ΚΙ"?7'ΟΣ Α. "ΑΚΡΗ". "Τ'"ΌΚΛλΐΤΚΟ ΠΗΛΙΟ ..ΠνπΤΛΦγπ… 'Ο νεοκλασικισµός σαν αισθητική θέση αρχίζει από την εποχή της Αναγξνησης, όταν οι καλιτ€χνες απαρνούνται τα ιδανικά του Μεσαίωνα και πιστεύουν πως η τέχνπ πρέ- πει να εκφράζει την ιδέα του ωραίου και του αιώνιου, όπως την πραγματοποίησε η κλα… - .- σική αρχαιότητα. Αλλά αυτό που σήμερα ονοµάζουμε "Νεοκλασικισµό" είναι η χαλιτεχνι… … ,... κή σχολή που εµφαν΄ιζεται στην Ευρώπη από τα µέσα περίπου του 18ou αιώνα καί κρα- .... τάει ως τα µέσα του 19ου - περιφερειακά ως τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα…μας. 7τήν Ελλάδα … νεοκλασικισμός έρχεται µαζί µε τους ποτισµ€νους από το πνεύµα-του Ραυαρούς αρχιτέκτονες και πολεοόόμους, όπως ο Κλόντσε, ο ΐάουµπερτ, ο Χάνσεν, Θ Πί- γκελ. και ο Ψσίλερ. Δίπλ: σ΄αυτούς και αφρικοί ΄ λ,ηνες, αφου αγµένοι στην .υρώπη, όπως ο τταµάτιος ϊλεάνΘης, ο Λύσανδρος Καυταντζόγλου, ο λίγο μεταγενέστερης Αναστά- σιος "εταξάς και άλλοι. ?κτόε από την Αρχιτεκτονική, νεοκλασικές επιδράσεις δέχεται και η τωγοαοική και κυρίως η Γλυπτική. Στα 18359 όταν ορίζεται πρωτεύουσα του νέου Κράτους, η ΑΘήνα είναι ένας πενιχρός οικισµός αλλά με πλούσιο κλασικό παρελθόν, κι αυτό Βοηθάει στην επικράτηση του pus» µόύ που φιλοδοξεί να είναι συνεχιστής-του. Π καινούργια Αθηνα, όχι µόνο στα δηµόσια κτήρια ή στα αρχοντ6σπιτα, αλλά και στις µικρές µονοκατοικίες, ακόμα και στα μικρο- µάγαζα, κυριαρχείται από το νεοκλασικισµό.Από την Πρωτεύουσα ακτινοβολεί καί πρός τίς επαρχιακές πόλεις, τη Σύρα, την Πάτρα, το Ναύπλιο, την Τρίπολη, την Καλαµάτα. Π ακτινοβολία αυτή απλώνεται και ως τις περιοχές που είναι τότε έξω από τα ελληνι- κά σύνορα. Χαρακτηριστικό παράδειγµα τα αρχοντικά της Θεσσαλονίκης. Από την ενσωµά- τωση της "εσσαλίας στην Ελλάδα o ρυθμός αυτός επικρατεί σε όλα σχεδόν τά νέα κτή- ρια στη Λάρισα, τον Ψίρναβο και τις άλλες θεσσαλικΕς πόλεις. O Βόλος, επειδή είναι καινούργια πόλη που τότε αναπτύσσεται, αποχτάει έντονο νέλλασικό ύφος. Χαρακτηριστι- κά είναι τα αρχοντικά Χατζηκυριαζή, Χατζηλάζαρου, Σταμούλη, Αντωνόπουλου, Βασαρδά- νη, 6 Εθνική Τράπεζα, η ?χολη ηικολα'ίόη, το Αθανασάκειο Μουσείο καί πολλά άλλα, κα- θώς και αγάλματα στο Γιδηροδροµικό Σταθµό, στό Νεκροταφείο κ.α. Από τα 1881 o ρυθµός αυτός περνάει και στο Πήλιο. Δέν είναι, βέβαια, αυτός που δημιουργεί το πρώτο ρήγµα στύ μακρόχρονη αρχιτεκτονική παράδοση. Μερικές δεκαετίες νωρίτερα, πηλιορείτες που πλούτισην στην Αίγυπτο χτίζουν σπίτια επηρεασµΞνα από τον "αποικιακό" ρυθµό, όπως του πούλια στην Πορταριά, του Κανταρζη στον 'Αγιο ΛαυρέντιοΕ κ.ά. Είναι συγκινητικό το ότι για να μνημονεύσουν οι Αηγιωργίτες την απελευθέρωση χτίζουν στο χωριό-τους νεοκλασική βρύση µε την επιγραφή " ΕΉΩΐΙ" ΘΠΥ?ΑΛΙΛ7 1881". ?τον ίδιο ρυθµό υπάρχουν και άλλες πηλιορείτικες βρύσες, είτε προγενέστερες |Ζαγορά/ είτε µεταγενέστερες |Βυζίτσα/. Πεοκλασικά στοιχεία υπάρχουν κ … - €'λα χτίσματα, ό… πως καμπαναριά, αυλόπορτες κ.ά. Υπάρχει μιά ουσιαστική διαφορά ανάµεσα στα νεοκλασικά κτήρια του Β΄λου και στα αντίστρινα του Πηλίου. Στο καινούργιο αστικό κέντρο της περιοχής, περήφανο και κάπως …λιζσνικό για την απότομη άνοδό-του, χτίζονται οικοδοµήματα μεγάλα, πολλές φορές με ρέ.τ |λ…ττικών και άλλων διακοσμήσεων και κάποια ποµπώδη µεγαλοπρέπεια. 'ΑντίΘετα, ΄ξ ΄΄-" . πμ "'ικ5Γ περίγυρος επέβαλε μικρότερη κλίµακα και η πολιτιστική παράδοση λιτότερες όψεις. Πολλά από τα σπίτια του Πηλίου έχουν πλούσια ζωγραφική διακόσμηση, .,;ι (" .)… J ”I "» κυρίως στο ταβάνι. " ‘L ;ό "η"! συττ …' κό1ιι … ρότητα και την καλλιγρα- ωική αντίλ " όλ "λ ' Ρ ' ? ί '… λ ΄ ' ΄8 … . …η…η , ων των νεοι…ασικων τα,ανιων …ξα ρεση αποτε ει το σπιτι του ιωαννι η στον 'Αγιο 1ε:΄ι….'ιο, χτισµένο στα 1ΠΩ1 και ;ιΘκοπυή€ΐνο στα 1ύ06 από το ντόπυο κοσµη- ΄ …; - ., - X? '\ o , _ ,… ,… ματογραφο και ζωγραφο Ιωαννη παρ τση. νι τοιχογραφιες-του, ιδιαιτερα οι …αρασταοεις , αρχαίων Θεών µε στύτιυσυς αναχρονισµούς, χωρίς να είναι έργα μακράς :νοης, έχουν κά- ποια ζωγραφική ποιότητα.

Εξ…γς(,γ… "Θς6,…Άϊαζ 26,λο΄ΘΞ σε? 5 Συνέστησαν άτυπη Επιτροπή για θέματα της πόλης …. Ενστάσεις αρχιτεκτόνων για πλατεία και Ματσάγγου Το δήμαρχο Βόλου συναντούν σή- µερα στη 1.30 το μεσηµέρι … αρχι- ΄Ι΄ξι΄ι΄(ιΠ'΄ίΐ( του Πόλου ::. να ι.: σσυι' ;: 'ιζί του το θέμα. Ντι? *.- ΄σης της Πλατείας Ελευθερίας και κυρίως το είδος της ανάπλασης που επιχειρείται από το δήμο. αιτή- … .'ι :," ,, Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΣΤΑΜΟΥΛΗ ' ι αρχιτέκτονες αντέδρασαν όπως είναι γνωστό στο κόψιμο των δέν- δρων της πλατείας, χωρίς ουσια- στικά να υπάρχει σχετική µελέτη για το πράσινο η οποία τώρα εκπονείται από γε- ωπόνο-καθηγητή του Α.Π.Θ. Πρώτη παρέμβαση του Συλλόγου έγι- νε την περασμένη Παρασκευή στον αντι- δήμαρχο Φίλιο Πρωτοσύγγελο και στην Τεχνική Υπηρεσία του δήµου. Παρέµβαση 'η οποία είχε ως αποτέλεσμα την αναστο- λή των εργασιών στην πλατεία Ελευθε- ρίας, τουλάχιστον στο κομμάτι που αφορά το πράσινο. Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Μαγνη- ιδίας, εκτιμώντας ότι υπάρχουν και άλλα έργα της πόλης για τα οποία πρέπει να υ- ' πάρξει συζήτηση και προβληματισμός, …συνέστησε άτυπη Επιτροπή που κάτω από την εποπτεία του Δ.Σ. θα παρακο- λουθήοει συστηματικά αυτό τα θέματα. Η Επιτροπή του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Μαγνησίας απαρτίζεται από τους Ελέ- νη Γαλή, Δηµήτρη Φιλιππιτζή, Ηλία Μ'"… Η πλαεία Ελευθερίας σήμερα Ψαρρέα, Κατερίνα Ζιζή, Μανώλη Αρχο- λέκα και Δημήτρη Γαλανό. "Πολλές φορές διαβάζουμε στις εφη- µερίδες για το ένα ή το άλλο έργο και λέ- µε, "καλά, εµείς πού είµαστε;". Βεβαίως υ-… πάρχουν μέσα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση συνάδελφοι και εξαιρετικοί, αλλά είναι α- ντιληπτό ότι δεν είναι πάντα εύκολο να αρθρώσεις αντιρρήσεις, αν χρειάζεται στο χώρο δουλειάς σου", είπε στη "Θ" ο Δημ. Γαλανός, μέλος της Επιτροπής που σήμε- ρα συναντάται με τον κ. Κουντούρη. Κατά τον κ. Γαλανό "ξεκίνησε κόψιµο των δένδρων της πλατείας πριν ακόμη να γνωρίζει o δήμος τί προβλέπει n μελέτη ' για το πράσινο που τώρα εκπονείται. Η σωστή σειρά απαιτεί αποτύπωση των ήδη υπαρχόντων δένδρων, αξιοποίησή τους και στη συνέχεια σχεδιασµό. Και δεν µι- λούµε μόνο για το πράσινο. Αυτά τα δέν- δρα στην πλατεία Ελευθερίσς δεν μπο- ρούμε να τα δούμε ξεκομµένα από την l- στορία τους, τον πολιτισµό, την πνευµατι- κή ζωή της πόλης". Για το κτίριο του Ματσάγγου "Όχι µόνο συµφωνούµε µε την πρό- ταση χαρακτηρισµού ως διατηρητέου του κτιρίου Ματσάγγου, αλλά τη θεω- ρούµε και λίγη", λέει ο Δημ. Γαλανός για το θέμα που ανέκυψε πρόσφατα με την κί- vnon του προϊσταμένου της Εφορείας Νε- ωτέρων Μνημείων Δημ. Παλιούρα που θε- ωρήθηκε ότι δεσμεύει την πόλη και το έρ- γο της πλατείας Πανεπιστημίου που προ- γραμματίζει ο δήµος. "Από έρευνα του συναδέλφου Ηλ . Ψαρρέα προκύπτει ότι του Ματσάγγου έ- χει ιστορία από το 1830 μέχρι και το 1960, με προσθήκες, για να φθάσει στην εικόνα που έχουμε σήμερα. Τα κτίσματα είναι πολλά, όλα µαζί είναι n ιστορία Ματσάγ- γου για την πόλη. Αν το δούµε αρχιτεκτ νικά θα πούμε ότι υπάρχουν κτίσµατα ' µεγαλύτερη αξία από κάποια άλλα. Αλ δ:-'.'μπορ…"μει .ι τι.…΄ » ' "ξεκομµένα,γ' ΄ " …. ι΄. ….ι. "| . "»'.-.ιτι'.…΄ιγ,ος ζ'ι ΟΠό!ΐ.".'!κ ζ &… ……υς σρχι.έκτοι είναι πολλές. Να κ…ιι-ιι'.ι)εί όλος o 0K5} (I A':I\ - . ' τάς και να γίνουν επάνω του παρεµΒόσε Οι παρεµβάσεις δεν µπορούν να γίνε από κάποια υπηρεσία αλλά μέσα από 6 γωνισμό ιδεών, πανελλήνιο ή και πανε ρωπα'ι'κό "για να Βγει κάτι καλό". "Όλα είναι σκέψεις και προβλημα σµοί που θα µεταφέρουμε σήμερα στο ( μαρχο. Γιατί δεν νοείται να υπάρχει έκ Σύλλογος Αρχιτεκτόνων και να μην καλ ται να εκφέρει άποψη. Ή να υπάρχουν νας-δυο Δον Κιχώτηδες-ανάµεοά τους ο Δηµ. Παλιούρας των Νεωτέρων Μι µείων που είναι προς τιµή του που κά τέτοιο αγώνα χωρίς καν την κάλυψη * Συλλόγου και έχει δεχτεί τόσα πυρά". Το πολυώροφο γκαράζ Παρότι το θέμα δεν έχει συζητηθεί . Σύλλογο Αρχιτεκτόνων, όπως διευκριν ο Δηµ. Γαλανός, η προοπτική ενός γκο στο οποίο για να σταθµεύσουν τα αυτι νητα Θα πρέπει να διατρέχουν τον KEV κό ιστό της πόλης "δεν είναι και n καλτ pn λύση" κατά την άποψή του. "Δυστυχώς - κατέληξε - 0' αυτή πόλη αρχιτεκτονούν όλοι, ειδήµονες μη, και ο Θεός να Βόλει το χέρι του...". Η παρέμβαση ωστόσο των αρχιτει νων είναι πράγµατι µια κίνηση σήμα… για την πόλη, γιατί δεν μπορεί παρά ι καλό να αποφέρει.