ΠΕΜΠΤΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1999 ,τ- …υ …""; .. . Α…..- Γ.΄,.Ζ…-.΄…-,' … …',- , ί …' ...η. . .- νιϊζ!χ'ιΩ ".... ΕΦ… Στη συνεδρίαση του Κεντρικού Συµ- "βρω… Νεαπέρων Μνηµείων ζητεί να παραστεί και ο Δήµος Βόλου για να εκθέσει τις… απόψεις του… σχετικά µε το Χαρακτηρισµό του …- … ματος' της Καινοβιομηχαν(ας Μα- wdyyou ως διαπ1ρητε΄ου μνηµείου. …ς-ι…ην- κ'… -. ΄>' "* PEI'JOPTAZ: ΝπΝΑ τιΑππΑ*' " …α…8.πΜ… κατά. Ηµ.-.:. ."... ……ιδικότερα. το &… της Δημα-… … …ής΄Αρχής της πόλης υποβάλ- λεται με επιστολή που απέστει- λε χθες o Δήµαρχος K. Μιχ. Κουντού- ρης στην προϊσταμένη της Διεύθυν- σης Πολιτιστικής Ανάπτυξης και της Διεύθυνσης Λαϊκού Πολιτισµού K. Τέ- τηχατω…ολάου. ..... ' Οπωςείχε καταγραφεί και σε χθεσι-΄ ΄ "δρα ΣτσΣυµβουλιο ,… ,, ο Δηµος Βό +"ου για το κτηριο «Ματσαγγου» | Ανταποκρινομενος στη… -"- -%Ξ΄1 Από; Μι ) ΄ ...;… τ', τις… W U . «AvIIo Υπο? ργείο=δεν"λάβει υπόψη Iou τις από '! ΄?ΐψ& τα… ιδια 3% &… ι…>ψ#©΄ΈΉ … ' '"άΜΐ :Μι?'?ζ "΄… …? αν… "μέσα… &" ;ιξιι…ιιπροβ είσ΄ µόνο ape είς.- εν … ως, αυτές…Θαιδεσμ:τυουν αρνητικ ντεξέλιξη τξΞξόζουζ ...… … ….έ….… - " ' Άµα… νό ρεπορτάζ του «Ντ.» το ζήτηµα του χαρακτηρισμού του κτιρίου… Ματσάγ- … γου, ως διατηρητέου, µε απόφαση… του Τµήματος Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού. παρα- πέμφθηκε για να εξεταστεί από το Κεντρικό Συµβούλιο Νεωτέρων Μνη- μείων. Η συγκεκριµένη απόφαση και- νοποιήθηκε προχθές στο Δήµο ΄…Βό- λου. με έγγραφο του Υπουργείου και οδηγεί στη σταδιακή απεμτιλοκή των διαδικασιών που προκάλεσε η πρότα- ση του προϊσταµένου της……Ε' Εφορίας . "Με"; !"?" '΄ι΄΄-/…" -ν., ξ"? ??…" Νεωτέρων Μνηµείων K. .ίαλιούρα. Ε- 'πι΄σης, με το έγγραφο γίνει… γνωστό στα Δήµο΄και στο Πανεπιο ..…;µιο Θεσ- ,. σαλίας ότι μέχρι την έκδοση της τελι- κής απόφασης… του Υπουρ.είου για το θέμα δεν επιτρέπεται η εκτέλεση . οικοδοµικών… εργασιών τα; στο κτί- …' ριο. όσο και στον περιβάλλοντα χώ- ρα. Ο K. Κουντούρης στην επ στολή του αναφέρεται ακόµη και στους σχεδια- . ομως της Δημοτικής Αρχής. του Πα- νεπιστημίου Θεσσαλίας και της Γενι- . . ' '|΄ ι Η΄ ., ι µτκηΜ ν…"ψ κής… Γραμµατείας Περιβάλλοντος του ΠΕΧΩΔΕ που προωθούν Io σχέδιο…α… νάπλασης της περιοχής όπου βρί- σκονται"και' οι πρώην…αποθήκες Μα- τσάγγου, ιδιοκτησίας του Πανεπιστη- - μίου Θεσσαλίας, καθώς το.'σηµείο εις.του Δήμου . ΜΒ- αυτό της…πόλης είναι σηµαντικά υπο-… ΄. ΄΄ - βαθμισμένο΄ και έχει σοβαρές αρνητι- κές επιπτώσεις στον κεντρικό… τομέα …' του Βόλου. Τέλος, ο Δήµαρχος επισηµαίνει …,ότι στην… περίπτωση που το Υπουργείο Πολιτισµού δεν λάβει υπόψη του τις απόψεις του Δήµου και προβεί σε μο- .νομερείς ενέργειες. αυτές θα δε- σμεύουν αρνητικά την εξέλιξη της πόληςτου Βόλου. '

Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 1999 …να-ην»… µπαρ,… Τοπικό ΡΕΠΟΡΤΑΖ ιαητη- *οιιημι .. ; H οεεεΔΛιΔ 9 To Υπουργείο Πολιτισμού Θα εξετάσει τις προτάσεις της 5ης Εφορείας Προωθείτω χαρακτηρισµού… ως διατηριττέσυ Εναρμονισμένες με τις θέσεις του Πρσί΄σταμένου της 5ης Εφορείας Νεωτέρων Μνηµεί- ων κ. Δ. Παλιούρα για απαγό- ρευσιι εκτόΙεσιις οποιονδήπο- τε οικοδομικών εργασιών στο συγκρότηµα της καπνοβιομη- χανι΄αςΜατσα΄γγου, είναι οι θέ- σεις της Διεύθυνσης Λαϊκού Πολιτισμού του αντίστοιχου Υπουργείου. Ρεπορτάζ: ΑΝΤΩΝΗΣ E. ΦΩΚ|ΔΗΣ Όπως αποτυπώνεται σε διαβι- 110011101 έγγραφο της συγκε- κριμένης υπηρεσίας ιιρος το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέ- ρων Μνημείων, "απαγορεύεται η εκτέλεση οποιονδήποτε οι- κοδομικών εργασιών στα πα- ραπανω κτίρια και τον περι- βάλλοντα χώρα, σύμφωνα με το άρθρο -1του Ν. 1469/50 και την ατομική γνωμοδότηση του Νοµικού Συμβούλου του Υπουργείου μας υπ' αρ. 282/1988, μέχρις ότου ανακοι- νωθεί η απόφαση του Υπουρ- γείου μας για το θέμα αυτό." Πρόκειται για µια υπηρεσια- κή διαδικασία καθώς n Διεύ- θυνση Λαϊκού Πολιτισµού ει- σάγει, ως έχει υποχρέωση, την εισήγηση του κ. Δ. Παλι- ούρα για συζήτηση στο Κε- ντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. το οποίο συγκα- λείται κάθε Τρίτη και Πέμπτη και εξετάζει υπηρεσιακές ανα- φορές - προτάσεις χαρακτηρι- σμού ιστορικών διατηρητέων μνηµείων σε όλη τη χώρα. Οι αντιδράσεις των φορέων της πόλης και ιδιαίτερα του Δήµου Βόλου φαίνεται πως δεν έφτασαν στο Υπουργείο Πολι- τισμού το οποία ζητάει από τον ιδιοκτήτη, δηλαδή το Πα- νεπιστήμιο Θεσσαλίας, "εάν ε- πιθυμεί να παραστεί και να εκ- θέσει τις απόψεις του κατά τιι συνεδρίαση του Συμβουλίου, ' παρακαλείται να το δηλώσει στιι Γραμματεία του Συµβουλί- ου μέσα σε διάστηµα πέντε η- μερών από την παραλαβή του εγγράφου αυτού (του ειδοποιη- τηρίσυ), υποβάλλοντας σχετι- κή αίτηση." ”H διατύιιωση είναι γνωστή, καθώς το ίδιο κείµενο χρησιμο- ποιείταισε όλες τις ανάλογες υ- ποθέσεις", δήλωσε στέλεχος του Υπουργείου Πολιτισμού θεωρώντας άτοπη την άποψη που παρουσιάστηκε ότι το θέ- μα παραπέµπεταινα συζητηθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. "Δεν μιλαμε, …… νισε, για αρχαιολογικά ευρή- ματα αλλά για οικοδόµημα µεταγενέστερο του 1830 και το οποίο σύμφωνα με το Ν 1169/30 εµπίπτει στην αρ- μοδιότητα του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων. Η εξέλιξη του θέ- ματος είναι τυπική και ανα- µενόμενη. Γίνεται µια υπη- ρεσιακή εισήγηση και το θέ- μα εισάγεται στο Συµβούλιο το οποίο και θα γνωμοδοτή- σει." Για συνέχισιι της γνωστής διαδικασίας έκανε λόγο και o εισηγητής κ. Δ. Παλιούρας. "Πρόκειται για τιι διαδικασία .που ακολουθούν όλες οι σχετι- κές εισηγήσεις", τόνισε χαρα- κτηριστικά. Η εξέλιξη αυτή αλλά και το γεγονός ότι στους αποδέκτες του εγγράφου περιέχεται η Διεύθυνση Πολεοδοµίας του Δήμου και όχι το Γραφείο του Δημάρχου ή έστω ο αρµόδιος Αντιδήµαρχος, ανησύχησε πιθανότατα το Δήµο Βόλου, ο οποίος αντιµετωπίζεται ε- ντελώς υπηρεσιακά καθώς 11 Διεύθυνση Πολεοδομίας ε- ντέλλεται να παγώσει την εκτέ- λεση οιονδήποτε οικοδοµικών εργασιών. ' Ο Δήµαρχος κ. Μ. Κουντου- ρης, αιφνιδιασμένος ίσως από την ταχεία για τα ελληνικά δε- . δοµένα προώθηση του θέματος στο Κεντρικό΄Συμβούλιο Νεω- τέρων Μνηµείων, με έγγραφό του προς την Προϊσταµένη της Διεύθυνσης Λαϊκού Πολιτισμού κ. Τέτη Χατζηνικολάου, ζητά- ει να κληθεί να παραστεί και o Δήμος Βόλου στη ουνεδρίαοιι του Κεντρικού Συμβουλίου Νε- ωτέρων Μνημείων για να ανα- πτύξει τις θέσεις του για το συ- γκρότημα Ματσάγγσυ. "Σχετικά με τον χαρακτηρισμό του συγκροτήµατος της πρώην Άµεση αντίδραση ...' ι ι" , του Δημάρχου Βόλου () οποίος ζηταει την παρουσία εκπροσώπου του στιι συνεδρίαση ντρικού Συμβουλίου ταξί ωτε΄ρων Μ νη µ΄είων Καπνσβιομηχανίας Ματσάγ- γσυ, ως διατηρητέσυ µνημείου, Θ αρακαλούσαμε στη συνε- ξΨη του Κεντρικού Συμβου- λ Νεωτέρων Μνημείων να κληθεί να παραστεί και οΔήμσς Βόλου.για να αναπτύξει τις α- . πόψεις του στο θέµα αυτό. Πρέπει να έχετε υπόψη σας, ο… ναφέρει στην επιστολή που έ- στειλε χθες 0 K. Κουντούρης. ότι o Δήµος Βόλου, σε συνεργα- σία με το Πανεπιστήμιο Θεο- σάλίας και με τη Γενική Γραμ- µατεία Περιβάλλοντος Π ΕΧΩΔΕ, προωθεί σχέδιο ανά- πλασης της περιοχής όπου βρί- σκονται και οι πρώην καπνσπο- θήκες Ματσάγγσυ, ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου …Θεσσαι λ.τ. ;, γιατί η περιοχή αυτή είναι σημαντικά υποβαθμισμένη και έχει σοβαρές αρνητικές επι- πτώσεις στον κεντρικό ιστό της πόλης. Πιστεύουμε ότι ιο Υπουργείο 11ο…ιτισµού θα λάβει υπόψη του σοβαρά τις απόψεις του Δήµου Βόλου, όπως άλλωστε έ-. πραξε και κατά το παρελθόν, και δεν θα θελήσει να προβεί σε μονομερείς ενέργειες τισυ θα δεσµεύουν αρνητικά την εξέλι- ξη της πόλης μας.΄ Το έγγραφο του Υπουργείου Πολιτισμού, το σιιοίο δίνει νέα διάσταση στα χρονικά περι- θώρια (1v1 ίδρασιις των φο- ρέων στον χαρακτηρισµό τμήματος του συγκροτήμα- τος ως διατηρήτέου, αναφέ- ρει προς το Κεντρικό Συμ- βούλισ Νεώτερη… Μνημεί- ων τα εξής: "Έχοντας υπόψη την Υ.Α. ΥΠΠΟ/ΓΝΟΣ/49Ο95/30- 10-91 (ΦΕΚ 987/Β/28-11- 91) και τη γνωμοδότηση υπ' ορ. 93Ο/88 του Νοµικού Συµβουλίου του ΥΠΠΟ, παραπέµπουµε το φάκελο της υπόθεσης που αναφέ-, perm στο θέμα προκειμέ- νου να εισαχθεί 0101211118013- λιό σας για γνωμοδότηση συμφώνως΄προς το Ν. 1469/50 "περί προστασίας ειδικής κα- τιιγορίας οικοδοµηµάτων και έργων τέχνης μεταγενεστέρων του 1830". Στη συνέχεια παρα- καλούμε να μας επιστρέψετε" τον φάκελο με απόσπασμα του σχετικού πρακτικού. Ο ενδιαφερόµενος ιδιοκτήτης, τιρος τον οποίο κοινοποιείται ιο έγγραφο αυτό, εάν επιθυµεί να παραστεί και να εκθέσει τις απόψεις του κατά τη συνεδρία- σιι του Συμβουλίου, παρακα- λείται να το δηλώσει στη Γραμ- ματεία του Συμβουλίου Νεωτέ- ρων Μνηµείων (τηλ. 3220816, Δ/νοη Ερµού 17, 101 86 ΛΟή- ' ιαδικασια Ματσάγγσυ να),μέσ…α σε διάστημα πέντε(5) ημερών από την παραλαβή του εγγράφου αυτού, υποβάλλο- ντας σχετική αίτηση. Επίσης α- ταγορεύεται΄ η εκτέλεση οποι- ονδήποτε οικοδομικών εργα- σιών στα παραπάνω κτίρια και τον περιβάλλοντα χώρο, σύμ- φωνα με το άρθρο… 4 του Ν. 1‘169/50 και την ατοµική γνω- μοδότηση του Νομικού Συµ- βούλου του Υπουργείου μας υπ' αρ. 282/1988, µέχρις ότου ανα- κοινωθεί n απόφαση του Υιιουργείου μας για το θέμα αυ- τό."

" * Η Πρρσπα'θεια " 1'Π8άθ ίσης του € πο ικούκέντ ou του Βόλου, Εε αναπλάσεις περιοχών, όπως αυτή που περιλαΕΒα΄νει το ΉΞότηΕα ΜατσάΠου, όπΕιουΕχεί έναν άπό πΕσΒλιΈατισΕό και . ένα πλατύ πεδίο ..α άθεοι": and εων την πόλη που & Να διατηρηθεί τμήμα του κτιρίου Ματσάγγου ΣΕ ΜΕ|ΖΟΝ Θέμα τείνει να αναδειχθεί στην τοπική ειδησεογραφία η απόφαση του 'Προϊσταµένσυ της 5ης Εφορείας Νεωτέρων Μνηµείων κ. Δηµ. Παλιούρα να ζητήσει από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολι- τισµού, τον χαρακτηρισμό τμηµάτων του συ- γκροτήματος Ματσάγγου ως διατηρητέων. ' δη ο σχετικός φάκελος Βρίσκεται στη Διεύθυνση Λαϊκού Πολιτισμού του Υπουργεί- ου Πσλιτισμσύ, αναφέροντας µεταξύ άλλων τα εξής: "Το κτίριο της ΚαπνοΒισµηκανίας Μα- τσάγγου Βρίσκονται στο κέντρο της πόλης του Βόλου και καταλαµβάνουν σχεδόν σλό- κληρα δύο οικοδομικά τετράγωνα, που περι- κλείσνται από τις οδούς Αλεξάνδρας, Π. Με- λά. Ερμού και Μακεδονοµάχων. Πρόκειται για ένα συγκρότημα Βιοµηχανικών κτιρίων, από τα σημαντικότερα της πόλης του Βόλου, το οποίο πριν από λίγα χρόνια περιήλθε στην ιδιοκτησία του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. προκειµένου να οτεγαστσύν σ' αυτό διάφορες δραστηριότητές του. Γύρω στις αρχές του αιώνα μας κατασκευ- άζεται η κατοικία της οικογένειας επί της ο- δού Π. Μελά, λίγο Βορειότερα από την πρώ- τη εγκατάσταση του εργοστασίου. Το 1918 κατασκευάζεται και το κτίριο της γωνίας των οδών Π. Μελά και Ερµού που είναι από τα α- ντιπροσωπευτικότερσ της εκλεκτικιστικής Αρχιτεκτονικής στη πόλη του Βόλου. Είναι τριώροφο, λιΘόκτιστο και στην αρχική του µορφή n ηµικυκλική διαµόρφωση της γωνίας στεγαζόταν με ηµισφαιρικό τρούλο, ο οποίος διακρίνεται στην παλιά λιθογραφία που πα- ριστάνει τη µακέτα του εργοστασίου. Το κτίριο αυτό έχει πλούσιο διάκοσμο τό- σο στο εσωτερικό του, όσο και στις εξωτερι- κές όψεις του από τραβηχτά επιχρι'σµατα, γύ- ψινες διακοσμήσεις, µαρμάρινα αρχιτεκτονι- κά µέλη και περίτεχνες σφυρήλατες σιδεριές που το καθιστούν ένα από τα… σημαντικότερα κτίρια του µεσοπολέµου. Για την κάλυψη των αυξηµένων αναγκών, το 1936 γίνεται n µεγάλη επέκταση του κτι- ρίου το οποίο κάλυψε ολόκληρο τον ελεύθε- ρο χώρο της γωνίας των οδών Αλεξάνδρας και Μακεδονομάχων, τμήμα της οδού Σωκρά- τους, δηµιουργώντας τη στοά Ματσάγγου. Το κτίριο αυτό είναι τριώροφο, κτισμένο µε σύγχρονα υλικά και αποτελεί χαρακτηριστι- κό δείγμα αρχιτεκτονικής του μοντέρνου κι- νήµατος. Η κατάσταση διατήρησης των κτιρίων µπορούµε να πούμε ότι είναι σε ικανοποιητι- κή κατάσταση, δεν παρουσιάζουν προβλήμα- τα στατικής επάρκειας, χρειάζονται όµως ε- πισκευές και κατασκευές, ώστε να µπορέ- σουν να δεχθούν νέες χρήσεις." ΐεΆ. € (2… αποψη . . '΄'-'-'«"'΄& Γ...... .. Η . ΘΕΣ ΣΑ" … & & 4089. Δύο χρο…Α…μ…… - . νται σήµε'ρα από το… Θάνατο ενος δικού μ΄ας΄ανθρώπσυ: "Γου Γιαννη Φάτση.΄'ζ Του µαχητικου Βολιωτη… δηµοσιογράφου που…ξεκίνησε την .. άσκηση…του λειτούργηματος απο …. την πόλη μας κοίτη "Θεσσαλία", θήνακαι-. … … … … για να συνεχίσει στην Α ΄ " .- όσους τον αγάπησαν, στο Α…' Νε- ". την εφήμεριδ&?ττα Νέα". . …… a Αυτό που έκανε το Γιάννη Φ τση να ανώτατο… που μας ε,- κανε να τον νιώθουμε παντα δικο … … ' ": ?…":'.;:…΄'.:ι :."."΄;΄-΄΄Τ :; '…'- bib-"71' , Μάρ παιδί…τ…ο…υ Βιόλου,……ερι…ναι " Μιλάω-φα παρών… στα! τον "ίΐκρέίάρτψψγµξψςτα:|…: " ΄ ΄Κι α΄ύτότ΄ο΄ γνωριζουζπαλλοί, απ΄ αυτούς που είναι σηµερα… στα "πράγµατα" κι από εκεινρυς που έχουν αποσυρθεί.………Το γνωρίζουν αλλά οφείλουν… και να τσ…Σθ…υµΔου…- … νται…;.'.…ζ-ζ … …… ΄…» ' … -: .. Σήµερα παντως, n σύντροφος και τα…π'αιδιά του Γιάννη µαζι με κροταφείο έχουν το…" µνημόσυνα : των δύο χρόνων από το .,"φ…ευγιο του. -' . - -- - ι - . έξι… >; . , . ' '. . :ξζΦ4ΐ'Α'4κς

• Σεξ. ιζ… "…ή… ! 7/τ Η? % ya; ις προθέσεις του σχετικά µε τη δηµιουργία της αποκατάστασης του ' κτιριακού συγκροτήµατος Ματσάγγου για τη δηµιουργία Πανεπιστηµιακών Εγκαταστάσεων ξεκαθαρίζει σήµερα σε συνέντευξή του στην "Πρώτη" 0 Πρύτανης του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας κ. Παντελής Λαζαρίδης, ο οποίος δεν διστάζει να παραδεχτεί, όσο δυσάρεστος και αν γίνει, πως το έργο για το Πανεπιστήµιο που αντιµετωπίζει σηµαντικότατα και πιεστικά κτιριακά προβλήµατα ΄ δεν είναι πρώτης προτεραιότητας, τη δεδοµένη χρονική περίοδο. Αφήνει καθαρά να εννοηθεί πως πρωταρχικό ρόλο για την κατασκευή της πλατείας Πανεπιστηµίου, πρέπει να παίξει o Δήµος Βόλου, ενώ κατακρίνει τον Προϊστάµενο της Εφορείας …Νεωτέρων Μνηµείων που µε πρωτοφανείς χειρισµούς προσπαθεί να µπλοκάρει τη δηµιουργία της πλατείας και άλλων -. πανεπιστηµιακών εγκαταστάσεων προτείνοντας E{‘tov χαρακτηρισµό του Ματσάγγου ως διατηρητέο ' κτίριο. … … Συνέντευξη στην Κατερινα Τ σσσοττουλου '-1 ' Συνέντευξη στην Κατερίνα, ΤασσοποΜϊ . .… ' . , ικα… .… , . ' … Στην ιστορία και στην έµπνευση για τη δημιουργια του µεγαλεπίβολου…έργ… |… … αναφέρεται o Πρύτανης. αλλά και στα σηµαντικά ουτψψκά προβλήμα…ι'9…π…ωΐ …' αντιμετωπίστηκαν στην πορεία Προβλήματα αηαγορωπκάγια το πάνω; …» ., µιο που προτεραιότητα έπρεπε και πρέπει να δωσει στους φοττητέςτου Ώ", *, To χρονικό µιας αγοράς.... | ' Το κτίριο Ματσάγγου αγοράστηκε από την ΕΤΒΑ στηνπµή των 250 εκατ… …… ' . :. . ρίων δραχμών με εξοπλιστικό πρόγραµμα 15 ετήσιες δόσεις. ενώτον επόµενό ΄ &, χρόνο περιέρχεται πλήρως στη δικαιοδοσία του Πανεπιστηµίου. Ηταν γνωστό .… στους ιθύνοντες όταν πριν 15 χρόνια… ' ιο αγοράστηκε πως έπρεπε να γί- νουν σημαντικές παρεμβάσεις. καθώς υπ ρχαν οι πληροφορίες για φθορές που είχε υποστεί από τους σεισμούς του 1956. ωστόσο επίσηµο εγγραφο δεν είχε περιέλθει στη δικαιοδοσία πως. ' Το 1987 ενόψει και της λειτουργιας του Πανεπιστηµίου ανέθεσε το Π.θ. σε µελετητικό γραφείο στην Αθήνα την εκπόνηση ειδικής μελέτης. τα συµπερά- σµατα της οποίας ανέφεραν πως το κτίριο δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί : για τις ανάγκες του Πανεπιστημιου καθως δεν πληρούσε τις προύποθέσει . ασφαλείας χωρίς όµως να χαρακτηρίζεται ως κτίριο υπό κατάρρευση. Ητώικιξ έκθεση του µαετητή ανέφερε πως το κτίριο έπρπε να ανακατασκευαστεί και το Π.θ. σχεδίασε την αξιοποίηση του Ματσάγγου βάσει των συμπερασμάτωντης Το κτίριο όμως δεν μπορούσε να καταστεί λειτουργικό αν δεν εξασφαλιζόταν και ελεύθερος χώρος. γι' αυτό παράλληλα µε την αγορά του προτάθηκε από τον καθηγητή κ. Παντελή Λαζαρίδη και με την συναίνεση του Δήμου Βόλου και της Νοµαρχίας να δηµιουργηθεί η Πλατεία Πανεπιστηµίου. με αποτέλε- σμα να δεσµευτούν τα κτίρια δίπλα από του Ματσάγγου και να ξεκινήσουν οι διαδικασίες της απαλλοτρίωσης. Το Πανεπιστήμιο είχε αναλάβει την πρωτο- βουλία διάνοιξης της πλατείας, στην πορεία όµως οι διαδικασίες των απαλλο- τριώσεων άρχισαν να καρκινοβατούν ενώ τη θέση του κ Λαζαρίδη στη Διοικού- σα Εππροπή του Π.Θ. ανέλαβε ο κ. Γ έµπτος. ο οποίος δεν υποστήριξε λόγω έλ- - λειψης πόρων την εγκατάσταση Πανεπιστηµια- .- κών υπηρεσιών στο Ματσάγγου. . Οπως όλα έδειχναν η πάροδος του χρόνου και τα υπέρογκα ποσά που έπρεπε να δοθούν για ~ τις απαλλοτριώσεις. όπως στην περίτπωση της , ' ιδιοκτησίας του πρώην προέδρου του Αρείου ', " Πάγου κ. Κόκκινου. απαγόρευαν στο Π.Θ. να παιξει τον πρωταρχικό ρόλο στην υπόθεση της ιδάνοιξης της πλατείας, ιδέα που άρχισε να ;… εγκαταλειπεται ‘- :…Η ανέγερση. δηλώνει o πρύτανης κτιριακών …' εγκαταστάσεων του Π.Θ. στο Ματσάγγου - σε σχέση με τις ανάγκες του ιδρύµατος όπως δια- µορφώθηκαν τα τελευταία 10 χρόνια με την ανάπτυξη των τμημάτων του πολυτεχνικού κύ- . κλου. αλλά και µε τις πολύ μεγάλες δαπάνες για την εγκατάσταση του γεωπωνικού κύκλου ' στο Φυτόκο - περιήλθε σε δεύτερο βαθμό ΄… προτεραιότητας. Η εξελιξη ...µιας στα σι μ OT ητα ς Αυτή την περίοδο δυστυχώς επισημαίνει υπάρ- χουν τµήματα τα οποία είναι άστεγα και δεν δια- ' θέτουν τα απαραίτητα εργαστήρια. "Ηδη δηλώνει ο Πρύτανης του Π.Θ.. χωρίς να δώσουµε ιδιαίτερη έμφαση στο Ματσάγγου, το ύψος δαπάνης για την κάλυψη των επ πακτικών αναγκών ανέρχεται στα 70 δις δραχµές και συ- νεπώς η δυνατότητα του Π.Θ. χωρίς υποστήρι- ξη να αναλάβει και το θέµα των εκγαταστάσεων του Ματσάγγου δεν είναι πρώτης . προτεραιότητας. Προέχει τονίζει να λύσουμε τα προβλήματα των φοιτητών µας". Με την ανάληψη των καθηκόντων του ο κ, Κου- ντούρης στο Δήµο Βόλου. έδωσε μία νέα τροπή στην υπόθεση. διότι υιοθέτησε την άποψη πως η νέα δημοτική αρχή στο πλαίσιο της εκτόνωσης του προβλήµατος των πάρκινγκ που αντιµετωπίζει η πόλη. επρεπε να γίνει υπόγειο γκαράζ στους χώρους που προβλέπεται η δη- µ…ιουρ ία της πλατείας Πανεπιστηµίου. "To . γεγον ότι ο Δήµος Βόλου ανέλαβε την πρω- ‘_ τοβουλι΄α σε συνεργασία με το Π.Θ. να παίξει τον πρωταρχικό ρόλο στην κατασκευή της πλα- '- τείας σε συνδυασµό µε τη δηµιουργία και υπο- ; . γείου πάρκινγκ. "επανέφερε σε προτεραιότητα ;;: οπως τονίζει ο κ. Λαζαρίδης τις παρεμβάσεις . _nou πρέπει να γινουν στο οικοδοµικό ΄΄ …'… κράτημα Ματσάγγου. Η συμφωνία µε τον ’ κ. ουντουρη επισηµαίνει ο Πρύτανης. είναι να διανοιχθεί η πλατεία που θα αναβαθµίσει την .… πόλη και Θα αναπτυχθούν µεγάλης κλίµακας 2/4, ”P?” 10-10-99 µία . ,… :... δ|λψ;ω4; ζ'….» """ - - ….Μξ.… Αλ "Σ΄ . ..ι... « » ."ί ( "η Οι ανάγκες . . , ται ' o κ. Λαζαριδης τονίζει πως γίνε . 23¢"?qu δρόµου προκείμενου να ε…ξ1αΐ& λιστούν εκτάσεις για τις αναγκες του α υπουργό Γ εωργΐσς Κ- τηθεί από τον όσων της στηµξου. ζη ει … κΏµξρίτη η παρ(ιΒχϊρηση των εκτ ' . .Β. στο o o. Ξξηανηέί:οξο του Βόλου και συγκεκριµέγαξξγ περιοχή 'Πεδίον Αρεως' βρίσκονταί…κτίριν ήδη Πανεπιστημίου Θεσσ%ίζξ 288: (έξι… ν βιο- α εγκατασταθεί έτ"ς:ιΞ;Ξάσεων και ανέγερση νέων ' Επί- ατα της Σχολής Τε ολογικων . ΐΐΦΉΞί το Τµήμα Μηχανο όγων, Μηχανι κών Βιοµηχανίας. το Τμημα Πολπιιΐων λέρ|χξ; κών το Τμήµα Μηχανικών Χωροταξ ας κ Τµήµα φερειακής Ανάπτυξης… και &)… ν n ο- Αρ ίεκτόνων. Για δε το αμεσο µ ο . ρ γραµματίζεταί η εγκατάσταση και άλλων τµη- ΠΡ?.ΤΗ 10 ~10 Αϊ? Έτελ . ιζ AA ..‘3.v‘ei'i€~-§- - . , Ά ;.- μάτων ίδί ολυτεχνικού κύκλου με τη προοπτική, η περιοχή αυτή να καταστεί η Πο- λυτεχνίούπολη του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας. Στο σχεδιασμό του Πανεπιστημίου. έχει εντα- χθεί η απόκτηση 35 περίπου νέων στρεμμάτων στην περιοχή. εκ των οποίων 16 στρέµματα πε- ρίπου είναι του Δημοσίου (εγκαταστάσεις της πρώην ΥΕΒ) και τα υπόλοιπα είναι ιδιωτικά. Ηδη ο Δήµος Βόλου μετά από αίτηµα του Π.Θ. ' έχει χαρακτηρίσει τις εγκαταστάσεις ως Πανε- . πίστηµίακές΄ οπότε προχωρώντας και στην ' απαλλοτρίωση των ιδιωτικών εκτάσεων. Θα συγκροτηθεί ένας ενιαίος χώρος. περίπου 80 στρεμµάτων. δίακοπτόµενος μόνο από την κοί- τη του ξηροποτάμου Κραυσίνδωνα΄ ικανός να στεγάσει το σύνολο των Πολυτεχνικών Τµημά- των. . & Ανωμεριτη τονίζει πως η δωρεάν παραχώρηση στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας των 16 περίπου στρεµμάτων του Δημοσίου, δηλαδή των εγκα- ταστάσεων της πρώην YEB, είναι απαραίτητη. γιατι οπως φαινεται και στο συνημµένο σχέδιο. η έκταση. αυτή αποτελεί αναπόσπαστο µέρος μιας ενιαίας επιφανείας 20.000 τ.μ. περίιιου. επί της οποίας σχεδίαζε… η άμεση ανέγερση των ολοκληρωμενων εγκαταστάσεων τόσο του Τµη- ματος Πολιτικών Μηχανικών για το οποίο είναι ολοκληρωµενη η συνολική µελέτη. µαζί µε τα εργαστήρια τους. αλλά και η στέγαση των νέων τµηµάτων του Πολυτεχνίκού Κύκλου. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Γεωργίας απαντησε πως το αίτημα του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας αντιμετωπίζεται θετικά και δεν απο- , κλείεταί σύντο α να δοθούν και ίο ' Στο έγγραφο του o κ. Λαζαρίδης προς τον κ. απαντήσεις. μ * o ρίστίκες αποκαλυπτικ εγγραφο! " "Τ'"??? ΙΒ'… Ρ…! Με.σ#κε . .» . . "Το . ο… 7 ".!!! ΄ . . …. . ΠΑίίι-.ιίίι……υ "µ.….." … …. … . . jDPYTANgiA Λ;µΩ τν.-ιι...-.-... . . .-ΐ.….….... … ε.κ.ιιι.νικιι …ΜοκεΑτί.« … Μ..…. .--. ε...-...!.-- . .- . ΥπονπΕιο ποΛιπΣΜον και". :… :"… 5η ωστε… παντα…: . ……ίειΩΝ. .ι,>.ε.π;….. … Μεταµορφώσεως JI & Ανθ.Γαζή . ι . ' … . πιο οι 867.9; .… . l ΠΡΟΣ: ΥΠΟΥΡΓΕ|Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ…" ' -Δ…ΝΣΗ ΛΑΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Πληροφορίες: αν. Παϊων"; ' -. Τη).ιφωνο:36.987 Τµήμα Ντι-ιτ.Μνηµιιωι 7- 1. . LH‘4.. τα» μία +ΈΐΜ πανίδα? εµεινα… να… Yang. . Ω+.ΉΧν.ΐν …η… ; & ΘΕΜΑ : Σχετικά µε το χαρακτηρισµό του αναχώµατα της κα…βτσµηχανία; Muted-nun am Βόλο. ως ιστορικό διατηρητέο µνηµείο Έχοντας υπόψη το Ν.Δ. 73381: ::.-ι µεταβίβαση; αρµοδιοτήτων "Emu-even Πολιτισµού και της Κιττρικής Υπηρεσία; στον; “pennant-mu: των Econ-11w µια-ων» Μνηµείων" και την up. |8.-'Νθι) Ατοµική |'ιι-ιµσωτηση την οποία και… α:ικ΄:ι.-,ν. ,. ωα:ύ.ηρωτής Υπουργός Πολιτισµού. στις στέλνουµε το Μπάλα της υπόθεσης που amount» στο Μι… για τα εισαχθεί στο Κπ'τ;ιι'ό Συµβούλιο Νυστέρι-ιν Μνηµείων και \v µπαµπά. Μο… ώμος-Λα µε τις διατάξεις του Ν. "οι? .Η) "περι ειδική; κατηγορία; οικοδοµηµάτων και έργων τέχνες μπασίστα…" τον 1330 '. Οι πδιαοφόµαοι προς τους οποιους κοινοποιείται Io παρόν. εάν θέλουν ιν παραπανω; και ιν εκθέσουν τις απόνει; τους κατά "I συνεδρίαση του Συμβουλίου. προκαΐούν.σι να Ωω… σε σωσκόηση µι τη Δ…… .ΧαΙκού Πο;.ιτισμυύ-Τµήµα Ντι-ικα" Χλη,ιιι'ιιν. Επίσης ΟΗΕ',ΌΡΕύ===ι η εκτέλεση ο=υιασόή=υ=ι οικοδοµική; ιργα:ία; στο α':|κι.ττ.ι.:. σόγια-ινα µε το άρθρο 4 του &. |-'6Φ .‘0 ι΄-…΄ την. Ατοµική Γνι-ιµΜότηση του Νοµικού εµαθα." |… Υπουργείον µας για το σε»… αυτό. ' Εύα…" η Πολεοδοµία προς την "πιτ!" κυικυ.ταιι|ται το παρόν. :αρακα).ιι'τω να µην "Η…" άδεια κατάδυση.". )'Μ'ιρ|όνή΄ & 3/4 Ξ Ωμ rm |… Μ, : ,τα. ,… . . O κ.΄Παλιούρος ζητά va κριθεί διαΉτέο δλδ το συγκρότηµα "Ματσόγκου" και '. όχι ορισµένες όψεις όπως εκ των u ρων…υποστηρίζε| . ' * |'

€φιλΡ φίΣα αναίρεση της συναι- νετικής στάσης του προϊσταμένου της 5ης … Εφορίας Ν ε ο τ έ ρ ω ν Μνηµείων K. Παλιούρα αναφορι- κά µε το χαρακτηρισµό ορι- σμένων προσόψεων -και όχι του συνόλου- του κτιρίου Ματσάγγου ως διατηρητέου µνημείου. θα σηµάνει… την μακροχρόνια υποβάθμιση του εμπορικού κέντρου της πόλης του Βόλου, όπως επισηµαίνει σε επιστολή του προς τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Π. Λαζα- ρίδη. ο Δήµαρχος Βόλου κ. Μιχ. Κουντούρης. Όπως είναι γνωστό, μετά από σχετι- κή εισήγηση της Εφορείας Νεοτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισµού το κτιριακό συγκρότημα Ματσάγγου" χαρακτηρίζεται ως ιστορικό διατηρη- τέο µνηµείο και προωθείται η διαδικα- - . σία της δέσμευσης του. . Η εξέλιξη αυτή που συνεπάγεται την ανατροπή των σχεδιασμών του Πανεπιστημίου και του Δήμου Βόλου για την ανάπλαση του κεντρικού ιστού της πόλης, προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις τόσο της δημοτικής Αρχής, όσο και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και με έγγραφά τους στο Υπουργείο Πολιτισµού ζητούν την άμεση αποστολή του φακέλου σχετικά με το χαρακτηρισμού της πρώην καπνοβιομηχπνίας Ματσάγγου ως δια- τηρητέου. Στην επιστολή του Δηµάρχου υπο- γραµµίζεται ακόμη ότι η προοπτικής της διατήρησης ενός ερειπωμένου και ετοιμόρροπου κτιρίου, το οποίο έχει καταστεί επικίνδυνο για την" ασφάλεια των πολιτών, συνιστούν ήδη την αντί- . δράση των περιοίκων του συγκροτή- µατ'ος Ματσάγγου. O K. Κουντούρης επισημαίνει στον . πρύτανη του Πανεπιστηµίου Θεσσα- λίας ως οι ενέργειες του κ. Παλιούρα ή παρ μοιες που πιθανά να ακολουθή- σουν. διαιωνίζουν -και μάλιστα ενόψει της νέας χιλιετίας- μία εκκρεµότητα του Πανεπιστημίου στο κέντρο του Βόλου που υποβαθµίζει και αναιρεί ουσιαστικά την κεντρικότητα της πόλης. "Μέσο τύΠωζ :Ρ…λΌ-δί9/ 664 4 Εκρηξη Δη μάρχου Βόλου, μετά το «μπλοκάρισμα» του έργου της Πλατείας Hon/8mm μίου «Βλαπτική η απόφαση για το κτήριο Ματσάγγου» Επιδιώπεται συντονισμος των ενεργειών και με το Π. Θ για την ανατροπη της Χαρακτηρίζοντας την εξέλιξη του θέματος δυσμενή μονομερείς και βλα- πτικές για την πόλη τις ενέργειες του κ. Παλιούρα, ο Δήμαρχος ζητεί να πλη- ροφορηθεί για τις προθέσεις του Πανεπιστημίου στην κατεύθυνση της ανατροπής της απόφασης αυτής και κατ' επέκταση της αξιοποίησης του συγκροτήµατος Ματσάγγου σύμφωνα με τους αρχικούς σχεδιασμούς και τις πρόσφατες συµφωνίες Δήµου - Πανεπιστημίου.. Να σημειωθεί ότι' η εξαγορά του κτι- ρίου από το Πανεπιστήμιο προωθήθη- κε από το Δήμο Βόλου. ενώ όπως ανα- φέρεται στην επιστολή του κ.Κουντούρη, η Δηµοτική Αρχή για την υλοποίηση των παρεμβάσεων στο συγκρότημα και τη δημιουργία της πλατείας Πανεπιστηµίου. αναλαμβά- νοντας το πολιτικό κόστος, προχώρη- σε προ 15ετίας στη δέσµευση ιδιοκτη- σιών. Επιπλέον, υπενθυμίζεται πως σε συνάντηση που πραγµατοποιήθηκε πρόσφατα μεταξύ της πρυτανικής και της δημοτιΚής Αρχής µε τη συμμετοχή του προϊσταμένου της 5ης Εφορίας Νεοτέρων Μνηµείων κ Παλιούρα, είχε εκφραστεί η σθεναρή αντίδραση στην προοπτική του χαρακτηρισμού του κτι- ρίου ως διατηρητέο. ενώ ο K. Παλιούρας συμµεριζόµενος τις απόψεις των τοπικών φορέων. δήλωσε ότι οι ενέργειές του θα περιοριστούν σε ορισµένες προσόψεις. όπως αυτί της Ερµού και Παύλου Μελά ποι παρουσιάζει αρχιτεκτονικό ενδιαφέ ρον. Οι τελευταίες εξελίξεις που ότι… λούν τροχοπέδη στην υλοποίηση rm Πλατείας Πανεπιστηµίου. συζητήθη καν και κατά τη διάρκεια συνάντησηι που είχαν χθες ο Νομάρχη« Μαγνησίας K. n. Σκοτινιώτης και . Δήμαρχος Βόλου κ. Κουντούρης. στη οποία και διατυπώθηκε η κοινή άποψ ότι πρέπει …να ενταθούν οι ενέργειε ώστε να επιτευχθεί ο χαρακτηρισµό ως διατηρητέου µνηµείου=μόνο ορ σμένων προσόψεων του κτιρίου.και ν προχωρήσει απρόσκοπτα η΄ δημιο… γία των παρεµβάσεων για να αναβαί µιστείτο κέντρο της πόλης. ΝΤΙΝΑ ΠΑΠΠ

ΞξυΡ€ρ:€α "Πρώτη", *…ι'ο…Αθ, 669. 2 Επιβεβαιώνει την "ΠΡΩΤΗ" () πρύτανης του Π .Θ. "Να γίνει εδώ και τώρα I] πλατεια Πανεπιστηµιου ' II Οολογεί ότι το κτίριο Ματσάγγου κρίθηκε κατεδαφιστέο και "επιτίθεται" κατά του K. Παλιούρα όλους τους φορείς της Μαγνησίας, ώστε εδώ και τώρα να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την δηµιουργία της Πλα- τείας Πανεπιστηµίου ζήτησε χθες ο Πρύτα- νης του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας Καθαγη- τής κ. Παντελής Λαζαρίδης, ο οποίος επιτέ- θηκε με σκληρές εκφράσεις κατά του προϊ- σταμένου της Ε' Εφορείας Νεωτέρων Μνη- µείων κ. Παλιούρα, ενώ επιβεβαίωσε και τις πληροφορίες της "Π" που ανέφεραν ότι το κτίριο Ματσάγγου έχει κριθεί κατεδαφιστέο από το 1956. “'To εγγραφο δήλωσε ο Πρύτανης που µας κοι- νοποίησε η Ε' Εφορεία σχετικό με τις ενέργειές της για τον χαρακτηρισµό του συγκροτήµα- τος Ματσάγγου ως διατηρητέο, ήταν το λιγότερο ανάγωγο, διότι δεν μπήκε σαν υπη- ρεσία ούτε K-: v στον κόπο να τας αποστείλει τον φάκελλο που σχημάτισε. συµπεριφερόμενη απέναντι στο Π. Θ. λες και ήταν o περιπτεράς της γωνίας. Το θέµα όπως είπε ο κ. Λαζαρίδης΄ έχει μακρά ιστορία και συ Ν :: αναληφθούν πρωτοβουλίες από . νέχισε αναφερόµενος σε όλες τις κινήσεις που έγιναν από 1 5εττ΄ας για να γίνει πραγματικότητα το όραµα της δημιουργίας της Πλατείας Πα- νεπιστημίου- σημείο αναφοράς στο Κέντρο του Βόλου. "Βέβαια είπε ο κ. Λαζαρίδης όταν αγοράσαµε το κτίριο από την ΕΤΒΑ για να εγκαταστήσουμε Πανεπιστημιακές Σχολές γνωρίζαµε πως είχε κριθεί κστεδαφιστέο και το σηµαντικό είναι πως µέσα σε ένα χρόνο το κτίριο περνά εξ' ολοκλή- ρου στην κυριότητά μας εφόσον ολοκληρώνε- ται η αποπληρωμή του. Το συμβόλαιο σημείω- σε που υπογράφηκε με την ΕΤΒΑ περιείχε τον χαρακτηρισμό του κτιρίου ως ακατάλληλο να στεγάσει υπηρεσίες του Π. Θ. και ο προσανατολισμός μας βεβαίως περιείχε συ- γκεκριμένη πρόταση αξιοποίησης του κτιρίου με την ανακατασκευή του". O K. Λαζαρίδης όμως τόνισε πως "το θέµα είναι βαθύτερο καθώς τη στιγµή που διαµορφώνεται η συγκυρία που επιτρέπειτην άμεση παρέµβα- ση για την δημιουργία της Πλατείας Πανεπι- στημίου ξαφνικά ο κ. Παλιούρας µε αφελείς προτάσεις περί αρχιτεκτονικής αξιολόγησης και παλαιοχωροφυλακίστικες διαθέσεις προ- σπαθεί να επιβάλει μία λύση η οποία είναι όπως είπε το λιγότερο αμφιλεγόµενη". "Πρόκειται για μία ευκαιρία υπογράμμισε ο πρύτανης, να αξιοποιήσει η πόλη τα νεότερα μνηµεία της. Η συγκυρία που δηµιουργήθηκε είναι η µοναδική. Δεν θα υπάρξει δεύτερη για αξιοποίηση πόρων από το Γ' ΚΠΣ την ώρα µά- λιστα που δύο σημαντικοί φορείς- το Π. 0. και ο Δήμος Βόλου- είχαν συµπράξει ώστε να επιτύ- χουν ένα όραµα". Βρισκόµαστε τόνισε στην µόνη ιδανική εποχή. Το έργο θα γίνει τώρα ή ποτέ sine. O κ. Λαζαρίδης πρότεινε να υπάρξει δυναµισµός όλων των Φορέων ενώ αναλάβει πρωτοβουλίες τον πρύτανη του Π. Θ. ο οποίος είναι καθηγητής αρχιτεκτονικής 30 ολόκληρα χρόνια. O K. Παλιούρας βιάστηκε είπε ο κ. Λαζαρίδης και η στάση του έχει σχέση µε τις αντιλήψεις που χαρακτηρίζουν το γραφειοκρσπκό καθε- στώς. Το Πανεπιστήμιο, τόνισε. έχει αποδείξει ότι θέ- λει να αξιοποιήσει όλα τα µνημειακά κτίρια. "Η ευαισθησία µας περισσεύει και δεν θέλουμε υποδείξεις από τρίτους" είπε: Το κτιριακό συγκρότημα Ματσάγγου έχει έναν ιδιαίτερο ρόλο για την πόλη και είναι αδύνατον το έργο να µην γίνει. Το θέµα της παρέµβασης Παλιού- ρα. σημείωσε, αφορά όλη την πόλη και πρέπει να συγκροτηθεί μία µεγάλη τοπική δύναμη ώστε µε παρεμβάσεις στο υπουργείο Πολιτι- σμού να βάλει τα πράγµατα στη θέση τους και να αναζητήσει πόρους ώστε το έργο να προ- χωρήσει. "Ελπίζω είπε, η παρέµβαση - τρικλο- ποδιά - της Ε' Εφορείας Νεωτέρων Μνηµείων να µην ευωδοθεί και µόνον η κινηπκότητά μας θα αποτρέψει µία τέτοια δυσμενή εξέλιξη". Στο μεταξύ χθες o δήµαρχος Βόλου κ. Kou- ντούρης απέστειλε επιστολή προς τον κ. Λαζα… ρίδη ζητώντας του το Π.Θ. να ξεκαθαρίσει το τί ενέργειες πρόκεπαι να κάνει, ώστε να ανατρα- πεί η δυσμενής εξέλιξη για την πόλη που τυχόν επιφέρει το εγχείρηµα του κ. Παλιούρα. Ο κ. Κουντούρης μεταξύ άλλων στην επιστολή του επισηµαίνει τα εξής: "Όπως προκύπτει από το υπ' αριθ. 831/24- 9- 1999 έγγραφό της 5ης, Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισµού που κοι- νοποιήθηκε στην Πολεοδοµία του Δήµου ΏΑ1Λιι ,…" Η- ! .... ……ιι…΄…-. - ι. λο για το χαρακτηρισµό του συγκροτήµατος Ματσάγγου ως ιστορικού διατηρητέου μνη- μείου και προχωρεί στην διαδικασία δέσμευ- σης του συγκροτήματος. Οπως ενθυμείσθε, σε πρόσφατη συνάντησή μας ήταν κοινή και σθεναρή η αντίδρασή μας σε µία τέτοια προοπτική. O προϊστάµενος της 5ης Εφορείας Νεωτέρων Μνηµείων, ο οποίος σηµειωτέον παρευρίσκε- το σ' αυτή τη συνάντηση, φάνηκε προς στιγ- µήν να συµµερίζεται τις απόψεις µας και να πε- ριορίζει την ενέργειά του σε ορισµένες προσόψεις του κτιρίου όπως αυτή της Ερμού και Παύλου Μελά που παρουσιάζει αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Δυστυχώς, όµως ο κ. Παλιούρας αναιρώντας την συναινετική στάση του ετεροχρονισµένα, προχωρεί μονοµερώς σε μία τόσα δεσμευτική, για το Πανεπισπ1µιε αλλά και για "την ανάπλαση του κεντρικού ιστού της πόλης, ενέργεια και μάλιστα μετά την παρέλευση δεκαπενταετίας από της απόκτησής του από το Πανεπιστήµιο, ανατρέποντας έτσι τον κοινό προγραµμσπσμό µας για µία ιστορικής σηµασίας παρέμβαση στον κεντρικό πολεοδοµικό ιστό της πόλης. Αλλά πέραν της σνστροπής του κοινού μας σχεδιασµού, η τυχόν υλοποίηση της απόφασής του θα σημάνει την εξακολούθηση της µακροχρόνιας υποβάθµισης του εµπορικού κέ- ντρου της πόλης. µε την διατήρηση ενός ερει- πωμένου και ετοιµόρροπου κτιρίου το οποίο έχει καταστεί επικίνδυνο για την ασφάλεια των συµπολιτών μας. Είναι προφανές ότι, οι ενέργειες του κ. Παλιού- ρα συναντούν ήδη την αντίδραση των περιοί- κων του κτιρίου Ματσάγγου αλλά και του Δή… µου Βόλου που εκφράζει τα καθολικά αισθή- µατα των κατοίκων της πόλης. Πέραν όμως όλων αυτών πολύ φοβούμαι ότι µε παρόμοιες ενέργειες διαιωνίζεται και μάλιστα ενόψει της νέας χιλιετίας μια εκκρεμότητα του Πανεπιστη- μίου στο κέντρο της πόλης. που υποβαθμίζει και αναιρεί ουσιαστικά την κεντρικότητα της πόλης. O Δήµος Βόλου. όπως και εσείς γνωρίζετε κα- λύτερα και από οποιονδήποτε άλλο. συνέβαλε στην προώθηση της εξαγοράς του κτιρίου του συγκροτήµατος Ματαάγγου και επί πλέον εμείς. ως Δηµοτική Αρχή αναλάβαμε το πολιτικό κόστος πριν από δεκαπέντε χρόνια να δεσμεύσουμε ιδιοκτησίες για να γίνει η πλα- τείσ Πανεπιστημίου. Υστερα από τη δυσμενή αυτή εξέλιξη που επι- χειρείται από πλευράς του προϊσταµένου της 5ης Εφορείας Νεωτέρων Μνηµείων με µονο µερείς και βλαπτικές για την πόλη ενέργειες. παρακαλούµε να μας γνωρίσετε τι 'προτίθεσθε να κάνετε για την ανατροπή της ενέργειας συ- τής και κατ' επέκταση για την αξιοποίηση του συγκροτήµατος Ματσάγγου. σύμφωνα µε τους αρχικούς σχεδιασµούς σας και τις Π……0 Ιωναθ- m II w. μίνι-'

χ Ξά…ρΘρ Σα ΄ BAZEI EIzHrHZHTH: ΕΦοΡΕιΑΣ ΝΕΩτΕΡΩΝ ΜΝΗΜΕιΩΝ µθ€66άΆι'αΐ 5-λοΛ% &? 8 ΤροΧοπέδπ στη δηµιουργία της πλατείας Πανεπιστηµι Αντιμέτωποι με την 5η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων. θα εξακολουθούν να βρίσκονται φορείς του Δήµου Βόλου και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με το κυριο Ματσόγγου, στην καρδιά της πόλης. να βρίσκεται στο επίκεντρο της , wIapdeeong. . …… ε. ασια… o θέµα της κατασκευής πλατείας Πα- … νεπιστημίου. τέθηκε από τη νέα Δη- µοτική Αρχή. µε τη συγκατάβαση και της μειοψηφίας. ως έργο πνοής για την ποκτήσει σε ένα κεντρικό σηµείο έναν με- γάλο υπαίθριο χώρο. σε συνέχεια των ε- γκαταστάσεων Ματσάγγου. ώστε τα συν- δεθεί ο εμπορικός τομέας (πεζι. δρ ,για; Ερµού. πλατεία Ελευθερίας) µε την πα- ραλιακή ζώνη. Οι απόψεις όµως του Προ'ι'σταµένου της Εφορείας κ. Δηµ. Παλιούρα. να ζητή- σει τον χαρακτηρισμό του κτιρίου ως δια- τηρητέου. μορφοποιήθηκαν και από τις 24 … Σεπτεμβρίου ο σχετικός φάκελος βρίσκε- ται στη Διεύθυνση Λαϊκού Πολιτισµού του Υπουργείου Πολιτισμού. Στον φάκελο περιέχονται οι ίδιες α- πόψεις τις οποίες είχε διατυπώσει στη συ- νά' τση µε το Δήµαρχο Βόλου κ. Μ. Κου- … …η και τον Πρύτανη του Πανεπιστη- υ κ. Π. Λαζαρίδη. προ πενταµήνου. Θέ- ς οι οποιες συζητήθηκαν και στη συνε- δρίαση του Δηµοτικού Συµβουλ΄ ιου της 7 Ιουνίου 1999: ‘MIa τέτοια παρέµβαση τώρα. θα ση- µάνει ανατροπή της πρότασης µας" είχε αναφέρει σε εκείνη τη συνεδρίαση ο Δή- µαρχος επισηµαίν όντας ότι στην σύσκεψη η οποία είχε προηγηθεί ο Πρύτανης του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας κ. Π. Λαζαρί- δης. πρότεινε μερική - όπου υπάρχει πραγματικά ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον - διατήρηση εξωτερικών στοι- χείων κτισµάτων της περιοχής (π.χ. κτί- ριο Καλλιντζε'ου). Από την πλευρά του o κ. Δ. Παλιού- ρας υποστηρίζει ότι "δεν έχει καµία σχέ- ση η πλατεία Πανεπιστηµίου µε το κτίριο Ματσάγγου. Η πλατεία Πανεπιστημίου είναι κάτω από την Ερμού. Μεταξύ Ερµού και Δηµη- τριάδος. Εµείς εκεί δεν έχουμε καµία πα- ρέμβαση. Η πλατεία Πανεπιστηµίου εµάς ' δεν μας αφορά Κάποια κτίρια από κάτω ' Ερμού - Π. Μελά. . Ερμού και ένα µι- πό… Ως ιστορική ευκαιρίαο Βόλος να α- ΄… από τη στοά. ένα (στο νότιο τµήμα). µετά από αίτηση του Δήµου Βόλου. τα προχωρήσαµε. Μας ζήτησε o Δήμος Βόλου και τα προχωρήσαμε. O κ. Κουντούρης μας ζή- τησε να τα στείλουµε. Να χαρακτηριστούν ωςδιατηρητέα; Ναι. Για παράδειγμαηπα- λιά Ιονική Τράπεζα. " . Για το κτιριακό συγκρότημα αναφέ- ΄ρει πως "έχει µια ιστορική πορεία µέσα … στην πόλη. Σηµαντική βιομηχανία όχι μό- νο για το Βόλο αλλά για όλη την Ελλάδα και γι' αυτό είπαµε να χαρακτηρισθεί όχι όλο αλλά κάποια τµήματά του. Μιλάμε για το κτίριο στη συμβολή των οδών την όψη επί της o- δού Π. Μελά από την στοά έως την κρό κτίριο. πίσω κτίριο του 1890. Το υπόλοιπο µπορεί να κατε- δαφιστεί. Αυτή είναι δική µας πρόταση. Τώρα τι θα κάνει το Κεντρικό Συμβοι λιο Να >ιέρων'.1νηµείων είναι δι >. ό τους θέ- μα. Μπορούν να πουν ότι δεν τα κηρύσ- σουν. Στο έγγραφο προς το Υπουργείο Πο- λιτισμού. ο κ. Παλιούρας. αναφέρει μετα- ξύ άλλων : "Σας στέλνουμε το φάκελο της υπόθεσης που αναφέρεται στο θέµα για να εισαχθεί στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέ- ρων Μνηµείων και να γνωμοδοτήσει σύµ- ' φωνα µε τις διατάξεις του Ν.1169|50"πε-… ρί ειδικής κατηγορίας οικοδομημάτων- και έργων τέχνης μεταγενεστέρων του I830". (...) Επίσης απαγορεύεται η εκτέλεση ο- - ποιασδήποτε οικοδοµικής εργασίας στο συγκρότηµα ενώ η Πολεοδοµία στην ο- ποία κοινοποιείται το παρόν. παρακαλεί- ται να μην εκδώσει άδεια κατεδάφισης. " "Επικίνδυνο το κτίριο" & Εκτός από το Δήμο Βόλου και το Πα- νεπιστήµιο εκτιµά πως η κίνηση της 5ης Εφορείας να ζητήσει τον χαρακτηρισµό του κτιρίου Ματσάγγου. αποτελεί τροχο- πέδη για την ανάπτυξη και τον προγραμ- ματισµό του Ιδρύματος. ' "Αν θέλει να το αναδείξει η 5η Εφο- ρεία. ας το…αγοράσει η υπηρεσία και ας το αναδείξει. Ας πάρουν τους προύπολογι- σµούς του Υπουργείου Πολιτισµού για πέντε χρόνια κι ας κάνουν κάτι για την πόλη. Εµείς ανακαινίσαµε κτίρια όπως Παπαστράτο. Παπαρήγα. ΚΤΕΛ. Τ. Οι- κονομάκη." τόνισε παλαιό στέλεχος του Πανεπιστηµίου. Σύµφωνα με τον ίδιο. "υ- πάρχει μελέτη από το 1987 για το συ- - π- To κτίριο Ματσάγγου΄ δεν έχει΄καµιά σχέση, λέει ' ο κ. Δ. Παλιούρας 0v ' γκρότηµα. το οποίο χαρακτηρίζει επικίν- δυνο." Η Τεχνική έκθεση ως 5ης Εφορείας "Τα κτίρια της Καπνοβιομηχανίας Ματσάγγου. αναφέρει µεταξύ άλλων η τε- χνική έκθεση της 5ης Εφορείας. βρίσκο-" νται στο κέντρο της πόλης του Βόλου και καταλαµβάνουν σχεδόν ολόκληρα δύο οι- κοδοµικά τετράγωνα. που περικλείονται από τις οδούς Αλεξάνδρας. Π. Μελά. Ερμού και Μακεδονομάχων. Πρόκειται για ένα συγκρότηµα βιο- µηχανικών κτιρίων. από τα σηµαντικότε- ΄ ρα της πόλης του - Βόλου. το οποίο …= ' πριν από . λίγα . χρόνια. περιήλθε προκειµένου να το διάφορες δρα- στηριό΄τ΄ητές του. Η Καπνοβιομηχανία Ματσάγγου για πάρα .τολ λές δεκαετίες υ- πήρξε ο "οικονομικός πνεύμονας" του Βόλου. ενώ παράλληλα διαδραμάτισε και ένα σημαντικότατο ρόλο στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης. Νικ. Ματσάγγος από το Κατηχώρι του _ Πηλίου. o οποίος αρχικά ξεκίνησε ως έ… µπορος καπνού και στη συνέχεια επέκτει- ' νε τις δραστηριότητές του δημιουργώντας το υπάρχον εργοστάσιο. Ως έτος ιδρύσεως της Καπνοβιοµηχα- νίας αναφέρεται το 1890. η οποία στεγά- στηκε στο κτίριο της οδού Σωκράτους και Π. Μελά. Πρόκειται για διώροφο µε ημι'ύπό-… . γειο. λιθόκτιστο και κεραμοσκεπές κτί- ριο. το οποίο είναι λιτό στη µορφολογία του και συµμετρικό στην οργάνωση της πρόσοψής του. Γύρω στις αρχές του αιώνα μας κατά- σκευάζεται η κατοικία της οικογένειας επί της οδού Π. Μελά. λίγο βορειότερα από την πρώτη εγκατάσταση του εργοστασίου. Στην αρχική της µορφή ήταν διώροφη. λι- θόκτιστη και κεραµοσκεπής. κτισμένη κα- τα τα νεοκλασικά πρότυπα της εποχής. η οποία µισοκαταστράφηκε από τους σει- σμούς του ‘55 (ενώ πριν λίγα χρόνια κα- ταστράφηκε και το εσωτερικό του από πυρκαγιά). Σήμερα σώζονται µόνον οι πε- ριμετρικοί τοίχοι του ισογείου του. Το 1918 ο Ματσάγγος ανέθεσε τη δι- εύθυνση του εργοστασίου στους δύο γιους του. οι οποίοι µετέτρεψαν τη βιομηχανία σε ετερόρρυθµο εταιρεία και προχώρησαν σε επεκτάσεις. αγορές µηχανηµάτων και… …. στην ιδιοκτησία - του Πανεπιστημί- Θεσσαλίας. στεγαστούνσ' αυ- ' αυξηση της παραγωγής. Την ώ… "Ο? κατασκευάζεται και το κτίριο της γω» ι των οδών Π. Μελά και Ερµού κτίριο ( που είναι από τα αντιπροσωπευτικότε της εκλεκτικιστ΄ικής Αρχιτεκτονικής στ πόλη του Βόλου. Είναι τριώροφο. λι€ κτιστο και στην αρχική του μορφή η … κυκλική διαμόρφωση της γωνίας στη ' ζόταν µε ηµισφαιρικό τρούλο. ο οποί διακρίνεται στην παλιά λιθογραφία π παριστάνει τη μακέτα του εργοστασίοι Το κτίριο αυτό έχει πλούσιο διά; σμο τόσο στο εσωτερικό του. όσο και (:Δ εξωτερικές όψεις του από τραβηχτά ε χρωματα. γύψινες διακοσμήσεις. μαρι΄ ρινα αρχιτεκτονικά μέλη και περίτεχκ σφυρήλα΄τες 0I6£QIég που το καθιστο ένα από τα σημαντικότερα κτίρια του I σοπολέμου. Το 1926 κτίζεται το τριώροφο κτίι της οδού Π. Μελά. στη συνέχεια τ προηγούμενου κτιρίου. το οποίο φθά μέχρι και την οδό Σωκράτους. που μετ γενέστερα στεγάστηκε και δηµιουργήθτ ή ότι νά Ματσάγγου. Πρόκειται για καίριο λιθόκτιστο ; γάλων διαστάσεων. βιοµηχανικής αρχι κωνικής µε μεγάλα τοξωτά παράθι΄ συµµετρικά τοποθετηµένα στον κατά", , . … . ρυφο άξονα της εισόδου. Το κτίριο αι Ιδρυτής του εργοστασιου ηταν ο κ." - είχε δύο εισόδους. µια από την Π. Με και η δεύτερη από την οδό Σωκράτους. οποίες προστατεύονταν από περίτεχ Δ΄σφυρήλα΄τε.ς σιδεριές που σώζονται μέ τις µέρες μας … ' Για την κάλυψη των αυξηµένων αι γκών. το 1936 γίνεται η μεγάλη επέκτσ ' του κτιρίου Β το οποίο κάλυψε ολόκλτ, τον ελεύθερο χώρο της γωνίας των οδ Αλεξάνδρας και Μακεδονοµάχων. κά] ψε τμήµα της οδού Σωκράτους. δημιο…. γώντας τη στοά Ματσάγγου. ενοποι ντας τα δύο οικοδομικά τετράγωνα. o: τε πήρε και την τελική του µορφή. Το κτίριο αυτό είναι τριώροφο, κ σµένο με σύγχρονα υλικά και anon - χαρακτηριστικό δείγμα αρχιτέκτων του µοντέρνου κινήµατος. Σήμερα. όπως προαναφέραμε. ανή στην ιδιοκτησία του Πανεπιστημίου Θ σαλίας και) τα περισσότερα κτίρια εί' κενά. εκτός από το κτίριο (Β) που οτε" ζει κάποιο κατάστηµα υποδημάτων : έν α τμήµα του κτιρίου (Γ) που στεγάζει φοιτητική Λέσχη. Η κατάσταση διατήρησης των 7. ρίων μπορούµε να πούµε ότι είναι σε ι νοποιητική κατάσταση. δεν παρουσ ζουν προβλήµατα στατικής επάρκει χρειάζονται όµως επισκευές και κα σκευές. ώστε να µπορέσουν να δεχθι Νέες χρήσεις-- "

:2 ”0, , A , ," &&… ξ αν, &? ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ & ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ Εισαγωγή στις εργασϊες του Συμπσσΐου από την Μαρια Ηλιού, Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής *- To θέμα που μας συγκέντρωσε σήμερα είναι καίριο, όχι μό- νο για το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας που εγκαινιάζει με αυτή την ι,&ήλυκη τις . .… τ…,ν;κές ι«, φ…+…τι….θιηιις, ό,ι …όνο για τον εεσοαλικό χώρο που αγκαλιάζει ιις δραστηριότητε… αυτές' το θέμα είναι καίριο για το παρόν και το μέλλον της χώρας µας. Και βέβαια, όσοι συγκεντρωθήκαμε εδώ, γνωρίζουμε τη σηµα- σία της προσχολικής αγωγής - πολλοί από τους εισηγητές και τους συνέδρους προσφέρουν οι ίδιοι έργο στο σύστημα της προσχολικής αγωγής και όλοι έχουν κάποια σχέση με το νήπιο ή τη νηπιαγωγό. ΄Ετσι, οι εισηγήσεις, οι παρεμβάσεις και οι συζητήσεις που θα ακολουθήσουν, θα συμπληρώσουν την ενηµέρωσή μας, θα προωθήσουν τον προβληµατισμό μας και θα συμβάλλουν στο να γίνει πιο πλού- σια η σχέση μας με το παιδί και τις ανάγκες του)και πιο δημιουρ- γική η δουλειά µας. Αλλά συγχρόνως,ελπίζουμε, οι οργανωτές αυ- τής της συνάντησης, πως θα δημιουργήσουμε ένα κοινωνικό γεγονός γύρω από το θέμα της προσχολικής αγωγής, που στον τόπο μας δεν έχει ακόµα αντιμετωπιστεί στις πραγματικές του, παιδαγωγικές και κοινωνικές διαστάσεις. Η προσχολική αγωγή αφορά, όπως το λέει και η λέξη, την αγωγή του μικρού παωπού κατά την περίοδο που αρχίζει από τη γέννησή του και τελειώνει με την ένταξή του στο σχολείο, στην πρωτοβάθµια εκπαίδευση. Η αγωγή αυτή προσφέρεται στους βρεφι- κούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούςνρστα νηπιαγωγεία. Ο όρος δεν χρησιμοποιείται συχνά για την αγωγή που προσφέρεται μέσα στην οικογένεια - και που είναι Βέβαια πρωταρχική και συ- νοδεύει το παιδί µέχρι την ενηλικίωσή του. To θέμα µας, αφορά κυρίως τη θεσμοιτοιημένη προσχολική αγω- γή, την προσχολική εκπαίδευση, τα Νηπιαγωγεία δηλαδή και τους nan. € ικούς Σταθμούς, και το κύριο ειδικευµένο προσωπικό που την προσφέρει, τις νηπιαγωγούς. Η προσχολική εκπαίδευση δεν είναι μόνο ο φτωχός συγγενής µέσα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστηµα. Είναι και ο μεγάλος άγνω- στος. Μόνο συγκεχυμένη ή υπερβολικά μερική αντίληψη της σημασίας και του ρόλου της φαίνεται να έχει το πλατύ κοινό. Ελάχιστες είναι πια οι χώρες, όπου στο θέμα της προσχολι- κής εκπαίδευσης παρουσιάζονται έτσι συνδυασμένα η καθυστέρηση και η άγνοια. Δεν θα ήταν ίσως περιττή μια συνοπτική αναδροµή στην ιστο- ρία της προσχολικής εκπάιδευσης, για να φανούν εναργέστεραψ οι αναχρονισμοί που χαρακτηρίζουν τη σημερινή της κατάσταση στη χώ- ρα μας. Από το τέλος του 180υ αιώνα και σε όλη τη διάρκεια του l9ou, στις ευρωπαϊκές χώρες που προχωρούσαν στην εποχή της εκ- βιομηχάνισης, δημιουργούνταν ιδρύµατα υποδοχής για τα νήπια των φτωχών εργαζόμενων γονέων. Ιδρύματα που πρόσφεραν περίθαλψη(τρο- φή και ασφάλεια) και συγχρόνως προσπαθούσαν να αναπτύξουν στα παιδιά αυτά τις αρετές που θεωρούνταν απαραίτητες για την κοι- νωνική τάξη οτηι οποία ανήκαν; υπακοή, πιιοορχία, θρησκευτικό- τητα, ευιαζία, ……,….ι……τηια. -… Μι..«ο………ι…ό αυτά ιδρύµατα, εί- χαν τη χρησιμότητά τους (όπως άλλωστε και το ορφανοτροφεία, τα γηροκομεία, τα λογής άσυλα) και συγχρόνως έπαιξαν ένα συγκεκρι- µένο ρόλο στην κοινωνική διαφοροποίηση, σύμφωνα με τις αντιλή- ψεις της ανερχόμενης αστικής τάξης. Μόνο προς το τέλος του 19ου αιώνα αρχίζει να διαμορφώνε- ται η προσχολική εκπαίδευση που απευθύνεται σε πλατύτερο κοινω- νικό φάσμα. Πρόκειται για μια ριζική στροφή στην αντίληψη για την παιδική ηλικία. Η ανακάλυψη των αναγκών της πρώτης παιδικής ηλικίας και του ρόλου των νηπιαγωγείων συνδέεται άμεσα με την ανάπτυξη της ψυχολογίας του παιδιού και της γενετικής ψυχολογίας. Η παιδαγω- γική προσπάθεια προεκτείνεται από τη σχολική προς την πρώτη παι- δική7ΐλΐΐίαΐήουθπαύει πια να θεωρείται σαν περίοδος αναµονής και απλής βιολογικής ωρίμανσης. Ενώ η προσχολική=εκπαίδευση αναπτύσσεται ραγδαία, ένας μεγάλος αριθµός από ψυχολογικές και παιδαγωγικές έρευνες αποδει- κνύουν ότι ο θεσµός αυτός: - αναπτύσσει την ευαισθησία και τις ικανότητες όλων των παιδιών' - αναπτύσσει την κοινωνικότητα και την αυτονομία τους, πράγµα ιδιαίτερα σηµαντικό στις περιπτώσεις υπερπροστατευτικών μανά- δων και συντηρητικής οικογενειακής αγωγής… -΄προσφέρει πρώϊμο αντισταθμιστικό πλαίσιο στα παιδιά που προέρ- χονται από μη µορφωσιογόνο περιβάλλον (τους δίνει δηλαδή ευ- καιρίες για να αναπληρώσουν, μέσα από νέες εµπειρίες, τις ελ- λείψεις σε ερεθίσματα του δικού τους φτωχού περιβάλλοντος). Τα επιτεύγµατα της ψυχολογίας σε συνδυασμό με τις κοινω- νικές αλλαγές επιβεβαιώνουν όλο και πιο πολύ την κοινωνική και παιδαγωγική σημασία της προσχολικής αγωγής. Στο συλλογικό έργο του Κέντρου τεκµηρίωσης για την εκπαί- δευση στην Ευρώπη του Συμβουλίου της Ευρώπης, "Προβλήµατα ως προς την εκτίμηση της προσχολικής εκπαίδευσης" (1975), καταγρά- φονται οι ακόλουθοι κοινωνικοί παράγοντες που συνέβαλαν στην εξάπλωση της προσχολικής εκπαίδευσης, όπως προέκυψαν από έρευ- νες που αφορούσαν πολλές ευρωπαϊκές χώρες: - αυξανόμενη συνειδητοποίηση στην κοινωνία της σηµασίας που έχουν για το παιδί τα πρώϊμα ερεθίσματα και οι πρώϊμες ευκαιρίες μά- Θησης' - αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων µητέρων' - αλλαγή στάσεων απέναντι στο ρόλο των γυναικών στην κοινωνία' - ανικανότητα της μικρής πυρηνικής οικογένειας να προσφέρει στο παιδί κατάλ)…. , "ι'.ινι΄,.…ΐ΄ι :. …: , ιι * κίνδυνοι και έλλειψη ευκαιριών παιχνιδιού 'το αστικό περιβάλ- λον. Είναι φανερό ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος της προσχο- λικής εκπαίδευσης σε κάθε χώρα έχει άμεση σχέση και με τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία και με το επίπεδο των προσφερόμενων κοινωνικών υπηρεσιών, πράγματα αλληλοσυνδεόμενα. ΄Ετσι, εάν μετατοπίζεται στους ώμους των γυναικών η ευθύνη για τα άτομα που έχουν ανάγκη από προστασία και φροντίδα (ηλικιω- µένους, αρρώστους, παιδιά) προσφέρεται συγχρόνως και η θεωρητική κάλυψη, ότι αυτός είναι ακριβώς ο ρόλος των γυναικών και αυτή η έµφυτη κλίση τους. Στις αναπτυγμένες χώρες, όπου οι κοινωνικές υπηρεσίες βρί- σκονται σε υψηλό επίπεδο, αυτές οι πρακτικές με την αντίστοιχη θεωρητική θεμελίωση βρίσκονται σε ύφεση. Οι διεθνείς οργανώσεις αναπτύσσουν τα τελευταία χρόνια με-' γάλη δραστηριότητα για την προώθηση της προσχολικής εκπαίδευσης. Μερικές αναφορές: Στην έκτη διάσκεψη των Υπουργών Παιδείας της Δυτικής Ευρώ- πης (1969), ψηφίστηκε απόφαση με την οποία ζητείται από τις Κυ- βερνήσεις των ευρωπαϊκών κρατών να αναπτύξουν στο μεγαλύτερο δυ- νατό βαθμό την προσχολική εκπαίδευση και ακόμα: να αναθεωρήσουν την παιδαγωγική της στοιχειώδους εκπαίδευσης και να προσαρµόσουν τις μεθόδους της παίρνοντας υπόψη μεθόδους που απέδειξαν την απο- τελεσματικότητά τους στα νηπιαγωγεία. Δηλαδή, να επικεντρώσουν τη διδακτική πράξη στο παιδί και να το αντιμετωπίσουν περισσότε- ρο γι΄αυτό που είναι και λιγότερο γι΄αυτό που θα ήθελε κανείς να γίνει. To Κέντρο για την "Ερευνα και τις Καινοτομίες στην Εκπαί- δευση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης οργά- νωσε το 1973 διάσκεψη με θέμα "Εξέλιξη της προσχολικής εκπαίδευ- σης" και το 1980 άλλη διάσκεψη, διακυβερνητική αυτή, με θέμα "Οι πολιτικές για την πρώτη παιδική ηλικία". Τα υλικά των διασκέψεων αυτών δημοσιεύτηκαν. Στη "Διακήρυξη αρχών για την προσχολική εκπαίδευση" (1978) του Συμβουλίου της Ευρώπης γίνεται σύσταση σε όλα τα κράτη-μέλη να δώσουν προτεραιότητα στη λήψη κατάλληλων μέτρων ώστε να εξα-φ σφαλιστούν σε όλα τα παιδιά δύο χρόνια προσχολικής εκπαίδευσης, σε ιδρύματα που να ανήκουν στον ίδιο διοικητικό φορέα και κατά προτίμηση στο Υπουργείο Παιδείας. To Συμβούλιο Μορφωτικής Συνεργασίας του Συμβουλίου της Ευρώ- πης οργάνωσε το 1979 συνέδριο με θέμα: "Από τη γέννησή του ώς τα 8 του χρόνια: το παιδί στην ευρωπαϊκή κοινωνία της δεκαετίας του ‘80”, στο οποίο διαµορφώθηκε και μια διακήρυξη για την προσχολι- κή εκπαίδευση που ιπορλήδηκε στη Διάσκεψη των Υπουργών Παιδείας στη Λισσαβώνα. Από το σχέδιο της σημαντικής αυτής διακήρυξης: "Στο μέτρο που αναπτύσσονται οι κοινωνικές ικανότητες και οι πνευματικές ανά- γκες του παιδιού, πρέπει να ικανοποιούνται εν μέρει έξω από την οικογένεια (...) Οι ανάγκες των παιδιών είναι διαφορετικές, ανά- λογα με το στάδιο ανάπτυξής τους, τις προσωπικές τους ικανότη- « ……ς υ)τι… Κδ νϊ. (Με ϊ΄ΝΒ Κ μκί , ."; …'…) .- V5M‘€S .. τες και το πολιτισµικό τους περιβάλλον". Αναφέρονται επίσης επ/ γΐο0ν5 περιπτώσεις: α) παιδιά των πόλεων (έλλειψη χώρου, απουσία γονιών, επικίνδυνοι δρόμοι), β) παιδιά αγροτικών περιοχών (απο- μόνωση), γ) παιδιά οικογενειών χαμηλού οικογενειακού εισοδήματος (υλικές ανάγκες και έλλειψη ερεθισμάτων), 6) παιδιά μειονοτήτων (διατήρηση της παράδοσής τους, αλλά και ένταξή τους στην εθνική κοινότητα), ε) παιδιά μειονεκτικά. Το τελικό κείμενο που υπέγραψαν οι Υπουργοί Παιδείας στη Λισσαβώνα τον Ιούνιο του 1981, είναι ακόμα πιο προωθημένο:"Στις περισσότερες σύγχρονες κοινωνίες μας δημιουργήσαμε υλικές και κοινωνικές συνθήκες τέτοιες ... ώστε το παιδί που μεγαλώνει, αν δεν επωφεληθεί από τις επαφές µε τον έξω από την οικογένεια κό- σμο που προσφέρουν τα ιδρύµατα προσχολικής αγωγής κινδυνεύει να υποφέρει από σοβαρές ελλείψεις από κοινωνικής και πνευματικής πλευράς. ΄Ετσι, είναι ουσιώδες να υποστηριχτούν κατάλληλα τα προ- σχολικά ιδρύματα και να αναπτυχθούν με γρήγορο ρυθμό για να εί- ναι προσιτά σε όλα τα παιδιά".)Κα1 αµαΞΌν…ζ "Η προσχολική αγωγή είναι παντού εξαιρετικά πολύτιµη γι αυ- τό που είναι' δεν θα έπρεπε να καταλήξει σε επέκταση προς τα κά- τω του σημερινού σχολικού συστήµατος' χρειάζεται να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος προς μια τέτοια εξέλιξη με κατάλληλα μέτρα για να διατηρηθεί, στο προσχολικό στάδιο, το βάρος στην κοινωνική, φυ- σική και πολιτισμική ανάπτυξη του παιδιού, αλλά και για να ευ- νοηθεί η επέκταση στη στοιχειώδη εκπαίδευση της δημιουργικότητας που προωθεί η παιδαγωγική πρακτική στις προσχολικές τάξεις". Ας σημειωθεί, ότι σύµφωνα με τις διεθνείς στατιστικές, τα νηπιαγωγεία καλύπτουν συνήθως την ηλικία των 3 ώς 6 χρόνων και ότι στα ιδρύµατα προσχολική ηλικίας περιλαμβάνονται και οι βρεφι- κοί σταθμοί που υποδέχονται τα µωρά από τον πρώτο χρόνο της ζωής τους. Στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, στη Γαλλία, στο Βέλγιο,τΛΛν ζ…΄ τον Καναδά, "τη Δ.Γερµανία κ.α. σχεδόν όλα τα νήπια και σε υψη- λούς αριθµούς τα βρέφη καλύπτονται από το δίκτυο των αντίστοιχων ιδρυμάτων (βλ. Πίνακα). Στη Σουηδία έχει κατοχυρωθεί νομικά το δικαίωμα (αλλά όχι και η υποχρέωση) όλων των παιδιών για προσχολική εκπαίδευση. Σε περίπτωση που οι γονείς δεν επωφελούνται από το δικαίωμα αυτό, ειδικό προσωπικό τους επισκέπτεται για να τους εξηγήσει τα πλεο- νεκτήματα που προσφέρει η προσχολική εκπαίδευση. ικα… . . & άιηε… & χ ς τν.; χΈχ% αωκ &»… να… Μ… λι…ςια ή…") , αλα Δεν θα ήθελα να αφήσω ασχςχαστη αυτή την καινοτομία. Γιατί μας θυμίζει ότι η πραγματική ελευθερία στην ιδιωτική σφαίρα προ- ύποθέτει υπέυθυνη και πλήρη ενημέρωση. Αλλά ας γυρίσουμε στη χώρα μας. Στην Ελλάδα τον περασμένο αιώνα υπήρξε ενδιαφέρον για την προοχολική αγωγή από πολύ νωρίς.1 Τα πρώτα Νηπιαγωγεία ιδρύονται το 1831 κι όλας, στην Ερμού- πολη (με 140 παιδιά, αγόρια και κορίτσια 2-6 χρόνων) και στην Αθήνα. Είναι ιδιωτικά, ενσωματωμένα σε σχολικά συγκροτήματα(Ετ. Hildner, Francis Hill). H Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία ίδρυσε ξεχω- ριστό Νηπιαγωγείο το 1840 και το 1865 έστειλε µια μαθήτριά της την Ιφιγένεια Δημητριάδου, με υποτροφία στη Γαλλία για να ει- δικευτεί ως νηπααγωγός. Από το 1870 και µετά η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία άρχισε να δίνει και ειδικό δίπλωμα νηπιαγωγού. Το 1880 επιστρέφουν από τη Γερμανία όπου σπούδασαν δύο Ελληνίδες νηπιαγωγοί: η Ελένη Λοϊζίδου και η Αικατερίνη ΛασκαρίδουΐµΗ Λασκαρίδου ίδρυσε "νη- πιακό κήπο", "διδασκαλείο νηπιαγωγών" όπο#διδάσκονται οι πρω- τοπόρες για την εποχή παιδαγωγικές μέθοδοι του Froebel, "παιδι- κό σταθμ ". To 1895 θεσµοθετούνται για πρώτη φορά με νόµο τα νηπιαγωγεία και καθορίζονται τα προσόντα των νηπιαγωγών. Δ)» "έναν αιώνα µετά, δεν κατορθώθηκε να συμβαδίσουμε με τις κοινωνικές και παιδαγωγικές εξελίξεις. I ! .΄ΧΌ…ς) ςχ,Μ ΧΧΧ" 093… ΄ . Μπηκα: …"…" "" «Μάι. …" επι/σπ…πτ 'Κ …κι.…Κ ς"……Χ'Χζ΄ « οι (Α]. (| " 6ΐ ν-'νΞάΐ α…Οξη?Ω ν…- &… Μένα»… & ζαΝίν…… :; 0%…ιώτΕ/5 … & να ΈΝλ©οχΧ ι . 1'λΈξζ" 8…ψκχξ,Λµ γ:α…Ή0©Όι… «ΠΝ ς… τι΄6"/ίη…η΄ύΌι€>( Α ζΚζΆ-΄Ω … %! ίιξ%ζ(Χ , €9Ώλ) .. ίδια,. -΄ , - . u κ χνν3κ Ζ….) υ-µ…ΐσϊ% Οκ), Η Ώς… ξηι9νΞ'…Μ Μ Μ'Όω(… ……) 6ΨζΉζξοχ &ιςκοΑΒ%3Χ ,%(ξ.ς…ι&λ) Θ…ΜΝίΜΜ ιν… ΄3την Ελλάδα, όχι μόνο τα νηπιαγωγεία καλύπτουν μόνο τµήμα του πληθυσμού των 3 1/2 - 5 1/2 χρόνων και οι βρεφονηπιακοί σταθ- μοί ελάχιστο προσοτό του πληθυσμού των 0-5 1/2 χρόνων, αλλά πα- . :, , . * ι . .. ι . κ . ΄ |||. κ;ψιζλζµ ι'.λι ξ.Χ» ι.…» ,ιι'ι) …, ζ, ..( |» …' ι.Κ.Ή'5…κ. μ ιι… νπμ;ίων, …3α….ζ…τιιτςς. Στα παιδιά των εργαζόμενων μανάοων…χαμηλού;ζίοοοήματος ΐςνιγω«ι) προσφέρεται άσυλο στους)βρεφΞνηπΐάκούς σταθµούςζ…Για τα παιδιά των οικογενειών που μπορούν να τα βγάλουν πέρα χωρίς την εργασία της μητέρας υπάρχει η δυνατότητα της εγγραφής στα δημόσια νηπια- γωγεία (για περιορισμένο αριθµό θέσεων και μόνο για μερικές πρωϊ- νές ώρες). Στα παιδιά των οικογενειών με οικονομική ευχέρεια προσ- φέρεται η προσεγμένη και πανάκριβη προσχολική αγωγή στα ιδιωτικά . νηπιαγωγεία (με ανάλογους επίσης περιορισμούς στις ώρες υποδοχής και τον αριθμό θέσεων). (;…&ηα……ζι,ι……π…ιξχι)νηξ||€8"2 Μτ!ή Δεν είναι χωρίς σημασία,ότι στη Στατιστική Επετηρί οι βρε- φονηπιακοί σταθμοί περιλαμβάνονται στο κεφάλαιο "κοινωνική αντί- ληψις", τμήμα "περιθάλψεως ανηλίκων": τα παιδιά των εργαζόμενων μητέρων κατατάσσονται πλάι στα ορφανά, στα άρρωστα, στα μειονεκτι- κά. Η δική τουςµειονεκτικότητα, η δική τους δυστυχία - δηλώνει επίσηµα η Στατιστική Επετηρίδα - είναι ότι η μητέρα τους δουλεύει. Δεν είναι περίεργο ότι μπροστά σε τόσο μεγάλα κενά στην προσχολική εκπαίδευση, στο ρόλο της γυναίκας - αγγέλου της οικο- γενειακής εστίας προστίθενται εκπαιδευτικά - παιδαγωγικά καθήκο- ντα . ΄Ετσι, οι ανάγκες του παιδιού εμφανίζονται να μένουν ακά- λυπτες, όχι γιατί η Πολιτεία δενδημιούργησε ακόµα το ανάλογο δί- . κτυο προσχολικών ιδρυμάτων, αλλά γιατί η μητέρα εργάζεται - όταν εργάζεται. Και όταν δεν εργάζεται, το πρόβλημα μοιάζει να μην υπάρχει. H αντιπαράθεση: εργασία της μητέρας - ανάγκες του παι- διού, καλύπτει βολικά το κενό ανάμεσα στις βασικές ανάγκες του πληθυσμού και την παροχή υπηρεσιών. (To μηχανισμό αυτής της μετατόπισης ευθυνών μέσα στην ελλη- νική πραγµατικότητα επιβεβαιώνει και το γεγονός ότι σιγά-σιγά µε- τατοπίζεται προς τις μητέρες και η υποχρέωση για να καλυφτεί κι εκείνο το άλλο κενό; το χάσµα ανάµεσα στις προσδοκίες και την αποδοτικότητα ολόκληρου του εκπαιδευτικού συ- στήματος. Σε καµιά άλλη χώρα δεν παρουσιάζεται το φαινόμενο να "διαβάζουν" - τόσο χαρακτηριστική αυτή η νεοελληνική μετατροπή του ρήµατος ... - οι μητέρες τα παιδιά, στην έκταση, την κλίμα- l ι ( ΄ ι ?.΄ΘΞ…κοΜ ι.ι/ΚΘιι8Μ' ότου9γψι ζ9ςΏα% αν?) ΄Έ€ο?ή%νά# κα και την ένπππιπου αυτό συμβαίνει στη δική µας)Ξλ Στις χώρες όπου υπάρχει αμοιβαία σχέση ανάμεσα στην παι- δαγωγική έρευνα και την εκπαιδευτική πολιτική διαπιστώθηκε, ότι η ανανέωση των παιδαγωγικών µεθόδων σε ολόκληρη την εκπαιδευτι- κή πυραμίδα προωθήθηκε σημαντικά από τις αναζητήσεις και τις και- νοτομίες, που αφορούσαν την προσχολική εκπαίδευση. Είδαμε παραπάνω πως η προσχολική ηλικία μοιάζει να είναι στην Ελλάδα μια άγνωστη, ανεξερεύνητη ήπειρος. Οι πνευματικές, ψυχολογικές, κοινωνικές ανάγκες της πρώτης παιδικής ηλικίας που, παράλληλα, με την οικογενειακή στοργή, απαιτούν, στις σημερινές (΄'ι(ι).)ζ:ι΄|)ιΕ; ζωής"… ;;. ι την τ,π΄ν3,……π1 αν." ' χι εώς χς.΄;.1ι(……ις και τη φρονι- τίοα ειδικευμένο… προοωπικού, παραμερίζοντ;ι οιωπηρά, όσο επιβιώ- νει η αντίληψη ότι αρκεί η μητρική αγάπη για να τις καλύψει όλες. Και η άγνοια του ενός θέματος (παιδί) πολλαπλασιάζεται με την άγνοια του άλλου (μάνα), στο μέτρο που το στερεότυπο της μη-΄ τέρας "που θυσιάζεται για το παιδί της" συνιστά όχι μόνο πρότυπο, αλλά και οικεία αναφορά, στην οποία άλλωστε προσφεύγουν εύκολα οι ίδιες οι μανάδες. Το πόσο αυτό το σχήµα.αντωπθεπκ στις κοινωνικές πραγωα- τικότητες της εποχής μας διαφαίνεται και από τη στροφή στην πο- λιτική της Γιούνισεφ που επεξέτεινε τις δραστηριότητές της και προς τις γυναίκες. O άξονας της νέας αυτής πολιτικής της Οργάνω- σης των Ηνωµένων Εθνών για το παιδί, στηρίζεται στη θέση ότι οι ανάγκες των παιδιών δεν αναμένεται να καλυφτούν μόνο από τη μη- τρική στοργή και δραστηριότητα και ότι οι ανάγκες των γυναικών δεν συνοψίζονται μόνο στο μητρικό τους ρόλο. Σε µιά σύγχρονη κοινωνία, όλες αυτές οι ανάγκες αφορούν την πολιτεία και το κοι- νωνικό σύνολο. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος αφιερώµατος του περιοδικού της Γιούνισεφ "Τετράδια της παιδικής ηλικίας": "Θέση των γυναικών και ευεξία των παιδιών". Το πρώτο μέρος του αφιερώματος παρουσιά- ζει στοιχεία για τη θετική σχέση ανάµεσα στην ευεξία των παιδιών και την καλυτέρευση της θέσης των γυναικών ως προς τον ελεύθερο χρόνο τους, την υγεία και τη διατροφή τους? ήνΜ%αίδ€υση και την επαγγελματική τους κατάρτιση, την επαγγελματική τους απασχό- ληση και τη συµμετοχή τους στην πολιτική. Στη χώρα μας, ο ανεπαρκής αριθµός των νηπιαγωγείων και o ανεπαρκέστατος αριθμός των βρεφονηπιακών σταθμών περιγράφουν και καθορίζουν, ώς ένα βαθμό, την περιθωριοποίηση και της Ελλη- νίδας και του Ελληνόπουλου. _ Ας συνοψίσουμε τώρα μερικές ελληνικές ιδιαιτερότητες στο θέμα των φορέων υποδοχής, φροντίδας και αγωγής των παιδιών προ- σχολικής ηλικίας. - Ποσοτική ανεπάρκεια των ανάλογων ιδρυμάτων. - Γενικευμένη άγνοια των πραγματικών αναγκών της πρώτης παιδι- κής ηλικίας. - Μετατόπιση της κρατικής και κοινωνικής ευθύνης στους ώμους των γυναικών (εκτός από τις μανάδες, επιστρατεύονται και οι γιαγιάδες, των οποίων η σωµατική και ψυχική αντοχή δοκιμάζο- νται μερικές φορές σκληρά). - Πρόωρσς κοινωνικός διαχωρισμός των νηπίων. Γι αυτό το τελευταίο θέμα, που είναι εξαιρετικά σημαντικό, θα κάνω μια αναφορά (όχι σύγκριση) σε μία άλλη ευρωπαϊκή χώρα, όπου υπάρχουν πάντα όπως και σε εμάς οι κοινωνικές τάξεις, χω- ,»ύς όμως ιωιιή .;ά)ΐ…Λτυιι κιι:…#ιςις ; ………ι,οίς 13 ποιδιικκ3ς σταθ- µούς και στα νηπια;ω|εια. Από μία πανεπιστημιακή έρευνα στη Γαλλία για την εξέλιξη των δημοσίων νηπιαγωγείων στην 30ετία 1945-1975 ανθολογώ μερικά στοιχεία. - το ποσοστό των παιδιών 2-6 ετών στα δηΒόσια νηπιαγωγεία πέρα- σε από 27,6% στο 81% (υπάρχει επιπλέον και άλλο ποσοστό που αφορά φοίτηση σε άλλα ιδρύματα). - η θεαµατική αυτή αύξηση οφείλεται στην ανάπτυξη της ζήτησης προσχολικής εκπαίδευσης από την αστική τάξη πράγμα που εκφρά- ζει εξέλιξη των συµπεριφορών της, ακόμα και του στρώματος των πιο προνομιούχων "απέναντι το νήπιο και στην αγωγή7%ξυ τεί- νει στο εξής να εξασφαλίζεται, κατά ένα μέρος, σε συλλογικά και δημόσια ιδρύματα όπου βρίσκονται πλάϊ-πλάϊ παιδιά διαφορετικών κο ινών ικών τάξεων " .3 Θα προσθέσω μια παρατήρηση που στην έρευνα παραλείφθηκε, προφανώς ως αυτονόητη: η εξέλιξη αυτή των συμπεριφορών θα επηρεά- στηκε σε μεγάλο βαθμό από την υψηλής ποιότητας παροχή υπηρεσιών στα δημόσια Νηπιαγωγεία. Και βέβαια, το θέµα της ποιότητας της προσχολικής αγωγής παραπέµπει κατά κύριο λόγο στο άλλο µεγάλο θέμα της κατάρτισης 3 . επίθ 92Μ5Αη με, των νηπιαγωγών που θα κληθούν να στελεχώσουν παιδικούς σταθμούς και νηπαιγωγεία. Είναι αναγκη να προσφερθεί στις μελλοντικές νηπιαγωγούς όχι μόνο υψηλό επίπεδο κατάρτισης, αλλά κατάρτισξ πολύπλευρη και συγχρονισµένη. Στη Σουηδία, όπου είναι θεσμοθετημένη η ένταξη πολιτισμι- κών δραστηριοτήτων στην προσχολική αγωγή, θεωρείται ότι βιβλιο- θήκες, ωδεία, μουσεία, θέατρα και πολισµικές οργανώσεις έχουν ένα σηµαντικό ρόλο να παίξουν μέσα στο Νηπαιαγωγείο. Σε πρόσφα- τη (1983) έκθεση του Εθνικού Συμβουλίου Πολιτισμού της χώρας αναφέρεται ότι οι γνώσεις και η ενθουσιώδης προσχώρηση των Νη- πιαγωγών είναι απαραίτητες προύποθέσεις για να πετύχουν οι πολι- τισμικές δραστηριότητες στην προσχολική αγωγή. Και ότι γι αυτό, τόσο η κατάρτιση, όσο και η επιμόρφωση των Νηπιαγωγών χρειάζε- ται να εξελιχθούν, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις τους στον πολιτισμικό τοµέα. Υπογραμμίζεται ακόμα ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η θέση των διαφόρων μα- θημάτων αισθητικής αγωγής στην κατάρτιση των Νηπιαγωγών και να αξιοποιηθούν οι γνώσεις και οι δραστηριότητες των καλλιτεχνικών και των πολιτισμικών οργανισμών. Σημειώνω ακόµα, ότι στη "Διακήρυξη αρχών" του Συμβουλίου Μορφωτικής Συνεργασίας του Συµβουλίου της Ευρώπης που ανάφερα προηγούμενα, προτείνεται: — να ληφθούτ μξϊΩα για νι κ.ταρ,……>όµ οι ςυαΞμοί ανάμεσα στις επαγγελματικές κατηγορίες των εκπαιδευτικών ποοοχολικής και πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης' - να παρέχεται σε όλους η ίδια βασική κατάρτιση και να τους προσ- φέρεται στη συνέχεια επιμόρφωση που θα προωθήσει την αµοιβαία κατανόηση' - να αντιµετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο τα ζητήματα μισθών,εξέ- λιξης και συνθηκών δουλειάς των εκπαιδευτικών που προσφέρουν έργο στην προσχολική ή πρωτοβάθµια εκπαίδευση. Το Π.Δ. 330/3.9.1983 με το οποίο ιδρύθηκαν συγχρόνως στα ΑΕΙ τα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης και τα Παιδα- γωγικά Τµήµατα Νηπιαγωγών ανταποκρίνεται σε σύγχρονες απαιτήσεις. Η εφαρµογή του βέβαια προσφέρεται για συλλογικές επεξεργασίες. Ας σημειωθεί ακόµαγ ότι ο πρόσφατος νόµος για τη "Δοµή , και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθµιας εκπαίδευ- - 10α - σης" παρουσιάζει, τόσο με το θεσμό των παιδικών κέντρων, όσο και με ορισμένες θαρραλέες διαπιστώσεις και προτάσεις στο αντίστοι- χο τμήμα της εισηγητικής έκθεσης, αξιόλογη προώθηση του σχετικού προβληματισμού σε κυβερνητικό επίπεδο. Θα μπορούσαμε όμως να αναρωτηθούμε στο διήμερο των εργασιών μας για την ανάγκη όχι μό- νο να διευρύνεται η προσχολική μέριμνα με την προσχολική αγωγή, αλλά και η προσχολική αγωγή στα ανεξάρτητα νηπιαγωγεία να διευ- ρύνεται με προσχολική μέριμνα, έτσι ώστε να πάψει σταδιακά αυτός ο ταξικός διαχωρισμός των νηπίων που δημιουργείται και μόνο από το γεγονός των διαφορετικών ωραρίων λειτουργίας νηπιαγωγείων και παιδικών σταθμών ή παιδικών κέντρων. - 11 ' >ΐΜΌ…χξ … %ξαΜ()…1Μ «(M «(µονιµη …ωδ)ο ινα…) \ ι κ H θεσμοθέτηση της κατάρτισης των Νηπιαγωγών σε πανεπιστη- μιακό επίπεδο είναι ένα μεγάλο επίτευγμα. Και αυτό το επίτευγμα που υλοποιεί την αναγνώριση της σημασίαςχτης προσχολικής αγωγής είναι επίτευγμα των διεκδικήσεων του κλάδου, της συνειδητοποίη- σης του θέματος από σημαντικές κοινωνικές ομάδες (αναφέρουμε σχε- τικά τις θέσεις του Γαιεπιστημιακού Ομίλου που δόθηκαν στη δημο- σιότητα στις 18-3-1981), είναι απότέλεσμα πολιτικής βούλησης. 'Οπως αποτέλεσμα πολιτικής βούλησης είναι και η ίδρυση αξιόλο- γου αριθμού νηπιαγωγείων τα τελευταία χρόνια. «έδρα... ώ 1(ΜΣ,…ΑΜ Τα Πανεπιστήμια που θα καταρτίζουν Νηπιαγωγούς βρίσκονται έ)Ο. μπροστά σε μια πρόκληση και σε τεράστιες ευθύνες. Η κατάρτιση που θα προσφέρουν δεν φτάνει να είναι υψηλού επιπέδου, πρέπει να είναι και η κατάλληλη. Γι αυτό χρειάζεται να αξιολογήσουν και να αξιοποιήσουν τα καλύτερα στοιχεία από την προσφερόμενη κατάρτιση στις/ΣξΞλέςιΝηπιαγωγών, να διατηρήσουν και να αναπτύ- ξουν τη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη, να γίνουν κέντρα αδιά- κοπου προβληματισμού επάνω στην προσχολική ηλικία και την προ- σχολική αγωγή και κέντρα διαρκούς πληροφόρησης του κοινωνικού συνόλου για τη σημασία τους. Το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας θέλησε με αυτό το διήμερο να θησαυρίσει από τη γνώση και την πείρα όλων σας. 'Γ* Εισηγήσεις;ανάλαβαν επιστήμονες που από διάφορες επιστη- 'μονικές περιο &ξ δουλεύουν Ήκαΐ π38βληματίζονται για το παιδί, έκπρ δώΞΞΐµΞιδ δικώνψερευνητικώνψ φορέων, προσωπικότητες της πνευ- ματικής μας ζωής που είναι κοντά στο παιδί. Αλλά περιμένουμε πολλά από τις παρεμβάσεις και τις ανοι- χτές συζητήσεις, τόσο and τις εμπειρίες των ατόμων όσο και από τα αποτελέσματα συλλογικής επεξεργασίας φορέων. Στη διάσκεψη της Λισσαβώνας, ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης διακήρυξε ότι η προσχολική αγωγή "είναι θέμα βασικά πολιτικό". Πράγμα που σημαίνει ότι η προσχολική αγω- γή είναι πρωταρχικά.θέμα των πολιτών.