Οί πληγές τω νΦαραω θά έχουν κλείσει διά παντός. Θά αποτελούν ένα παρελθόν άδιανόητον μέσα είς τάς συνθήκας τής Νέας Πολιτείας. ' 4. Διά νά πραγματοποιήση τούς σκοπούς της, ή 'Επανάστασις χρειάζεται χρόνον. Διά τούτο, είναι μέν «μεταβατικόν» καθεστώς, άλλά όχι καί «προσωρινόν» μέ τήν έννοιαν τής πολύ μικρός χρονικής διαρκείας καί τής ενη μερότητος. An μιουργεϊ έργον µόνιμου καί άμετακίνητον. τ.…

ΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΕΞΞΞΞΞΞΘΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞ »χ Θέσεων ; ΄ 6 . BAZIAEION TH ……6ηεΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞε Σ ΕΛΛΆΔΟΣ NOMAPXIA ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΟΡΤΔΣΜ0Υ ΕΠΕΤΕ|0Υ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΔΣΕΩΣ 21! ΑΠΕ-ιΔι…ογ 1967 Τήν 28ην τρέχοντος μηνός ήµεραν Κυριακήν καί ώραν 10,30" π. µ. έπί τώ 'Εορτασμώ τής "Επετείου τής ΄Εδνικής "Επαναστάσεως τής 21ης "Απριλίου 1967, τε- λεσδήσεται επίσηµος δοξολογία, έν τις» '|ερώ Μητρο- πολιτικώ Νας), χοροστατούντος τού Σε6ασμιωτάτου Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. κ. Δαμασκηνού είς ήν κα- λούνται όπως, εύαρεστηδώσι καί παραατώσι κατά την οίκείαν τάξιν : 1) b m 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) … Κ \ ΄*-'΄|/ |" ΞΞΞΞΞΞΞ56665ΞΞΞΘΞΞΞΞΞΞΞέΞΞξξΞΞΞΞΕΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞ 'Ο Σε6σσµιώτατος Μητροπολίτης Φδιώτιδος. 'Ο Στρατηγός - Διοικητής Σ.Κ.Ε. 'Ο Δήμαρχος Λαμιέων µετά τού Προέδρου τού Δημοτικού Συµδουλίου. 'O Πρόεδρος καί Είσαγγελεύς Πρωτοδικών - "Ο Πρόεδρος τού Φορολογικού Δικαστηρίου' Οί Διοικηταί καί "Αντιπροσωπεία "Ενόπλων Δυ- νάμεων Σωµάτων "Ασφαλείας καί Πυροσόεστι- κού Σώματος, έν ενεργεία καί όποστρατεία έν στολή. Οί Μακεδονοµάχοι, "Αντιπροσωπεϊαι "Αναπήρων καί Θυμάτων Πολέμου. "Αντιπροσωπεία "Εφεδρο- πολεµιστικών "Οργανώσεων. Περιφερειακο| "'Εφοροι Προσκόπων καί 'Οδηγών. Οί Πρωτοδίκαι - Α')δμιοι Φορολογικοί Δικασταί. Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου. Προϊστάμενοι Δημοσίων 'Υπηρεσιών - Είρηνοδί- και - Πταιαματοδίκαι. Οί Πρόεδροι Νοµικών Προσώπων Δηµοσίου Δι- καίου - "Οργανισμών. Τό Δηµοτικόν Συµδοι΄ιλιον. Οί Πρόεδροι τών, "Ιατρικού, Φαρµακευτικού καί "Οδοντιατρικού Συλλόγων. Οί Διευδυνταί Τραπεζών Νοµικών Προσώπων "Ιδιωτικού Δικαίου - "Οργανισµών. Οί Δημόσιοι 'Υπάλληλοι έν γένει καί οί "Υπάλ- ληλοι N. Π. Δ. Δ. &… 16) 17) 18) 19) 20) υ 2) 3) 4) Β 6) 7) τά Σωματεία - Σύλλογοι καί "Οργανώσεις. Αί "Εμποροδιομηχανικαί "Οργανώσεις. AI 'Επαγγελµατοδιοτεχνικαί "Οργανώσεις. Αί "Εργατούπαλληλικαί "Οργανώσεις. Οί λοιποί Σύλλογοι - Σωματεία κ.λ.π. λών σκοπών. Κοινωφε- Μετά το πέρας τής δοξολογίας καί κατά την οίκείαν τάξιν, άπας ο 'Ιερός κλήρος, αί "Αρχα| καί τό 'Εκκλησίασμα && µεταδώσιν, έν έπιαήμω πομπή, είς πλατει'αν "Αδανασίου Διά- κου διό τήν κατάδεοιν στεφάνων ότι τού όν- δριάντος τού όμωνύμου "Ήρωας υπό τών: Νοµάρχου Φθιώτιδος, ώς εκπροσώπου τής Κυ- δερνήοεως. Στρατηγού - Διοικητού Σ.Κ.Ε. έκ µέρους τών "Ενόπλων Δυνάμεων. Δημάρχου Λαμιέων. "Ανώτερου Διοικητού Χωροφυλακής Στερεάς "Ελλάδας έκ µέρους τών Σωµάτων "Ασφαλείας. Διοικητού Πυροσδεστικής "Υπηρεσίας. Προέδρου "Ομοσπονδίας "Αναπήρων καί Θυµά- των Πολέµου Στερεάς "Ελλάδας. Προέδρου "Εφέδρων "Αξιωματικών καί "Εφέδρων 'Οπλιτών. Τήρησις ενός λεπτού σιγής είς μνήμην τών έν- δος… νεκρών" - ΄Ανάκρουσις 'Εδνικού "Υμνου. Παρακαλούνται όπως ρυθμίαωαι: τα τής '|εροτελεστίας ή '|ερά Μητρόπολις Φθιώ- τιδος, τά τής παρατάξεως πρός άπόδοσιν τιμών τό Σ.Κ.Ε., τό τής τάξεως ή Διοίκησις Χωροφυ- λακής Λαμίας. Τελετάρχας όρίζομεν τους κ.κ- Χαράλαμπον Ταουκαλάν, Διευδυντήν Δήμου Λαμιέων καί 'Ηλίαν "Ανδρέου, Είσηγητήν Νομαρχίας. "Εν "Λαμία τή 18 "Απριλίου 1968 Ό \NOMAPXHZ ΦΘΙΩΤ|ΔΟΣ . :ττ'Μ'΄ΑΝο: ΔεΡΜιτιΑκΗ: 56ΞΞΞΞΞΘΞΞΞΞΞ©ΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΕΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΞΘ Ε m Ξ Ξ Ξ Ξ