ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ - 1983 IANDYAPIUX _.—-.._-—..——. "Ενηµέρωση" :Αποψασΐσθηκε να ιδρυΒεϊ Θεσσαλικό Παν/µιο µε έδρα τον Βόλο ή το Βελεστϊνο συµφωνα με δηµοσιογραφικες πληροφοριες. "Θεσσαλΐα" : Σύσκεψη στο Δημαρχεΐο για το Πανεπιστήµιο. "Ταχυδρδµος" : Σύντοµα θα εξαγγελθεΐ η ϊδρυση Πανεπιστημιακύν Σχολον στο Βόλο. - Διαβεβαιοσεις του κ. Παπαθεμελή. "Ενηµέρωση" : Σύσκεψη στο Δηµαρχεΐο για το Θεσσαλικό Παν/µιο. Πρωτοβουλΐα του δηµάρχου Βόλου - Θα συγκροτηΒεΐ επιτροπή για να μελετήσει και να µεθοδευσει πις σχετικές κινητοποιήσεις. "Ταχυδρόμος" : Συσκεψη µε θεμα την ϊδρυση Θεσσαλικού Παν|μΐου. Αποφασϊστηκε η συσταση επιτροπης για την συνταξη της προτασης. IAPTIDZ 'Ταχυδρ6µος" : Σύσκεψη για το.Θεσσαλικδ Πανεπιστήμιο. "Ενηµέρωση" : Επιτακτική προβάλλει η Έδρυση του Θεσσαλικού Παν/μίσο. "Ταχυδρόµος" :΄Αµεοα πρέ.π.ει να εξαγγελθεΐ απ' την κυβέρνηση η ΐδρυση Παν/μϊσυ στον Θ,εσσαλικο χωρο. Υποµνημα στον πρωθυπουργο για την Ifipuon Παν/µΐου στον Θεσσαλικο χωρο. ΑΠΡΙΛΙΟΣ ....*----- "Ταχυδρόμος" : I θρψεπαι το Παν/µια Θεσσαλϊας με έδρα.το Βόλο και αλλα 3 ανώτατα εκπαιδευτικα ιδρύματα. - Την αποφαση εξηγ… γειλε ο Παπανδρεου στις 4…4. 83. "Ενηµέρωση" : Σύσκεψη στο Δηµαρχεϊσ Βολου για το Θεσσαλικό Πανεπιστήµιο. Ανακοινώθηκε η Ξδρυση του Θεσσαλικού Παν/µ.ΐσυ- Θα περιλαµβανει σχολές ψυσικης αγωχης και αθλητισμου, δασκαλωη νηπιαγωγών, αγροτικης τεχνολσγΐας και αναπτυξης χωροταξϊας, περιφερειακης αναπτυξης. "Ταχυδρόµος" : Ικανοποϊηση για την ιδρυση του Θεσσαλικού Παν/µϊου, "Ενηµέρωση" : Θεσσαλικό Πανεπιστήµιο. "Θεσσαλΐα" : AIapupTupIu TOU εργατικου κεντρου για τ.ην μη συμμε… τοχη Του στο συμποσιο για το Παν/μιο. "Ελευθερΐα" : Οι βουλευτές της Ν.Δ. κ:Σουφλιας και Κατσαρός ζητούν το θεσσαλικο Παν/μια να ιδρυθει στην Λάρισα .Καλσυν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει την απόφαση της για έδρα στο Βόλο. "Βεασαλϊα" : Με τηλεγράφημα του Δηµάρχου Βολου- Καθολική ικανοποι- ηση για το Παν/µια Θεσσαλίας. Αδικαισλογητσς θόρυβος στην Λαρισα" "Ελευθεµΐα" : Επιστολή ιδιώτη " Η δικαϊωση του.αγόνα - 2 "Ταχυδρόµος" : Τηλεγράφημα του Δημάρχου κ. Κουντούρη προς την κυβέρνηση - ευχαριστήρια για την εξαγγελΐα του Θεσσαλικού Παν/μΐσυ "Θεσσαλός" : Χαιρετΐζσυν την ϊδρυση Παν/µΐου στην Θεσσαλΐα οι νοσοκσμιακοΐ γιατροΐ Λάρισας,Βόλου και Τρικάλων. "Ελευθερϊα" : Το νομαρχιακό συµβούλιο θ΄ασχοληθεΐ με το θέμα του Παν/μΐου. "Θεσσαλΐα" : Η κοινότητα Αγριάς στέλνει τηλεγράφηµα προς την κυβέρνηση εκφράζοντας την ικανοποϊησή της για την εξαγγελΐα ϊδρυσης του Παν/µΐου στην Θεσσαλϊα. "Ηµ. Κήρυκας" : ΠαλλαρισαΤκή σύσκεψη για το Θεσσαλικό Παν/µιο ζήτησε ο Βουλευτής κ. Ν. Κατσαρός. Ανακσΐνωση της ένωσης Συλλόγων γονέων και µαθητών. "Ηµ. Κήρυκας" : Συνέρχεται το Δ.Συµβούλιο με τους φορεΐς της πόλης. … Ερώτηση του κ. Σουφλιά στην Βουλή. "Ελευθερΐα" : Συγχαρητήρια τηλεγράφημα του ΚΠΑ.ΒΙΟ E για την ίδρυση του Παν/μΐου Θεσσαλίας. "Ταχυδρόµος" : Το Θεσσαλικό Παν/µια - Λόγοι για τους οποιους ο Βόλος έπρεπε να ορισθεΐ σαν έδρα του Θεσσαλικού Παν/µΐου. "Ελευθερΐα" : Σοβαρό επεισόδιο χθές στην συνεδρΐαση του Δηµοτικού Συµβουλΐσυ, στην συζήτηση για το Παν/µιο. "Θεσσαλός" : Επεισόδιο δηµιουργήθηκε στο Δημοτικό Συµβούλιο µε πρωταγωνιστή πρωην νοµαρχιακό σύμβουλο. - Στην συζήτηση για το Θεσσαλικό Παν/µιο. "Ελευθερΐα" : Η Λόρα… να γΐνει έδρα του Θεσσαλικού Παν/µΐου. Να αναθεωρηθει η απόφαση - αΐτημα των φορέων της πόλης. "Ταχυδρόμος" : Προβλέπεται ταχύτατη εξέλιξη του Θεσσαλικού Παν/µϊου - Θα καταστεΐ το 30 ολόκληρης της χώρας. - Ανεδαφικές οι αψΠρρήσεπ; της Λάρισας για την έδρα. "Θεσσαλΐα" : 0 εµποροβιοµηχανικός κόσμος συγχαίρει τον Πρωθυ… πουργό για την ΐδρυση του Παν/µιου. Η Λέσχη Δημ. Υπαλλήλων συγχαϊρει την κυβέρνηση για την ΐδρυση του Παν/µϊου. "Ταχυδρόµος" : Δηυαγωγϊα και μόνο θόρυβος για την έδρα του Παν/μιου - από πλευράς Λάρισας µε παιδαριώδη επιχειρήματα - Δηλώνουν παράγοντες του Βόλου. 4.000 οικογένειες Καρδιτσιωτων χαρακτηρΐζουν σαν ορθή την επιλογή της έδρας. "Θεσσαλΐα" : Επισημάνσεις του Δημ. Συμβούλιου της Λάρισας για το Πανεπιστήµιο Θεσσαλΐας. "Ελευθερΐα" : Επιστολή όπου αναφέρεται το επεισόδιο κατά την συζήτηση του Δηµοτικού Συμβούλιου για το Θεσσαλικό Παν/µιο. "Θεσσαλία" : Συγχαρητήρια τηλεγράφηµα των Καρδιτσιωτόν του Ν. Μαγνησΐας προς την κυβέρνηση για το Θεσσαλικό Παν/μιο. / ; 3 _ "BeuuuAIu" : Σύσκεψη των νομάρχων για το Παν/μιο. Θέμα: Η κατανομή των σχολών. ' "Ταχυδρόµος" : Σύσκεψη για το Θεσσαλικό Παν/μια στο Υπουργεΐο Παιδεϊας. "Ενηµέρωση" : Απόψεις τοπικών παραγόντων για το Θεσσαλικό Παν/μιο. -"ΕλευΘερΐα" : Δήλωση του βουλευτή κ. Στάθη - η ΄Εδρα του Θεσσαλικού …Παν/μΐου θα καθορισθεΐ μετά από διάλογο. 0 καθορισμός του Βόλου ΄εϊναι απλός πρόταση. - Τα αντικειμενικά κριτηρια ευνοούν την .Λάρισα σαν έδρα. "Θεσσαλΐα" : 0 Δήμος Ν. Σόνιας προς τον Πρωθυπουργό: Πανεπιστημιού… πολη να γινει To στρατόπεδο "Γεωργούλα" . Ζητεΐται η παρέμβαση . του κ. Παπανδρέου για να εξασφαλισθεϊ ο χωρος. - Αΐτημα. της ΐΕνωσης Συντακτών και για Δημοσιογραφική Σχολή. "Εμπρός" : Εφημερΐδες της Λάρισας αποδϊδουν την Τδρυση του Παν/μιου στον Βόλο σε κυβερνητικό "παράγοντα". . Στην Ν. Ιωνΐα το Παν/μια ! Δεν έχει ακόμα αποφασισθει το οριστικό μέρος όπου θα λειτουργήσει το Θεσσαλικό Παν/μιο. "Ταχυδρόµος" : Η ΄Εδρα του Παν/μΐου - 0 "ταχυδρόμος" σχολιάζει δημσσϊευμα εφημερϊδας της Λάρισας η οποΐα ισχυρΐζεται ότι η έδρα του Παν/μΐου πρέπει να… βρΐσκεται στην Λάρισα. "Ταχυδρόμος" : Απάντηση στους θορυβούντες Λαρισαΐσυς. Μόν…ο με αντικειμενικά κριτήρια η επιλογή του Βόλου ως έδρας του Θεσσαλικού Παν/μΐου τσνϊζουν τοπικοϊ παράγοντες. "Θεσσαλΐα" : Τα οικονομικά επιµελητήριο για το Θεσσαλικό Παν/μια εκδΐδει ψήφισμα με το οποϊσ εκφράζει την ικανοποΐησή του για ΄την ΐδρυση του Παν/μΐου με έδρα τον Βόλο. "EAeuBepIu" : Στην συνεδρϊαση της 29ης Απριλΐσυ το Νομαρχιακό Συμβούλιο θα συζητήσει το θέμα του Θεσσαλικού Παν/μϊου. "Θεσσαλός" : Ψήφισμα του Δήμου Ελασσόνος για το θέμα της Έδρυσης του Θεσσαλικού Παν/μΐου. ' "Ελευθερΐα" : Για ν αναπτύξει η Λάρισα τα επιχειρήματά της- Παραμένει ανοικτό το θέμα της έδρας του Παν/µιου. - Οι σχολές θ΄αποσυμφορήσουν το Αριστοτέλειο Θεσ/νΐκης. "Ελευθερΐα" : Δεν καθορΐστηκε ακόμα η έδρα του Θεσσαλικού Παν/μΐου. "Θεσσαλΐα" : 0πως διαπιστωθηκε στην σύσκεψη της Αθήνας - Αντιδρά ο Νομάρχης Λάρισας για το Παν/µιο στον Βόλο. - Απάντηση του κ. ΜπαΚατσούλα - θα γϊνει νέα σύσκεψη Νομάρχων αύριο στσ"Πάρκ" ΄"Θεσσαλΐα" : Στην Καρδϊτσα η σύσκεψη των Νομάρχων για το Παν/μιο. "Θεσσαλΐα" : Το Πανεπιστήμιο. - Η "συνέπεια" των 20 ημερών. Η εφημερΐδ…α κατακρΐνει την δήλωση του K. Παπαθεμελή ο οποΐσς παρά την κυβερνητική εξαγγελΐα για την έδρα του Παν/μϊου στον Βόλο, δηλώνει ότι η έδρα του Παν/μΐσυ δεν έχει ακόμα καθορισθεΐ. "Ελευθερΐα" : Δηλώσεις του Νομάρχη1ω Βλασιάδη - Ανοικτό το θέμα της έδρας του Θεσσαλικού Παν/μιου. Ο Πρωθυπουργός θα κρϊνει με βάση τα επιχειρήματα των φορέων των νόμων. "Ενημέρωση" : Περΐεργη δήλωση υφυπουργού για την έδρα του Θεσσαλι- ΄κού Παν/μΐου. - 0μόφωνο ψήφισμα του Δημοτικού Συμβουλϊου Βόλου. (Δήλωση του κ- Παπαθεμελή). "EAeuBEpIu" : Ψήφισμα Ιατρικού ΣυλλόγουΛάρισας. - Χαιρετΐζει την ϊδρυσητουΠαν/μϊου και θεωρεΤ ότι η φυσική θέση της έδρας του Παν/μΐου εΐναι η Λάρισα. "Ταχυδρόμος" : Με αφορμή την δήλωση του κ. Παπαθεμελή, - εύλογες ανησυχΐες εκφράζει το ΄Δημοτικό Συμβούλιο Βόλου σχετικά με την έδρα του Θεσσαλικού Πανεπ ιστημ.ιου. "Ελευθέρΐα" Ξ Με πρόταση των 4 Νομάρχων … ΄Ιδρυµα υποβοήθησης T66 Θεσσαλικού 06v/6I66 θα συσταθεΐ. "Ελευθερΐα" : Οπως τόνισε 6 Νομάρχης: Να μην πέσουμε στην παγΐδα τοπικιστικής διαμάχης - συνεδρΐασε T6 Νομαρχιακό Συμβούλιο. "Θεσσαλός" : Με απόφαση τσυΝομαρχιακού Συμβούλΐου - αρχΐζει να λειτουργεΐ T6 "΄Ιδρυµα στήριξης του Θεσσαλικού Παν/μΐου" ΜΑΙι]Σ , "Εμπρός" :"΄0νειρο ήταν και πάει"(Δυσμενή σχόλια σε ότι αφορά την έδρα τουΠαν/μΐου ύστερα 666 τις δηλώσεις του κ. Παπαθεμελή). "Ελευθερΐα" : ΄Εδρα στην Λάρισα για το Παν/μια ζητά ο Αμπελώνας. "Θεσσαλός" : ΄0πως επισημαϊνει T6 Τ. Ε. Ε.΄ Λάρισαα … χρειάζεται προβληματισμός για την έδρα του Παν/μΐου. Αποφασιστικής σημασΐας το γεγονός. "Ταχυδρόµος" : Συνεδριάζει το ΕΣΑΠ για το Θεσσαλικό Παν/μιο. "Θεσσαλΐα" : 01 προετοιμασΐες για την λειτουργια του Παν/μΐσυ. Πανηγυρική συνεδρϊαση χθές βράδυ της-ομάδας εργασϊας στο Δημαρχειο, "Θεσσαλΐα" : T6 K6IV6TIK6 συμβούλιο Μακρινΐτσας παραχωρεΐ έκταση για την ανέγερση του Παν/μΐου. Απογοητεύσεις των κατοϊκων Βολου ύστερα 666 τις κυβερνητικές αμφισβητήσεις για την έδρα. "Ενημέρωση" : Σχόλιο για τις σχολές του Παν/μϊου και την χρονική περΐοδο που θ αρχισει να λειτουργεΐ. "Θεσσαλϊα" : Η Κοινότητα Μακρινΐτσας παραχωρεϊ δωρεάν έκταση για το Θεσσαλικό Πανεπιστήμιο. " . α . Αϊτημα τσυΚ.Σ. Βερδικούσας - με χωροταξικό κριτήρια I η έδρα του Θεσσαλικού Παν/μΐου. "Ελευθερΐ να ορισθε "Θεασαλΐα" : Διάβημα για την έδρα του Θεσσαλικού Παν/μϊου. - Του δημάρχου Βόλου κ. Κουντούρη. "θεσσαλΐα" : Επισκεψη του Δημάρχου στον Υπουργό Παιδεϊας - Ανοικτό παραμένει το θέμα της έδρας του Παν/μΐσυ. Αντιδράσεις / T5— θα προκαλέσει υπαναχωρηση του Υπουργεΐου. "Εμπρός" : ΄Υστερα από αντϊδραση της …Λάρισα…ς και ενω ο Βόλος αδιαφορεΐ - Στον άξονα Βόλου… Λάρισας το Θεσσαλικό Παν/μιο. Αποκρούεται και η λύση Βελεστϊνου. "Ενηµέρωση" : Πανθεσσαλική σύσκεψη για T6 θέμα του Παν/μΐου. "Βεσσαλΐα" : Υπεγρά…ει το καταστατικό του Ιδρύματος στήριξης του Παν/μΐσυ με έδρ την K666IT66. , "BeoouAIu" : Γενική συνέλευση της .Ενωσης Γονέων. - 0 Βόλος έδρα του Πανεπιστημΐου. "Θεσσαλΐα" : Στο Δημαρχεΐο Βόλου - σύσκεψη φορέων για την έδρα …του Παν/μΐου. "Ενημέρωση" : Ευρεϊα σύσκεψη για την έδρα του Θεσάαλπκού Παν/μϊσυ στον Θόλο. * ΄ ΄΄ "Θεσσαλΐα" : Ευρεΐα σύσκεψη για την έδρα του Θεσσαλικού Παν/μΐου στον Βόλο - Να μην αλλοιωθεΐ η απόφαση για την έδρα. ΄"Ταχυδρόµος" : Ευρύτατη σύσκεψη για T6 Παν/μια - πραγματοποιήθηκε στον Βόλο. - "Ενηµέρωση" : σι εκπρόσωποι του Θόλου ζητούν από τον Πρωθυπουργό να αποσαφηνισΘεΐ το θέμα της έδρας του Παν/μΐου. "Εμπρός" : Υπο μελέτη η έδρα του Θεσσαλικού Παν/µΐου. Απαντά ο κ. Παπαθεμελης στον κ. Σουρτα (Θουλευτη). "Ταχυδόοµος" : Υπογράφηκε χθές η ιδρυτική πράξη. - Η σύσταση ιδρύματος στήριξης του Θεσσαλικού Παν/μϊου. "Θεσσαλΐα" : Δημιουργεΐται ΐδρυμα στήριξης του Θεσσαλικού Παν/μΐου Υπογράφηκε στην Καρδΐτσα - 06I6I την υπέγραψαν. Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ "Θεσσαλΐα" : Επιστολή τουΔημάρχου προς τον Πρωθυπουργό. - Ασκούν- ται ανορθόδοξες πιέσεις για την έδρα του Παν/µΐου. - Επιτροπή Βολιωτων ζητά ακρόαση 666 τον κ. Παπανδρέου. "Θεσσαλός" : Το Θεσσαλικό Παν/μια Θα λειτουργήσει μέσα στα έτη 1984-1986. … Δήλωση κ. Παπαθεμελή. "Ενηµέρωση" : ΕξελΤξεις στο θέμα της έδρας του…Θεσσαλικού Παν/μΐου. "Θεσσαλϊα" : Μετά την επΐσκεψη του Δημάρχου στην Αθήνα - Αισιόδο- ξες προβλέψεις στο Θέμα της έδρας του Παν/μΐου. Η πλάστιγγα κλεϊνει αποφασιστικά υπέρ του Θόλου. "Θεσσαλός" : Με αντικειμενικά κριτήρια θα ορισθεΐ η έδρα του Παν/μΐου. … "Ελευθερΐα" : Συντάχθηκαν απο 3μελή επιτροπή 6I προτάσεις του ΔημοτικούΣυμβουλΐου Λάρισας για το Θεσσαλικό Παν/μιο. -δ- "Θεσσαλΐα" : Σε συνεδριαση του ΕΣΑΠ - Αποφάσεις για την ΐδρυση Παν/μΐου Θεσσαλΐας. "Ενημέρωση" :…Η απόφαση για την έδρα του Θεσσαλικού Παν/μΐου. "Ταχυδρόµος" : Σύντομα Θα λάβει το ΕΣΑΠ τελική απόφαση για Έδρυση του Θεσσαλικού Παν/μϊσυ. "Ταχυδρόµος" : Για την αποσυμφόρηση Αθήνας καιΘεσσαλονΐκης … το Θεσσαλικό Παν/μια θα K6T66TBI σύντομα πλήρες. - Αρχικά θα λειτουργήσουν & Τμήματα. "Θεσσαλός" : Στις 30 Ιουνΐου 6T6 ΕΣΑΠ θα παρθούν αποφάσεις για την έδρα του Θεσσαλικού Πανεπιστημΐου. - Δήλωση του Δημάρχου Λαμπρσύλη για ανακοΐνωση του Δημάρχου Βόλου. . {~55 » "Θεσσαλΐα" : Ανησυχΐα για το θέμα τηςΈέδρας στον Θόλο. -Πολιτική παρέμβαση για το Παν/μιο. Ι D Y Λ Ι Ο Σ "Ταχυδρόµος" : Διάβημα χΘέξ δια την έδρα του Θεσσαλικού Παν/μΐου. Από την επιτροπή του Βόλου. . "Ελευθερΐα" ξ Εκστρατεϊα των Βολιωτών για την έδρα του Παν/μΐσυ. "Ενηµέρωση" : Δεν αποφάσισε το ΕΣΑΠ. Ανοικτό T6 θέμα της έδρας του fl6v/6I66. ' "Hp. Κήρυκας" : Απο την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - προκλητική ενέργεια σε βάρος της Λάρισας. D Θόλος ορΐσθηκε έδρα του H6v/6I66. "BeoodAIu" : 0μόφωνη η απόφαση του ΕΣΑΠ. - D βόλος έδρα του Θεσσαλικού Πα/μΐου.΄ — αναμένεται η επΐσημη ανακοΐνωση. "Ταχυδρόμος" :'0 Βόλος οριστικά πλέον η έδρα του Πανεπιστημΐου Θεσσαλΐας - σύμφωνα με πληροφορΐες 666 Αθήνα. "Ελευθερΐα" ; Που Θα εϊναι τελικά η έδρα του H6v/6I66 Θεσσαλΐας! Δηλώσεις βουλευτών κ. Σουφλιάιυι Κατσαρού και του Δημάρχου κ. Λαμπρούλη. "Ενημέρωση" : DI αποφάσεις του ΕΣΑΠ για τα νέα Παν/μια. - Το.΄ ΕΣΑΠ έκανε ομόφωνα δεκτό στο σύνολό του σχέδιο Π.Δ που υπέβαλε T6 ΥΠΕΠΘ για την ιδρυση των 3 νέων Παν/μΐων. "Βεσσαλΐα" : Ποιά τμήματα θα ιδρυθούν στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλϊας σύμφωνα με T6 ΕΣΑΠ Θα εξασφαλισθούν οι προυποθέσες για την πλήρη ανάπτυξη και λειτουργΐα του. "Ημ. Κήρυκας" : Το ΕΣΑΠ έκανε δεκτό το Π.Δ. και 6 Βόλος πήρε T6 Παν/μιο.΄- Πσιά τμήματα θα λειτουργήσουν. - ΄ "Ταχυδρόµος" : Τα μέλη της Διοικούσας Επιτροπής του Π…Θ. "EAeuBepIu" : Επιστολή αναγνώστη για την έδρα του Παν/μιου. / … 7 "Ελευθερΐα" : Σχόλια: Δεν υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια για την εκλογή του Βόλου. ' "Θεσσαλία" : Θα'συσταθεΐ με προεδρικό διάταγμα ϊδρυμα που θα >αναλάβει την στήρξ3η του Παν/μΐσυΘεσσαλΐας.΄Θα διοικεΐταιαπο 20μελές Διοικητικό Συμβούλιο. - Αρμοδιότητες του Δ.Σ. Σ΄Ε Π Τ Ε Π Β Ρ Ι Ο Σ "Ταχυδρόμος" ': Εγκριθηκε η σύσταση Ιδρύματος Στήριξης του Θεσσαλι- κού Πανεπιστημιου. Αναφορά προσώπων. "Ταχυδρόµος" : Επιστημονικό συμπόσιο πραγματοποιεΐται στο ΔΔημαρχειο του Θόλου με θέμα το Πανεπιστήμιο Θεσσαλιας και ο… ΄ρόλος του Θόλου. "Θεσσαλΐα" : Το Π.Θ. και η προώθηση των στόχων ήταν το"θέμα της σύσκεψης στην Καρδΐτσα των 4 Νομάρχων των Θεσσαλικών πόλεων. "Ενημέρωση" *: Συμπόσιο στις 30. 9. 83 στο Δημαρχειο του Βόλου θα πραγματοποιηθει για την στήριξη΄ του Π. Θ. - Θα παρευρεθει ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΠΘ. "Ταχυδρόµος" : Επιστημονική εκδήλωση με θέμα το Παν/μια στο Δημαρχειο Βόλού. - Θα συµμετάσχουν διαπρεπεις επιστήμονες. "Ενημέρωση" : ΑΡχΐζει σήμερα το συμπόσιο [30.θ.ΘΒ) για το Π.Θ. "Θεσσαλΐα" : Παρουσΐα των Υφ. Παιδεΐας, Οικονομικών αρχΐζει σήμερα το συμπόσιο για το Π.Θ. . Εισηγήσεις από καθηγητές Παν/- ΄μΐου και άλλους Dav/KOO: φορεΐς. D K T D B P I U Σ "Ενημέρωση" : ΄Αρχισε χθές το συμπόσιο για το Π.Θ. "Θεσσαλΐα" : Προβλέπονται κι΄άλλες σχολές στο Π.Θ. - αυτό άφησε να ενοηθεΐ στο συμπόσιο ο Γ.Γ. του ΥΠΕΠΘ. "Θεσσαλΐα" : ΄Εληξε το συμπόσιο για το Π.Θ. Προτάσεις για την στέγαση του Π.Θ. - ΄Εγιναν προτάσεις κατά την διάρκεια του συμποσΐου. "Ταχυδρόμος" : Απόψεις της διοικησης του Ε. Κ Θόλου για την συμμετοχή της :εργατικής τάξης στην πνευματική ζωή με αφορμή το συμπόσιο για το Θ. Π. "Ελευθερΐα" : Συγκροτήθηκε σε σώμα το 1ο Διοικητικό Συμβούλιο ιδρύματος στήριξης του Παν/μϊου. Ν D E M B P I U Σ "Ταχυδρόµος" : Η ένωση Γυμναστών Μαγνησΐας ζητά να ιδρυθεΐ ανωτάτη σχολή Φυσικής Αγωγής στο Παν/μια Θεσσαλΐας. %%%κ

ΑποψΕιΣ Στο ΘΕΜΑ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 27/|/κΓ Μ…… ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΣΤΗ ΛΑΙ3ΆΙΝ Μέ τήν εύκαιρία τής έκπόνησης τής Μελέτης Επέκτασης Αναθεώρη- σης τού σχεδίου πόλεως Θεωρείται άπαραίτητη ή ένημέρωση τών πολι- τών σέ βασικά θέµατα πού θά άπα- σχολήσουν τήν μελέτη αλλά και θά έπηρεάσουν σέ μεγάλα Βαθμό τήν πόλη στο έγγύς µέλλον. Ενα τέτοιο θέµα είναι τό Πανεπι- στήµιο καί είδικότερα ή χωροθέτη- σή του. Η παιδεία καί είδικότερα ή άνω- τάτη έκπαίδευση είναι µία ύποδομή άπαραίτητη γιά τήν Ισορροπία όλό- κληρης τής κοινωνικής ζωής. Φυσικά αύτό δέν σηµαίνει ότι πρέπει νά έχει φυσική παρουσία παντού. θά πρέπει όμως γιά κάθε σηµείο τού δοµηµέ- νου καί κατοικημένου χώρου νά εί- ναι προσιτή άλλά καί συγχρόνως νά είναι καί πολιτιστικός άνακλαστή- ρας. Η άνώτατη έκπαίδευση. τό Πα- νεπιστήµιο δέν είναι µία άνεξάρτη- τη μονάδα παραγωγής και µετάδο- σης τής γνώσης άλλά µία βασική ύ- ποδοµή τής ανθρώπινης κοινωνικής κατοίκησης.Δέν είναι δυνατόν τό Πανεπιστήμιο νά µήν είναι δέκτης καί άποστολέας μηνυμάτων άπό καί πρός τό χώρο πού τό περιβάλλει. ό- πως δέν είναι δυνατόν να µήν έχει συµµετοχή στά γεγονότα πού δια- δραµατίζονται γύρω του. Τό Πανεπι- Του κ. ΘΕΟΦ. Κ. ΜΠΟΜΠΟΤΗ αρχιτέκτονα, υπεύθυνου της µελέτης επέκτασης-αναθεώ- ρησης του σχεδίου Λάρισας στήµιο είναι χώρος. πού έκτός άπό τήν άπονοµή τίτλων πού παρέχει. ά- ποτελεί άναπόσπαστο τμήμα τής εύρύτερης περιοχής καί ίδιαίτερα τής πόλης πού έδρεύει. συμμετέχει όργανικά στίς έμπειρίες καί στίς έ- νέργειες τής πόλης. Γιά νά γίνουν τά παραπάνω πραγ- µατικότητα δύο είναι τά βασικότερα σηµεία πού πρέπει νά άντιµετωπι- στούν. T6 πρώτο καί σημαντικότερα είναι 6 προγραµµατισμός λειτουρ- γίας τού πανεπιστημίου μέ έλαχι- στοποίηση τών στεγανών άνάµεσα σ' αυτό καί τήν κοινωνική ζωή τής πολιτείας. Κα! τό δεύτερο ή κατάλ- ληλη επιλογή τής φυσικής του χω- ροθέτησης. Τήν µελέτη βέβαια θά άπασχολήσει µόνο τό δεύτερο ση- μείο καί για τό λόγο αυτό πρέπει νά προκαθοριστούν τά µεγέθη έτσι ώ- στε νά υπάρχει σαφής είκόνα τού θέµατος.Τό όριακό λοιπόν μέγεθος γιά µία εύρυθµη λειτουργία τού Πα- νεπιστηµίου - καί αύτό έµπειρικά - βρίσκεται στούς 8.000 µέ 10.000 φοι- τητές. Πέραν αύτού τού άριθμού θά πρέπει νά άναζητηθεί ή δημιουργία άλλου -άνεξάρτητου- Πανεπιστη- µίου. Οί m6 συνηθισμένες έπιλογές χω- ροθέτησης νέων πανεπιστημιακών µονάδων γίνονται µέ βάση τήν άπο- κέντρωση. Η άποκέντρωση στή χώ- ρα μας είναι μία έννοια σχεδόν και- νούργια πού σέ όρισµένες περιπτώ- σεις και άναγκαία είναι καί άπαραί- τητη, όπως χαρακτηριστικά στίς πε- ριπτώσεις βιοµηχανίας. διάφορες ή όχλούσες λειτουργίες ή άκόμη καί ίδρύµατα πού έχουν άνάγκη άπο- συµφορηµένου περιβάλλοντος. Δυ- στυχώς όμως σάν καινούργια έννοια ή άποκέντρωση παρεξηγήθηκε άλ- λοτε σκόπιµα. άλλοτε τυχαία. Εχει δυστυχώς καί ή Λάρισα τέτοια δείγ- µατα παρεξήγησης π.χ. ή καταστρο- φή και 6 διωγµός τής Φαρανοράς πού ήταν ένα άπό τά βασικότερα ση- µεία κοινωνικών έπαφών καί συνάν- τησης όλων άνεξάρτητα τών κοινω- νικών τάξεων τής πόλης. T6 θέµα όµως τού Πανεπιστημίου είναι άρκετά σοβαρό καί δέν κατα- τάσσεται ούτε στίς άχλούσες καί ρυπογόνες βιοµηχανίες. ούτε στά νοσοκομειακά ίδρύµατα καί ούτε στίς δύσοσμες ψαραγορές. Είναι ά- παραίτητη ή χωροθέτησή του έντός τών τειχών τής πάλης. έκεί όπου ά- ναπτύσσονται οί σχέσεις πού είναι καί πολλές καί διάφορες έτσι ώστε νά έπηρεάζονται καί νά έπηρεάζουν τόν γενικότερο πανεπιστηµιακό χώρο. ο συσχετισµός µεταξύ έπι- στηµονικής γνώσης καί κοινωνικών σχέσεων έπιτυγχάνεται µόνο όταν ύπάρχει … µεταξύ πανεπιστη- µιακού χώρου καί πόλης Αν ρίξουµε µία µατιά στούς έλλη- νικούς πανεπιστηµιακούς χώρους θά διαπιστώσουµε δυστυχώς ότι ά- ποτελούν ξεχωριστές άνεξάρτητες «κοινωνίες- Τοποθετηµένοι τίς πε- ρισσότερες φορές στήν περιφέρεια τών πόλεων καί έκτός τών τειχών της όργανικής πόλης ζούν καί λει- τουργούν άνεξάρτητα χωρίς καµιά άπολύτως επαφή μέ τό δομηµένο περιβάλλον. Δέν είναι καθόλου τυχαίο τό γεγο- νός ότι κοινωνικές καί πολιτικές με- ταρρυθµίσεις καί έξεγέρσεις είχαν '΄ Σ σάν άφετηρία πανεπιστηµιακούς χώρους. πού ή φυσική τους έδρα ή- ταν µέσα στό δοµημένο ίστό τής πόλης. Χαρακτηριστικό παράδειγµα στή χώρα µας τό Πολυτεχνείο του 73. πού βρίσκεται στό κέντρο τής Α- θήνας καί πού έχει τήν δυνατότητα νά πληροφορεί καί νά πληροφορεί- ται. Τά ΚΑΤΕΕ τής Λάρισας είναι από τα πιό κοντινά δείγµατα άποκέντρω- µένου χώρου άνώτερης έκπαίδευ- σης. Ετσι τό µόνο πού κατορθώνεται σέ παρόµοιες περιπτώσεις είναι ή κάλυψη άπό πλευράς πόλης τών ά- ναγκών σπουδαστών και καθηγη- τών. τής φυσικής έπιβίωσης. Από παλιά ό όργανωµένος σχεδια- σμός τών χώρων έκπαίδευσης καί ή πολεοδοµική ένταξή τους (ίδίως τών πανεπιστηµιακών χώρων) έξυ- πηρετούσε καί έξυπηρετεί κάποια πολιτική ίδεολογία και σκοπιμότητα. Καί έδώ διαφωνούµε ριζικά µέ τούς άνεξάρτητους αύτόνοµους πανεπι- στηµιακούς χώρους τού τύπου «CAMPUS- καί φυσικά μέ τήν όποια- δήποτε ίδεολογία πού τούς έκφρα- ζει. Στήν πόλη τής Λάρισας ύπάρχουν χώροι πού µπορούν νά διατεθούν - πού φιλοξενούν σήµερα άλλες λει- τουργίες - ώστε νά σταµατήσει αύ- τάς ό ιδιωγµός- τών έκπαιδευτικών χώρων µακριά άπό τόν πολεοδομικό ίστό. μακριά άπό τό φυσικό του περι- βάλλον πού δέν είναι άλλο παρά ή i- δια ή πόλη. υιό ?Θ/κ3νΞ 981113

ετ. "το πΑΝε…Σ…Μ το ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Α ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΗ ΜΕΣΑ ΣΤ O 1986 . Σπουδή τής Κυ6ερνι΄ισεως - για προεκλογικούς λόγους - να ανακοινώνπ τήν λει- τουργία Πανεπιστηµίων χωρίς υλικοτεχνική υποδοµή ΚΥΒΕΡΝΗΣΙ για δεύτερη ήµερα... α8γόζει στόν αέρα» ακόμη "ένα Πανεπιστήµιο (Θεσσα- λίας) ένα από τα τέσσερα πού εξήγγειλε, καί οπως ΟΠΩΣ ………ώ8… χθές. …… … Υ πουργεϊο Παιδείας. ωλακλττρωδιτ ή ο γορα των Πρώτων κτιρίων εγκαταστααι' ων. που δα εξυπηρετήσουν τττν δυτική αι καί τίς Σχολές του Πανεπιστήµιου αοαλι΄ας. Πού δα λεττουργι΄τσαιιν στον ..…γκεκριμε΄να έγιναν αγορες ιτυναλτ κής αξίας 310.000 000 δρχ σε κεντρι κιτ περιοχή τής Πόλεως Τα αγορασδεν τα κτίρια είναι έ…φ…ε…ς 12000 µΖ και δα καλύπτουν αττοτελεσματικα τις ιιµεσες αναγκες τού νεου ΑΕΙ Παραλλήλες ενέργειες για τήν επ…… μου… …' Πρασκτήαι ακινήτων γίνονται από μέρους τής Δ.Ε καί στήν παλι τ… Λαρταας ενώ διερευνοιΐνται οί δυνατα ήττες και στις αλλες Πόλεις τής (θεοι… πως Περαιτέρω ή ανακοίνωοις αναφερει ("| Με την Προωδουμενή δτει)ριιναι … ακαδήμα΄ι΄κών μοναδων τοι? Πανετττστιτ μιαν Θεσσαλίας Πέραν του ιαρτ'τικαι7 mu διιιταγµατος το νέο ΑΕΙ «Μ…… … νει τήν εικονα Πλήρους Πανεπιστήμιου ί.τσι τ') κύκλος ανθρωπιστικών ετττατή µών περιλαμ6ανετ: Παιδαγωγικό τμήμα . τα… τµήµα ΄Επτστπμών. … σ…»… τις. χορπγή Πτυχίο. αλλα &, υποστήριξή με …ελ…… δυναμική και γενικα ιι(ιδτ΄τµα ΄ιί ολα τα (τα… τµήματα ιιλιιιν …"»… κιτ τιλων .»Π………:… ()κυιςλας επτατττμών παραγιιιγής περι λαμ(5ιινετ τα τµήματα Χι-ιροταξτ΄ας …' Περιφερειακής ammo ζωης (είναι τα πρώτα που ιδρύεται στήν …… Μιτχαναλι΄τγων Μήχανικων μέ κατειζιδυν ντι τή Βιομιτχαντ΄α και Ι τωιιανι΄ας Φυτικής και Ζωϊκής τταρα γι»τγήι mm τ΄ι Κιττξ'ιτί')ι>ντ1|΄ του Θα είναι κατεξοχήν αναπτυξιακή () κύκλος … ατιιµι΄…ν Υγείας και Ζωής περιλαµ6ανει τ… τμήμα ΄|ιιτρτκής το οποίο &… λειταιιρ γι…ή στήν Λαρισα &… ττλαιαιιιιδι΄τ και έγραµε χθές ή «Ε.Ω.» πρόκειται για προεκλογικά «σποτ» αφού. τα πρώτα τµήµατα του νέου Α.Ε.Ι. δα λειτουργήσουν τό l 986! τιτ τι…… τμήματα του Κλαδοι… Υγείας …τ΄ Ζωής… Πλας (» κωνική; …- δ)ε………ιν επιστή μα…. δα ξεκινήαττ µε τήν οι λιχωοτ σε έι…………-… δυναμικά στη… θα γι΄νττ στα πλαισιο του γενικά) κτήµατος. του τμήματος ίατρικής κατ΄ τ…ν τω…"… ται? κυκλατι των ε……τ…ώτ παραγωγής. Γι) Πανεπιστήμια Θεσοιιλιας δώ κρα man τήν ι΄>ργιτνωττκιτ διοτι……ήτικι΄τ και ε' Ι1|ιΠ|1μΙ)Χ'ίΚΠ συνοχή HHI‘ {HUI LIVUYKUIU , _ ,). ή… .ιι ακιιαττματΜς τον ιια.'ιτδες (ο ιι νιτιιτι,ιχ0ι>ιΝ στήν εδρα των ί|ιτνέΠτστή ήταν τι…" ειναι ο Η… νι… - και στήν Κλαρκ… ενώ ινα τι?…εγιι…ι Πανεττιιπιιµια …;…Μιτου…"…'"… |νστιται΄ιτιιιν Κεν ιρ…τ και | τ……μ……τ…πω…… &… τα τιτλτιί'… αλα τήν Οτσσαλία ΣΤ. ΒΟΛΟΣ 23.- T6 1… είναι 6 επιθυµητός ΄… καί 6 … χρόνος για τήν Με τής λειτουρ- γίας τού πανεπιστηµίου Θεσσαλίας. τόνισε χθές κατά τήν δ…… συνέντευξης Τύπου 6 πρόεδρος τής διοικούσης έπιτροπής τού πα- νεπιστηµίου Θεσσαλίας καθηγητής π. Πα- ντελής Mic-owns. 6 όπως καί αυτή… µια: Εχουν ήδη όγορασθεί γιό τίς αναγκες τού πανεπι- στηµίου Θεσσαλίας τό παραλιακό συγκρότηµα Πα- παστόθου. τό γειτονικό έπταόροφο ήµττελές κτίριο καί παλιό τριόροφο κτίριο αντί συνολικού ποσού 300.000.000 δραχµών. ή ΕΤΒΑ παραχωρεί το κεντρικό συγκρότημα τής πρωην καπνοθιοµηχανίας Ματσόγκου. Μέσα στό 1985 θα έκπονηθούν δασικές µελέτες για τό έργα φωτισµού τών κτιρίων καί µέσα στό 1986 έφόσον θα έχουν όλοκληρωθεί. Μετα τήν εξασφάλιση τών κτιρίων στό Βόλο ή διοικούσα έπιτροπή έπτδιώκει τήν έξασφόλιση ανό- λογων κτιρίων στήν Λαρισα. Υπάρχουν όµως πιστώσεις πού χρειόζονται γιό τήν αναπτυξη τού πανεπιστηµίου µέ όπότερο στόχο νό καταστεί τούτο το τρίτο τής χώρας µέ τήν αναπτυξη λιπΚ……τ…λ.ι . …. .ιι. . τ * άζεται νά λειτουργήσει΄ τ πανεπιστήµιο Θεσσαλίας ΘΕΣΣΑΛο…γΉ 93 ' && 5 Προσπάθειες να εξασφαλιστεί όλη ή απαραίτητη ύλικοτεχνική ύποδο- µή, ένώ σύντομα θά προοληφθούν καί οί πρώτοι 160 διοικητικοί ύττάλ- ληλοι. καί ένος πλέγµατος πανεπιστημιακών δροσ ι.ριοτή- των έρευνητικών κέντρων καί Ινστιτούτα σ' όλο- κληρη τήν θεσσαλία. Σ…τήν πρώτη φάση οι λειτουργήσουν οί δύο σχο- λές τμήµατα δηλαδή ίατρικής. µηχανολόγων μηχανι- κών. χωροταξία καί περιφερειακής ανάπτυξης. γεω- πονίας. φυσικής αγωγής καί αθλητισμού. παιδαγωγι- κό. νηπιαγωγών παιδαγωγικό δημοτικής έ1παίδευ- σης καί γενικών ανθρωπιστικών έπτστηµών. Παράλληλα έχει αρχίσει ή προσπάθεια για νό εξασφαλισθεί ή αθλητική στέγη. Πολύ σύντοµα προσλαµθόνονται µέ concoct) οί πρώτοι υπάλληλοι για τήν κάλυψη τών πιο έπετγου… σών αναγκών σύντοµα οι π… οί πρώτοι 160 τακτικοί διοικητικοί …… καί θα έπακολου-

… ται απΞνάις της Μητρο- πόλεως Φθιώτιδος. Είς τήν πόλιν μας θα έπανέ…λΘη καί & Ιερό-ορ- γήση είς 16v Μ.ητροπαλιτικόν Να- όν, δεν πρόκειται όµως νά περι- οδεύση είς τήν περιφιέρειαν. Κα- τά τον χρόνον τής τοποτηρητείας του θα άσχιοληθή ιµέ τήν τρέχου- σαν µόνον ύπηρεσίαν τής Μητρο- πόλεως, καθ' όσον ή ρύ3ιιιοις των γενικωτέρων ζητηµάτων ού- τής είναι έργον τού νέου Μητρο- πολ'ίτου ΈρωτηΘείς περί τής εκλογής τού νέου Μητροπολίτου Δη [.1111an- δος άπήντησεν ότι δεν γιωρίζει πότε θά γίνη αύτη, αλλά πάντως πρέπ-ι αύτη νά δραδ-ύνη, διότι άλλως δεν θά έγίνετο διορισµός pug». |Κατά τήν διάρκειαν τής ήμε- ρας έπεσικέφθιησαν 16v Σεβασμι- ώτατον ΄Αµι6ριέσιον διάφοροι φι- λόθρησκοι συ.µπολ΄ι΄ται καί έπιτρο- παι. 'Ο Μητροπολίτης Φθιώτιδος «. ΄Α-µ6ρόσιος είναι είς εκ των αρχαιοτέρων αρχιερέων τής Έκ- κλησίας τής 'Ελίλάδος. Έχει…οι>το- νήθη επίσκοπος 16 1911 καί διε- τέλεσε Μητροπολίτης Χριστουπό- λεως, Ναυπακτίας καί από 25€- τίας ποιµαίνει τήν περιφέρειαν τής Φθιώτιδος. Διετέλεσεν επίσης κατά καιρούς Τοποτηρητής τής 'Αρχιεπισκοπής 'Αθ…ηνων καί των Μητροπόλεων ΄Αικαρνανίας καί Θεσσαλ ιώτιδος. ΕΠΙΤί;ύΠΗ ΥΠΟ ΤΟΝ K- AHMAPXflN ΑΠΕΦΑΣΙΣθΗ NA METABH ΕΙΣ ΑΘΗΝΑΣ ΝΑ ΤΑ θΕΜΑΤΑ ΑΝΟΙΚΟΔΟΜΗΣΕΩΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΔΙΑ το KYIIPIAKON T6 Δηµοτιίκιδν Σιυμι6ούλιον Βό- λου, κατά τιήν νι.1κτε;ριινήν συνε- δρίασίν του, απεφάσισε τήν άπο- στοιλήν έπείγον.τος τηλεγραφήμα- τος προς τήν Γενική… Σιυνέλε-υσιν τού ΟΗΕ, διά- τ>οι΄) όποίου έκφρα- ζει τά αίσθήµατα αποτροπιασµού τής πόλεως διά τήν συνεχιζοµένιην κατιατιυράνινιηισιν τού ύπερηφάινου 'Ε'λ-ληνιικιού Κυπριακού λαού, άγω- νιζοµ'ένοιυ διά τήν ελευθερίαν του καί: ζητεί τήν λ.ήψιιν άποφάσεω'ς διιά τήν αύτοδιιάιΘεσιιν τής Κύπρον. 'Επίσης άπεφασίσΘηι ή άπω… .λή τηλιεγιραφή'µιατιος. διαµαρτυρίας προς τήν ΄Επιτιρο.πήν των Δικαιω- .µάτιων τού ΄Α'ιιιΘρώπου΄ διά τήν ά- πάνθρωπον µεταχείρισι-ν- .… Κυ- πρίων πατριωτόν έκ μέρους τού δυνάστου τής νήσου. 'Αρχοµιένης τής συνεδριάσεως 6 Δήμαρχος κ. Κλιαψόπουιλοςι είσηγή- θηι είς 16 I-up'Sa-OAII-ov τήν αποστο- .λήιν διαμαρτυρίας είς 16v OHE διά τήιν 6116 ":… Β...-Μ…… κατακρά- καί Ματ-αδυνάστευσι|ν τ'ησιιν τού λαού τής νήσου Κύπρου. (Ο κ. Δή- µαρχος προσέθεσε-ν, ότι 16 Συμ- δούλιιο'ν πρέπει νά ζήτήση άπό τά "Ηνωµένα "Έθνη να λιά6ο…υν από φασιν άπελευθερώσεωςι τής. Κύπρου από 16v 6άρ6οιριον ξενιικον ζυγδ…ν. T6 IIUIIIISOI'IMIOVI απεφάσισε… άκο- .λούΘως τήν αποστοιλήν τηλεγιραιφή- ιµατος είς τά συζητούνται 16 K1.)— 11pI01K6v ΄Η'ν-ωµένα1 ΄Έ0νιη, έδέχΘη &" πρότασιινι τού K. Πιετ:ροχείλου, ίνα ταυτοχρόνως αποστολή τηλε- ιγραφική] διαμαρτυρία προς τήν 'Επι=τροπήν Δικαιωμάτων τού ’Av- θρόπου. Η A'NOIKIOAOIMIHIIZ ‘AImokoéequ 6 κ. Κλαψόπουλος είπεν, ότιι 6 Δήµος όφείλει να δια- µαρτυρηΘή διά τήν έγκατάλειψιιν τής άνοιικοδοµήσεως τής πόλεως, ως πιροκύπτει- &… τήν είσηγητικήν ΞκιΘεσιν επι τού προύπολογισμού τού κ. ύπουργσύ ":… Οίκονομικόν. Είναιι γνωστόν, .προσέΘεσεν 6 K. Δήµαρχος, ότι αί πληγαί, τάς 6- .nquIq ήνοιιξεν είς τήν πόλιν 6 σει- σμός, δεν Έχουν ακόµη έπουλωΘή καί είνα… κοινή συνείδηισις, ότι 8" αποτελέση 6α-ρύτατον καί ένδεχο- 'μένς καίριον πλήγµα κατά τής πόλεως ή έγ-κατάλειψις τής άνοι- κοδομήσε.ωςι. Δέν είναι! ινοητδν νά κλεισθή 16 θέµα διά τή:ς χορηγή- σεως be τού τρέχοντος προύπολο- γισµού τού ποσού ":… 80—90 έ- κατοµµυρί.ων δραχµών. Περαιτέρω 6 κ. Δήμαρχος άντέ- κρονσε το ψληιναφήμΜα διαφό- ρων άνευΘύνων, ότιι 6 Βόλος ξτυχε ηρονοµιιακής έ… µέρους τής Κ:υ6ερ- ινήσεωςι µεταχειιρΞσεωςι -καί' απέδει- g: µε αριθµούς, ότι τοιαύτη με- ταχείρισιΙς δεν ύπαρχει. T6 Δηιµοτινκόν Συµ6ούλιον κατέ- λ!ηξε, πιρέπειι να διαµαρτυρηΒή καί το ζητήση τήν αύξησιν τού κονδυ- λίου τού άναγ;ραφοµέ-νου είς- 16v .π=ρούποιλογ'ιισµ-όν ύπέρ … σεισμο- πλήκτων. Τούτο δύναται νά γίνη κατά τήν συζήτησι'ν τού προύπο- λογισμού. 'Ωσαύτως πρέπον νά καταγρα- φούν αί ζημία… τού σεισμού τής 2ας Νοεμ6ρίου καί νά χορηγηθούν (EYINEXEII‘A είς τήν 4ην σελίδα) Η ΜΞΘΑΥΡΙΑΝΗ ΔΙΚΗ ΕΠΙ ΦΟΝΩ ΕΙΣ το KAKOYPI'IOAIKEION ΒΟΛΟΥ οι ΚΛΗΡΩ0ΕΝΤΕ! !ΝθΡΚΟΙ ΜΗΝθΣ ΜΑΡΤΙΟΥ Μεθαύρι:ον Hagan-mum είς το Κακουργιοδικείον τής πόλεώς μας θα όκιδιικασιΘή ή ι΄.ιπόΘεσις τού Κων- σταντίνου Μιχ-α.λι;τοάινου ή Κων- σταντάρα, έν: Βαµ6αικούςι Φαρσά- λων, κατηγορουµένου, ότιι ιµετέχων όµόίδιος τού Σούρλα, μετά τού ό- µοχωρίου του Δηµητρίου Καρ6ού- νη, -έΦόνιευσε 16m Νικόλαον ΄Αιµπα- τζίδην, έκ Πειραιω- Σηµειωτέον, ότι 6 Καρ6ούνηςι Ξτ!υχεν αµνηστίας. ΚΛΗιΡΩΣ Ι'Σ ΕιΝΟΡ KQNI "Υπό τού Πρωτοδικείου πληρό- Θη|σαιν οί κάτωθι ως όνορκοιι μη- νός Μαρτίου: Α΄ περιόδου τακτικοί: Γ. Ροδί- της, I. Πανταζής, In. 'Ιωάινου, Ν. ι'Πεκόπο=υλος, Τ. Βλαµόπουλος, Δ. ΄Αιργιυρόπουλος, Δ. Ζωγράφου, Κ. Γεωργιούλας, Θ. Δρόσος, Σ. Μπο-ρ- λότος, .N‘. Κοµνός, Κ. Λαδογιάν- νης, Α. Μοσχο6ίδης, I. 'Ανω":- σίου, 'Ελευθι-ρία Ματσάγγου, EI- ρ.ήνη Ματσώλη, Νίκατ-ερίνη Μαρ- yaw-1019M, Μαρία Παπαγεωργίου, Δήµητρα Πιολυκόιρπου. 'Αιναπληρωµατ…οί: A. Κατσαν- "III/11g, Γ. Μακρής, Ι. Καραγιάν- νης, |. 'Μπορνόζης, "1. Τσαλιαπά- τας, E. Παντελίδης I. Μάργαρης, Δ.. Κεοεµαλής, 'Ηλέκτρα Παπαγεωρ- γίου, Ρίτα Μοστχο6ίδου. Β΄ περιόδου τακτικοί: Ν. Μανω- λόπουλος, K. Μακρής, Π. 'Ιατρού, Γ. Ζάµπαλος, Σ. Παπαγιαννοπού- λος, N. Παπαπαναγ'ής, Δ. Πέτρου, Γ. Μιχαηλίδης, Γ. Πλατιάς, Κ. Θεοδοσίου, E. Walpaic', Γ. Κόμιξ»- της, Μ. Καλαγιάς, N. 'Αποστο- .λόπουλιο-ς, IN. Γουρηιώτης, Θέκλα ιΠαι=δοπούλου, ΄Ιαµή'νη: Μαρκογιαν- νοπούλ-ου, Μάχη Μπαδ-ρά6ου, "…Ελ- ληι Μαγιουλά, "Ελένη Ξηραδάκη. 'Αιναπληιρ-ωιµ'αιτ ι…κιοιί1: Ν . ιΠαι 86- πουλος, Π. Καρούνης, Α. Σταμα- τάς, Γ. Ρήγας, AI. Ζαχαρόπου- λος, Σ. Κορακάκης, Μαρία Νορ-λί- δου, Μαρίκα Παπακώστα. [ΧΧΧ πρός δήμοσίίευαιν είς τήν 01356- λως αναμιχθείσαν είς τήν ανωτέ- ρω ΄ιστορίαν τοπική… συνάδελφσν, ενώ 16 όρθον θά ήτο ή κοινοποί- ησις νά γίνη προς τήν «Θεσσα- λίαν». Πάντως, ε'κ τού εγγράφου τού ύπουργεί-ου προκύπτει ότι είς 16v Nou6v Μαγνησίας διετέθη… διά πα ραγωγ|κά Έργα 16 τρίτον των πι- στώσεων, που διετέΘησαν διά τήν Λάρισα. 11 ίΕ|1Ι]ίΡΠΙ 111" 1011110" FIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIH (Ο ύπουργός Προεδρίας τής Κυ6ερνήσεως κ. 'Κ. Τσάτσος, µάς απέστειλε 16 κάτωθι έγγραφον: «Είς 16 φύλλον ύμών τής 7.2. 57 όποστηρίζετε ότι διά τής ύ- ποχρεώσεως των επαρχιακών ρα- διοφωνικών σταθµών, όπως άνα- ιµεταδίδουν 16 πρόγραμμα τού Ρ. Σ. Μη… καί περιορίσουν μόνον είς δίωρον τήν µετάδοσιν τοπικού προγράµµατος, ()1 10m- κοί ραδ. σταθµοί ούσιαστικ κως ικα ταργούνται. >>Σ&ς πληροφορώ ότι ή ίδρυσις τοπικών ραδ. σταθμών ένα έχει σκοπόν. T6 νά γίνεται ξακουστός είς κάθε γωνίαν τής Έλλάδος 6 ραδ. σταθµος ,Αθηνών, διά τζιν οποίον καί επιδεικνύεται ζωηρά το ενδιαφέρον των κατόχων ρα- διοφώνων. Διά τούτο κα= καισ- 6άλλεται προσπάθεια πλήρους ραδιοφωνιΜη-ς «δικτυωσεως» τής χώρας ϊ »Αί δύο ωραι τοπικού προγράμ µατος κρίνονται απολύτως έπαρ- κεΤς». ΥΠΟΔΕΙΞΕΙΣ KAI ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΄Αναγνώσται μας διατυπώνουν παράπονα, διότι, ενώ έχορηγή- πετ r" κ"ά1|'καΐ&τιν'τωτοσ θησα-ν φορολογικαί απαλλαγαί είς τούς µεγάλους επιχειρηματί- ας, έ ακολουθούν oI‘I μισθωτοί νά πληρώνουν 16v φόρον µισθωτών ύπηρεσιών, καίτοι είναι γνωστόν ότι οί μισθωτοί Ξχουν αίσΘατιθή περισσότερον 16v οίκονοµι-κάν άν- τίκτυπον εκ των σεισιµών από οί- ονδήποτε άλλον. " Μία ύπηρεσία τουριστική έχει τοποθετήσει πίνακας έξω από τήν πόλιν καί εντος αύτής, πού δεικνύουν διαφόρους διευθύν- σεις τής περιοχής. Δυστυχώς, δέν ύπάρχουν πινακίδες πού νά όµι- λούν περί Τσαγκαράδας, Ζαγο- ράς κλπ., ενώ αί κωμοπόλεις ού- ται είναι από τάς πλέον τουρι- στικιάς τού Πηλίου. " Πρό καιρού είχε ανακοινω- θή L'rrr6 τού ύφυπο»υργού Συγκοι- νωνιών κ. 'Καραπιπιέρη, 6m % προσληφΘούν νέαι τηλεφωνήτριαι είς τον ΟΤΕ Βόλου. ΄Εκτοτε πα- ρήλθεν αρκετό διάστημα καί παρ'" όλον ότι 16 Τηλεφωνικά Κέντρο-ν Βόλου με τήν τεραστίαν του κί- νησιν έχει 16v μικρότερον άρθ- µδν τηλεφωνητριών, ούδεµία πρ:΄>σ ληψις εγένετο. Θ ΣΚΥΛΟ! TOY ΔΑ!ΚΛΛ0Υ ΕΔΑΓΚΑ!Ε ">" ΠΡθΙΔΡΌΝ ΤΡΙΚΑΛΑ, 19. ("Γ-ού ανταπο- κριτού ιµας).- Είς 1.6 χωρίον Μεγάρχη ό σκύλος τού διδασκά- λου τού χωρίου έδάγικασε τόν πρό εδρον τής κοινότητος, όστις ύ- ποδάλλεται ήδη είς άντιλυσσικήν θεραπείαν. νικοί, γραφείς καί άλλοι υπάλλη- λοι θεωρούνται ούσιαστικώς ώς απολυθέντες, "Ως έικ τούτου δεν έχουν δικαίωµα ύπογραφής ούτε δικαίωµα ελέγχου είς τάς ανέγει- ροµ.ένας ή επισκευαζοιµέινας οίκί- ας. Πολλοί σεισιµ-όπιληκτοι, πού ήλθαν είς 'Βόλον από τήν ύπαι- θρον διά νά λάδι)… τάς δόσεις των δανείων των, ήναγκάσΘησαν νά επιστρέψουν είς τά χωρία των ρ …ο. τάς όποία-ς το χιορηγηθΞντ…α ξό- νεια έχρησιιµιοποιήΘησαν διά ακο- πούς ξένους προς τήν ΜΜΜ- µησιν. TA AANEIA AI’ AHIO‘GIHIKAI "Οσον αφοράτάςδια;αρτυρίας ότι δεν χορηγούνται δάνεια διά τήν έπισκευήν αποθηκών, έγνώ- σθη, ότι ή αρµοδία πρωτα έ- χει ήδη περιπτώσει 16. έλεγχον ,δυδιάσΘη είς 16v κ. Νοµάρ- χην καί τού επέδειξε σχέδια οί- κοπέδων κειμένων εντός σχεδίου πόλεως καί είς διάφορα σηµεία αύτής. '…Παρεσχέθη ή δια6ε6αίωσις, ό- τι ή σχετική προεργασία 06 6— λοκληρωΘή εντός των ήμερων, δ]- στε ν' &ρχίση 16 συνταµώτερον ή χορήγησις τής ένισχύσεως των 5.000 δραχµών διά τήν αγοράν οίκοπέιδου. IHIIIEII Νίκ- IIIPIIIIH III IHII IHIIIHIIIIIMHEIH II IHIIIHIIIIH ΒΕΠ EIIEII EIIIIIIIMMIPII Η…" IHIII HI IIIHHIIIIIH IPIEIHPIIII III IHMIII & II IIPIIIHIIEEIE 'O αρχηγός τού Δημοκρατικού Κόµµατος καί Βουλευτής τού Νο- µού µας κ. Γ. Καρτάιλης, .π…ροέόηι χθές προς αντιπροσώπους τού Τύ- που είς τάς. ωάτωΘι δηλώσεις: «Είς. τάς δηµο-σιευΘείσας εκθέ- σεις τού πιρούπολογιιισμού 1957, εµφανίζεται, ότι: διά τήν άντιιµετώ- πιουν ":… αναγκών ":… σεισµο- τιιλήικτων περιοχών, 16 Δηµόσιον οι: διαΘέαη το ποσό το… 260: έκα- τοµµιυρίων. ’EKI των 260 αύτόν έ- κατοµιµυρίων, νά διατεΘή διά τήν περιοχήιν µας κατ΄ ανώτατοι."ι όρων | 'Υπάρχοιυσαιι οίκίαι έν Βόλω πρό τα… σεισµών 1955: Μεϊο-ν όπομ-είνασω άΘ΄ιικται µετάι τήν 211'11‘1956 ποσόν 90—100 έκατοµμυρίων αριθµός αυτός των 90-100 &; τοµ-μιυρίων ανταποικρίνεταιιι άλλως τε καί προς 16 πρόγραμµα πού έ- ξήγγειιλε 16 ύπο-υργεΐ:τ Οίκισμού && τήν αποκατιάστασ.. ":… σει- σµο.παΘων "έν τού σεισµού τού 1955. Είς αύτό προ6λέποντ-αι 1.000 άρωγαί κατασκευής διά 16v Βόλον καί 400 διά τήν ύπαιθρο… διά τήν πραγµατοποίησιν "… 6- ποίων απαιτείται δαπάνη… 50—60 εκατοµμυρίων δρχ. Περαν αύτών όφείλιει νά καλυφθούν α΄ι έν και- §£IIKa1aaKI:-uui καί έπι|σκευαί καί τα γενικά εξοδα άνερχόµενα είς 30% Ούτω καλύπτεται 16 συνο- λικός διατιιθέµ…ενον ποσόν των 90—100 εκατοµμυρίων. 'Η ά…- µετώπιισις αύτη 'άφίνει εκτός παν- τός ύπολογ-ιισµ'ούι τάς ζηµίας πού ι΄ιπέστη ή .πό…λιΙςι {K τού σεισμού τής 2ας .Νοεµ6ρίου τού 1956 καί ΄έν ‘l’lIVl' µέτρω καί ή ύπαιθρο.ς. Δια …': ύπολογι-σθή ή άπαι|τουμέιν…η δα- πάνη διά τήν άντι|µετώπισ.ιιν τε… …… τής 2ας Νιοεμ6ρίου, παρα- Θέτοµεν το κατωτέρω πίνακα. Κατασκευαί περατωθείσαιι ή |4187 !! έξΕλίίξΕΙ 3.255 Μεί:'. ο-ίκίαι δι" όνοιικιαστά.ς µή πιρούπιαι…οχσυσα1 … 2.800 σεισµών: 700 ...... 2.555 11.387 Έ-. σκευαί περατωΘεϊσαι ή ε'." εξελίξει: 3.571 Μείον εκ ":… |ε'ιινι.ιτέιρ(..ι χρή- ζ:υσαι έπνσιοευής λόγω σεισµών 2)11)!195ό: 1.000 ...... 2.571 Πρ:γραµµατιιαΘεΐσαι άρωγαί :… 16 1957 διά Βόλου ...... 1.000 6.126 Μή προγιριαμματιισθείσαι έ- Ήι'σΜευαιί καί -κατασ.κευαί Βόλου: 5,261 1 1 .387 1 1. 387 ΣΗΜΕΙΩΣ|Σ: Αί σηµειούμεναι είς τον πίνακα κατα σκευαί καί επισκευαί προέρχονται &… στοιχείων τής έκθε΄σεως επί τού προύπολ-ογισμιού τού K. Έξ παντού έµφαίνεται',, ότιι το σύνολα; των επισκευαστέων ή &- νοιικ…οδοµητέων οι…" ανέρχεται είς 5.711 περίπου καί τούτο μετά τήν άφοίρεοιιν καί τών 1.000 νέων &. ρωγων, τάς οποίας προ6λέπει 16 πρόγραµμα άνοι:κο!δο µήσεως δια 16 I967. ’Ec‘zv ύπολογίσωµιεν Ένα µέ- σον ΄όρον ε……ωω - κατασκευών 45:000 δρχ. κατά οίκιοδοµήν, δε- δοµένου, ότιι ό τελευταίος σεισµός "έπληξε κυρίως 16 IKév1IpovI τής πό- λεως, ένα αί προηγούμενου κατα- ο'…ιυαιί άφεώρουν μονορόφουςι οί,- κίας ως επί το πλείστον, το ά- παιτηΘησόµενον ποσόν ανέρχεται είς 2'57 6Kcn1oppII'IpIa περίπου. EH: αύτιά όφείλιοµεν νά προσθέσωμεν: θη6αίου. ΄Αποκατάστσσι'ν αποθηκων, έργο- στασίων, 6ι|οτεχνικων εργαστηρί- ων, δημοσίων καί δηµοτικών K11I- ρίων 45 εκατομµύρια. Σύνολονι διά τήν πόλιν τού Βόλου 300 περίπου έκατοµµύρια. Είς αυτά όφείλομεν …. προσθέσωµεν περί το 10 έκα- τομ=μύρι'α εΙσέτι πέ;αν … 400 νέ- ων dopey-IBM, ":… πµ6λεποµέ'νων ύ- 116 τού προγράµµατος διά τήν ύ- παιιθρον τού Πηλίου καί λοιπ'ής= πε- ρι|φιερείας Μαγνησίας. "Αν είς αύτά προστεθούν τά γε. νικά Έξοδα, -άνερχόµεια κατά: πο- λύ μετιριοπαθή ύπολογ…ιισµον είς 40-50 έικατ…οµµύρ:α, 16 1roa6v πού όφεί.λει νά Μα……" ο Βόλος καί ή περιοχή του διά τήν αποκα- τάστασιν τών σεισµιοπλήκτων ά- νέρχεται είς 350—360 εκατομµύ- ρια, πέραν -- τονίζω — τού πρού- πολογι…σΘέντος προγράμµατος τού 1957. 'Οφείλει 6 Βόλος να ζητή- ση άµέσως τήν έπίσημον κατα- γραφήν τόν ζηµιών τού σεισµού τής 2ας Νοεμ6.ρίο-υ, διότι ή μέχρι τ-ούΕιε άρνιησις τής Κιιι6ε'ρνήσεως νά καταγ-ράψη τάς ζηιμίας αύτάς σωστών ΐχειι να παιρακιάμψη το αί- τήµατα ":… ζημιω'θέ'ντων έξ αύτού. Οιί Δήμοι, αιΙ Κοινότητες καί όργα- νιώσεις όφεί-λουν v61 κινηθούν δρα- στηρίως. Έάν 16 .παιραμελήσουν, Θα είναι όπεύ|Θυνοι τής εξαφανί- σεως τής πόλεως». AI ΕΙΣΦ0ΡΑ| ΤΩΝ ΣΕΙΣΜ0ΠΛΗΚΤΩΝ 'Ο διευθυντής τού ΙΚΑ Βόλου κ. Μάρκου µας απέστειλε έγγρα- φον είς 16 όπσΐον αναφέρονται τα εξής: «Είς απαντησω σχολίου σας δημοσιευ6έντος είς το φύλλον τής 13)2)57 τής Έφημερίιδος ύμών σχετικώς μέ 16v ύπολογισ…µόν των είσφορων δι' οί-κο'δο.µιικάς έργα- σίας (συµπληρωματικός, 006:1- τίσματα, κουφώµατα κτλ.), έχο- μεν τήν τι=µιή=ν… νά γνωρίσωιμεν ύ- µ΄ι'ν ότι συµφώνως το Κανονισμό ««Περί τρόπου ασφαλίσεως παρά τι?) Ι.Κ.Α. «:… απασχολουµένων είς οίκοδοµικά-ς ή τεχνι-κάς έργα- σίας προσώπων» διά 16v καθορι- σ.μδν των …καταΘληπέων είσφορων λαµ6άνεται ύπ' όψιν ή συνολική αξία τού έργου ή αναγραφομενη 0|Κ0Δ0ΜθΥΝΤΩΝ ΠΡΟΣ TOI. K. A. είς 16v προύπολογισμάν τον έγ- κριΘέντα επί τω σκοπό) τής χορη- γήσεως τής κατά νόμσν αδείας ι'.…- 11I6 τού οίικείου Πολεοδοµικού ί'ρα φείου». |Κατόπιν των ανωτέρω δηµι- ουργείται 16 ερώτημα: Έφ' ό- σον κατά τήν έκδοσιν τής αδείας 6 οίκοδομών κατα6άλιλει 51000— ράς είς 1-6 ΙΚΑ καί διά τά σο- 6ατϊσματα, το κουφώµατα, τάς ύδραυλικάς έργασίας κ.λπ., δια- τί ύποχρεούται κατά τήν κατα- σκευήν αύτων νά πληρώση {K νέου 16 ΙΚΑ διά τάς εργασίας αύτά-ς; Δεν % έπρεπε είς τάς περιπτώσεις αύτάς 6 κατασκευα- στής των κουφωµάτιων, των σο- 6ατισµάτ-ων κλπ. νά µή πλιηρώνη εργοδοτική-ν είσφοράν πρός 16 I‘KA; APXAIOZ ΤΑΦΟΣ ΠΑΡΑ ΤΑΣ ΓΛΆΦΥΡΑΣ 'Ο πρόεδρος τής κοινότητος Γ Μωρά… όµως… είς τον κ. Νομάρχην, ότι είς τάς ι΄Γπωρει΄ας τού λόφου τού χωρίου του, όπου έκειτο άλλοτε ή ακρόπολή; άνευ- ρέΘη όπου τού Αντωνίου Βούζα, ό όποί-ος είχε µετα6ή διά να συλλέ- En ρ΄ιζεςπουρναριών,άρχαΤοςτάφος. Κατόπιν έντσλής τού κ. Νο- µιάρχου µετέ6η επί τόπου δ άνα- πλ…ηρωτής τού έφόρου 'Αρχαιοτή- των καθηγητής IK. Λαδογιά-ννης, ό οποίος διεπίστωσεν ότι πρόκει- ται περί πηλίνου τάφου, αναγο- µένου είς τήν Μ…υκηνα΄ι'κήν ή τήν νεολιθιικιήν έποχήν. Έντός τού τά- φου εύρέθ-ησαν µόνον όστά. T6 μήκος του είναι 1,92 µ., 16 πλά- τος 0,45 μ. καί 16 δάθος 0,35 ιµ. 'Υπάρχει πιθανότης νά Amara απόφασις διά τήν διενέρκειαν αρ χαιολογικών ανασκαφών είς τήν έν λόγω περιοχή… …. ν ξ- ίας ιελ- ρων έτι… ;γά- 1811— ίας .λήιν αλ- σε τήν γνώµην, ότι πρέπει να ά- ποµακρυνΘούν οί στρατηγοί, οί 6- 116101 δεν είναι είς Θέσιν .… παραι- κολουθήσουν τήιν σύγχρονον έξέλι- ξιν .… πολεµικών µεθόδων. Είς τά σχέδια τής είσδολής είς τήν ΄|ταλίαιν καί Γαλλίαν, 6 2013— κωφ προέ6λεπε καί τήν κή;ρυξινι είς 161g χώρας αι΄ιτα-ς γονικής απερ- γίας δια να παραλύση ή στρατιω- τι-κή των κινητοποίησις. ΜΟΣΧΑ, 19.- 'Ο ραδιοσταθ- ξύ αλλων καί το εξής: «Οί Ιμπεριαλι-σταιί κινούνται δια να ανατρέψουν τήν ϊσορροπίαιν τ-ώ.ιν σοσιαλιστικών χωρών καί νά έπι- 6άλουν είς αύτας κυ6ερνήισεις άν- δρειικέλλων από προδότας καί &… ποστάτας, όπως ήσαν 6 Μπένες, 6 Nc'xy-Ku καί αλλοι. Οιί ,Αµεριικαινοί Ιµπεριαλισταί, είπε…, έξαικολουθούιν v6 κινούνται διά τήν έξαπόλυσιν ένας ατομικού πολέµου, &… αί σοσιαλιστικά δυνάµεις δεν θά Θετικής οίκονοµίας. καί έτόνισιεν, ότι. ή Ρωσία είναι µέγας παρά- γων είρήνης. ΤΟ ΖΗΙΤΗ.'Μ€. ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ BAZIIFK‘TQN, 19.— 'Ο πρόε- δρος ΄Αϊζενχαουερ έπι'στρέψας. τήν έσπέιραν, σιυνη,ντήθη μέ 16v K. Ντάλλεςι 816 16 ζήτημα τής ίσ- ραηλοαιιγυπτιαικήις διακοπές. σινι αύτήν, τυροσε'Βεσεν, η A'Iy'u- πτος ούδετν δικαίωµα θα ε΄χη … έμιποδίση τήν ε΄ι'σοδον των 136001- των πλοίων είς 16w κόλ.πον τής )Αικάμιπα. Τό ΄Ισραήλ ακόµη πρέ- πει να όχι] τό δικαίιωµα χρησιμο- ποιήσεως τιήςι διώρυγας τού Σουέζ μετα τήν έικκαθάριισίιν της. Τήιν Δευτέρου 6 πρόεδρος ΄Α'ι'- ζενχάουειρ θα όµιλήση έπί τή 15η έπετιείω τής ιδρύσεως τής Φωνής της AIuaplIan. ΗΤΙΙΙΡ0ΣΩΙΙΟΣ ΤΠΕΣΤΗΡΙΞΕΗ ΕΗΘΕΡΗΙΙΣ ΕΙΣ ΤΟ" 0. Η. E. ΤΟΥ ΚΥΠΡΟ… Η… … ΤΗΝ ΜΝΗΜΕΣ... ΗΤ… ποινικό… 1111111211101 9111111111 11111111 πιετιιιιιιιιιιπ 11111111111 ότι πρέπει νά γίνη έλευθεριώτ.ερον τό Σύνταγµα Ράντκλιφ, απέρριψε τήν ι'δέαν περί διαμελισμού τής νήσου, αµίλησε περί τής ανάγκης απελευθερώσεωςι τού Μακαρίου καί έτόνιισεν, ότι ιείς τήν νήσον 60010- μόζσνταιι όλιο*κιληιρωτιικαί µέθοδοι Βίας Απέρριψε τόν ίσ'χιυριισµόν τού ύπουργού Αποιικιων, οτι η Κύ- προς είναι σπουδαία στρατιωτι- κή 6άσι-ς καί είπεν, ότι δύναται να χρησιιμοποιηθή ως δάσιςι τού ΝΑΤΟ. 'Απαντών 6 ύφυπουργός 'Αποι- κι…ών, ίσχυρίσθη, ότι ή Ενωσις τής Κύπρου µετά τής "Ελλάδος, ύπό τας παρούσας συνιθήκας. Θα έξη- µιούργειι αίματιοχιυσίαν' είς όλην τ.ήν νήσον καί πιθανώς σύρραξιν 'Ελλιάδος — Τουρκίας. 'Ωμίληισε περί τροµοκρατών καί περί τού &. δυνατού έπαναλήψεως συνοµιλιών μέ τόν Μακάριιον, διότι ούτος. ύπο- 0111016131I τήν 6ίαν. Τέλος είπεν, ό- τιι 6 διαιμε.λι.σιμός τής νήσου Θεω- ρείται δυνατός, μολονότι δέν απο- τελεϊ τήν καλυτέραν λύσιν. Τελικώς ή Βουλή δια ψήφων 307 έναντι 2‘53 διέκρινε τήν πολιτι- κή…ν τής κυ6ερνήσεωςι ιέπί τού Κυ- πριακιού. ) καί τήν ΄Αγγλίαν δια φιιλικήν λύ- Μετα διακοπήν, έπαναλη.φθείσης Κύπρο… έξεταστικής έπιτροπής. 01I'v τού ζητήματος. Συγκεκριµέ- τής σι!ζητήσιεως, έλα6ε τόν λόγον ΑΘΗΝΑΙ, 19.- "Ο ύπουργός 50€ νως, έζήτ.ησεν από, τήν έλληνικήν 6‘ Βρετανός αντιπρόσωπος κ. Τύπου κ. Τσάτσος. ιέπεκοιινώνη.σε U- =κιυ6ορνησι'ν να άσκηση,όλη-ν 1111 έ- Νοµπλ, εκφράσεις τήν καταπλη- τηλεφωνικός µετά τού έκ τών 1m:- 10'1— 1111pIpo11I'v111g είς την Κύπρον 816 να ξίν του 51' όσα 6 κ. ΄Α6έρω'φ είπε λών τής έλληνα-κής αντιπροσωπείας … καταστη δυνατή ή κατάπαυση περί έπι6αρυντ-ιικιών- στοιχείων, τα είς τόν ΟΗΕ κ. Α. Στράτου, 6 6- "? τήιςι δράσεως τής ΕΟΚΑ. «Δέν δυ- όποία κατέχει ή έλληνιική κ-ι:6έιρ- ποίος Kai! τού µετιο6ί6αισε τας JCU 116111180, είπε, να ανεχθώµεν 110(1- νησις κατά τώνι Βρεταννικώιν ά.ρ- πρώτας έντιυττώσεις. σχετικώς .µέ ίας ζεις τροµοκρατίας είς οίονδήπο- χών. τήν δηµιαυργηΘείσαν ατµόσφαιιραν πο? τε…μέρος τού κόσµου καί 6 κόσµος ιΟ αντιπρόσωπος τιούι Καναδά ιείς τήν Πολιτιικιήν ΄Επιτ:ροπήν τού ":… έχει 16 δικαίωμα να γνωρ'ίζη 16g ύπεστήριξε τήν άγγλιικήν όποιων ΟΗΕ καί τας χθεσινας όµιλίας 361- πραξειις αύτας». καί συιέστησε τήν "σε"… τού των αρχηγών των αντιπροσωπειών ΄Εκάλεσεν έν συνεχεία τήν Με- ψευδοσοντάγµατος καί] ό Φιλιπ- Ελλάδος Αγγλίας καί Τουρκίας. γαλη:ν Βρεταννίανι v61 αναγνωρίση πίνος αντιπρόσωπος συνέστησε φι- ΄Ως έδηλώθη σήµερον αρµόδιας, γο,ν 16 γεγονός, ότι 6 λαός τής Κύ- λικήν Μπιν 816 διαπραγµατεύσεων. ή Κυ6έρνησις, σύµφωιως πρός τας ,Α"" προ-υ έπι'θυμεΐ τήν αύτοδιάθεσιν. 'Ο Σέρ6οςι αντιπρόσωπος έκη,- έπαγγελίας της, δίδει τήν πολιτι- 1mg «Εαν, είπεν, ή δρεταννιική κυ6έρ- ρύχιθη αναφαινδόιν ύπερ τού Κυπρια- Κήν µαχην δια τήν Κυπριακήν ύπό- να νηαις έχω αμφιιδολίαςι καί θεωρεί κού λαού καί κατήγγειλε τήν άγ- θέσιν µέ πίστιν καί 6ε6αιότητα, "Η?" 16 περί αύτοδιαθέσεως αίτημα ως γλικήν τροµοκρατίαν. ότι 6 τη… θά απολήξη είς προώ- τη,ς τεχνητόν, γνωρίζει κάλλιστα κατά Αύριον θα είναι ή πλέον αποφα- θηισιν τού δικαίου αίτήµατος τού λευ- ποΐον τρόπον δύναται να έξακρι- σιστική ήμέρα δια τήν συζήτηση… Κυπριακού .λαού. …" δόση τήν γνώµην του, ε΄ι΄τε 816 τού Θέµατος. Θα όμιλησουν οί αν… ΙΘ΄?" τής διεξαγωγής δημοψηφίσµατος, τιπρό:ωποι Ρωσίας, )Αµιεριικιής ΛΟΝιΔ|ΝΟ|Ν, Ι9.- Κατα τήν νη- ε'ι΄τε δια τής αποστολής έπιτιρο- καί αλλοι, ενδέχεται δέ 6 ΄Αµερι- απ-οψινήν σι)ζήτησιν τού Κυπρια- πιή)ς τού Στέµματος». κανός {xv-11111060161100 να ύπο6άλη κού είς τήν αγγλική… Βουλήν, 6 6m- r‘pé— Είς 16 τέλος τής οµιλίας του ίδιικιόν του σχέδιιον έπιιλ-ύσεως τού τ'ιπρόσιωποςι τών ,Εργατικών K. νυν… 6 αντιπρόσωπος τής Κεύλάνης έ- Κυπριακού. Γκάλαγκιαν είπεν, ότι ή ΄Αγγλία ; ά- ξέφρασε τήν εύχήν, όπως ή Έλ- ’Ev τώ μεταξύ, οί "Άγγλο… κα- δέν πρέπει v6w έξαναγκάση τούς 5ρ0- λας καί ή 'Αγγλία έπιδιώξουν τήν τα6ά)ευν λυσσαλέαν προσπάθειαν Κυπρίους να παραµείνουν είς τήν ι'ηύ- έξει΄)ρεσιν ίδίας λύσεως είς τό ό- &… να µή γίνη δεκτή ή έλληνιική αύτοκρατο;ρίανι ύπό τήν απειιλ.ήν οι… *λον. πρόδληµα. πρότασι…ς περί αποστολής είς. τήν τής ξιιφολόγχης. Περαιτέρω είπεν, ΤΗΛΕ|΄ΡΑΦΗΜΑΤΑ III ΤΗ ΠΑΡΤΥ… ΤΗ" ΙΙΥΙΙΡΙΩΤΙ ι'……"… ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ κας … «: ΙΙΡΙΙΤ0ΥΗΕΙΙΙΙΗ ΕΙΣ ΤΗ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ιι…- …. £11}- των έπαρχιακών κέντρων απέστει- Γιων - λαν τ ιλ'ΣΥ αφή στα π ός τ'ιν Κυ- … ΦοΒεΡΑι mom/1111102 Δ… Δε…οφγΛ4κΩΝ να...;… &. &… ...!... &… 1:1- τύρονταιι διά τήν έγκαταλειψιν τής ίνας ΛΟΙΝΔ.ΙιΝ-ΟιΝ, Ι9.-Δύο τέως δεσι:ο- 6α.λον διαίως τούς κρατουµένους από Méomg Παιδείας καί ζητούν τήν… λή- έτι" φύλακες στρατοπέδου κρατουιµένων είς τούς Θαλάµ:υ.ς των καί απειλώντες ψιιν μέτρων ύπέρ αύτής καί τήν της τήν Κύπρον κατήγγειλαν είς Λονδίνου 6131061; ιδια τών όπλων τούς ώθησαν επί καταιΒο.λ,ήν έπιιδόματος! 6ι6λιοΘή- Η & ότι BIpInowvvo‘I στ.ρατιώται συιµπεριωέ- τών συ,:µατοπλεγιµάτων, προκαλέσσντες κής είς τούς έκπαιδευτικιούς. rrpo- ιροντο κακώς πρός τούς κρατούμενους τόν τραυιµατιισιµιόν πολλών εξ αύτών. T6 " µέ καί τούς έκτι΄ιπουν ιµέ τούς ύποκοπά- µαρτύριόν των έκράτησεν επί 1:196:0- ΕΤΕΚ! ΠΕΝΤΑΔΥΜΑ … νους τών όπλων των ενώ ΕΚιειντο επί τού Ipuv. Έπίσης 16 έγγραφα αναφέρει… ΔΑΔ. ΑΠΕ.ΑΝΕ του εδάφους. OIi δύο ιδεαµοφύιλακες είναι 6 ("πως σκληρός καί απανΟρωπονς 11,06- —— ερο- Ουίλλιαµ Ού΄ιλικοιµ, 49 ετών καί 6 Ντέ- ζεις των Βρεταννδν στρατιωτών. HTO HPOBATINA! ! "+…" Τό Τούν, 37 é'rév. 013101 όμίιλησαν σή ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Ι9.-Είς τήν Λεµεσόν _ "…… ιµερον πρός τούς αντιπροσώπους τού έπε6.1.ή3η σήμερον άπαγόρευσις τής κυ- ΤΡΙΚΑΛΑ, 19, (ΤΟύ ανταπο- 23€ Τύπου κατά τήν …ι5ιάκειαν΄ σόι-κής συιγ- κιλοΜία,ς"ικαθ΄ όλην "τήν ή鵴φαν καί κριτού ,µας).- Eig τό χωρί"Ν &." κεντρω:εας εις 111v 801M111; των ,Κοινο- νύκτα δι΄υλους τους .'Ε,-λιληνας ιΚυπρι- Βασιλική µία προ6ατίνα ΤΟύ Σ. τητων, οργανωθεισ'ης υπο του Εµιγα- ους ηλιικιιας 12-21 ετων. Το µετρον .. , , , . …. ολι- . - , , , , ." , . . , . . Δελη εγεννησε πενταδυµσ, αλλα παρω δουλευτού «. Μποεκγουαιη, προε όλης"… κατόπιν της απεριγιας η όποια . . , , , ;ξΞΐ δρου τής κινήσεως δια τήν έλευθερίαν έκηρύχθη Εκεί. το: έν Λομωσώ καταστήµ μετα τον τοκετον 'εψΟφησεν' Κυ- ταν αποικιών. ιμστη έκλεισαν σήµερον ένξι οί ιµαΘηταί άρ- -'ιΑµ»φότφοι οί δέσιμοφόλακες…,έ΄π'&ι-. .τ5τν σχολείων απεστάλησαν'είς"τας (ξί- ΕΝΑ: ΜΙΚΡΟΣ δια- ζω :lg τούς δημοσ:ογ;έ…ς αντιγρα- κίαςτων. 0'1 έργέται δεν …-.5ον :: |Π"ΤΓ" ΕΝΤΟΣ ΣΚΑΦΗ! 6v. φα εγγράφων &…5ει……όν…ν 16g =σ- το στρατιωτικά έργα των "Ανν…- " .. , moi ταγγελοιμένας πράξεις. Είς τε. αν…, Είς ", ΑΑ, 19. (Του ανταπο- των, το όποϊα απιεσταληισαν είς τόν OHE && "Με: 110 g) .— Eig Τό χωρίον ….- …ά να χρησιµοποιηθούν κατά τήν συζήτησ;ν Δύο Η; ετής Εύάγγε,λος Kup- "ΙΒ'-1 τού Κυπριακού, αναφέρεται µεταξύ Θ.- τίσΙΘησαν αλαΘών τής προσοχής :λων ότι τήν 24qu ΣειπτΘµ…6ξίου πως; ριφΘείσης . του, ικατέπεσεν έν'Υδς ιρήθηοαν αναταραχαίιµετα-ύ τόν 0 ναντίον Ι18ξ , ., .. κρατουμένων τοΞ΄ στρατοπέδου Κοκκινο- x ΄ ήν o .… | ηρους υδατΟς και έ ; τριιμνιθίας. OIi Βρεταννοί στρατιά… & ρι΄ου “IBM . ! ΓΔ" "|"! ΤΗ! ΤΙΜΗ! Β' ΕΝΕΡΓΕ|Α| ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ "*" "Μ……" ; o — "A- I * 19.- 'Ο ύπουργός τής ΒΘΛ0Υ Δ .Α Τ 0 Π Α Σ Τ Ε , .. τμπδβι΄ου προήδρευσε συσκέψεως && ||, κτηνοτρόφων δια τό ζήτημα τής αύ- ωσις - ξήσεως τής τιµής τού γάλακτος …. ΜΕΤΑΒΑΣΙΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΣ ΑΘΗΝΑΣ και … ………… προιόντων. τόν . 'Η σύσκεψις Θα έπαναληφθή αύ- 32: Τό διοικητικά συµόούλιον τής Ένώσεως θα .έπισκεφΘοιΞν ως…" µετά τής Ένώσεως Γεωργικών Συτε- 16v αντιπρόεδρον "Έ 1Κιυ6Ψνήσ€' ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΝΑ ΚΛΕΒΟΥΝ ως. ταιρισμών Βόλου είς τελευταίο… ως K. ΄Αποστολίδη-ν-, τόν ύπουρ- τ. κΑτΑιτ"ΜΑτΑ τα" :1I εν συινεδρίασίν του έξήτασε τήν γόν Έμπορίου κ. Παπαλ…ηγούραν .- 'ερον δυσχερή κατάστασιν τού H001:— καί τας αρμοδίας ύπηρεσίας τού ΑΘΗΝΑΙ. Ι9Δ-Έν τής Γενικα Σν- Ξτης. ριωτηρίου καί συνεζήτησε 16g έ… μπουργείου προς τούς όπο΄ιους ν0µψΐνδϊσς ΄Επαγγε-λιµατιόχ καί 8…- ; &" νεργείας είς τας αποίας {1111661}.- 96 εκθέσουν τήν δηιμιουργη9είσαν "Ξ"… Ε?λαδΐς α""ΐ'…Ψ ο", Ο π?" ","… λεται να προδή; ή 'Ένωσις, προ- α'.αφορικώς µε 16 έργο(πάσιον ΐΜ"…σ""Ρ "ΤΘ", … αΞ΄µοξ… ξ…" 1 6- , . ' … . . , . . , . οτι αφορα την επιλυσιν των εκικρ=ειμων κειμενου να 6ελτιωΘη η θεσις καταστασιν και θα ζητησι:>…ι την . , . , , . . . κριι- … . . . … - , . αιτήµατα" της τσξΚ.ως των δεν αφινει "…- του ιεργοσπασιου, δια να …κατα- ληψιν ρι|ζικων ιατρών; Ως πλη- …… Με… ά……) τό …εί…µ… ών …… ,τής στη ΄δ'υνα… η λειτουργια το… ροφορουµεΘα, Θ' εκπρόσωποι της τασ1ηιµάτ.ων καί των [Εργαστηρίων τής "Ως γνωστό, είς, το ε'ργοστάσιεν Ξνώσεως &; ζητήσουν συγκεκρι- χώρας… "Η "πο….……η ""Μη Με {111m— προσκο,µίζεται πρός παστερίωσ.. µένος τήν δια τής νομοθετικής ό- κλάδου οι": "γέλιο" τήν μετα.προσιεχή πάν έλαχίστη ποσότης ιάγελαδινού yd- δού ε΄πι60λήν τής ι΄ιποχρεωτικής Τετάρτη" πρός "πριν άποΦάσεως. Κα- λακτος, περί τας 1200 6K. ήμερη- παστεριώσεως τού γάλακτος 8.61 - ' Μα σίως, ενώ δια να συνεχί…] τού: να καταστή δυνατή ή συγκέιτρω- || ΕΚΤΕΛΕΣΗ γΕξΐ- τήν λειτουργίαν του καί να Ξυ- σις είς τό εργοστάσιον 671010111— ΟΔ|ΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ' ' νηθή v61 ιδώση ί.κ…ανοποιητικήν τι- ρου τής παραγομένης ποσότητος — μήν είς τούς αγελαδοτρόο:υς αγελαδικού γάλακτος. ΑΘΗΝΑι|". 19— (Ο, ι…0νργδς {Al πρέπει να επεξεργάζεται ήμερη- ————— ' . Μινσκ"… Εργων Κ- Ραλλης' Σέξ- 11m …… 4 …. περίπου στα… γά- ΣγΝ>Σ.Μοε El: KPOKION 332%? ξΐζα;ξ;ςζή…έ Wax-tog. …' Ε|ΚΤΕΛΕΣΙΝ Μ…; ε,"? .… Ρ μ… … …… . , … , , ς το προγραμμα του η &" … συµδουλιον της Ενώσεως ΚΟ|ΝΩΦΕΛΩΝ ΕΡΓΩΝ τ|ρΞΧ.ςγιτος| τέτοιας… Μεταξύ …'"… α' ?" έλα6εν απόφασιν όπως αναχωρή- EI’Ig τό χωρίον Kpé-KIOV 'ι'δρύΘη περιλαµ6άνΠ… ;, Με… τρ…άλ… ?" σουν τήν Κυριακήν είς 'ΑΘήνας συνεταιρισμός διαχειρίσεως χόρ- — ΄Ιωαιννίνιων, διατεΘέντων 30 έ- 1κΞΞζ 6 πρόεδρος τή-ς Ένώσεως κ. του. τά "έσοδα τού συνεταρισμού κ…9µµνΡίωγ. Τό δειξει" Φίλωνα πως Μπ6ζας καί ο διευθυντής αύτής ε'κ τής ένοικιάσεως της χορτονο- πολι," 3 €ΚφΟµµ…ν……. & οδο; σι…ζ κ… Β. ΄Αγγειλόπουλος δια να προ- μιής Θα διατίθενται δια τήν έ-κτε΄- … αΡ'%Ιςέ;ο ΐΣζ; Τω ,.ΐξμ'" Iowa δούν είς 0x§1IIK6géwpyaiag παρα λεσιν κοινωφελών "έργων είς τό -ηςτρ…άλ… 2μοµ έ……μμυρϊωΐ ης ς, …. τοις αρµοδιοις. Οι εκπροσωποι χωριον. ιίγιµα ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ" IYNEAPION ς "," |Α ΞΕΝΟΔΟΧΩΝ ΥΠΝΌΥ σε: AEN οι EflITPAflH H ΚΥΚΛ0Φ0Ρ _ …. - ΑΘΗΝΑΙ, Ι9.- AI‘ipIIov αρχί- ιιΕΩΝ πετΡΕΛΑιοκιΝιιτΩΝ ΑγτοκιΝιιτΩΝ …. Συνεδρίου ξενοδόχωιν ύπνου µέ Θέ- … µατα: Τουριστική ξενοδοχειακή πο« IV 10" λιιτικ', ένοικιοστ΄ . ν, ΄π λ- Κέν- ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΕΕΝΖΙΝΟΚΙΝΗΤΩΝ μ……"ή στέγη,…ρζζζ,…ζζΐΐή… 1ιΞΜα φυσµα καί Ταμιείον Συνταξιεως, Ε.… Δ." ΑΘΗΝΑ", 19-- Είς "ΤΜ Έ]Φη- ν.ή:,-ων δημοσίας Η ϊδιωτι…κι"ιτ Χ'Ρή' Τό Συνέδριον θα διαρκέση έπί ; "Ο" μερίδα τής Κυ6ερ'νήσεως (τεύχος σεως, καθώς καί .… ψο.ρτηγών αύ- δµήµςρον, έκλήθησα… & νά 110001- 0 την B' ά…). 44) δηµοσιεύεται… 61111900— τιοκινή'των ίδιιωτιιικιής' χρήσεως, &… στο… είς από οί bnoupyoi καί σις τού ύπουργού Σ>υγικοιινωνιών δύο τόπων, συµπεριλαμ6ανοµένων, οί αρχηγοί 113v κομµάτων. ναί Δηµοσίων "'Εργων, && τής 6- καί κατω, 8161 πετρελαιοκιινήτων. ποίος εικάζεται. 8" άπαΥΟΡΕύ"… Τό." Φωτό", "αγορά"… έξω" ΠΑΡΑΤΑΣ|Σ Ε=0ΦΑΗΣΕΩΣ " έφεξής πρήγησις αδειώ- καλος…- σαν…": τα νεα =ι"'.:«ίνητα, το ό- ' | είπε είς Η;€ι:τικα τετού=.σι-.΄ιγ .… της |ξ=:κ::εζσεως "ΤΕ ΟΦΞ|ΛΩΝ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ " ΕΙ!ΠΡΑΞ|Σ ΤΗΣ ΕΝΟΡ|ΑΚΗ! ΕΙΙΌΘΡΑ! ΚΑΘΥΣΤΕΡΕ| AGH'NAI, l9.— Τό ύπουργείο'ν …. Dixon/01111112111 δι΄ έγγ.ράφου του πρός τας Μητροπόλεις τού Κρά- τους παρακαλεί όπως: γίνουν cm- στάσεις είς τά έ…κλησιαστιικα συµ- 6ούλια ταν ναών καί αποστείλουν 16 ταχύτερον. τάς; είς χιειρας των cimrpd§zlg έκ τής ένο.ριαικής είσ- φόρας είς 16 δηµόσια ταµιεια κα- θεός καί πίνακα .… καθυστερούν- των τήν καταδολήν τής εισφοράς. Βάσει τού τελευταίου νόμου περί αποδοχών τού έφηµεριακού κλήρ:υ, τήν έιοριακήι είσφοραν 6110131165:— vow να sic-11001110121: τού λοιπού το ταµεία τού δηµοσίου, ως δημόσ:οι έσοδον. Η είσπρσξις όµως καθυ- στερεί λόγω τα] ότι 16 έκκλησια- στικα συμ6ούλια «:… ναών δέν &… πέστ-ειιλαν τα ανωτέρω στοιχεία είς το δηµόσια ταµεία. AI ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ! ΔΙΑ ΤΑΣ ΥΠΕΡΩΡ|Α! ΑιΘΗ'Ν.ΑιΙ1, Ι9.-4Π'ρός όλα 16 ύπουρ- γείου από…… Εγγραφον τού όποιω- Γγαι? τών Οίκονοµικών, είς 16 61toiov &- ναφέρεταιι ότι είς παλλάς ύπηροσίας Ina- ταΕαλιλεταν είς τούς δηµοσίους {1110171- λήλ-ους 1'1 κατ' αποκοπή… ύπερωριακή &. ποζηιµίωσις, χωρίς όµως ούτω. να προσ- φέρουν ύπ:ρωριακήν έργασίαν 40 ωρών μηνιαίως, ή όποι΄α καί πρέπει v6 πρα- .γιµατοποιήται «στα τας απογευιµατινάς ώρας καί "όχι έν συνεχεία τής ποιου-Ώς ιέριγσσίας, άλλως θα ανακΙλιηθή ή διστα- .γή περί χαρηγήισεως τής αποζιηιµιώσεως δι' ύπ:ρωιοιακήν εργασία… .… …κι…" ΛΕΙΨΥΔΡ|Α! Με τα! ΑΘΗΝΑ: ΑΘΗΝΑΙ. Τ9.-Πιλιηιροφορούιµοθα ότι τας τελευταίος ήιµέι…οας επ…… αλλε- πάλλιηιλοι ιουνεννοήσεις των αρµοδίων υπηρεσιών καί τής "Εταιρίας ιΥδάτων 1816 τήν αντιιµ:τώπιοιν τής δημιουργου- ιµένη.ς καταστάσεως 6K τής συνεχιζόµε- νης ικαθηιµερινώς ιµιειωσ:ως τής ποσότη- τας τα."ι ύδατος τής λίµνης τού Μαρα- Μπος OI'I ova-Ixtqaeév1eg, έν όψει τής ανοί- ιξεως καί τού Θέρους, μελετούν τό έν- δεχόµενα τής έπι6ολής µέτρων είς τήν κατανάλωσιν τού ύδατος, εφ» όσον θά συνεχιαθή ή ανοιµ6ρία. ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ Η ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΦΡΟΥΤΕΜΠΌΡΩΝ ΣιιινεχίσιΘη καί «θες ή απεργία τζιν ιφ.ρουτε;µιπόρ.ων, ή Ιότι'οία % λήξη σήµε- Ipov τήν έσ.πέοαν. Ει΄ις τήν αγορά τής "ο… ιµας έσηιµ:ιώιθιηι ιµιικρα "ελλειψη φρούτων τών ψυγείων καί άλλων σε… ιµ'εταψειροιμένων ΄οκ διαφόρων περιοχών. ιΚατα τηιλεγζ>άφιηιµα, εξ άλλου, ές ’A— θηνών, 1‘1 απεργία ουν:χίσθη καί χθές ύκεί με πλήρη έ.πιτυχίαν. Αύριι:ν απεργούν είς Κέρκυραν οί έλαιέμπεοοι, ζητούντεις- κατάρ- γησιν τού Φόρου 3% καί διαμαρτυ- ρόµενοι δια τήν εύνε΄ι΄κήν μεταχεί- ρισιιν των συνεταιρισμών ύπό τής ATE. Έπίσης είς τήν Μυτιλήνη.ν &: κλείσουν έπιί διήμιερον τα κατα- στήµατα των οί έλαιέµποροι δια τόν αύτόν σωστών. Ούτοι ζητούν έ- πίσης όπως ή είσαγωγή απορε- λαίοιυ γίνεται τοίς μετ-.ρητιοιςι καί µέ τρίμηνον προθεσμία… Η ΕΚΔθ!Ι! ΕΝΤΌΚΩΝ θΜΘΛ0ΠΩΝ ΑΘΗΝΑΙ, 19. —— Σήµεροιν 6 5101— κητής τής… Τραπέζης τής Ελλάδος θα αναπτύξη είς συγκέντιρωσιν έν τω έπιµιελητηιρίω το νοµοσχέδια…" περί έκιδόσεως έντόκων όµολογιών 16116 διοµηχανικών é‘rr1x21.p1'10:uv Δι αύτού επ: τρέπεται είς έπαυ- ι .ι.... I υμυµυιυ ιιµις …γι|μ…ιµ έλα6εν ό K. Πρωθυπουργός καί είς τόν οίκον του. 'Κυ6ερνητικοί κύκλοι, σχολιά- ζοντες τήν σηµερινήν… επέτειοι/, παρατηρούν ότι ή παρούσα κυ- όέρνησις, κατά τό διαρρε Οσον χρονικών διάστημα από τής άνο- δου της εις τήν Αρκάν. μέχρι σή- µερον, κατέστησεν Given-111v τήν παρουσίαν της είς όλα-ς 16g έκ- ιδηλώσεις τής ζωής Ούτως, είς 161/ τομέα τής εξωτερικής πολιτικής επέτυχε να προωθήση τό κυπρια- κόν έν μέσα ζωηρό… αντιδράσε- ων καί πλήθους διεθνών προστρι- 6ών καί. να τό προόάλη διεθνώς είς τοιοιύτον σημείου, ώστε καί ή 'Αγγλία, µε όλα τα µέσα τα 6- ποΤα διαθέτει ώς µεγαλη Δύνα- ιμ…ις καί μέ τήν έμπειρον καί ώρ- ιςιιςνµµ µιαν… να ιέκτελούνται είς όλόκ'ληρον τήν Έλλάδα. Εικατοντάδες εκατομ- μυρίων, ώς ιάττοδειικνύουν οί 11:111— σηµοι αριθµοί, διετέθησαν δια τήν όδοποι΄ί'αν, δια λιμενικά έρ- γα, 816 τήν ιάρδειυσιν χιλιάδων στρεµμάτων, δια τήν κατασκευήν γεφυρών, δια τήν πλαισίωσιν τής Παιδείας καί διά νοσοκοµεία. Οιί αύτοί …κυ6ερνητι-κοί κύκλοι ύποστηρίζουν επίσης, ότι αξιό- λογα επιτεύγματα τής «υ65ρνή'- σεως ύπήρξσν ή έξυγίανσις τής Οίκονομίας, ή σταθερότης των τι- µών καί πρό παντός ή πλήρης ί- σοσκιέλ.ισις τού προύπ'ολογισμιού καί ή έξασφάιλισις των αναγκαί- ων πιστώσεων δια τήν χρηµατο- δότησιν τού προγράμματος των επενδύσεων. "…." ,..ι.,….- πµ,-ι ΑΘΗΝΑΙ, 19— Κατα τήν Id- ποψινήν συνεδρίασιν τής Βουλής 6 δουλε-υτής 'K. Θεοχαρίδης, ικα- θως καί οί δουλευταί Κοθρής, Μι- χαηλίδης καί Λυμπερ΄ιιδης, απε- στήριξαν (Μπορώ των συνταξι- ούχων Καπνού Μαγνησίας δια τήν συµίπλήρωσ…ιν τής ασφαλιστικής νοµοθεσίας τού ΙΚΑ καί τήν &- πσκατάστασιν των αδικηθέντων. ‘O‘I υπουργός Έργασίας απαν- των είπεν ότι τα θέµατα αύτα Θα λυθούν δια καταρτιζοµέν0υ νομο- σχεδίου, Πολλοί δουλευταί ύπεστήρ:ξαν αναφοραν «:… αµαξηλατών δια τήν -λήψιν μέτρων πρός «Μ…-ώ- πισιν τής κρίσεως τήν οποίο… δι- έρχονται. ‘O υπουργός Έργασίας είπεν, ότι εύρίσκεται είς σχετιικήν συνεν- νόησιν µε τόν ύπουργόν Σίκα…» νωνιών 816 16 Θέµα τούτο. Είς αλλη… έρώτιησιν ως πρός τήν συγχώνευσιν των επικουρι- -κών καί κλαδικών ταµείων ό K. ύ- πουργός είπεν, ότι όσα ταμεία αδυνατούν να δώσουν τό κατώτε- ρον όριον συντάξεως % συγχωνεύ ωνται. Περαιτέρω 6 κ, Μπουρνι&ς εί- πεν, ότι ήχιθη είς τήν απόφασιν να τροποποιήση τόν νόμον 3239, 6 όπιοίος αποτελεί τροχοπέδην δια τήν αύξησιν των μισθών καί ήµε- ρομισ"3ίων. ,Απαπών είς ε΄ρώτησ.ν τού &… Μποξ… Σαράφη 8:6 Tau; ήσ;α.λ.- σμένο…ς Ελασσόνος είπεν, ότι c µικρός αρι8µός αυτό… 8611811443!- ολογεί 16v διορισµόν καί τρίτου ίατρο-ύ. 'Ο δουλειπής Βόλου κ. Πα- Η ΗΘΕΣΙΗΗ ΣΤΗΕΙΙΡΙΙΙΣΙΣ ΤΗΣ ΒΟΤΙΙΗΣ ΜΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΙΙΙ" ΤΟ ΤΗΤΗΙΙΙΙ ΤΗΣ ΕΠΕΗΤΙΙΣΕΩΣ ΤΩΝ ΙΙ0ΙΗΩΗΙΙΤΙΙΗ ΙΙΣΦΙΙΙΙΙΣΕΩΗ Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΣ ΤΟΥ ΑΝΐ€ΡΓΑΤ|ΚΟΥ ΝΟΜΟΥ 3239 τσαντας καί αλλοι έζήτησαν ό- πως περιληφθ'ούν είς τήν ασφάλι- σιν όλοι ιοί πτωχοί 6ιοπαλαισταί, oi οποία δεν έχουν έργοδότας, όπως είναι oi έφημεριιδ-οπώλαι κλπ. Έπίσ'ης πρέπει να προστα- τευθούν οί έχοντες είς τα 61671161— ριά των ένσηµα 2.500—3.000 καί δεν Έχουν δικαίωμα συνταξιο- δοτήσεως καί ίατροφαρµακευτικής περ ιθά:λψεως . ‘OI ύπουργ-ός Έργασίας παρε- δέχΙΘη ότι έπι6άλλεται ή ασφάλι- σις των ιμιικροόιιοπαλαιστών καί ότι παρά 16g δυσχερείας % κα- τα6λ-ηθή προσπάθεια ιδια τήν έξ- εύρεσιν ίκανοποιητικής λύσεως. Έν συνεχεία 6 κ'. [Παπανδρέου έζήτησε να προταχιθή ή επερώτη- σις .… τήν παροχή… μεγάλου δα- νείου είς τήν "εταιρίαν «Μέλισσα», ιδιοκτήτης τής οποίας φέρεται ως φιλικά πρόσωπον τού κ. Πρω- θυπο.υργού. ΗΟ ύπουργός IK. Τσάτσος είπεν, 6άσει τής σειρας προτεραιό- τητος πρέπει να συζήτηθ'ή ή έπε- ρώτησι-ς περί μέτρων είρηνεύσεως. 'ΕπαιοολουΘεΤ µακρά διαλογική συζήτησις των ικ.ικ. Παπανδρέου, Τσάτσου, ,Αλαμανή, 'Η-λιού, Κα- νελλοπούλου Τσαλδάρη καί τελι- κώς ή συζήτησις δια τήν εταιρί- αν Μέλισσω ώρΐσθη δια τήν Παρασκευήν… ίΟµ:λσζν 8:6 μακρά", τέλος, δια τό ζήτημα «:»… πολεμοπαθ&ν καί Θομ63πλήκτων οί δουλε 'ταί Π:στολάκης, Σπαής, Κανελλό- πουλος, Λύχνος, Εύαγγέλου και= άλλοι καί |λύεται ή συνεδρίασις 81’ ούρων. (ΣΥΝΕΧΕΙΑ έ… τής Της σελίδος) αρωγαί. Μετα τόν κ. Δήµαρχον ώμο.]… 6 K. Νάσος, 6 όποϊος είπεν, ότι ύ- πόιρχειι διάχιυτος ή γνώµη, ότι 6 Βόλος ηύνοήΘη, τούτο, όµως, δεν είναι ακρι6ές, διότιι έ… ":... ανεγερ- ο…… οίκψών µόνον 11000016v 20% έχουν αποπερατωθή, αί δέ 6116ho1- 1101 είναι ήµιτελ'είς. 'Η Κυ6έιρνη- σις, προσέθεσε, δέν 1111110:sz v6 μας έξοφλήσι…1 µέ 400 έκατσµιµύρια, καθ' ήν στιγµήν αί ζηµίαι 6111:0— δαίνο-ιΜ τό "& δισεκατομ'µύριον καί me’ ήν στιγµήν χάριν τού Βό- λου έφορολογήθη αγρίως 6 'Ελλη- νικός λαός. KO κ. Μπαλλής είπεν, ότι τα δάνεια είναι ανεπαρκή καί πρέπει να αυξηθούν, οφείλει δε να σνα- χισ6ή μέχρις όλοκληµ3σεως ή ά- νοικοδόµησις. κ. Πετρόχειλος προτείνει να συνδυασθή ή ένέργεια τού Δήµου μέ τα έργοστάσια καί το αλλα θέ- µατα, άλλ-' ή πρότασις αύτή άν- τιικρούεται| ύπό τού κ. ΄Αλεξίου, φρονούντος, ότι 6 Δήµος πρέπει να ήγηιθή τιήν φορώ/ι αύτήνι τής ικιιι νήσεως &… τήν όλοκλήρωσιινι τής ανοικοδομήσεως. ΄Οιµιλούν .έπί τού θέματος οί κ.κ. Καράμπελας, Στέφας, Σακ… κής, "Αδαμόπουλος, Μωραϊτοπού- λου, Πρωτόγειρος καί 6 πρόεδρος κ. Στουρνάρας καί τελικώς λαμ6ά- νεται απόφασης, δυνάµει τήι'ς ό- ποίος να μετα6ή είς Αθήνας έπι- τ.ροπή έν! τού Δημάρχου ικ. Κλα- ψοπ-ού…λου, τού προέδρου τού Δη- μοτικού Συ'µι6ουλίουι κ. Στουρνα- ρα καί τού έκ τών συµ6ούλων τής μειοψηιφίας κ. Ζήση, δια να κατα- 6άλη ως δεούσας έπί' τού θέµα- τος ένεργείας πλησίον τής Ku- 6ερνήσε-ως. Α=Ι ΛΑι'|'ΚΑΙ AFOIPAI T6 Δημοτικών Συμ6ούλιον απε- φασιισε τέλος τήν ΄ι΄δρυσιν καί λει- τουργών λαϊκών αγορών έικάστην Τ;ρίτη;ν, Τετάρτην καί ιΠέμπτην έκ περιτροπής" ιε΄ιςι τούς χώρους οι) τα… πεζοδροµίων τού έργοστασίου Μιεφσούτ, 6) .… πεζοιδρομίων τής 68ού )Αναλήψεως παρα τόν ναόν καί γ) είςι τόν χώρον τού 'Οξυγό- νου, ως καί τήν ΄τέλεσιν αγορας κατά Σά66ατιον είς τήν συνοικίαν Παλαιών. Κατα τήν έναρξιιν τ.ήςι συζητή- σεως τού έν λόγω Θέματος διαγνώ- Η ΧθΕΣΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σθη 16 11p01K11IK6v τής έν τών 811- 110111de11 συµιδούλων Νλεξίου, Εύαγ- γιελοπούλου καί Σακκή έπιιτιροπής, ή όποία π.ροέτοινεν ως χώρους δια τήν τέλεσινι τών λαϊκών αγορών τήν όπισθεν τού έργοιστασίου Μ.εφσούτ πλατείαν, το έξάµετρα πεζοδρόμια τής 6800 Αναλήψεως καί τόν χω- ρονι των πεζοδροµίων τής. πλα- τείας |Μακιρυνίτσης. Επίσης… προς τεινε τήν διατήρησιιν Kat-1111M ένί- σχυσιν τής αγορας τών Παλαιών. Κατα τήν έπακολουΘήσα…σαν συ- ζήτηση… 6 K. Δήµαρχος προέτεινε v6 γίνωνται λα'ι'ικαίι αγοραί μόνον είς τήν Ανάληψιιν καί είς 16v χω- ρον έπί τής 2ας Νοεµβρίου παρα τό έργοστάσιον Σταματοπούλου 'Ο K. Χασάπης .ττροέτειιν-ε να γίνεται αγορα δίς τής έΒδομάδος, ήτοι έκάστην Τετάρτην καί Με- 601011 είς… Παλαιά. 'Ο κ. Στέφας ύπεστήριιξεν, ότι λαϊκή αγορα πρέπει να γίνη καί είς τήν πλατεία-ν έκείθεν τού έργο- στασίου Μιεφσούτ διά την έξ-υπη- ρέτησιιν τιών κατοίκων τριών συνοι- κισµών καί τα… παραγωγών των πέριξ χωρίων. 'Ο IK. Μακρής ύποδεικνύει αντί τής πλατείας τόν χώρον .… πεζό… δρομιί αν α.ύτή|ς. 'Ο κ. Νλεξίου ιανιατττύσσειι τούς λόγους, δια τούς όποίουςι ή έπι- τροπ.ή κατέληξα είς τούς ύποδει- χθέντας παρ, αύτήςι χώρους. 'Ο K. Φαιφίτης προτείνει όπως λαϊκού αγοιραί ιγί'νωνται καί εΙς τόν "Αγιον Κωνσταντίνο… όπου ύ- πάιρχει κατάλληλος χώρος, διά. να δοθή κίνηισιςι καί είς 16 σηιµείον αύτό τής. πόλεως. ‘0 K. ΜπαλλήΙς, διαφωνών πρός τας προτάσεις] τής έπιτιροπής ύ- ποστηρίζει τήν, έ… περιτροπής τέ- λεσιιν λαικ6ν άγοιρων καί προτεί- νει όπως ή έκιλογή. των καταλληλο- τέρων χώρων γίνη έν συινειννιοήσει με τα οίκιεϊα αστυνοµικά τµήµατα. ‘QpiWnaav ακολούθως, έκΘέσαν- τες τας απόψεις των έν σχέσει µε τήν όργάνωσιν τών αγορών, έξυ- πηιρέτησιν των παραγωγών, στάθ- 110110111 των ζώων ":, παραγωγών κιλπ. οί κι.ικ. Πετρόχειλος καί Πρω- τόγειρος, Καραµπελαςι καί Μπου- κοιι6άλας. … Τελικώς έλήφθη. ή έν ά…… &- ναΦεροµένιη απόφασ.ις καί 6111:430- σίσθηι ή διεύρυνοις' τής έπιτρο- τής ιδια ":… K.IK. Μπουκου6αλα καί Μακρή. ΤΟ ΖΗΤΗΜΗ ΤΟΥ ΕΗΟΙΙΙΙΟΙΞΤΙΙΣΙ0Τ an ΙΙΙΙΡΙΙΤΙΙΘΗ ΤΟ ΙΣΠ… ΕΙΙΙ ΕΠ ΤΡΙΜΗΝΟ IO 1.: πω…": u- ιψνι ς! Κόµµατα… διασκε- πφιιπατεί …οαί ό,τι πός στο τό ότι δεν ς, όπως & "καθηγητής, ιο:Βόνει, δεν κατανα- οαιά Μία, δεν γη- ;, δεν πεθαίνει… {I}! I έργο είναι… µεγάλο… η! Δέν φαντάζει, &… Μαιν είς τήν κίνησιν ανισιµού, είναι… αθόρυ- 5έ-ν απολογιίζεται. :Kai ιι στο περιθώριο. 'Αλ- ν πρέπει νά ξεχωίζη & παιδιά του σέ καλά "& …ιδιά. ΄Εξ ίσου I πρός όλα καί νά µοι- λιλά &… τον πάλιν γιατί είναι µέλη δικά πόδες του. Kai πρέπει ιιά Κια, σου."; στή θέ- α σπάθη. καί παρίσα- πρέπι:ι τήν εργασία, τούς άλλους συναδέλ- , ιγ.ιατί στάθηκαν καί ιός καί &… τής οίκο- τιό τυχοροί … mag Δέν τούς φΘονούμε, . τής ζωής είναι… τερά- ραπονώιµ;Θα γιατί δέν [πείς &… ιµιόρου ςτής 1Io : ιςτ:ιΑλάχιστον µέ αύ- ως καί γιατί ε΄ι΄ιµεΒά ή- τής …ηλ…ής Μπαρ- Ιδιιιοή µας πνευματική 11111111 11 .-.,... ……… ΠαραπονσύιµοΘα γιατί ή πόδια µεγάλη μάννα µας, ή Πολιτεία, δόν (Ni-111nm ότι καί ήιµείς διαθέτουµ: δύναµιν, τήν όποι'αν οι: θέλουµε νά χρησιµοποιή- πιούµε, γιατί είµεθα οί πνευµατικά λει- τουργοί αυτής Ναί ως :"… τούτου θόλου- µε νά ίστάµεθα ύπ:ράνω τόν όναξιο- πρεπειων, διότι τό πνεύµα πάντοτε σταται …… τής ύλης καί τήν κυ6ερ νά ανέκαθεν καί τήν ύποτάσσει. Είναι καιρός πλέον ή Πολιτεία νά σικεφΘή ρα: ω……… καί νά &… τήν ένταξ- πουσσ Ιλύσ'ιν οι" ςτό ποιλυιθρι΄Λλιητον αυτό Εκπαιδευτικό Θύµα, πού ιλέγεται Μέση Παιδεία. "Εως πότε Θά απορρίπτεται στιν:χδς καί κατά κανόνα µέ …ηΘι- στη. διάθεση κάθε αίτηση έπιαύ.σεως τού διαπαιδωτιικσύ ιμας προ&λήματος; Τέλος τους 1161: 06 ει…ίζωνται oi λειτουργοί της; Πρός Θ!εού1 Δέν Μαν άλλα «µέσα κατανοήαεως, πιό πολιτιαιενα καί πιό ισυνετά &… τήν απεργία; Είναι άνόγκιη. νά όποεπώµο΄Θα ήιµεϊς οί πνευ- ιµατιιωί ήγέται τής νεότητας, οί επι- στήμονες, οί mam/111d ":… παιδιων τού ιλαού ώς άπν:ιιλάς καί νά καταφεύ- γωµεν είς απεργίας; Είναι πρέπον νά έξι.>Θούιµιιθα είς άπογνωσιµε΄νους άπεργια ακούς αγωνας γιά νά πετύχουν-ε κάθε φορά τό Gimp vac, γιά νά µας …- ψωµί.… ή Πολιτεία τίς αναμφισ5ήη- τος Επιστηµονικές Ina: ανάγκες καί νά ιμάς ιµΕΜχ:ιριισΘή κι' όµς"τς ιµέ τήν ίδια «κατανόηση, …. καί τούς άλλους,- ΑΥιΡ.10'Νι: 'Η συνέχεια. ΕΣ ΠΜΣ…" UFO! TOY ΚΑΘΗΓΗΤ0Υ κ. Κ- ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Ii κρατικού …ού'πολο- κάθεται γιά τή Μέση I.v έπιτΜει τήν ού- ιιών θέσεων τόν καθη- ρνηισις τ&ν πτυχιούχων διορισµό. Το χαµηλά momma“ δέν προ- …κι. Oi πτυχιούχοι cm: mi τριπλάσια, &) διόται, από τόν µισθό πού θά έπαιρναν άν ι… Δηµοσία όκΜίδωση. "ες Με αι'…'ις τί- πηΜµιένη µείωσις τού ιο,οένων καθηγητδν καί ξηισις τού αριθµού των ο…" συνεχιισθι"…ι ό ουθ ύ σύντοµα τά Γυιµνάισιά ήσουν από καθηιγητρίας. το, πρέπει νά προκαλέ- τύν άροδίων. "Αναοζοω τά 4 τελευταία χρόνια Φιλοσοφική Σχολή όποίους 668 ήταν θή- ι΄ι,ορ=νος, στό τµήµα 113v υ… 23 &». 96 θή- πιο…" σπουδων 4 app :mIa'rIuib στοιχείο τού λογίου … man-.ynnBv ιµι:νο πού …ψήθηκε ', προαγωγή καθηγητών 3 Γυµνασιόοχου. Στούς ος οί ιµισοί δέν αποδέ- >οσγωγή mi …' τούς πού δηµοσιεύτηκε στήν ; ιΚυ6ορνήσ:ως ή προσ- ιµισοί ζητούν άπω… I. Τούτο σέ ού53να άλλο ιι.κδ κλάδο ……ηµήΘη- ιετσιόή στή 06… τον ό 5ταν είναι ύποχ…µένος ι ένοί.κιι: 16 µισό του µι έ 16 άλλο μισό τα": ,μι- ταποΚιριΘή στις αξιώσεις : τής κοινωνίας πού Θέ- δεντικό όξιοπρυπή, κοι- min-10 καί συνεπή στίς …; τιικός ύ.όγω τού lineup προσέρχεται καί κρίνεται οιί άσπρότφα αν τήν κοινωνία παρά οί άλλοι δημόσιοι ι'…άλ Νηλ…- "Οιμως στ΄/ώς άµεί6εται όλη-γώ- τερο σέ σύγ.ιψιισιι πρός τούς άλλους συναδέλφους του δημοσίους ΜΜΜ- λουις. Παραθέτω ωισθοΙλογιικά στοιχεία από τρείς µόνο κλάδους: ιΓΜµ. Δ΄ Δ)κ.ός Βασ. µισθός 1.485 την. 1.705. , Ξίση:γητής: Δ)κός θα… µισθός 1. 705, τεχν. 225'5, εΙρηνσδίκ.ης 2.365. Τιμηµατάρχιης IA': Δ)ικός Βασ. μι- σθός 2.255, τ:χν. 2΄970, πρωτο3ιικης 3.520. -Ούσιαστικιή διαφορά δασικού μισθού καθηγητών ως πρός τούς άλλους (…αλ- ιλήλουις δέν «quart-119511111. ".Η. διαφορά πού …για ιµεγψθύνεται από τά πάσης φύσεως έπι'ιΞιό…ι…υ… πού Νιµ-ΜΜΜ oi αλλοι ΄΄πλήν ":… καθηγητ6ν. Oi τοχνιιιωιί όλάµ6αναν ως τώρα ε΄- πίδομα 1.000 περίπου δραχµών καί ά…", :… καί πές… 2 — 4.000. 01 iAlOlIKrn‘l’llKoi Μ:ι6άνουν επίδοµα περίπου 50.0 δρχ. ιΟί Δικαπικοί κλοιμ6άνουν επίδοµα δι 6λιοθήκης 40% όπ'ι τοί- ιµισθού των, δηλ. 1.000 —- 1.000 µηνιαίως. Χωρίς άµοιόαλία πολλοί θά έκπλήσ- σωνταιι ιµπροστά στήν άδιόισει!στο έπι- στήµη. των αριθµόν, …' αύτή rival ή αλήθεια. Γι' out???) σας έκαλόοαµε σήμερα στή συνόλευσί Luca: γιά νά συντονίσουμτ. τίς ένέργειιές mag. 'H Μέση 'Εκπσίδιευι.σις δέν είναι. θέμα πού αφορά µόνο τούς ικαθηιγητάς, (Με: κυρίως σάς, όποιο- δή'ποτε κι' &: κατέχετε θέσι στήν πολι- τεία καί τήν κοινωνία, πού ε1.-σΘ: γο- νείς καί φιλοδοξία νά δήτε τά παι- διά σας άρτια ιµοΜµένα πνευµατικέ- καί ψυχικά. νά σας διαβάζω"… ι-; νά διακρίνωνται σ' όλους τους του; 'ι.ς τής κοινωνικής διαόιώσεως. ΄Επιι6άιλιλεται κύριοι, σείς µέ τάς παραστάσεις καί τά ψηφίαµατά σας νά αξιώσετε &… τήν πολιτεία τήν στορ γή καί 16 Ενδιαφέρον για τή Μέση Πα:- δύο… 'Η "Evasion: σας ωρακπλ:ί, ως πρό- το δήµο: "… ενεργειών σας, νά ύπο- γράψετε σχετικό ψήφισµα διαμαρτυρίας πρός τήν ιΚυ6-έ…ονησιι. 1111…" :τα. '-O δρόμος Ζαγο- υτού Εγινε χωρωόδρο- : προοδεύσει ό τόπος; ωψθεϊ ή παρων"; >σελκνσουν κόσµο για ni παραθερισμό; I (111110“: Kai να έπι- ιορά δάνειον mi από "Ιδρυμα ακόµη γιά νά ιδιωτικά της Εργα καί ι-'σει τήν πλούσια γή δέν Επιτρέπεται ν' ά- =γορά στό σκοτάδι, 8- 3ο κοντινή απόστασι ή έγκστάστασιςι, c116 εύω νά έπανληθ'ιεύσονν ινίζονται γελώντας ο'ι ού φροντίζουν ά…": τώ- ροµηθευΘούν …λάµιπες… ικιαί γειά κακοί… Πι… ή ΔΕΗι θα δώσει φως καί Ιδίως στή 6000M- ρα καί ιστά άλλοι Πιη- (ωµά. οτε 16 φως ακόμη, το ζονται καί τήν κίνη- you oi διοτιεχινίες, τού πράγματα µπορούν νά ύν όταν ύπάρ.χει ή ο άπ΄ όλα ή Ζαγορά νι τόν Τουρισµό. "Ενα Ενα καλό καί ωραίο… Πολυμέρειιο, πρέπει ν΄ {you 16 άχρηστο Πο- c Τήνου. οί κοινότητες τού Πη- 100v όλα τά ζητήµατα ό καλό τού τόπου. '|- ι1χοµαι οί Ζαγοεριανιοί 9ήσουν μέ κάθε τρόπο "τα ν΄ απαλλαγούν &- Ιεοιμηινίες... πάσης φύ- ύ καταστρέψανε αισιο- v τόπο. Νά προσέξουν moi στό ζήτημα αύτό κτίσουν όλοι μαζί να IV τον εύλοιγηµένο τό- -ς χάρισε ή µοίρα γιά ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΙΣ THN BDYAHN TOY - HATZANTA MA ΤΟΠΙΚΑ ΖΗΤΗΜΔΤΑ 'Ο 6…λ:υτής κι. Πατσιαντάς κατέ- emu είς τήν 'Βουιλήν όρωτήσειις διά το κάτωθι ζητήματα: 1) Διατί Εφ' όσον ιµέ από…" τού ύπουργείου Παιδείας απαλλάσσονται τών τελ6ν έγγραφά οί σπουδαστσί τής ανωτάτης σχολής οίκονοµιιών καί ι…ριικ&ν όπιστηιμδν oi καταγόμενοι &… 1Iv σεισµοπιλήκτων περιοχων ΄|ο- νίων νήσων Θεσσαλίας καί Θήρας δεν απαλλάσσονται τούτου καί οί σπουδα- σταί τού Πολυτεχνείου, τής Παντείου καί τής 1Ανωτάτης Γεωπονικής καί ποίο: |μέτρο: πρόκειται νά λάθη ούτως ωστε νά ιµή έξαι,αεθούν τού δικαιοτότω ούτω"; πύεργ:τήιματος καί oi ανασφά- ξ- ιµπν… σπουδαστα'ι το"… άναψερθεισ&ν σχολών; 2) Παρ' ότι… Mame“ Ev Ετος καί πλέον …' όταν. κατεσικ-;υάσΘη τό «Κα… ραγιαιιί» τού Δηµοτικού σχώείου 'Α- γίων '.Α.ναργύ…οων («Καπαιυλιί» Βόλου δέν Eli-fiery ακόµη ": σιηµπλιηιρωµατική πίστωοις διά νά π:ρατωθή καί χρησι- µοποιηΘή τό διδακτήριο… ΄ιΕξ china τής καθυστερήσεως ού- τής Θα τά παιδιά τής συνοικίας πιε- ρίπου 4'50 ίιπο;μούνται νά πηγαίνουν είς τό σχολείο τής συνοιιιιιίας Κουφό- 6αινο. Παρακαλείται ό άξιότιιµος Επί τής 'Εθνικής Παιδείας ύπουργός νά µάς τηλιηιροφοµήση πές σκέπτεται νά &ντι.µετωπίση τήν σο6α…τάν κατάστασιν τού «διδακτηρίου 16 όποίον είναι 16 μό ναν :.1ς ιμίαν συνοικιών 4 χιλιάδων κα- τοίκων καί νά θέση τέρµα είς τήν τα- λαιπωρίαν των µικρόν αισθητό" αλλά καί «:… γονέων των. 'Εξ άλλου οί ατµόιΞιοι ύ.πουργοί ά- παντωντες είς σχετικάς όρωτήπις 5ου [Mu-16v ανακοίνωσαν είς τήν Βουλήν πιά ξξ6(: 1) Διά τήν όνοικοδό.µησιν τού δι- δακτηρίου τού Δηµοτικού Σχολείου Δι- "πηνίου Βόλου, & κατα6.ΒηιΘή προσπά- θεια, &… νά όνισ:,νΘή ή σχολική αύ- τού ΄Εφο…οεία in των πιστώσεων τού τρέχοντος οίκον. [τους. 2) 'Ξπαγγελατικήν σε…" όΞ-γώ αλοι:ιι΄…των δίνετε-. πώ- …ή- σας. Οί κάτοικοι ΈλειιθεροχωρΞ- ου &… εύρίσκουν λόγους να σάς εύχαριστήσουν, τόσον ύμάς, όσον καί τούς δι-καιοτάτους κ.κ. Μανω- λόπουλον, δικαστήν καί Τυρογιάν νηιν καί Πανέτσον, µέλη τής όρμο δίας επιτροπής, ο'ι΄τινες διά των συνεχών έκισικέψεών των είς το κτή µα καί άπό τάς ανακρίσεις ειδου- νειδήτων μαρτύρων κατέληξαν είς τήν δικαιοτάτην …τόφασιν άποικοι ταστιάσεώς µας καί έπεσα ή μού ρη καί κολασ:μένη εκείνη ΜτΙ άρίΘ. 26)56 απόφασις. >>΄Ηδη οί εχθροί µας καταφεύ- γουν είς 16 συµ60ύλιον Έπ:κρα- τείας, άλλο ήµείς "έχουµε μέ 16 μέρος µας 16 δίκαιον, σε: έ……- λεσθώμειν τήν "δικαιοσύνην των ά- νωτάτων δικαστών καί θά κρίνουν ασφαλώς το δίκαιον, (428) ’Ev 'Ελευθεροχωρίω τή 7)2)57 'Ο πρόεδρος Σ.Α.Α.'Κ. Έλευθεροχωρίου ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΑΜ!ΠΑιΚΑΣ Η ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΚ0ΠΩΝ TOY B‘AEITINOY ΒιΕΛΈΣΤ||ΝΟ|Νι, 19.- Τήν ωλ- θούσαν ιΚυιριακήν καί µετά τήν Θεία λειτουργία… !! προσωπική δµάς Βε- λεστίνου- ιµέ (επικεφαλής τόν Μον Προσκόπων δηιμοδι>δάσικαλον κ. Χρήστο… Βσ6ύλιην καί έν …φγααία μετά τού νέου διευθυντού 102I 6‘Eiw Δηµοτικού Σχολείου Επλιεστίνοιι κ. Στεργίου Ήσ- σίκα, έπί κεφαλής τόν ψεγάλων τάξε- ων τού ανωτέρω σχολείου προέβησαν είς δενδροφύπυσιν 6040‘ δεν&ριιλλίων κο- .λωπιστιικ6ν, το όποία έτηΡαµιη!Θεύθη δ αυτή… ξοο…οος "κατά τού Δασαρχείου Λαρίσης. Τούτο όφυτώθµισαν είς τούς άνοιγέντας Maw; πρό 210ηιµώου ύπό ":… προσώπων είς τόν λόφον τής προ- τομής τού |Ρήγα καί είς τόν χε… πέ- ριξ τού Σταδίου Βελεστίνο… ιΣνµ6ολιιώς & Μτ:ύΒηισαν καί 10 κυπάρισ.σοι είς τόν Με… τής άσος Evan όγεννήθη & πρωταµωτύς τής "Ειλ- ληνικής 'Επαναστάσοως Ρήγας, είς µνήμην ":… ύπ.όρ τής '.Ειλπιθ:ιρίας άτε- λεσθι΄ντων I‘m?) το… "Άγγλων "Ελλήνων πατριωτων Καραολή καί Δημητρίου. Θά πρέπει νά συγχαρή κανείς τόν "ΕΜ… Προσκόπων …. Χρήστον 8066- 'λην ώς καί τόν Διω&ιντήν τού Δηµοτι- κού σχολείου κ. Στέργιο… ιΝασίικαν διά τήν πρωτοβουλία "και": awn—160mm είς &ν5ροφυτεύσΕις άσικεπδν Μόνον καί γε- …… διά τά διάφορα όκπολιιτιστικά Εργα πού γίνονται ε1ς τήν κωµόπολιν µας, κύριοι έμπνευσταί των όποιων τυγχάνωσι οί «πως… Γ. AI npnvnceemz ΜΠΑΜΠΗΣ": ει: κΑιιΑΔΑΝ Και" επίσηµα όνακοίνωσιν πρός τό πως… Γραφεία "Αντιπροσωπειών Μιτσναστώαεων ιν. Γ. ιΣαριιλ.ί'δη, καθί- σταται γνωστόν ότι 16 Καναδικόν Προξενείον ΄Αιθηνδν Εχει Ina-1010000?) ά,- πό ιμυριά&ις προσικιλήσ:ων ένω |: αριθ- ιμός τζιν ιµιι:ταναστ&ν οίτιν'.*ς & γί- νουν δεκτοί είς 16v Καναδό" είναι λί- αν πε.ριωρισ1µένος καί ως ό… τούτον 6 κ. Πρόξενος δέν Μαϊ δια6ατήριον διά τόν Καναδάν παρά µόνον διά τούς στε- νούς συγγενείς του όκ.:ί έγκατΜτη-µέ- νων όµογενων, ο?τινες προσκαλούνται ύπό τούτων πέσω τού Καναδικού υ- πουργείου τής Μεταναστώσως, αφού προηγουµένως mm“ 001106; καί προ δή cl; όπιισταµένην Μέτσο-ιν, τηρεί δέ σύστηιοάν σειράν καί διεκπιψσιοί µόνον όκείνας τζιν πολύ στενΞν συ.γγενδν mi έν όσον π.χ: υσιν άλα τά προσόντα, τά όποία θά …ιτήσηι το Καναδιικόν Προ- ξενείον. Κατ΄ ακολουθία αποτελεί νε- γά|λιιν πλάνο r'I αποπληρωµή κινηµάτων ώς διαφόρους διά τήν προµήθειαν προς: ικιλήσεων bx Καναδά ή διά τήν ταχυτι΄.- ραν διοκπεραίωσιν τής ύποθίσως πά- ρά τι;: Καναδικό Προξενείο. γΠογ.ρ.ΓΕ|ΟΝ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Δ)ΝΣΙΣ ΄'ΚιΡΑΤ1ΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ 'Υπουργείον Εμπορίου ο- νακοινοί Επί, τήν όην Μαρτίου 1957, ήµέραν Τετάρτην καί ώ- ραν 13.3Ο΄ .μ.ιμ. είς τά Γραφεία τής 'Δ)ινσεως Κρατικών ΄Λγορών έπαναλαµ6άνεται ό δ:αγω|ισµός συµΦώνως τοίς όμως τής υπ' άρ.θ, 213.354)18.9Ο9)21.8.5ό διακη- ρύξεως ήμών διά τήν προμήθεια… 7.000 Μ.Τ. είδικού καυσίµου σ'ε- ριωθουμένων ΙΡ 4. Πλήρη στοιχεία όρους καί που δι-αγραφάς δύνανται οί ενδιαφερό- µενοι νά προµηθευΘώσιν Εκ. τού Γραφείου ιΠιληροφορι&ν 10:? ‘Y- πουργείου (είσοδος έκ τής Πλα- τείας Κάνιγγος) καθ΄ όλος τάς εργασίιμους -ήµιέρας καί ώρας. (430) 'E-v 'Αθήναις τή 18-2- 1957 EK ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΩΣ ΚΡΑΤΙΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ 29ον Κ.Τ.Ε.Λ. .NOMOY ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ — ANAKOINQIIZ Φέρομιειν είς γνώσιν τού έπι6α- τικού κοινού, ότι άπό τής 21ης τρέχοντος τά δροµολόγια Ζαγο- ράς καί Στεφανσδιικείου θά έκτο- λοι";νται ως κάτωθι: 'Ετορα τούρκο… εσηµειωυη επι- σης χθές τήν μεσηµι6ρίαν οίς.ι σω- ρόνι άποριριιμιµάτων είς τήν συνοι- κίαν Καζανάκι. Ειίδοποιιγθείσα κα- τέφθασεν έπί τόπου ή Πυροσ6εστι- κή Υπηρεσία, ή οποία ε'νετόπιιοε καί κατέσ6εσε 16 πύρ, 16 όποίον, σηµειωτέον, ήπείλειι τάς πέριξ οί- κίας. Η "κοπριά… "σε"!!! ΚΗΠΟΥ τον mnomov EnlMEAHTHPIflY Ει΄ις τήν δημοσια… πορίληώιν δ ιακηρύξεως διά τήν κατα…ν … ι- ιγραφείων τού| Έ… ποµπού καί µίαν Βιοµηχανικού 'ΕπιιμεΙλιητηρίω Βόλου &: τυπογραφικής (Σιθωνίας άνοιγµά… ότι άπαντα τά |σχετικά τής µελέτης είναι ικατατεΘ:ιιµένα έν Βολφ καί έν τοίς Γραφείοις τού 'Επαγγολιµατικού καί Βιοτεχνικού ΄ιΕπτιµπλητηιρίω Βόλου &… τού όρΘού έχοντας ως έξής: «"Α- παντα τά σχετικά τής µελέτης είναι κατατε&ιιµιένα εν Βόιλω mi έν τοίς |Μαγείας τού 'Ειµποριικού καί Βιοµη- χανικού 'Επιιµολιη…ηιρίω Βόλου ένα: οί ενδιαφερόµενοι δύνανται νά ΜμΒάνουν γνώσιν καθ' άπάσας τάς ΦΜίµους ήιµέρας καί όπως». ΥΠΕΣ"! ΔΗΛΗΤΗΡ|Α!|Ν ΑΠΟ ΤΑ! ΑΝΔΌΥΜΙΑΙΕΙ! σε": ΚΑΘΑΡΙΣΤΗΡ|.Υ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 19. - Τάς νυ- κτεριινάς ώρας χθές! ή Κούλα Χα- τζηµπού…γισ, θυρωρος, υπέστη δη- ληιτιηρίασιν προιφαιιιως εξ αναθυμιά- σεων τριιχλωροαιθυ-λιενίου, 16 0.1101- αν χρησιμοποιεί τό εύρισκόµενον ε1ς 16 'ίσόγειιοιν τού µεγάρου καθα- µυστήριο… «Ζενίθ». 'Ο ίατιρός συ- νέστησον όπως έγκαιτιαλείψη αύτη το .μέγαρον, λόγω φόδου επιδει- ιύσεως τής καταστάσεώς της. Κατά πληροφορίας, οί ένοικοι τής οίιωδοµής πρό καιρού 0111360,- λον όγω'γήν κατά τήςι διευθύνσεως τού καθαριιστηρίου, ή όποία £1196- ικειτο νά ό…διικσισθή τήν 25ην τιµέ- χσντ.σς. Διι΄ αύτ'ήςι ζητούν αποµά- κουνσι'νι τού καθα-ρ-ιστηρίω, διότι όκ τής -λειιτοιυργίσςι του κινδυνεύ- ουν να ύποστούν Βραβείων δηλητη- ιρίασιν. ΒΡΕ'|'ιΝΝ.! Α0ΥΞ .|ΛθΞΕΝΙΙ ΤΩΡΑ ΤΟΥ! ΓΥΜΝ|ΣΤΛ! ΜΠΞιΝιΤΦΟιΡ1ΝιΤ, ('Αγιγλία), “Spam-31 9mg.— 'Οι Δονξ τού Μπέντφορντ, 'ι & ποίος θεωρείται σήμερον ως ο πλέον κοµψά ντυμένος άνδρας τής "Αγγλίας πρόκειται νά παρολα… άσυλο… είς τούς I‘m" dune. 1 αντιπάλους του, τούς γυ- ιµνιστάς τής χώρας. Πράγµατι, δεδομ- να: 811 οί τελευταίοι ούτω» συναντούν έξαιρςτικάς δυακολίας διά τήν ανεύρε- ισιν τοποθεσίας, όπου καί θά σνγ&ληθΞ τό Διεθνές Συνόδριόν των κατά τό 1958, κατέφυγαν είς τόν πλούσιον "Αγ- ψιλον :ύπατρίιΕ-η-ν, ό όποίος καί Μοσχί- θη τελικός ότι θά τούς δοηθήση. Ντα θά Μοσχαοηθή είς τούς γυρνιστάς τό κτήμα ιΒόιµπουρν, είς τήν ΙΚοι…µιτοίαν τού Μπέντφορντ, όπου καί θά συγιωντρωθούν ούτω διά v’ αναπτύξουν τά σχέδιά των περί τής διαδόσεως τού γυµνισµοι"ι είς 16v κόσµον, T6 κτήµα Βό-,ι.πουρν είναι Ιδιοκτησία τού Δ…ός, Εχει. &: στα- σιν πολλ6ν χιλιάδων Δπωίων είς τήν Με… καί Μριιλαµ6άνονται λειιµδνες, δάση, λίιµιναι καί ιµιιιιφά ρυάκια, είς τά Amid & “(mayhem οί έν (Καμια… περι6ο'λή σύνεδροι. INAEPIOI l'IEPInATOI ΛΓΑΓΟΡΔ|ΤΛ! ΑΚΙΝΗΤΩΝ NEA YOPKH, (M.‘n.T.)'— Μία κτηµατοµεσιτική εταιρια τού 'Κ'λή6ε-λαπ ΄έΘεσε-ν είς τήν διάθεσιν των πελατών της, οί ό- ποίοι ενδιαφέρονται δι' άγοοάν ακινήτων, τριθέσια ελικόπτερα διά των οποίων δύναται νά τους µεταφέρη από 16 κέντρου τής πόλεως είς τίς διάφορες συνοι- κίες. Κατά τήν διάρκεια τού έ- νσερίου αυτού περιπάτου, πού πα ρέχεται εντελώς δωρεάν, δ ύπο- ψήφιος πελάτης δύναται νά ά…- ληφθή τήν άκρι6ή τοποθεσίαν τής οΙκίσς, τήν όποίαν ένδιαφέρε- ται να αγοράση καί νά παρατη- ρήση τόσον το άκρι6ές μέγεθος τής κατοικίας όσον καί το πρά- σινου πού τήν περι6άλλει. 0 ΣΥΓΓΡΑΦΕΥΣ ΜΙΛΑΕΙ, ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΤΑΙ ΕΙΣ ΔΙΚΗΝ ΔΙΟΤΙ HPNHIH KATABEZIN ΟΥΑΣ|ΠΚιΤΩΝ,19.- 'Ο Θεατρι Μάο συγγραφεύς καί σύζυγος τής ΜαίιριλΙυν Μι:|νρόε, ΄΄Α.ρΘουρ Μίλλερ, κατηγοιρήθη σήµερον «επί 11szpr— νήσει τού Κογκρέσου…» Τό γεγο- .ng δφε:ίιλοταιιι dig τήν &ρνησιιν τού έν λόγω συ…γγραΦέωςι να άπο- καλ|ύψη είς τήν άρµαδίαν Επιτρο- πήιν τής.- Β…ουλήςι τά όνόµατα ούλων του συγγραφέων µέ τούς όποίους είχε παραστή είς µυστικός συσκέ- ψεις τού Κοµμουνιστικού Κόμμα- τιοςι κατά το 1939 καί 16 1940. "Οι ΄΄Νθρουρ ιΜίλλιερ είχεν άρνηθή, ωταΘέτων ενώπιον τής ανωτέρω έ- πιιτιροπής| 16v ΄|ούνιον τού 1956 ότι ύπήιρξε ποτέ κομµουνιστής, πα ρεδέχιΘη όµως ιότι εύρίσικετο εΙςι σιχέ σε… µέ κοµ.µωνιζούσας οργανώ- σεις. Ο θεατρικός συγγραφεύς εί- πεν είς] τήν επιτιροπή.ν ότι" δέν ύποπτηρίζει τώρα τάςι κοµµουινι- στι|κιάς' επιδιώξεις, ήρνήθη όµως νά κατονοµάση το λιοιιπά πρόσωπα, µετά «:… οποίων είχε μετα6ή είς συγκεντρώσεις, είπτΣιν ότι «έµποδί ζεται &… τήν συνεί΄δησίνι του νά αποκαλύψη άλλα πρόσωπα καί νά προκαλίση δυσαρέστους mauve-112i- Ι) Βόλος - Ζαγορά: 14.Ι5΄. Ζαγορά — Βόλος: 8.00΄. 2) Βόλος — Στεφαινο6ίικειον: 8.00΄. 8 ΄Στεφανοι6ίκειον - Βόλος: .4 ΄ "Εν Βόλο,) τη 19)2)57 'Ο Πρόεδρος: ΧΡ. ΜΠΑΡ'ΔΑιΣ (443) ας είς αύτά». σε τω Θάνατο…) τής προσφιλούς τ…Ε"0ωπ-35ώ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡ|0Ν Πόντος τούς οπωσδήποτε συµιµετσσχόντας είς 16 πένθος «µας μας μητρός επ…": ε. κΔΡπΕΩΡΙ'οΥ τήν 10ην Μαρτιου 1ΤραΥμυ'1υιινιι|- &] εύρεία σύσ-κεψις ε|ς τά Γρα- φείσ τού Κονσερδοποιείου 'Αγριάς είς τή… όποίαν & κληΘή να µετά… αηη καί ο ύφυπουργός Γωργίαςικ Μανέντης καί καθ ήν & έξετασΘή από πάσης πλευράς 16 ζήτημα τής φρουτοπαραγωγης ως καί το ιληπτέα μέτρα προς προστασίαν της Είς τήν έν λόγω σύσκεψιν θα µετάσχουν οί πρόεδροι των συνε- ταιριιαµδν καί το… κοινοτήτων ":… φρουτοπαραγωγικιων περιοχών τής περι…φερείαις: µας, καθως καί ω- ρισµένοι' παραγωγοί, οί όποίοι Ξ- χ.ουν άσ'χοληθή οίδικως µέ το Θέµα της προστασίας της φρουτ-οτταρα- γωγής… Η ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣ1Σ ΕΛΑ|'ΩΝ ΑΡΓΑΛΑΣΤΗΣ ΄Αφί-κοντο χθές ιένιταύθα έκπρό- σωποι τού συνεταιρισµού ΄Αργσλ|σ- στής, οιί όποίοι σιυνιειργάσθη.ιΜν ;µέ τούς. όρµο-δί-ους τής "Αγροτικής Τραπέζής καί τής 'Εινώσεως συνε- ταιρισµών Πηλίου Επί τού ζητή- µατος τής' παραδόσεως ε'λσιών ύ- 116 των µελών τού αυνεταιριισ'μού είς τήν συγκέντρωσιιν. Συνεφωνή- 0η όπως τήν προσεχή Παρασκευή… .µετα5ή εΙςι ΄Αργσλαστιήν δ διευθυν- τής τήςι 'Ενώσεως κ. Γ. Ζαχα- ρίου, διά κ: ρ-υΘµισΘούν οί λεπτο- μέρειαι τής παραδόσεως, ωστε &- πό τής προσεχούς έδδσµάδος νά &…" ύπό ":… παραγωγών ή πα- ρόδοσιις Βοιών. Η ΕΛΑ|Ο'ΚΑΙΛΛ11ΕΡΓΕ|Α ΕΙΣ TO ’NOTION HHIAION Oi έλαιοκιτηµατίαιι τού Νοτίου µηδενιισΘο΄ύν εαν εξακολουθήση έπί τινας Με»… ηµέρας ή Επικρατού- σα όινοµ6ρία. Η Σ…'ΥΝΕΛΕΥΣ III TH Σ «1ΞΛΑι|ιΟΥΡΓΙ ΚΗιΣ» 'Ο πρόεδρος τής (Ενώσεως Συ- ν.…..ρ…µ… Πηλίου κ Κωστακό- πουλοςι καί ό αντιπρόεδρος αύτής κ. Κολέτισος αναχωρούν είς Αθή- νας, δια να λά6οιυιι μέρος είς τήν γενική… σιυνιέλευ-σιιινι τήςι «΄ιΕλαιουρ- γικήςι», ή όποία θά πραγµατοποιη- Bf] τήν προσεχή ιΠσιρασιυευ…ήν΄ 22αν τρέχοντος. Κατά τήν παραµο-νήν των είς: ΄Αθήνας οί ανωτέρω έκπρό- σωποι τής ιΕιικί>σι'.ο:ς θά καταδίκ- λουν ένεργείας διά την χορήγησιν τής εγω…"… ύπό τής ΄Αγροτι- κής Τραπέζης δια τήν συγκέντρω- σιν µαυρο… έλαιο… µιιιιιροτέρωνι µε- γεθών, ήτοι από 381—450 τεµα- χίων κατ΄ όκδινι. 0 ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤ|ΚΩΝ ΟΡΓΑΙΝΩΣΕΩΝ Αρµοδίως άνιεκιοιινώθηι, ότι 6 δη- µιουργηθείς Θέµιδος περί 16v E- λεγχον των γεωργικών συνεταιρι- στιικων οργανώσεων δέν ανταποκρί- νεται πρός τά πράγµατα, δεδομέ- νου, δτιι ένιεριγείται έξονυχιστιικός διοικητικός, διαχωριστικές: καί oi- :xovopux6q έλεγχος minim ύπό εί- δι'κής ύπηιρεσίαςι τιήιςι ,Αγρ=.οτιικής Τραπέζης, είςι ήν μ-ετε6ι-6άσθη ό κρατικός] Ελεγχος. nm. ΜΑΣ BAEI'IOYN OI EENOI ΥΠΟΔΟΧΗ 'ΣΤΗ ΝΕΑ ΟΠΩΣ ΚΑΙ TO AOYAO-YAAKI HIITTE'Z ΠΟΥ AIAOYIN MIA 20v ..Σύµφωνα µέ ιµιά πωηά ελληνική παράδοση τούς ξένους δέν τούς πρού- παντούν έξω από τό οίκηµα, τό όποιο πρόκειται νά έπισκι:Μν, … Βγαί- vow καί τούς. υποδέχονται µακρυά ε…' αυτό. το µέλη τού δηµοτικού σνμ6ουλι΄ου τής |Νέας ΄|ωνίας ύπεδέχθησαν τήν σο- 6ιετική αντιπροσωπεία σέ µιά γέφυρα, .… ανν51΄.:ι τήν 'Νέα "Ιωνία µε τόν Βό- -.λον. |Κατε6ήκαμε άπό τά αυτοκίνητα καί προχωρήσαμε πρός τό δημαρχείο μέ το πόδια. ΣΕ δύο τό µήκος τής διαδρο- ιµής, σπάνε) στά στενά πεζοδρόµια καί σέ µιά εξέδρα, πού ανήγειραν ιµέ …µε- ιλεια, περίµεναν όιµάδες άν%άπωγ µέ ΜΜΜ… στά χέρια. "Ανόιµοσα τους ήταν νέοι, Με: καί γρηούλιες, πού φ:- ρούσαν τά γιορτινά τους. "Ο-λοι χα- ρούμενο-. "να" το χερι τας, χειµ- ψτών Μιά λ.:πτωαµωμινη κοπελα… ..ε ρα µάτια, προχωρεί πρός τόν {awh- μενω µ' Ενα ιµιπσυκέτο Μ…… καί χάνοντάς τα από τή συ…γκίνησι άρχισε νά Main. Τήν έλεγαν Πωγώνι: Τί…- γ…. 'Η νεολαία άνό… στήν Μπέλλα αύτή νά χαιρετήσηι τού» ξένους στά ού- να… πού χωρίζουν τόν Βόλο από τήν Νέα 'ι|ωνία. Τά πρόσωπα … άνθρωπον είναι χα- ρούµενα καί φαίνονται συγκοκινηι=ένα. "Ενας άνδρας σηκώνει… ψηλά, πάνω από τό κεφάλι του, τά χύµα του καί σφίγ- γει τίς παλάµες του σε Ξνι5ειξιι χαιρε- τισιµιού. Τήν ίδια στιγµή φτάνει τροχα- '..'# τος ι,…ιιέ ποδήλατο Ενας πιτσιρίκος µέ µαύρα "έξυπνα ιµάτια, κατε6αίνει απ΄ σύτό καί προχωρεί µέσα από 10 πλή- θος στίς πρωτες γ:ραµιµιέις. Σάν νά φαί- νεται πι΄.ς άργησε Ιλίιγο καί ψωναζει κάτι τό ενθουσιαστιικό, από τόν δρόµο ακόµα. το χειροκροτήµατα γίνονται όλο καί πιό ένΘουισιώδιη. Μπροστά στό οίκηµα τού Δηµαρχεί- ου ξεχωρίζει στο τό πλήθος ιµιιά Ναυή γυναίκα ντυµένη κοµψά. -΄'ιΑς άνΘήσιη ή Φιλία ψας που τό λοιΛλω5άκι αύτό! φωνάζει καί προσφέ- ρει στόν Σσυλίιµιενκο Eva χρυσά-Θεµα. ‘H: |Σοι΄Λλα Momma, όπως Ιλ-έγεται ή ιγυναίκα αύτή, Θέλησε νά προσφέρη 16 &… αύτό από µέρους τής οίκο-γε- νείας της. Τά λόγια της έπιιδοκ.ιιµάζον- ται άπό τίς έπαφιηιµιί…ες τού πλήθους. Στό ψαρά οίκηµα τού δηιµαρχείου εί- ναι τόσοι πολλοί, ούτοί πού θέλουν νά ακούσουν τήν αντιπροσωπεία µας, m oi δηµοτικοί σύµ6ουύοιι καί οί φιλο ιξιενώμενοί τους αναγκάζονται νά στο.- θούν Επάνω στά σικαλοπάτια τού δη- ιµαρχείου. .. "Η θεριµότητα καί ή εΐλιικιοίνεια πού δείχνουν γενικά στήν ΕιλιλάΞα γιά τούς ισο5ιετιιιωύς ξένους, σννωδ:υαν µόνιμα &- καί τήν αντιπροσωπεία τού Ροστώ6. "Ετσι όναγκάσιΘη.κιε νά παροιμ'είνη στή- ιΝιέα ΄Ιωνία καί στόν Βόιλο καί τήν ε΄- mop-£1111 mi τήν ιµειΘεποιµένη. Οί momma. σεις νά έπιακιεφΘή τά Εργοστάσια, τους -…ργάτες, τούς ψαράδες καί τους έιμπόιρους ήταν τόσες πολλές καί τόσο σπίιµονες, ωστε ή "Μπι τους δέν ή- ταν δυνατή. «I'H (iii-811a δέν Μάτι" τά δικαστή ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ PM!" 1111110Σ10ίΡΔΦ01 11110 ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΕΙΣ 1'11|1 ΠΜ… ΜΑΣ ΙΩΝ1Αι.-- «ΑΣ ΑΝ011ΣΗ Η Φ|ΆΙΑ ΜΑΣ, ΑιΥΤΟι.. ΟΤΑΝ Η ΑΛΗ- .)).- θΕ|ιΑ ΔΕΝ ΦΟιΒΑΤΑ| TA AIKAIITHIPIA.-— O ΛΑΟΓΡΑιΦΟΣ Kl- ΤΣΟΣ MAIKPHZ‘ KAI TO MIIKPO TOY MOYZEI'O.— OI ΜΕΛΟ- 1ΔΕΑ ΤΗΣ ΛΑι|'ΚΗιΣ ΤΕΧΝΗΣ ρια», λέει .… σοφή παροιιµία. '11,)an- σε µόνο νά συναντηθή κανείς… Ετσι άι- πιλά, ιµέ τούς απλούς εργαζοµένους τής ενώ", γιά νά νοιώση αµέσως πόσο ξένοι είναι αύτοί ιµέ τήν εχθρότητα καί τό µίσος πού κηρύσσουν µερικοί κύολοι τα"; εξωτερικού γιά νά υπονοµώσων τήν είρήνη. Τήν Κυριακή & Κίτσος Μαρής µάς περίµενε ακρι66ς στήν ο… του, για νά µάς όδηγήση στο σπίτι του, όπου & exam-1: τό μικρό τα: µουσείο. Μιά Σ:6ραλΕτ, κίτρινη σάν καναρίνι, ξεκίνησε αµέσως κι' αφού διέσχισε τήν παραλία, έστριψε από µερικά στενά δροµάκια καί ma; µετέφερε. έξω από τήν πάλι. T01: είδαµε καί τίς µεγάλες καταστροφές πού προξένησαν οί σεισμοί στόν Βόλο. Στους σεισµαπαΘείς όδω…ν τήν ύπόσχεσι ότι θά xopquoC-aav όση- 6ήμοτα γιά τήν επισκευή ή τήν ε.… να… ι'.-.…. 'ι:":τ τα.; το πως"; £300— σαν ..::. .::.αν- :ι-Σ>.' "Οι Ω-'. -. τα. -'Εγω προσωπα… είπε : Μακρής, πήρα µόνο το "ένα δέκατο τού ποσού, πού ιµού χρειάζεται γιά νά χτίσω τό σπίτι ιµου. Μά Εγώ έχω καί µερικά άλ- ι'λα έσοδα.... 'Ο Κίτσος Μακρής είναι… κάτοχος ιός Μικρού τυπογραφείου. Αότό τού δί- δει τήν δυνατότητα να mafia. µέ τίς έρευνές του καί, πράγµα πολύ πο- όαρό γι΄ οι)τόν, νά έκδί'δηι τά 6:ι6ιλιία του… καί τά ιλωκώιµατά του. Αύτά το κυ- κιλοφορεί & Κίτσος δωρεάν μεταξύ τόν ασχολοι'µε΄νων µέ τήν λαογραφία. "Οπως .μάΘσιμ-, καί ή γυναίκα τού Κίτσου φγάζετσι σ ένα φωτογραφείο τού Βολου καί ο µισθός της συµπληρω- νει κατά ένα ιμ1ος τά έξοδα των δρου- …. στίς όποί-;ς 16 ζεύγος αύτό Εχει αφιερώσει τή ζωή του. .."; ξ- Τό καινούργιο σπιτάκι, πού τό ζεύ- γος Μακρή χτίζει µέ δικό του σχέδιο… δέν .προ6λέπει τόσο τήν έπίτ-:υξι κομ- φάρ γιά τούς ίδιους τους ο΄ικοδεισπότες. άλλο αποσκοπεί κυρίως σε" ψιά επιτυχή διαρρύθµισι γιά τήν τοπΘέτησι το… τις- θυµάτων. Η σύζυγος τού Κίτσου, ή Κυδέλιη, μιά όχι ψηλή Macao-monk}; γυναίκα, .µ&ς όπο5ι΄:χΘη µέ τό τριετές παιδάκι- της στά χέρια. Στό πρώτο δωµάτιο, πού χρησιιµεύει για γραφείο τού οίκοδεστπότη, δέν οπώ- ιχει τίποτε άλλο εκτός από ένα γρα- φείο καί ιμερικά ξύλινα σκαµινιά. Σ…"… νεοχρωµατισιµένως τοίχους κρέµονται πολλές γρα6ιούρες καί εικόνες µέ πα- λιά γραπτά. 'Η ιΚυδέλη, τό 'ι΄διο πεντακάθαρηι, & πως καί τά ιµιιιιφά δωµάτια τού σπιτιού, πού τά ("γυρίζει µόνη τηις, τοποθέτησε επάνω στο τραπέζι: ιµιιά µιποτίιλια λι- κέρ καί Ελληνικά γιλιιικίισ1µατα mi αφού ιµάς ζήτησε συγγνώµη… γιατί δέν θά µπορούσε νά ιμιετάσωη στή συζήτηση απεχώρησε. "Επρεπε νά πάη στή 6ου- λειά της. Ζιητήσσιµιε άπό 16v οικοδεσπότη νά ιµάς εξηγήιση τούς τρόπους τής δου- ιλιιάς του.. -'΄1σως Θά έπρεπε νά σας δείξω πρό (ΣΥιΝιΕΧΕ.|ιΑ είς τήν 4ην Μίδα) … "οι… .Διεκοψε τι… ΑπεΡι'ιΑΝ:ιπειΝ….' META ENAEKA‘THMEPAZ :KAI'II‘IPOINI, 19.— 'HI αρχηγός τής φοµινιστιικ-ής αίγυπτιακιής κινήσεως «Ματίας τα"; Νείλου» ΙΝΙτόιρια Σα- φήκι διέκοψε τήν απεργία τής ”uh/11g σµέχρι Θανάτου» τήν οποίαν είαιεν άρ- πίσει τήν 6ην Φεδρουαρίω είς ένδειξ.ν διαµαρτυρόας έναντίον τού δικτατορι- κού …αυτό… τού προέδρου ιΝασ:π΄,ρ καί τής man-aid; των ίσραηιλι-.ι.κδν δυνάμεων επί αιγυπτιακού εδάφους. "Η κ, ιΝτόρια Σαοήκι "πιούµε…" Επί Ενόσω ήιµίρας νήστις, χωρίς όµως, νά κατω… νά δηµιουργός… (:… σό- ΔΑΝΕΙΑ ΕΙΣ ΔΗΜΟ)". ΥΠΑΛΛΗΛ0ΥΣ Κατ΄ όνακοίνωσιν τού δουλευ- τσύ κ. Μήτρου, ένεκρίθη ή χορήγη- -σιιςι είς τούς κάτωθι-ι δηµοσίους ύ- παλ.λήλου.ς: τζιν έξήςι δανείων: Γ. Βολιώτην 5.600, Γ. Γαυγίδ'η'ν 5600, Αι. Δηιµηιτιράκην 7400‘, K. Ka- ψοι΄ιρηιν 10.100, ΄Ε'λένη Μωρα'ίτου 7.400, |. Παπαδηµητρίου 3.450, "Αιννα Σακιπλ.λάρη, 7.800, ΄Αλειξ. Στούρναεν7.050, Βασ. Στεργιόπσυ- λον 7 450, Χρ. Σπυρόπουλον 6.650 καί "Εµ. Χριστοο0ρέκην 4.100. fll "|… 1111111111 ΕΜΥ… ΠΙΣ ΙΙΥΥΙΙΙΙΙΙΥ Π.ληροφορούµεθα ότι ή Ε.Πο διά τηλεγραφιικής όντοιλιής της πρός τόν ένταύθα όντιπ-ρόσωπον τού Ku- πέλλο-υ 'Ελλάδος καθώρισεν όπως τήν προσεχή Κυριακή… είς τήν πό- λ' ιν μας πραγµατοποιηθούν δυο &. γώνες τού ανωτέρω θεσµού. Συγ- κεκιριιµένως είς τό γήπεδον τής N. ΄|ιωνίαςι ό Παγασητιικιόςι σε: ο…- µετωπίση τόν Κένταυρου, Eve} είς τό γήπεδον τού 'Αναύρου, ό Όλυµ- πιακόςι άναµιετρ&ταιι ιµέ τήν όμάδα τού Γ. ιΣ. "Αλµυρού. Κατόπιν τού- του τήν Κυριακήν ούδείς φιλικός ως… θα διεξαχθή είς τήν πόλιν µας. ΤΟ Π PQTAGAHMA ΜΠΑΣΚΕΤ Τήν ιπρω'ίαν τής προσεχούς. Κυ- ριακής άρχεται είς; τή νπόλι'ν µας τό τοπικόν πρωτάθλημα µπάσκετ. Ούτω είς τό γήπεδον τής Ν. ’11.)- Μας Θα πραγιµατο…ποιιηθή ή έξόχως έν-δι-αφέιρουσα συνάντησιςι Νίκης- Τρίτωνος. 'Η δυνσμ'ιικότης το… δύο όµάδων καί ή τεχνική κατάρ- τι.ισις' το… παιικτών του, αποτελούν έγγύησιν ότι οί φίλαθλοί p0; θα παρακολουθήσουν ιµίαν ισιυναρπα= στικήν &ναµέτρησιιν. Σ-χετικώς' πλη ροφορούµιεθα ότι… μέ τήν 'Νίικην θά αγωνι>σ-'θοιύν καί οί Δάμτσας καί Σταµατίου, .μετακαλούµ-ενοι πρός τούτο έ… Θεσσαλονίκης καί Εξ 'Α- θηνών, όπου ούτοιι διαμένουν. ΓΑΜΟΥ ΦΙΛΑΘΛΩΝ Τό απόγευµα τής παρελθούσης Κυριακής είς τόν ίερόν Ναόν τής |Ειύσιγγολι'στρ'ίας έτελέσθησαν οί γάμοι τού σύµπαθσύς ποδοσφαιρι- στού τής Νίκης Νικ. Σι…νάκη 'pc- τό τής οίκο…κυροπούλιαςι Δήµητρας ΄Αραµπατζή. Πρόςι τούς εύτυχείς νεονιύµιφους oi ψίλαθλοι τής πόλε- ως µας δια6ι6άζουν τάς πλέον έγ- καρδίως εύχάς των. MIA ENAIA¢EPOYZA ΓΝΩΜΗ Διιορμηνεύοντες. τάς απόψεις… ί- κανού αριθµού φιλάθλων 510111111013- µεν τάς. άπόψειςι των περί ένιόςι σο δαρού θέματος. Σιι.ιγ-κιεκριιµένως οί φίλαθλοι! όλων των σωματείων καί 18101 έκείνων πού ούρίσκιονταιιι είς ίκα'νοποιιητι'κ-ήν οίκονιοµι.κήν κατά- στασιιν έκφρόζο-υν τήν γνώµην όπως παλαιοί παύκιταιι τών όµάιδΏν των οί όποίοι ακόµη; ασχολούνταν έπρ- γώς µέ τήν δραστηριότητα των συλλόγων των &… προπονηταί αύ- τών, αποσταλούν δαπάναις τών οί ικε'ί.ων ε.…ή…… των είς σχολός προπονητών τού έξωτερικού. Οί]τω µέ πολύ όλιγωτέρας δαπάναςι, τό σωματεία 'μας & έχουν προπονη- 101; npoepxo.pév0-u;. |ένα τών ίδίων παικτών των καί οί όποίοι καί- τήν νοοτροπία… των νέων ποδοσφαιρι- στών Θα γνωρίζουν καλλίτερον καί πλέον συνδεδεµένοι Μικτός µέ τόν σύλλογό… των θά είναι. Ποία… γνώμη-ν έχουν επ σύτού ή Νίκη, ό ΄0λυμπιακός, ό Παγαση- τικός καί & "Εθνικός; ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΜΟΥ ΙΙΙΙΗΘΣΙΙΙΙ'ΡΑΦΠΥ 111111 ΕΠΙΣΚΕΨΙΙΥ Ε (ΣΉΝ=ΕΧΕ|:Α οκ τής 3ης σολίδος) τα τούς θησαυρούς ιµου, ιµας ότι: ιµέ ένα… συγκρατηιμένο χαµόγελο ό Μακρής. Δειµένος στενό µέ όλες αύτέ τίς πα- λιές ιγιρα6ιού.ρες, τίς Βλάχικα, φορε- σιές, τίς ποιιµενικές φλογέρα, τίς λα… οκάδες, & οίκοδ:σπότης ιµας 0.111111060— ιλε΄ι', Βλέποντας .ότι' όλα αύτό το πρά- γιµατα τό. προσέχουν οί ξένοι του µέ έν- διαφέρον, Σ-νμπΜρώθηκαν ήδη είκοσι ένα χρό- νια από 1.61: πού εξεδόθη τό πρώτο 6ι6ιλίο του. Αυτό ήταν αφιερωµένο στή ζωή καί 10 δημιουργικό έργο τού .101- κού "Ελληνα ζωγράφου θεοφίιλον. Τώρα ό Κίτσος Μακρής είναι our/9001213; Εξ ι6ι6ιλίων. Τό τολ=:υτσίο του πού αφορά τίς ΄παλιές ενδυµασίες, τό τύπωσε στό τυπογραφείο του σέ 3'50‘ αντίτυπα καί τό 100 Με: αύτό τό χάρισε… Δέν είνα… πολύς καιρός πού ό K1- τσος Μακρής έκαµε "εκθεσι- σέ διεθνές |σννέδριο γιό τή ιµ":λίΤ.η τού Βυζαντίου καί ήλθε σέ επαφή ιµέ επιστήµονες τής Γαλιλίαςι καί τής ΄.|ποΙλίας. -'Ποιλύ θάθελα, ιµιΞς είπε ό Κίτσος να γνωιοισθδ µέ τούς |Σο6ιετικούς λαο- ιγιράφους. ΕΤιµαι ύποχρεωιµέινος στή 61- 6λιοθήκ>η σας τού Λένιν. "Οταν παρε- κάλεσα νό ιμού στείλουν τό όι&λίσ πού χιρειάσΘηικα, άπήντησεν αμέσως στήν πα ωάκιλιη-σί ιµο.υι… "H‘- ένειργητιικότης καί ή όργατικότ.1ς τού 1Κίτσου Μακρή είναι πραγµατικά καταπληκτική. Παρά τό γεγονός ότι 6- οχαλείται ιµέ τήν …συ|λιλο…γή τον ιµόνο στίς Υ|ΜΙΙ 11111 1111 11111111111 ΑΘΗΝΑΙ, 19-:. 'Η τιµη τής χρυσής λίρας 'Λγγλίας διακυµάν- θη σήμερον πέριξ τών 322 δραχ. Μετοχαί Τραπεζών: 'Ελλάδος 1.270, ΄Εµπορικής 137, Κτη- µατική-ς 200, Λαϊκής 680 «0.1 Έθνι'κής-'Αθηνών 680. Δάνεια 1881. —— 1884 72, 1887 -— 1889 µονοπώλιο: πάγια 63,50, 1910 110 έκστσµ.. 56,50, 1914 500 έκατοµιμυρίων 104,50, 1902 Σ ιδηροδρόµων 49, 1924 προσφυγικά: είς ιλίρας 101 , 1925 ύδρεύσεως 3.100, 1931 παραγωγικού 109, µεταναστεύ- σεως 3, ανταλλαξίιμων 8% 8,60, 1931 λιπασµάτων 550, 1954 παραγωγικού σειραί Α΄, Β΄, Γ΄ 140, σειρά Δ΄ 144, σειρα Ε΄ 155, σειρά ΣΤ΄ 170, Κτ-ηµ…ατιικής είς λίρας 197, 'Ελ- λήνων ύπιηκόων 2,65, 1907 11, 1850 Λαρίσης 59. Η ΛΙΡΑ ΕΙΣ ΒΟΛΟΝ 'Η τιµή τής λίρας είς Βόλον |8ιεκύμάνθη χθές µεταξύ 321 - 324. ..…. 111111111111: "όπου…" ΚΑΡΔΙΤΣΑ, 19.— 'Υπτό άπω… τού Τµήµατος ΄ΜΜλείας συνελήφθη χθές, άς τόν σιδηιρσδροιµικόν σταθµά & σεσηιµασιµιένος πορτοοολάς ,ιΑθ. Νονό- πουλος ή "Τσιτρ&ς ή Παυλίδης, που 52, I'm Έρέιστιανης Λακωνίας… ‘O Να- νόιπουιλιος έποχιείιρητσιε να αφαιρέση χρη- ιµατιικιόν ποσόν άπό τό θυιλάκια όµιπό- ρου ένώ ούτος προΘ:τπάΘ:ι νά ανέλθη Επί τής αμαξοστοιιχίας. 'Εγέ…νετο όµως αντιληπτός καί ων5λήιφθη ύπό τού ί- δίοιι, διοιφυιγών όµως τών χ-:ι-ρών του έσπευσε να άνό.λιΘιι όπί στω€ιµιώοντος αύτοκινήταυ σε νά δ'ιαφύιγη. Συνελή- φθη 101: ύπό οργάνων τής 'Ασφσιλείας, τά 011010 καί έξηικρί6ωσαν ότι ούτος εί- ναιι έξ Επαγγέλµατος πιορτοφο'λάς, κα- ταδιικασιθείς διά κλοπας :1; διαφόρους "ψυχάς "τής κέρας Μάρκ… ή επιγραφή… ΣΤΗΝ 111111111 ΜΑΣ λίγες ώρες τής άναπαύσ:ύς του, έχει σνγκεντρώσει5ιακόσια διαφορετικά cv- 11-x1:1.p1:v0 λαϊκής τέχνης. Στά λευκώ- ιματά του ύπάρχουν περισσότερες από πέντε χιλιάδες φωτογραφίες καί aimi- νες. Στό σπιτάκι, όπου καί πρώτα χρη- σίμευε για µουσείο, υπάρχουν κάθε ε΄ι΄- δονις εκθέµατα. ιΝιο΄:΄ έπί παραδείγµατι, ιµιό "ως": τοιχογραφία ένός χωριάτι- κου σπιτιού. .Αύτό «επεστράφη από τούς σεισµούς. 'Ο |Κ΄ι΄τσος όµως καί ή γυναίκα του µάζ:ψαν ιµέ προσοχή το κοιμµάτια τού τοίχου ιµέ»σα Με: τό ερεί πια καί συναριµαλόγησαν τήν είκόνα. Χωριάτικα ύφαιντά, κεντήµατα καί ύ… φάσματα... "Νά, ιµιό ολοκληρη συλλο- ιγή από διακοσμημένες ιγικιλίτισες.., Μιά παλιό λύρα... ΙΜιό 106190 "τή-ς έποχής τής τουρκοκρατίας. Πάνω σ΄ 011111- ύ- «Στήν ύγιεία σας, φίιλοι'.». 'Μ:.λιό,πιτιες από ζυιμάρι καί ζάχαρι, πού όνο.µόζονται …οκκοναν&ς». κάθε ιμελόπιττω είναι ένα μικρό έργο τής ιλα'ι'.κής τέχνη-ς. 'Α=5.ρά.χτια, παιγνι- 601110, ιμετωλιλικό …άντιικείιµενα οίκω- .κής χοήσ:ως ιμ-έ ΄ιλεπτό σκαλίσιµατα κάθε όντικείιµενο πού ανακαλύπτει ό Κίτσος καί τό φυιλάει µέ πσοσσ…χή καί αγάπη "για την Ιστορία, σποτ:λεί τήν ιμαρτυρία τού ιμεγάλου καλλιτεχνικού ταλέντου τού λαού. "Η ιγν.ωριιµ|ία ιμας ιμέ τόν ιΚίτσο M0- κρή ιµ&ς Βοήθησε νά κατανοήσουµε πά- ρα .πολιλό γιά τήν πνευματική ζωή τής σύγχρονης Ειλιλάδος. ΤΟΥ ΕΡΡΙΞΕ IITPIOAI ΔΙΟΤΙ ΤΗΝ ΚΑΤΗΤΘΡΗΙΕ O" AIHI'E ΕΚΛΥΤθΝ ΒΙθΝ ΘΕΣΣ…ΑΛΟΝΙΚΗ 19.-ΕΙί-ς τήν 'Κα τεριν-ην χήρα, τής οποίας τό Βνοµα δέν άνω.…" έρριψε 6ιτοιαλιον r1; τό πρόσωπον τού N1. Ζηζιώλια, έτι?" 30, ιόνταλλήιλσυ ξενοδοχείου, ό 1011010; υπέ- ιστη ελαφρό έγκαύιµατα, ιµετσιφερ'θείς είς ικιλιινικήν. 'Η δράσης προέ6ιη :ίς τό διάδηµα της διότι άποιλιΙΘεΤ=σο πρό τετιρωµήνου εκ τού ξενοδοχείου, :1; τό όποίον είµ- ιγάζετο, ιµέ τήν ικατηγο;ίαν ότι διήγεν Ξκλυτον 610v, Με…: τό «γεγονός είς την ι:ι΄.ς δάσος της είΙσήγησιν τού θύµα- τος τό όποιον είι…ογάζετο Επίσης είς τό Πδ ιόν ξενοδοιχι= 10v ΠΡΘΙΚΛΗΣΙΣ ΣΙΙ!ΜΘΠΛΗΚΤΩΝ Π.ρ-οσκαλούνται οί κάτωθι δικαιούχοι -5-ανεί ου έπ ιοικιευής, όπω ς προσέλ 90w είς τό 107 '-Ειογοτάξιον καί κατά τας έδρας 12—2, mpomxc.p1§0v1:; καί τό όι6.λιάριον τής Τραπέζης: Σακελλαρίδης Δηµοσθένης, Συκιά:- .του Ε'λιένη, Σταµατάκη Μαρία, Σµυρ- νιούδη Πέλια, Σοφοκλέους '|ωάννης, ,Στέφας Πέτρος, ΣιγΝροιµάιλιλη'ς Κων- σταντίνος, Στεργίου Εύανθία, |Σωτηρο- .πούλοιι Καλλιόπη, Σπήλιου M01910, Σά- .χου Σταµατία, Σιενιουκτισή ΄Ειλισάδιετ, Τσακαλιός Σωτήριος, Τζανέτου "Αννα καί Φρόσω, Τζαοει…ροπούλου ΄Αποστοιλία Ταµ6άκ-ης Δηµήτριος, Ταμτζή Φανή, Αη ιµ.ήτ.ριος, Τράσυσµαντ 'Ελ-έν.η, Τζανέτου Κύµα-ΜΠΕ, Τσουιράπας Κωνσταντίνος, Τί-γκας Στέφανος, |'Υ΄ζουι|.ι.έιρτηις Σπυρί- δων καί Εύτυχία, Χριστοδούλου 'Ελέ- νη, Χατζιηαναγνώστου" "Αστερια Χάνα "Αλεξάνδρα, ΧονΙδρονάισιου Ευθυµία, Χαλκιάς Γεώργιος, Χριστοφόρου 'Ξ:λ.έ. νη Χαλκιάς Βασίλειος, Χατζή ΄.Αιθανα- σία. . 'Επίοιης δια τόν σύτόν ακοπιόν ποσα- ικαλούντσι οί «0112:491- δικαιούχου δανείου κατασκευής, όπως προσέλθουν είς '10 107 ,Ειργοτάξιον (|Κουιµου-νδοι΄Λρου-΄Α- ιλεξάνδρας) κατά τός 6ρας 12—2: Βάθος ΄Ιωάννης, Γεωργίου "Άννα, «ψηλά… 'Ανδροµά-χιη, Κωνσταντινίδου ΄|ιωάννα, Μητρόπουλος |Νικόλαος, Μα- 'Ψΐ1ς Χρήστος, Χαντζη:µατού Παρασκευή. | ΠΕΝ0Η Τήν προσφιλή μας μητέρα…. αδελφήν καί μάμμην ΕΥΑΝ0|ΑΝ N. ΑΙΑΛΕΤΤΑ 6ανούσαν έκηδεύσαµεν χθές. ΄Εν BIS->110 τή 19 Φε6ρουαρίου 1957 το τέκνα: ΓεώΩν…σ καί Ρ-΄λι'….ιι-. - . α» "> " 'Ρ"'-"ν κυ6ερνήτου µεγάλας εξουσίας καί ανεξέλεγκτον δύναµιν, αί όποί αι εΤναι άξιοι τής Ιμπεριαλιστ:- κής νοοτροπίας ή όποία έπεκρά- τει πρό 200 ετών. Μετα τόνι ικ. ΄Α6έρωφ τόν ιλόγον ΄ε΄λα68ν ό αντιπρόσωπος τής" Αύ- στιραλίας σόρ Σπέντελ, ό όποίος ίισχυιρίσθηι, ότι ή (Ελλάς ζητεί νό προσαρτήση τήν Κύπρον… καί προ- σέθεσεν, δτιι πάσα έπέμιδασιςι τής 'Ελιλ-άδος ή τήις Γενικής Συνελεύ- σεως είς τό πρόδ.λημα τής Κύπρου σε: είχεν ως αποτέλεσμα νά καθυ- στ'ερήση τήν αύτο=ν.οµίαν τής νή- σου. 'Ακολούθωςν ώµί…λησεν ό αντιπρό- σωπος τής Κεύλάνηςι κ. -Ούγκάνι|νν τε. Ούτος έπέκιρι-νε…νι ώριισµε΄νας ά- πό τάς ένεργείαςι τών 581dech- μένων χωρών, καί έν συνεχεία απηύ- θυνεν έκκλησιν πρός τήν 'Ελλάδα ΤΑ ΠΕΡΙ ΔΙΑΚΟΠΗ! ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗ! ΒΟΥΛΗ! ΑΘΗΝΑΙ, 1…9.- 'Ο πρόεδρος τής Βουλής, αναφερόµενος είς τα γραφέντα, 51-1 ή Κυ5έρνησις έπι- ζητιεί τήν διακοπή-ν τών Εργασιών τής Βουλής διά να άποφύγη τήν συζήτηισιν έπί τού Κυπριακού, εί- πεν, ότι είθισται τάς παραµονός ":… ΄Απόκρεω να διακόπτωνται επ' όλίγσ,ς ήµέραςι αί έργασίαι τής Βουλής καί ή διακοπή αύτη, ή 6- 11010 πρόκειται να γι΄:νη τήν προ- σεχή έδδοµάδα, είναι άσχετος µέ τό Κυπριακόν. ΑΘΗΝΑΙ, 19.— Κύκλοι τού κόµµατος Φιλελευθέρων, αναφερό- µενα. είς δημοσιεύµατα απογευµα. τικής έ=η::;ίδσς, Ξ΄ ών «που… να ail-.011 ή Ελλάς καλως ιό.-π…. σοδ…αζευσα τούς πατριώ- τσς τής Κύπρου μέ όπλα καί ότι είναι όρθ.ή ή ακολουθουµένη πολι- τική τής Κιυ6ερνήσεως, -έξέφραζον τ-ήν κατάπληξίν των διά τα γραφό- µενα καιί παρετήρουν, ότι ή Κν- 6έρνησιςι δέν είναι δυνατόν να άρ- νείται είς τό έξωτερικόν όσα δια- 'κηρύσσοινται είς… τό έσωτεριικόν. Είς άπάντησιιν οί κυδειρνητικοί κύκλοι έξέφρασαν τήν .λύπην των, 51611 6 κ. Παπανδρέου έσπευσε ινόι Ι.-:΄ σχολιά-αη όνώθυνα καί άποψή δηµοσιεύµατα. θΑ ΙΔΡΥΘΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ: ΣΤΑΘΜΟΣ … :γΝοικιεΜοΝ XPYzoxo'I'AH 'Ο διοικητής τής 'Υποδισικήσεως BIS λου κ. Πούλος ιµετέ6η προχθές είς "Α- νω |Βόιλον καί έξήτσσ: τό ζήτηιμα τής άνεγέ,ρισεως άστυνοµικού σταθµού διά τόν Μοίον έχει εξασφαλισθή πίστωσις 200.000 δραχµών. ‘0 σταθμός ούτος κρίνεται… ότι… πρέπει να γίνη Με: τόν συνοιικισιµόν Χςου:σοχο΄ι΄ιδη καί …επι-κών π.ροκειιµένου νδ καταστή :1; τό µέλλον τό 150v αστυνόµιικόν τµήμα Βόλου µετά τήν πρός 6ο;οιρόν επέκτασιν τής πόλεως. 'E1; τήν περιόχήν αύτήν ύπαρχει έν οίκόπε'δον τού κ. Χρυσοχοΐδη ιµικρότερον τα? πηρο6|λεποµιένου ύπό τής µελέτης, αλλά πάντως έόιν ό κι. Χρυσοχοΐδης δε- χθή να κόµη ιµίαν σο6αιρόν Εκπτωσιν |… τήν ι5ιάθ:σίν του, θαµώνων Μ' 6- ψιν τόν σκοπόν σε: τόν όποίον & χρη- σιιιµοιποιηιθή, είναι: πιΙΘαινόν να προτοµή- θή τό οίκόιπε5ον τούτο ανεξαρτήτως τής έικτάσεώς του. 'Ο κ. Πούλος είχεν έπί τού ζητήμα- τος συνε…οιγασίαν ιµέ τούς προέδρους … κοινοτήτων 'Αγίου Γεωργίου κ. Α. Κα- ραιλέτον καί "Αγίας Παιρ……ής & Μα ;κιρήν καί ιµέ τόν πρόιειδιρον τού "Εξω- ρα'ι'ιστιικού Συλλόγου Χρυσοχο'ι"δη κι Α, Πολιίτην. ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΛΚΥ1ΤΗΡΩΝ KAI OAOHOIHTIKQN MHXANHMATHN 'Ανωκοινούταιι Η" διετάχθηι γενική &- πσγιραφή γεωργικών έιλικυστήρωιν καί ό- δ…ιητικών ιµηχανηιµάτων (ιπ,ροωθητών γαιών, ίσοπο5ωσών, απόξεστών, σε… ιστιρωτήιρων, &ε.ροσυιµπιεστών, σκωπ- θρωυιστδν, ιμαλ|αικτή.ρων, σικυ,μοδέιµατος| ιγορανών όκσκαφέων, κυλινδρικό… cr-uu- :πιεστών, ιµηχανικών σαρώθρων όργο…:πα ισίων, παραγωγής άσφαλτοιµίγιµατος, …η ;χανηιµάτων Ιδιιαστρώσ:ιως άσφαλπομίτγ|μα τος, άσφαλτο [λε6ήτων θεριµάνσεως καί ||:ιο:ντ«ιισιµού (αύτοκίνητος 100 γαλ.), ά- σφαλτολ-ε6ήτων θειριµάνσεως καί ραντι- οµού (έιλκόιμεινοι 1000 γαλ., 53010 γαλ. καί 225 γαλ.) ολοκλήρου τού Νοµού ίΜαγνη:οίας. 'Η απογραφή αύτη δι΄ όλόκλιη.ρον τόν |Νοιμόν Μαγνησίας θά γίνη οίς τό Κέν- τρον απογραφής αυτοκινήτων Νομού Μα γνησίας (Τιμήµα Στρατολογίας τού An ιµαρχείον Βόλου), θά αρχίση δέ τήν [ην Μαρτίου έ. E. καί σε: λήξη τήν 3|ην Ιδίου µηνός. O ΦΟΝΕΥΣ ΧΩΡΟΦΥΛΑΞ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΝΑ ΑΠ0ΛθΙ'ΗΘΗ ΛΕΥΚΑΣ, 19.- Συνεχίζονται είισέτι οιί ανακρίσεις διό: τό Εγκλη- μα είς τό χωρίον Βασιλικό Λευ- κάδος. ιΟ δράστης χωρνοφύλαξ Κ. Φαρµάκης, ό όποίοιςι έπ-υ-ρο66λησε καί έφόνευσε τόν Ιένωµοτάιριχηιν : Μ.πουράτσαν καί έτ-ραιυµιάτιισε τόν ύποµ.οίρσρχοιν Γ. ΚωνσταντάκΙην, αρνείται να άπολογηιθή, άναµένων, ως ιλέγει, τόν άνώτερον Διοι=κητήν Χωροφυλακής ΄Ιωσννί-ν…ων. ’Ev τώ μεταξύ, 6 φονιάς ίσχυρίζεται, ότι προέ6η είς τό έγκλημα του διά λόγους τιµής. Ούτως όποστηρίζει, ότι τά δύο θύ µατα παρηνώχλουν τήν 24έτιδα σύζυγόνι του Δή µη- τραν. 'Η οίκία τού χ-ωιροφύλαικος εύρΐσικεται έναντι άκριι6ώς τού 0- a1-uvop11xofi τιμήµατος. το SHMEPINON ΡΕΣ|ΤΑΛ ΤΟΥ r. Δ|ΜΑΣΙΩΤΗ Μέ Ιδιαίτερο ενδιαφέρον ανωμιένεταιι τό ρεσιτάλ τραγουδιού τού συιµπο.λι΄ιτου 6αρυτό… κ. Γ… Δαµασιώτ.η, τό όποίον θά δοιθή τήν … ιµ. ιµ. σήµερον είς τόν «Κρόνον». Τό πλούσ 10v πρόγραµµα θά «0102111111— 1ξη ι…ιιέ τήν ποιικ-ιλιίαν του. |Κόιθε τραγούδι |θό άκομπανιάιρεται &… ιµσ-γν.ητοφωνη- …µε", ειπε, να ανεχ6ωµεν πρα- ξεις τρομοκρατίας είς 0101:8111”.- τε μέρος τού κόσµου καί ό κόσµος έχει τό δικαίωμα να γν-ωρίζη τός πράξεις αυτός». 'Εκάλεσεν έν συνεχεία τήν Με- γάλην Βρεταννίαν να αναγνωρίση τό γεγονός, ότι 6 λαός τής Κύ- πρου έπι'θυμεϊ τήν αύτοδιάΘεσιιν. «"Εάν, είπεν, ή 6ρεταννιικιή κυ6έρ- νησις έχιη άμφιιδολίας καί θεωρεί τό περί αύτοδιιαΘέσεως αίτημα ως τεχνητόν, γνωρίζει κάλλιστα κατά ποίον τρόπον δύνανται να έξωκρι- δω…] τήν γνώµ»ην του, ε΄ι΄τε διά της διεξαγωγής δηµοψηφισµατος, ειτε δια τής αποστολής επιτρο- πή)ς τού Στέμματος». Είς τό τέλος τής όµιιιλίας του ό αντιπρόσωπος τής Κεύλάιης έ- ξέφρασε ."… εύχήν όπως ή Ελ- λάς καί η Αγγλία έπιδιώξουν τήν έξεύρεσιιν ίδίας λύσεως είς τό δ- λον πρόδληµα. θ'-τ τα" :… Με; Με #5; cxp- χών. 'Ο ά-.-.ιπρόσωπος τού Καναδά ύπεστήριξε τήν αγγλική-ν άποψιν καί συνέστησε τήν αποδοχή-ν τού ψευδοσ…τάγµ'ατος καί! ό Φιλιπ- πίνος άντιπ.ρόσωπος! συνέστησε φι- λικήν λυσιν δια διαπραγµατεύσεων. 'Ο Σέρ6ος αντιπρόσωπος έκτι- ρύχιθη όναφαινιδόιν- ύπέρ τού Κυπρια- κού .λιαού καί κατήγγειλε τήν c’xy- γλικιήν τρομοκρατία…. Αύριον να είναι ή πλέον αποφα- σιστική ήµέρα διά τήν σνζήτησιιν τού θέματος. Θα όμιλησουν οί άν- τ-ιπρόσωποι Ρωσίας, "Αμερικής καί άλλοι, ενδέχεται δέ ό ΄Αµερι- κανός αντιπρόσωπος να ύπο6άλ.η ίδιικόν του σχέδιον έπιλύσεως τού Κυπριακού. 'Εν τό µεταξύ, οί "Άγγλοι κα- τα6άλουν .λυσσαλέαν προσπάθειαν διά να µή γίνη δεκτή ή έλληνιική πρότσσ:ς περί αποστολής, είς τήν πρώτος έντυπωσει τήν δημιουργη€εισ είς τήν Πολιτικήν ΟΗΕ καί 101; χ( των αρχηγών των 'Ε'λλάδσς, "Αγγλία ΄Ως έδηλώθη σήι ή Κυ6έρνησις-, συμι tum/70.109 της, 8 κήν µάχην διό τήν Θεσιν µέ πίστιν ι 511 ό αγών θα άπι Θησιν τού δικαίου Κυπριακού -λαού. ΛΟΝιΔΙΝΟ|Ν, 1‘ άποψινήν συζήτηση κού είς τήν α΄γγλικι τ'ιπρο'σωποςι Τω" Γκάλιαγκαν είπεν, δέν πρέπει να έξι Κυπρίους να παρα ωτοκρατο.ρίαν ύπ τής ξι'Φαλόγχηςι Π 1'11 ΠΑΡΤΥ… T1111 11111P11111 KPATOYMEflnfljlt ΤΑ ΣΤΡΠΤΠΠΕΙΙΠ ΦΟΒΕΡΑΥ ΑΠΟΚΑΛΥΨΞΙΣ ΔΥΟ ΑΞΣΜΟΦΥΛΑΚΩΝ ΛΟΝΔΙιΝ-ΟιΝ, 19.-Δύο τέως 51:01:0- φύλακες στρατοπέδου κρατουιμένων :ίς τήν Κύπρον κατήγγειλαν είς Λονδίνσν ότι Βοεταννοί στρατιώται συµπεριφέ- μόντα κακώς προς τούς κρατούµενους καί Τους έκτυπουν ιµΣ τους υπο(1ΤΓά- νους τις… όπλων των ως… ε΄κειντο επί τού εδάφους. Οί δύο δεοιµοφύλακες είναι 6 Ού΄ι'ιλλιαµ Ούίκοιµ, 49 ετών καί ό Ντέ- 16 Τούν, 37 έτδν. Ούτοι ο……" mi µερον προς τους αντιπροσώπους τού Τύπου κατά τήν διάκειαν ειδικής συγ- κεντρώσεως είς τήν Βουλήν των Κοινο- τήτων, οργανωθείσης ύπό τού Έργα- τικού 6ουλευτού «. Μπρεκγουαίη, προέ όρου τής κινήσεως διά τήν όλευθφίαν των αποικιών. ΑΑμφότεροι οί διεσ1µοφόλακες €πέΞει- gay ;1; τούς δηµοσιογράφος αντίγρα- φα εγγράφων ωυ5……όι…ν τας κα- ταγγελοµένας πράξεις. Είς τό έγγραφα, τό οποία άπεστάλησαν είς τόν ΟΗΕ δεί": νό χρησιµοποιηθούν κατά τήν συζήτησιν τού Κυπριακού, ά…φέΡ:…. µπαξύ άλ- λων ότι τήν 24ην Σπτεµ6…οίω Μετρ- ρήθησαν αναταραχαί μεταξύ τών 300 κρατουµένων τού στρατοπέδου K01152110- τριιµνθίας. Οί Βρετανοί στρατιώται εξε΄ δαλον διαίως τούς κρατουμένους από τούς θαλάμους των καί άπειιλούντες αύτούς διό τών όπλων τούς ώθησαν όπί το… συ;µατ-οπιλιεγιµάτων, προκαλ-έσαντες τόν τραυµατισµών παλιλών é; αύτΐόν. Τό ιµαρτύριόν των όκράτησεν όπί 1121900- μον. Έπίσηις τό έγγραφα αναφέρουν άλλος σκληρός καί απανΘρώπόυς πρά- ξεις τών Βρεταννών στρατιωτών… ΛΕΥΚΩΣΙΑ, 19.—.‘E1’; τήν 'Λεµεσόν £11265- ήθη σήµερον απαγόρευσις τής κυ- κλοφορίας καθ΄ όλη-ν τήν ήιμέραν καί νύκτα δι΄ όλους τ:ύς "Ελληνας Κυπρί- ους ηλικίας 12-21 ως… Τό µέτρσν όλήφθη κατόπιν τής όπεργίας ή όποία έκηρύχθη όκ:ΐ. Τό έν Appear; καταστή- ιματο Ξκλει.σαν σήµερον ένίό οί ιµαθηταί ΤΗΛΕΓΡΑΦ ΑΙΑΜΑΡ1 ΤΩΝ EKI’IAM AOHNAI, 19.— τών επαρχιακών κέ λον τ-ηιλ-εγρσφήματε 6έρνησιν, δια των τύρονται διό τήν έγ Μέσης Παιδείας και ψιιν µέτρων ύπέ.ρ κατσι6ο.λ,ήν έπιιδόµε κής είς τούς έκπσι ετεκε mm AAA' ΑΠΕ HTO HPOB/ ΤΡΙΚΑΛΑ, 19. κριτού ιμας).- Εί Βασιλική µία .ττρο'€ Δε-λή έγένν.ησε των μετά τόν τοκετόν ές ΕΝΕΡΓΕ|ΑΙ ΒΟΛΟΥ ΔΙΑ το Π Τό "διοικητικά συμδούλιον τής Ένώσεως Γεωργικών Σιµέ- τσιρισµών Βόλου είς τελευταίαν συνεδρίασίν του έξήτασε τήν δυσχερή κατάστασιν τού Παστε- ριωτηρϊου καί αναζήτησε τάς έ- νεργείας είς τάς οποίας £7160}— λεται να προδή ή ΄Ένωσις, προ- κειµένου να 6ελτιωθή ή θέσις τού εργοστασίου, διά να κατα- στή δυνατή ή λειτουργία του. (Ως γνωστό, είς τό εργοστάσια προσκοµίζεται πρός παστερίωσιν έλαχίστη ποσότης αγελαδινού γά- λακτος, ττερ= τας 1200 όκ. ήµερη- σίως, ένώ διά να συνεχίση τούτο τήν λειτουργίαν του καί να Συ- νηθή να δώση ίκανοποιητικήν τι- μήν είς τούς αγελαδοτρόφ:υς πρέπει νά επεξεργάζεται ηµερη- σίως 4 χιλ. περίπου άάδας γά- Wax-reg. TE) συµδούλιον τής Ενώσεως έλαόεν άπω… όπως αναχωρή- σουν τήν Κυριακήν είς ΄Λθή'.'ας ό πρόεδρος τής 'Ενώσεως κ. Μπάζας καί ο 'διευθυντής αύτής κ… Β. 'Αγγείλ-όπουλος διά να προ- δούν είς σχετικός ένεργείας παρε": τοϊς άρμοδίοις. Οί έ-κπρόσωπο. ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ τών σχολείων ("εστάλησαν είς τάς οί- INA! "|| κίαςτων. Οί έργάται δέν προσήλθαν είς ΕΠ"|ΓΗ ΕΝΤΟΣ τό στρατιωτικά Εργα τόν "Αγγλι--/ ΄ Είς ή" ΄ ΛΑ, 19, πολλά κα ζ)…- E11l ,… 8.- ετής ως τισιθησαν αλαθών ριφθείισης ναντίον π,"? ,το… Κ? me- ήν σ ,? , πρως … ρι΄ου Πυλί | ': ill! τ" ΙΚΩΝ ΓΙ 19.- ΑΣΤΕ ΜΕΤΑΒΑΣΙΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΣ ΑΘΗΝΑΣ τής 'Ενώσεως & επισκεφθούν τόν Μιπρόεδρον τής κ…υ6ερνήσε- ως ικ. 'Αποστολίδην, τόν υπουρ- γόν Εµ:πορίςυ κ. Παπαληγούραν καί τας αρµοδΞας υπηρεσίας τού υπουργείου πρός τούς όποίους & εκθέσουν τή; δηµιουργηθείσαν αναφορικώς μέ το έργοστάσιον κατάστασιν καί & ζητήσουν τήν λήψιν ριζικά… µέτρων. ιΩς πλη- ροοορούμεθα, oi εκπρόσωποι τής 'Ξνώσεως οι ζητήσουν συγκεκρι- μέτως τήν δια τής νοµοθετικής ό- 500 επιδολήν τής υποχρεωτικής παστεριώσεως τού γάλακτος διά να κατασ"τή δυνατή ή συγκέντ "- 6:; είς τό εργοστάσιον ολοκλή- ρου τής παραγοµένης ποσότητ0ς αγελαδικού γάλακτος. ΣΥΝ)ΣΜΟΣ ΕΙΣ ΚΡΟΚΙΟΝ Δ1΄ ΕΚΤΕΛΕΣΗ! ΚΟΙΝΩΦΕΛΩΝ ΕΡΓΩΝ Είς τό χωρίον Κρέκιον ίιδρύθη συνεταιρισµός διάχειρίσεως χόρ- του. το έσοδα τού συνεταιρισμού έκ τής ενοικιάσεως τής xopT-ovo- ,.ής % διατίθενται δ:ά τήν έκτέ- λέων κοινωφελών έργων είς τό χωρίον. ΑΘΗΝΑΙ 19.— Είς τήν Εφη- µερίδα τής Κυ6ερννιήσεως (τεύχος Β΄ άρια 441 δηµοσιεύεται άπω… σις τού ύπουργού Συγκοιινωνιιών καί Δηµοσίων "Εργων, διό τής ό- ποίας όρίζεται, ότι- απαγορεύεται έφεξής χορήγησις αδειών κυκλοφο- ρίας είς έπι|6ατικό πετρελαιοκίνη- τα αύτοκί-νηται οίασδήποτε… χρήσε- ως (δηµοσίας ή ίδιωτιιική!ς) τό πρώ- τον τιθέ'µεινα είς κυκλοφο'ρίαν έν "Ελλάδι. 'Επίισης απαγορεύεται ή χορήγησις! του… κυκλοφορίας είς φορτηγά ίδιωτικής χρήσεως τό πρώτον µέλλοντα να κυκλοφορή- σουν ιόν 'Ελλάδι, άπό ωφελίμου φορτίου δύο τόπων, συμπεριλαµ- 6αν.οµένων καί κάτω. "Επίσης ά- παγορεύεται ή άντι-κατάστασις τών 6ε-νζινοκινητήρων ":… ήδη κυ- κλοφορούντων έπι6ατι-κών αυτοκι- ΔΕΝ 011 ΕΠΙΤΡΑΠΗ Η ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΝΕΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙ0Κ|ΝΗΤΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΒΕΝΖΙΝΟΚΙΝΗΤΩΝ νήτων δηµοσίας ή ίδιωτικής χρή- σεως, καθώς καί των φορτηγών αύ- τοκινήτων ίδιιωτι-κής χρήσεως, από δύο τόννων, σιυμπεριλαμ6ανοµένων, καί κάτω, διό πετρελαιοκινήτων. Τών ανωτέρω άπαγορει΄ισεων έξω- ρούνται τά νέα αυτοκίνητα, το 6- ποία μέχρι τής δηµοσιεύσεως τής αποφάσεως είς τήν "Εφηµερίδα τής Κυ6ερνή…σεως είσήχθησαν έξ άλλο- δαπής ή ήγοράσΘησαν συμδολαιο- γραφικός ή προσυιεφωνήθη όµοίως ή αγορά των. ΄-Επίσης έξαιρούνται τό έν κυκλοφορία αυτοκίνητα έπι- 6ατικό πετρελαιοκίνητα οίασδήπο- τε χρήσεως καί τά φορτηγό παρε… λαιοκί'νητα ίδιωτικής χρήσεως &- πό δύο τόννων καί κάτω, έφ΄ όσον οί πετρελαιοκι'νητήρες των ήγ.ο…ρά- σθησαν µέχρι τής δηµοσιεύσεως τή αποφάσεως. ΤΡΙΚΑΛΑ, κριτού μας . µ.ιµ. έπραγµ'ατοποιήιΘη είς τό Δημαρχείον ι'ιπό τήν προεδρ'ιαν τού Δημάρχου σύσκεψις των δη- μοτικών συµδούλων καί εκπροσώ- 1 9. ( T00 ανταπο- πων όλων «:… όργανώσεων τής πόλεων, κατά τήν όπ.οίαν συνεζη- τήθησαν τό ζήτημα τού ήλεκτρο- φωτι…σµού, ή =διαπλάτυνσις τής σι- δηροδρομικης γραμμης Βόλου- "λ " .…….,…- .. - -; ,-…-... …-.- ΣΥΣΚΕΨΙΣ ΕΙΣ ΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ ΔΙΑ ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΓΕΝΙΚΑ ZHTHMA‘I’A δικτύου ύπουόμων καί διά τό ζή- τημα τής δροµολογήσεως τού φέρ ρ»μπώτ από τό Πρίντεζι πρός ιΙ-Ιγο'.;'ιιενίτσαν καί 6x1 πρός λι- μένα τής Πελοποννήσου, ώστε να έξιπτηρετηθούν τουριστικός ή Θεσ σαλίσ. καί ή "Ηπειρος… Μετά μακρά-ν συζήτησιν γη επιτροπή έκ τού Δηµάρχου καί εκπροσώπων τών οργανώσε- ων, ή οποία μέ έπιτροπή τής πό- λεως Καρδίτσης θά μετα6ή είς έξελέ- χώρας. ΄Εµπορίου προήδρευ κτηνοτρόφων διό τό ! ζήσω; της τιµής1 , και των τυροκιομικτ ιΗ σύσκεψιςι θα έτι οιον. ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΝΑ | ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜι ΑΘΗΝΑΙ, 19.-΄'Εικ" νοιµοσπονδίας "Επαγιγειλ τεχνών Έιλιλόδος ένα…? ιρολικυστική στάσις τώι ότι όµως": τήν έπί:λυσι αίτημάτων τής του… (Έλλην 3ύ.σιν Με» τό κιλ-ι ταστιη:μάτων καί των ο 'Η συντονιστιικι΄ κλάδου σε συνέλ'θη Τετάρτην πρός λήψιν ΤΙ Η ΕΚΤΕΛΙ ΟΔ|ΚΩΝ Η ΑΘΗΝΑΙ, 19.— Δηµοσίων "Εργων κ. κοίνωσε τήν εσπέρ ν ποι'ι"ας ικαιί γεφυρώιν Educ-11101 είς "τό πρ τρέχοντος έτους. Ν περιλαμ6άνεται' ή δι' ΄Ιωσ-ννίνιων, 51011 κατοµμινρίων, τό 65 Πηλίου 3 έκατοµµιυι Λαρίσης - Τεµπών νης 20 έκατο.µ'µ-υρίω — Τρικάλων 20 έκατ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ" Τ ΞεΝΘΔσΧΩΝ ΑοΗιΝΑι, 19.— ζουν αί ιέργωσίαι τοί Συνεδρίου ξενο-δόχωιν µατα: Τουριστική ξεν .λιιτιική, ένοιικιοστάσι ματιική στέγη, φορολο φιοµα καί Ταµείον Τό Συνέδριον 02: δι…ήμερον, έκλήΘησαιν στουν είς αύτό οί οί αρχηγοί τών κοµµ "- Π ΑΡΑΤΑΣΙΣ EEO ΟΦΕΙΛΩΝ ΤΩΝ 'Η 'Αιγροτιική- Τράπεζι ύπόιµν.ηιμα σχετικώς ιμέ ναοτολής έξοφ|λήσως τι είς τούς ύποσ»τάντας & νιών καλλιοργιηιτός καί τούτων διό σπόρων καί ναι… ινοί αφρό… ς τού Κεντρικού πρός το" ταστήιµατα τής Τραπέζη ζητουιμένην Μάταια… ι οφειιλ&ν των :1; τούς προήλθαν είς τήν ένίισχι τως όφςι)υών πηρός &… καλλιεργψικ&ν των ά… ότι ΑΙ ΑΡΧΑΙΡΙ ΤΩΝ απο…"… Κατά τάς ιγ:νοµένας ; τσίας τού Συλλόγου οι τών εξελέγησαν Ι) Δια 1 Κων. ΚολΙληιμ.ένος, 11,. K Ματής, Σοφ. *Κωνστα=ν1& αυλής. 2) Διά τήν έξε-λεγ πήν ‘N. Λιι…ιινιώτης, Δ. ιΚι '.Α-σηιµέλιης καί 3) διό τό 'Οιμοοπονδίας 'Αθ Εστί O κ ΜΟΔΑ! El! 1 ΠΑΡ1ιΣ|ιΟ…|, 19.——

*… ΄ * όΗι1Δ…10π'Ρ.… ιΛΔαΔιώ ω………Δ1. ……Γαω=1ο… 'ψν 3δλψ Ό ?.ττ.τρπε "μμα 3! 'Άοι+.4υωτ,ω5886 3 ο Ε ς "δν π.&€µποχεν η6λωι '…πί τ? 6π'άρι€.Τ354Ε Ε.Ε. δνπφοοξ 6μ"ν καί συμφώνως.ποδς τάς δια"6ζεις τ:δ Ξο6ρω: 145 παρ.€ τοδ Δ'μοτικςδ καί Κοινπικ68 ;&δικος &»αιεινοΠµεν Ξτι Ξγκοίνοµιυ τ€ν δπ'δριΘ.ΡΤΞ Ε.Ε? άπΞψασιν τοΒ παρ' δµϊν &µετικαδ Συµβςυλίευ,δι':ς |0Πτο καταυ"(?κι τεν καν:νισμξυ διςιΜ;οεως καί λειπ:υογίας ?=8 Δ'μςτιιεΞ Νομικς" Πουα&καυ "Φιλαοµο- νικ€ τεδ Δ΄μσ' Αξλευ' σόν τξ π0π0©ΐκψ είς 36 τελες τς παπαγο&φευ τα? 30000: 1.5 δια τάξεως Ξτι διά :=΄ν πο&ιλπψιν &παι:εϊται Μαϊ πιστα- πει-τικδν κα'5 τάς διατάξεις τς8 €.!.ΆΙ€/Τ94Ω είς δς περιπτώσεις- λ.ε…… Shamanism Em firmnuorgv, "Η Ψοπ#οχ"ς … #.Ξαπαδξκες ΤεΞ!΄Πις I - . - Υπευργιιίν. …πωτεοικων Δναιν "υπ. ότυδ/ηε ς 'πΘΐνας µ€"'&νΥιΥΏξΦευ τ?ς ξΥκΩινομ€νυς 'ΑΜ3ιβξς &ψ…ξγοαφΌν 'Εν Βξλψ αδΘνμ.ο?ν &κεφξσε…ς "Π ΞΩΟϊπτΗυενςς ?: "μ#μα…ςς ,….?) όπεΥΘ.Α.ΜΓυμνζΞς α&Η1Δςς αΝΉ1ϊΡώΨβΒ ΐ|βο[ςη 799€ Υ ωΩύιΣ 'ΞΕ&Ωι3!Ξ!ι.!!Ξ Σονε6ρϊς 46η . .Β' Βδλφ πετ έν πώ ΔημςρΞιακξ ΚπτςστξματΞ Βήμερον Έξν ΞΘην τοδ ρηνδς Οκτωβρίου τοδ Έτους 1956 ηλ.ραν Δευτεραν και ωραν 7.32 μ.µ. υυνξλυεν εις συνεδπ[ασιν τό Δηµοτιιδν Συµβούλιου 3πδ τήν ΠροεδΞείαν τοδ'Αντιπροέδρου Ο,» | - | , 7… | " Ο α6τοδ :. υδυσσξως …αφιτη κα! κατόπιν τήΒ υπ &ριΘ.13ωκ1|25.10.υδ πρωτης προσκλήσεως τ06 Προέδρου α6τοδ π.'Αρι:τ.ΞτρυρνΞρα νοµίμως καί ξμπροθέσμως πορνοποιη9εΞσης πρδς Ξπαντα τά μέλη α6τοδ,παρ5ντων µέν τοδ Δηµάρχου Ξλου » Θεοδώρου κλπ οπο6λου καί τ&ν Δηµοτικών ξυμβοόλων π.χ.1/Ξ€Άςμοποόλου,2/ Π.Αλεξΐου,3/Π.μακαλο€δ ,4/?.46αγγελοποδλου,…/Κ.ζήαη,υ/Α:ϊατ;οδλη,7/Α.Κ;ρά- μπελλα,8/Α.Κουτσίγα,9/λ.Ηαπρξ,10/Δ.Μπαλ π,11/8.Μπουπουβξλα 12/Π.Παπαοιπον6… μςυ Η Στ€φα,13γΑ.ξςτροχεϊλ' καί 14|Θ.ΠρωτογέρΩυ άπ5ντςν δέ τΐν κ.:.1/3=ΆαΦ ναβα 2/Γ.έουτσουβελη 3|&.Άαμπουι4|5.Ηωραϊταποδλου,5/Γ.-Ξοου,6/΄ζζαββοπου- λον ΄|3ιΣτου νάρα,8/ ιΐφέτσου,9|Α.ΧασΞπη καί 1Ο|Ε.Χπτζηκ…τφταΌτΐνου καί &. πελξφΘη το!! ν τΞ ήµερησϊα διατάξει θέµµτος,ξτσιι λ Ψήφισις πανονισμοδ Διοικήσεως πα! Διαχειρζσεως Φαλαομονιπής Δήµου 86- « ουσ- ΄ ' "Ο κ. ήµαρχρς εζσηγοξμενος τοΞ Θέµατος λΞτει δτι κατά τδς δξατξξεις'τόΒ άρθρου 345 παρ γρ.6 το! ΠΔ 2888/54 "περί πυρώσεως Δηµστιπαδ πα Κοινοτι- κοδ Κ&διπσς' τ Δημοτικ6ν Συµβούλιον ψηφίζει τόν πανονισµ6ν Διοικήσεω παΐ διαχ€ιρίσεως τής Φιλαρμονικής τοδ Λήµου.΄Η &π φασις πΌτη τοδ Δημοτικο Suw- βουλίου 6π6πειται at: τήν Έγκρισιν τα? π.ΉοµΞρχου Ήαγνησ[ας. Συνεχίζων δ κ.Δήμαζγος θέτει ύπ' δψει το€ &ηµοτιπα€ &υμρουλία>τ5ν 6πδ τοδ Δι9ιπητιποδ ζυμβου Κου τής Φιλαρμονιπξς τού Δήµου Βόλου συντµχ έντ' κα- νονισµ6ν Διοικήσεως κα! Διαχειρ€σΘως Έής Φιλαρµονικής και λέγει οτι δι αθ- ταΐ ρυθµίζονται -συµπληρουµενου ένδς υπαρχοντρς κενοΞ- Ξπαντυ τά ζητ΄ ατα Διοικήσεως.πα άιαϊειρισεως τ6ς Φιλαρμονικής ως καί πολλά συναφ ζητ Lara &φορ&ντ: τας δηµοσιας έµφανΐσεις Έξς "ιλαρμονιξής,τξν ξριΘμ6ν .ν παικτφν Έης,τξ.τ6ς δημιουργίας φυτωΞϊου νεων µουσιπ&ν,ως και τα καθ κοντα ια αι υποχ€εωσεις % στου κλπ. και προτείνει τήν λήψιν σχετικής &ποφ&σεως. 6 Δηµοτιιόν Συµβαδλιον 6ιοΒσαν τοδ π.Δηµαρχου ε σηγηΘέντος τσθ Θέμα- τος τοέτου,αα€ διεΞελ96ν τόν προπαθΞνπα πρδς ψήφισιν πανονισµδν Διοικήσε- ως καί Διαχειρίσεως τής Φιλαρµονιιξς &ήµος 36ξου, . Αποφαιν8ται ομοφωνως Ξ ρ!νει τόν κενονισµδν Διοικήσεως καί Διαχειρ€πεως τής Φιλαρμονικής Δήµου μ .ου,Εχαντα ουτωι ΚΑ… 37131"! Η: …'Οξ.; '….ΐ|.΄ ϊΞΉ.δΗΞΏΣ & Ξΐ&?.΄΄΄"Ξϊ ?] Σ?)Έζ ? '! Λ…/'΄?΄ΔΞΣ ΑΗ ?]? ΕΥΗ?! - "&ε€εςΞ-Ξ€! 'Η.Φιλαρμονιπξ διοιιεϊτα! άπό &ιοικητιποΞ Συµβουλίου in τεσσάρων µελών _ 6πδ τ5ν Προεδρεξαν το€ εκάστοτε Δημάρχρυ Βόλου. ΙΕ µέλη…τοδ Διοικ τιοΞ- Συµβουλίου Ξλέγονται 6π8 was quoztuofi Συµβουλξου.Καϊ η Θητεία α τών ε!- ναι 86 πα! η τοδ Δηµοτικοί Συµβουλίου Θητεία.'Εν περιπτώσει κευώσεως Θέ- σεως μ ους τοδ ΔιοικητικοΒ Συµβουλίου Εξ οϊας δήποτε αιτίας γίνεται νέα έπλοξή 6πδ το6 Δημοτιποδ Συµβουλίου πρός |!!ήρωσιν της κευωΘεΐσης !! µενω- ε Ψ θεια Θέσεων. " &εΞες:-Ξρκ µΧ T6 Διοικητιπ6ν Συµβο6λιον συνερχδµενου είς σ&μα τήν πρ&την Κυριαπήν &π6 ./- -2- 10? δΞοεΞξμο€ του €χλ€γει µεταζ6 των µελών του τδν'Άντιπρδεδρον,τδν Ταμίαν κα Ψ O ον. 'Ο Πρ5εδρος σκεϊ τά;ξπ τος ΔηµοτικοΒ…Κέβικος άρµοδι6τητας τοδ Δημάρχου.Τ3 δέ Διοικητικ6ν Συμβούλιου άσπεϊ τξς αρµο%ι6γητας τοδ Δημοτιποδ ΣυμΒουλ[ου. Τον ΠρδεΒρρν άπ5ντα ή πωλυδμ8νογ αναπληροϊ o νόμιµο &ναπληρωτής αΒτοΒ.'Ο …δξ Ταµϊας.ανεργεϊ τήν ΤαμιΞπήν υπηρεσ[αν το6 νοµικο προσ&που. ' Εφορος εποπτεύει εις τό ολον συντελοόµενον ξργον τήν συντήρησιγ τών κτι- ριακών εγκςταστ&σεων πΞν Επίπλων,δρτ&νων πςοσωπικο… :! &? γένει υλιποδ. ΜεριμνΞ διά τήν πςοµηΘειαν δρζ&νων,υλικο ,ιματισμσ6 καί λοιπώνε46δν.Δι& τήν ε6πρεπεστέραν παραστασιν τοΒ &&Εατο της Φιλαρµονιπ ς.Ξ!ς τδν καταρτισµ6ν υπ ιοοΥρΞμµατος €κπαιδε6σεως εις τ ν καταρτισμδιτο προγηδ µατος τόν έν χτελ σει μουσιπ8ν τεμαχίων,π ντοτε έν συνεργασία μετά τ08 έρχιμουσιπαΞ. !!? τ,ν καθορισµδν των δημοσίων έμψαπίσεων καί τΞν μερ5ν ζν0α && γίνεται η ,κτελεσις µουσιποδ προγράμµατος. €΄ς τόν καθορισμδν τής στολΞς κα! διακρι- τικών τών παικτών. Τό Διοικητικ6ν ΣυμβοΞλιον διατηρεζ διά τοδ Γραµµατέως του τά π&ψυθι βιβλία! 1 Βιβλΐον πρακτικά… συνεδριάσεων. 2 ΜητρΦον τοδ προσωπικοδ της Φιλαρµονιπής. 3‘ Βιβλίου μισΘολογξου τοδ προαωπι%οδ. 4ξ Βιβλίων ςοιν&µ. , . … 5 Βιβλζον υλιποδ ΕποΘςιης,ε!ς % &ναγρ&φεπκι η πςριουσϊα τη? μιλαρμονιπής ργανα µουσιπ&,&ναλογια,βιβλϊα Πουσικπς,µτολπι µουσιπ%ν,…π(πλων καί σπευ5ν κλπ. . , 6) Βιβλίου &τομιπξς χρήσεως εκάστου µουσικσδ. . ν&εΞερ!.Ξαι . Τήν πιλαρµουικήν έπί &ιµαστηρζων καί π&σης'λρχής 8ππροσωπεΈ & Πρόεδρος τοδ Διοικητιχο8 Συμβουλΐπυ,δστις υπσγρΞφει και τΞ σχδτικέ συµβολαιογραφικό Στ- - ΥΌ . "&εΩεΩΞ-ξΞΞ Γ6 Διοικητιπ6ν Σγµυο€λισν συνέρχεται είς ταπτιπέν συνεδρίασιν Επαξ τοδ µηνδς, Χε!ς Ξκτακτον δέ οσ…πις παρουσιασΘξ ΞνΞνπη. 'έπΞεον 00! 1. TE τής προσκλήσεως πάν μελών τοδ Διοικητι%οδ ΣυµβοΘλίου είς σςνε- δρίαν τ&'τ6ς &παιτουµένη πρός λήψιν &;οφάσεως κλειοΐηφΙα ,τά=τοσ ξλεγχρυ καί τ ς έχτελεστ6τητ3ς αΞΌΞν ρυθμίζονται κατ' &ναλογ αν τ ν 6υ?αφών περί & μοτιεοδ συµβουλζ0υ διατάξεων (ΞρΘρον 92 παρ.2,93,94 95,96 και 97 "ατΞ τ2 Ξρθρον 121,124,125 126,127 τοδ Ν.Δ/τος 2858 τοδ 19.- "περί πυρώσεως Δη- µοτιπσδ nit Κοινοτιποξ Κ&δικος'). . 2.…ΠροκειµΞνου περί τοσ ποοδπ/σαοδ,ΞποΆογισμοδ τοδ δρ?ανισμΞ>τής υπηρε- σίας,τ6ν Ξποφ&σεων περί έπποιξσεως &νταλλαΥξς &κινξταν Ξ Ξπιβα δνσεως αύ- τ%ν δι' έπποαγ…άτων δικαιαµάνων τής &ποΞοχξς &ωρεέν πληρογοµµΆν … κληροδοσι&υ παίΒτπξ€συνομολοκήσεως δανείων Ξπ:ιτεϊται πα! σύµφωνος γνωµη τοδ Δημστιπαΐ Συ ;ουΛ ου. - p‘55. Αϊ περί 5ρτανιαµο€ τξς 6πηρεσία ,οϊπονομικοδ Έτους,διαχεπρ[σεως προΒπ/ σµοδ καί &πολογισμοΞ πα! τςΞ έλΞ χου α πΒν,ξκποιήσε ς Ξνταλ?αζπς µισδώσε- έπιν6των καί ευνοέολςγήσεως δανεΈπν διατάξεων ίσχ60υσαι Ξπζ των δ…μπν ξφαρµ - ζονται καί Ξπί του Ήομινσδ τοξτου προαώπου. . 4.'Η έπτέλεσις έργων καί η πραµήΘεια πραΥµδτων,ένερϊεϊταξ κατά τας ξ- π&στοτε περί έπτε?έσεώς Ερψπν an! περ προµηωεϊας πραγµάτων υπό π&ν.&ψµ ων Εσχυοόσας &ιατΞξεις. "=εΩςρ!-ΖΩ: . T6 &πασχολοδµενον π ο&ππικ6ν είς πνευστΞ,ιρουστ& παί Ξγχορδα όργανα τη Φιλαρµονιπ?ς καθορ! aunt ώς &:ολο69ως: 10 µουαιιο παϊκται α΄ τάξεως. 10 μουσικοί παϊκται β΄ τάξεως. 13 µουσικοί πα!κται γ΄ τάξεως. χχ 15 µουσικοί παϊπται δ΄ τάξεως. , . Ν ο/' -3. "Μι!!! Οι µου-τιποί ξαίκται ς&πσΞΖμιοδνται κατά µάθημα ρούσι#ξς δοκιμής καί έφδσον λ µβ& νσυσι µας εξ Μξ g: Ο τ ; ;: τξξυως ίνα δραχ:ας 45n κατά µαθηµα δοκιµ . Οι τ β)τ (Ems &νξ δραχµας 52 κατξ µδθ αμα µ.... Οι τ τ. τ2ξ8ωςΞ ν δραχμ& ς 22 κατά µαθημα boat» . Ο! τ ς τ ξε?έ να φραγµός 16 κατ άσμαΘψα δοκιµ ς. Τ &νωτέρω πο 56 να=ακι α 6ξοµοιο Ξτπι δι΄ ,ποψδσεως τοΞ &ιρικητικοΒ Συµ- βουλίου της Φιλ|΄πης υποκειΐ8 Μξ # lg τ ν έλεγχρν της Ηαμαρχίας. "ως" Οι µουσικοί παϊπται α΄ &, β΄ , τ' . καί δ΄ τάξεως &ποξ μιουντσι µόνον διά µα- θήµατα δοκιµξν καί! ω6 σου ελαεβανουσι μ μας είς π6τ&? Ουχ ίδ & Ξαί δδι& τάς Κυρια ςκαί ΕΘρτας καθ΄ έλει παιανίζει η ζιλαρµονικ΄ .Ά…τ& δθέρος 68ναται ς&ντί µαθήματος δοκιµήςύ γίνηται απαξ της εβδομ36ος καί κατά τάς παθηµεοινας,δημοσία έµψάνισις. 22Ξοον 1Έον E άπό τάξε…ς είς τ&ζιν προαχυτξ τοΞ ιουσι 0E ναίκτου γίνεται πατδπιν απο- φααεως τοΞ Λιοιπ.Ξυμ/λί ου υπα χει δέ ναί πεν& θι.σις,ο δέ μ SAM ν νά προα- έ: οίτπσε τακτιν&ς καί &νελλι ιπως rig: τάς μΠνιαΞας δοχιµας πί υο τού- ζ-Ξχιστον Ξτη ναί υπέστη εύξ6Ώιμον εξέτασιν ένωπιου' ππιτ-οπ€ς? Ξπώτελουµξνης «, εκ 'υ &ρχιμςυσικΟυ β)ε νδ µέλους τέσΞ ALOLur ,τι…υυ …υµβουλίου της Ξιλαρ- μονικζς παίγ ς μ ους τε &ηµοτικου Συμβουλίου προτιµαµξνου τοΒ" εχον… τος μουσιπΞ'ς Υγυτ΄σεις. ";ΞΞεοχ.110ν Οδδείς ιοςίϊζεται άπό >δκιμυν μαθητευόμενον είς π;ί"την δ΄ πάξεως,ξαν δέν _ φοιτήση επι ιίαν διεςίαν τσδλαχιστον καί υποστξ ε66 δπι δν ξξ ταοιν ε ιο; - τής παπί τό ανωτΞρφ 599pav1 9 τοπ πµ6ντος Επιτ οπής. ίην περί ->ιορι6µου έκδ- …χΚ φαοιν ; ί5ει :o Διριππτι- φγ 09 €)? 7;ιον.Ά&γ Ξςαίρεσιν υΞπιµ4ς καί; ης ια… .ρουσιαΞπν ίδιαίτερον ζ&λον καί δοςιν προι τ)ν µουσιπην δν;ται ν διορι* , *Θπ απ ,δπιμον μαθητευόμενον εϊ παίκτην δ΄ ταξΡωςι μετΞ φοίτ σιν €ν5ς τους .αί αξέτασιν ενξπιον τής κατά τό ξρ3ρφν|Ο του παρΞντος πιτραπξς. ΞΕ.ΩΞΞ.ΞΞΞΗ Οί µουσικοί παιπται καί-των τεσοαμων ταξεωΝ υποχρεοδνται νά γειτ&σιν είς τΞ μαυά»ατα,δο;ιμ.ς.Γν μα3ηματα τα6τα δοκι»αί δ!ν δυν;νται νξ ειναιά κατ' &ριΘµ6ν όλιψΞιτερα τών 12 πατα µηνα οδδΞ περισσοτερα Έΐνξ ιζ πα εξ8 και δεµένα. 'Η διαρκεια έκαστου ι;Θηματος Ξοιιμής,&υναται ν' ποικ λη απο λιι και ηµι- σειας &ρας µέ,ρι ?υο ωρ3ν κατ νωτπτον ορυσν. O πηοσδιορισµσς . µαθηαατιΜ , δοκιµδν κατα µήνα γίνεται δι΄ ίποφ&σεως τοΞ Διοικητικοδ Δυµβοολίου.=ουσιΒς παίντης απεχων αδιψ:ιολςγή1ως των μαθηματων δοιιμζν,έπί ένα µξνα θαωΞείται έγκαταλείµας τήν μουσιπην και διαγ:&φεται τξς δυνάµεως των παικτών αυτοδι- πα&ως πα άπολύεται δι΄ &ποφάσε;ς «of &ιοικητιποΞ ξπμξουλιου µετα πρότασιν τ96 Αρχιµουσιποδ. Ό "Α93)ο! 130! "ίνα προσλητΘξ τξς ως δόκιρος µαθητευδιενος δέον νά ξχη &πολυ;ηοιςν & οτικοι σχολε ου,καλ ην υγείαν,πιστοποιου:€νην παρ' ιατροδ ίηλιπ μικοοτΞραν τδν 14€ ΄€τγ9833ί &οπίµων έµαθξΞών είς τε τήν 'ιλαρμονιπξν καί Σορωδίαν γίνονται &π5 πυΓρίου μέ χρι 1ης' Οκτωβρίου έκα€του ξτους Οι δόκιμοι at τε ε [ς την διλαρμονικην ςϊτε sic τ ν 2Π3ρω {av δποχρεοδνται νδ φοιτ,σιν &νελ?.ιπως είς τα µαΘί ηματα τά οποια δψείλουσι να λαμβ νωσι τά τ στάδιου τής μαθητε.ίας καί τδ οποίον διπστηέα της µαθ ητείας δέον να µ εϊχαι πατέτερον της διετ΄ ας του Έτους κατά τδ ρΘοον 10 το!! παρδντος ουδε ανωτε µοι της έξαετϊας. Κατα τ δι&πτηµα τής µαθητιίας,ο668μιξς άντιµισΘίας δι- καιοδνται. , "|… Ράμα (η…… τα …" "ΜΜΜ… Μ")… . αν… "(||/ν. Γ|'6ψ| .… Θ΄, :2μ4,]…3'! ξ)αΐι΄|΄ L) Ο!" Σ… "΄΄…|΄ "&ωψ -Μθ…Ξ.ιιιΜ ' ΡΧΝχ ΗΒσα δι' δπαιτίου πραξ&ως ξ παραλείψεως παρέβασις οπελ ηλικο€ καθήκοντος, χ΄χ΄ . |. έΞαταξίσο -4- >... δυναµόνη νά παταλογισθξ &πστελεϊ πιιΘαρ ιπόν &δίπηµίΡ Μεταξύ των πειθαρχικών όδικημότων καταλ γονταιι a) Η διαρό ιοί; πανονιπµοός βρπδέτη.προσόλιυαις !! εβΒιρος.όι' α6της όπο- quatco. & β) 'Ξ αξξθυµΙι,η.όµ€λιια ως και ή πληµµελήςπ µη ,Ξγπαιμος έκπλήρωσις τοδ κοντός έ;)" Ha Ερνησις υπηρεσίας δι ταχΘκισης νομίμως Θεό το6 Προϊσταμόνου. Εξ να?! ήπ#!κ "& λόγου &…" bl“. vig. indium: αν καθηκόν- ξζΐ Η παρόβασις καθήκοντα .΄΄ 'Η 6 οσία,κρσφορικ&: εγγράφως όπίιρισις τδν πράξεων τόν ΠροισταΞνω 'Λρ Eksflsexsaal-sesxa£ ETV αΨ0€ !! π Etc. β Πρόξτιμον μ χµ? τόν όιοδοχ5ν του ηµισεως &ριθµοδ των δοκιμ5ν. & '0ριστι12 κασσις. . Λι κοινα πιβαλϊονται δι όποφόσεως τοδ Δ.Σ.τής *ιλ/ιής. 'δεΩΩΩ!-1ξ9: Αι πειθα χικαί όποφάσιις Εκδιδονται µετα κ!6σιν εις απολοτίαν και είς Ή ' κλησιν δΞονό νδ καθ»ρ ίζηται τό όποδιδόμενον πιιΘαρχιπόν όθιυηµα και τόσοι- vat εΒλογος πρός όπολοτίαν προθεσµία και Ήτις όζον νά µό : [ναι βραχυτό- ρα τών τριών ημαρδν. . &ε.εε:.4602 Τό µουσικόν προσωπικόν της ιλαρμονικής (εκτελεσταί) τελεί υπό τό: api- σου; διαταγές και τόν ξ λεγχυν του '.λρχιµουσιπο6,όν όπουσϊσ δε τοότου το8 Δξτ πειθαρχικσί κοινό εϊναιι ιοχριο ται ν προσέρχεται &νελλι είς τό ΐατόστηµα της Φιλαρµονικής και να πα8απολουθη µετά προσόχήξ …Ξΐ Επιµελε( ας τ&ς παθω ια; vac vanvt- πάς δοκιµ ς.Νό διατηρΏώ δργανξν του πό ντοτε κςΘαρόν.κα ς καί τήν στο- λήν τα:,νό ευ ίσκεται πόντοτεέ γκαί εις τός υποχρεωτικές πηρεσ!ας τη; Φι,ςμµοριιης,ε ώς όποχρεωτικός όξ ιους,καθώξ και τάς διαφόρους ! ισό- μους ή΄ ημιιπισ µου τελετός η ext ετους τοιιότας.προκιιμξνου περί ποδο- xi: έπισήμων κλπ. ποφιυγη τός όπρι"ι(ας και φωνασιϊας τόσον ξντός του παταστ' arr: κατά τό; Ενα των δοιιμ6υξ προετοιµασιας,δι' υπηρισια- κήν ΞΕΞδον, σον και κατά τήν ειτόλισιν τ?ς& υπηρεσ! ας δν στόσει Ώ πςραλό- σει. συµµορψο6 ται & van όντιρρή ήσιως ; ς τό ς &" όρο Εντολός και υποδείξ τοό΄'Ξρχιµουσιιο8 κατά tic exLa ους τελιτό ςή ήτοΒ ηΥπαρχιµουσιπο€ πατα τός ημιιιισ&ιοις τοιαότας ια[δ έν Y νει ενά ιςιινό ε6γένιιαν,εόκοσμίαν,τ€ξιν, και υπακο ν όκόµη και Πιτ ς δε pea! α ευρισµ μενος,όφόσον 98 όρη τήν ότι ξήν της Φιλαρμονικής."ξς παραβ vice τιµωρΠται α όστηρ&ς συµ γω; µε τάς πό το6 παρόντος προβλεπομ€ vac κοινός. ΩαΩ:.ΙΖπι. Οι Μουσικοι παίκται όπο εοΒνται νά προσόρχωνται &κς( παιαν!ξωσι εις ιξόο δους τ fig Φιλ/κή κατά τ&ρΞΒθνικ& &; καί Θρ σκευτικό ; Εορτας,κςταθ€σιις στι- φόνων,επισπέ όψει! ψηΝ5νκ ξ'Επ σ ψων προσ ων Κυριακας κλπ. ως και εις πόσαν a λλ ν παρ ammo; νόποιαν ήθελαν όποφασίση τό Διοιπ.Συµβοόλιον της Μι a αν… €. "Εν πξξ… We; µή προσιλεόσεως όιικαιόλογήτως τινός τόν φς6 ανω µουσικών παικτξνό όπιβόλλεται δι' όπσγόσεως το!! Λ.&. της Φιλ/πΠς πρό στ ιµον μ ις &ποδοχ&ν τριων δοκιµών.'Εν υποτροπή όπιβόλ?ιται & κοινή της οριστιΞξξ παύσεως. 'Εε.ει:.1ξε. Πόσλ ι; Μουσικών παιχτών ε!; τάς καν {o (a; τοδ ΕρΘρου7 τοδ παρόντ ς Μενατ2ΐ νδ νη δι' όποςάσεως το!! ΔΣ τ ς FAA/sic κατόπιν όξιτό σεων 9 κιον τής'Εκιτροπής τοδ a ρΘρου 10 το!! παρόντος.- 0/0 ο … " & φ ", .ψ?3-€Ξ νδ… Θύµι Σεπτ"… ζ" …. …ο (να …' "Ιαν-:…: :?" +…) ….) ν5…ι-.ιχς&Θι =: νι, ΜΒ αυτό; ΜΒψ…| φ…… - ."» — a &… o ANTI … .- ~- 50? "…κι"! α…ω……ι…… :… » υπ…. …… - .σονδψωοη &: Βατ 818: »» ώς" … . "' …- 'Αδαμδπουλο;, Άλεξ ου,Π. … "διορίζει …! Χµερ! & .. _ κουβάλας. . απαοικον ου ων! ξΞι΄36ψ νδ» Μήλα: νά…" µπω: . .!» 3.23… >…φμ' - » νέα:: : µε; -.::. .υ|υ8…ΑιΜνψ "" :υνυοΜ»ψ δινω: .… ΄΄ »"… Ιω.:χψ(:αξ ΣΜΕ!!!) πές.) και! νδ: δοι;Ριηΐ» … ι=μΧΧΛ3 ΄' ?Β?α…ιζ 3n µ;]ι Με νι;;33ο;΄.οψ :]: νιτ>38π &)»; ….» "νσέ΄…3 κ! :" ενώ»… .… των Σε»- 65 αν δκ:χηεΟ| επ να"… δ:όοπΐ"; δι εαν)"; &: έτυχε." Φον" δη & νο56 γη"? 3"… µΏ;υεΘοςπ …ω3γολεπ& & .v Έ ΜΒ: 449969; " 9 ' 332E” τω……) :;µ.ωυσψΏΚΙ» #:- νδµ.:ω |"… δώ δ.Μα…χψΉ "αν! ! &? μ…"… "".»… ' "ση: ναού/' .… ποτ ;υ:ι/πµ:πΞ -ι?έ.π-τ Ωνά- ψάξε… »" ;»!χοΝψ και; "Η": η»? ιθ ασ"… να &…» q- ξψτω:; έξω… ψ? πν3ε…Μ& ;»Ν…ς…χοπυ: ζ;- ;! 3 πω;: εκπίπ- :»): ":! η… η ο): λ '..L;:43 ;:., ως "…)", 93? Με .…..,;υ:=-»'Ξ)Μ Μ.":…οχογέ ";;-Ξ: ":! άπαξ Ξορφ:Φ …α΄όα… Ι…. .… …… .νΞ µ…… 7.,57-4434-41' …οΜξτκ& ;? 2933.4137- …η…" :… :? :… 80703 νωδτ .»ω»υυν΄α) Ν,»: "Ω!… :… "&& Ράιμι! && α!: "ή…" & φ.… πως…" 'μ'.ώωΌυψΜΜοπ »? -…ν&µ… νδ? Μ :? δν… ;;»:΄ ;.- Με…-ω… … 'Β3ι1΄µ , ΜΜΜ: νΞ :) 36 εξω-τα ". ": Μπα». &)". νδ:- ΕΦ."… οι ν…:…Σΐ;νοι ! η!!! Η "οι" 3… µέλαν! ΄:ψ3 : »ωψςη.-.πδ 03»: 3" :"…ο…" .::… »: δεν Ώµ:υοοψχηε;ΥΗ δω | Με: :.)αο:.…Μ;-κ8 Με…" χµ" .013Μ.ν…… 3.3? ζώα"?! "»… …… Η »: "γράψω? :=Ώω &? ο?» µη; &. να »? έξω… ψ…" ;ει3':31πυ pan-:43 Ξ… ρω A … ……» %)?!) αν"… Με" &… "να"… Μ :" Jon ;ΏνΞαοΐα.(Βεςπ ;Θ?νδηπΙ Ώ3τ απο ασιωυω' ώ)! :" 1ωΉνωοπ Μ……" ":… τα… δε…). :… :…Θε-π'οπσ από… Β:. :4: …ο." 365 υπ µπΜυηι.;&ηά΄ "μ.…. * Σω Θετικών τ &… "Η: ? Να! :… :… :(» .)…" "από η: Έψα.π…Γ ‘4 a: 4M" Sammy! ιν…" :"? νσι,€δι»ΜσΆαωιΔ or ":.….. "καθ.… σ……" :… 'η" «φα ΚΕ πω:-Ξ: ' "=3"Γ'ζ΄Ν# : Μα…"… αν! .) Η" ;δνπ :ιπγγ…'ω….ι & :")? Ώου… Με… ζώα-γ: .1214 ν… '.' :: &; νο΄ιµπδψ "…µε ή: . .Δ ο… µου…» #5 »! ."".κ'.ω.…ι "… µ..µινωω ": Μια: ;? …:1ι.&.Μι Ξ- από]… Η' ώμκΜ νέων… Μούσα!» .… ..;ωυυ2.ωι .… : "»... .ι8' ιιοδί; "-"-;- .… Ν ' αγ ΜΜΜ… δον '? και. 13 δεν? ;»1ψα Με … #3 να…;…» w: µια… Γ:|ω(ωμ &; «Laws ν:φευδ"33 "κλπ-:= 284€ & 736 που Μαώ»… :: ……:νΞ,.Β »» 13-…-…εΝέ . "&"… δω…: δον ν΄Ι πω,-Εις :. &»? πµ.-ος. …':κ:ΐ "ή: να… , . σχ. //Δ-

ία») Με… ΜΗ EYBO'I‘KA ΓΡΑΜΜΑΤΑ 7 TA EKOIIEAITIKA MAXAIPAKIA 'Απο τότες πού μπήκανε οί µηχα- νές στή δούλεψη τού άνύρώπου (ή 6 άνθρωπος στή δούλεψη τής μηχανής) έπαψαν καί οί διπλές δουλειές νά είναι µεράκι κι, έγιναν ζόρι πού μετριέται με το δευτερόλεπτο. "Οταν κυττάς πώς δουλεύουν οί τεχνίτες, πού τούς ξέχασε ή πρόοδος σε καμμιά άπόμερη γωνιά, θαρεϊς πως γίνεται λειτουργία σ' έκ- κλησιά. "'Ενα αύστηρό τυπικό κανονίζει τά πάντα. Νειώθεις όµως πως δεν ένα µηχανικό κατασκεύασμα τού µυαλού παρά t6 άπόσταγμα µιάς άρχαίας πείρας πού περνάει χέρι-χέρι άπό πατέρα σε γιό. Στήν ψημέιη όψη . ειναι τού σημερινού τεχνίτη άρπάζεις τήν όψη τού πατέρα του, καί τού ιού πατέρα του. "Εχουν οί κινήσεις απλότητα καί το μεγαλείο που έχει κάθε τί περασμένο 13:6 χρόνο. "Οταν σού μιλάει γιά τήν τέχνη του, 6 απλός µαχαιράς τής Σκοπέλου. μιλάει σιγά, µε τήν κατάνυξη άνθρωπον πού έξοµολογιέιαι κάτι ακριβό γι' αύτόν. Βέβαια αύγάτεψαν οί άνάγκες καί δε γίνεται νά τίς προλάβουν οί τεχνί- τες με τού; παληούς τρόπους δουλειάς. "A1; άφίσουμε στίς μηχανές νά φτιά- χνουν τά μαχαίρια πού κόβουν (καί σφάζουν) κι' άς δούµε πως γίνονται τά μικρά έκεϊνα μαχαιράκια πού είναι περισσότερα στολίδια καί δεν τάχουµε παρά 1:6 πολύ-πολύ γιά νά 2911.0905- τεύουν άΜα βιβλία. "Ας μήν κουρα- στεί δ άναγνώστης παρακολουθώντας µιά δουλειά πού δεν τήν έχει γιά τί- ποτα. "Αρκεί νά΄χε'. καρδιά καί φαντα- σία καί θαύρει πολλή ποίηση στήν ά- πλή τούτη τελετουργία, όσο κι' άν είναι άνήμπορος δ λόγος νά τή μεταδόσει. Γιά τούτο δι΄-: θά στολίσυυμε, τάχατες. τήν περιγραφή μόνο θά την άφίσουμε στήν άπλόιητά της πού πάει ίσια στήν καρδιά τού άχάλαστου άνθρώπου. Οί λαβές των μαχαιριά"… γίνονται πατέρα 100 τήν άπό κάθε λογής κέρατα έξω άπό τά γελαδινά. Τά πριονίζουν πρώτα νά φύγουν τ' άχρηστα καί τά πετούν στή φωτιά ώσπου ν' άνάψουν φλόγα και νά καψαλιστούν άπ' έξω. "Ετσι µαλα- κώνουν όσο είναι ζεστά. Τά πιάνουν με δυό ντανάλιες καί τά ξεστρίβουν. Τά ίσιάζοιιν καί τά σφίγγουν στή μάγ- γινα ώσπου νά κρυώσουν. Τότε μένουν "ίσια καί σκληρότερα ότι" εξαρχής. Με το σκεπάρνι πελεκιέταιτο κέρατο ώσπου νά πάρει το σχήμα πού χρειάζεται. τ το ξανασφίγγουν στή μάγγινα καί το δουλεύουν με τή ράσπα στίς λεπτομέ- ρειες. Επειδή ή ράσπα κάνει τήν ε…- φάνειά του τραχιά περνιε΄ται καί με λίµα. "Οταν ετοιμαστεί έτσι γίνονται µε τό τρυπάνι οί τρύπες στίς θέσεις πού θά περαστούν τά καρφιά. "Ετσι ή λ,αβή,:ό μ αν ίν. ι όπως τό λένε, είναι ετοιμη να δεχτεί τή λεπίδα. Οί λεπίδες γίνονται άπό μαχαιριών». κόβεται 16 λαμάκι στίς διαστάσεις πού χρειάζονται. Ζεσταίνε- ται στη φωτιά καί χτυπιε΄ιαι με 16 σφυρί ώσπου να πόνου κάτω το κανονικό της σχήμα. "Υστερα ύπο- μονετικά με τή λίμα τού δίνουν το σχήµα πού πρέπει. Περνιέται από τον τροχό γιά νά ' ιάτσάλι πάρει ξασπρίσει, να φύγη δηλαδή ή σκουριά της καί νά φανούν οί λεπτομέρειες τού σχήματος. "Υστερα γίνιται το β ά ψ ι μ ο. Τό ατσάλι µε 1:6 πύρωµα έχτισε τή σκλη- ράδα το… κι, έτσι μπόρεσαν καί το δοι'-. λεψιγν. Τώρα πρέπει νά τήν ξαναπά- ρει. Είναι ή m6 δύσκοληδουλειά γιατί πρέπει νά σκληρύνει το άτσάλι με να κρατήσει καί τή λυγεράδα του. T611011- κινίζουν στή φωτιά καί το βοντοι"ιν &- πότομα σε κρύο νερό. Τροχίζεται στήν κόψη καί περνιε΄ται στο λαδάκονο γιά ν' άποχτήσει & '8 έ ρ α νά γίνει δη- λαδή πολύ κοφτερό. "Αντες τώρα v’ άνάψουμε ένα τσι- γάρο νά ξανασάνουµε λιγάκι. 'Ηταν, πού λές, στά παληά τα χρόνια μιά Μα- τίνσ, καπετάνιου κόρη. δεκάξη χρονο") κορίτσι. Σάν περπάταγε στις ρούχες τής Σκόπελος έλαμπε δ τόπος ότι, τήν ομορφιά της. Μιά Κυριακή πρωί φουν- τάρισε στο μώλο ένα Αϊβαλιώτικο κα- ΐκι. Μέσα στο τσούρμο ήταν κι' ένα παληκάρι όμορφο, μόλις πού ϊδρωνε το μουστάκι του. Είδε τή Ματίνα κα- θώς έβγαινε άπ' την έκκλησιά καί τήν άγάπησε. Τούς πιο γλυκσύς άνατολίτι- κους άμανέδες τραγούδησε κάιω άπ'ιά παραθύρια της νύχτες καί νύχτες. Με άπάντησι καμμιά. KI.’ όταν έφτασαν οί μέρες νά σαλπάρει το καράβι. τό πάλη- κάρι άποφάσισε νά πεθάνει γιά το χα- τήρι της. Παράγγειλε σ΄ ένα σκοπελίτη τεχνίτη ένα μαχαίρι νάχει άπάιω του χαραγμένα δυό μόκα καί τρείς λέξεις: ΓΙΑ ΣΕ ΠΕΘΑίΝΩ. "Ολη τήν τέχνη του έβαλε ό μαχαιράς κι' έκανε ένα μαχαίρι πού άστραπτε σάν καθρέπτης… T6 πήρε το παληκάρι καί μιά φεγγα- ροφωτισμένη νύχτα πήγε κάτω άπ' 1:6 ραραθύρι τής Μστι΄νας νά σκοτωύή. Με όπως έσκυψε 01:6 μαχαίρι νά δεί ζωγραφιστά τά μάτια πού τον κάψανε, είδε νά καθρεφτίζονται τά πιάτα του. Λυπή0ηκε τά χρόνια του, έμπηξε τό µαχαίρι του στήν πόρτα της κι' έφυγε. Οί θήκες. τά φη κ άρια, δ- πως τίς λένε γίνονται άπό ύλο πεύκου γιατί έχει ρετσίνι καί δεν άφίνει τή λεπίδα νά σκουριάσει. ενώ άλλα ξύλα έχουν διάφορα ύγρά πού μαυρίζσυν τή λεπίδα. κόβεται το ξύλο λίγο μεγαλύ- τερο άπό τή λεπίδα πού θά. κλείσει καί με. σκεπάρι παίρνει τής χοντρές του γραμµές. "Υστερα το σκίζουν στή…μέση με πριόνι καί ώ σκαφιδώναν εσωτερι- κά. το ξανακλείνουν άφού άλείψουν τίς άκρες με ζεστή ψαρόκολα. T6 τυ- λίγουν σφιχτά μ' ένα σπάγγο καί τ' &- φίνουν ώσπου νά κρυώσει ή κόλα. "0- τον ιό λύσουν 16 ροκανίζουν, το λιμό. ρουν, 16 ξύνοι'ν με τήν ξύστρα. τά για- λοχαρτίζουν καί καρφώνουν τή μύτη µε μολύβι. Στό κάτω µέρος, στο στόμα της, στερεώνεται ή θήκη μ΄ ένα κομάτι πάφιλο. "Αμα βαφεϊ ή λουστραριστεί ή θήκη είναιέτοιμη. 'Οταν όλα έτοιμαστούν γίνεται το μ α ν ί κ το µ. α, δηλαδή ή σύνδεση με καρφιά τής λεπίδα; 01:6 μανίκι. "Υστερα µπαίνουν οί π α ρ α σ β α- ν ά δ ε ς μικρά κομάτια μπρούτζου πού βοηθούν στή στερέωση τής λεπί- δας στο μανίκι. Κολιένται με καλώ" κι' άπό τίς δυό μεριές τής λεπίδας. Με το μπερντάχισμα, με το λιμάρισμα, δηλαδή, των μερών των παρασβανάδων πού προεξέχουν. έχει; έτοιµο µπροστά σου το μαχαιράκι. Τώρα πρέπει νά μπούν τά πλου…- δια καί ή δπογρσφή τού τεχνίτη. 'Α- λοίβεται ή λεπίδα με κερί 01:6 μέρος πού θά σκαλίοουν τ' όνομα καί τά σχέ- δια, καί ή ύπόλοιπη άλοίβεται μέ λη- όλαδο για να μήν τή μαυρίσουν οί άτμοί τού άκουαφόρτε. Χαράζονται τ' όνομά καί τα σχέδια µε βελόνα πάνω στο κερί, κι' επάνω άπλώ1εται άλάτι πού το μουσκεύουν με άκουσφόρτε. Σε λίγα λεφτά πλένετε σε πολύ νερό, ξύνεται το κερίκαί μένουν τά χαράγµα.…. Τέ- λος γίνεται τό σ μ ύ ρ ω μ α: &- λσίβουν ένα ξύλο με ληόλαδο κι, άπό… νω ρίχνουν σµυριδόσκονη. "Εκεί. τρί= βουν τη λεπίδα. "Ολα τούτα τάμα0α ένα καλοκαι- ριάτικο άπόγεµα, το έτος 1947, στή Σκόπελο από τόν τεχνίτη "Ιωάννη Λε- 8 ΕγΒοι…κΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ MHNIAIO ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ξεγΒο'ικΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ. 'Υπ)νος Δ)τής: "Αντρέας Ζώντας Κατοικία: Φαβιέρου 7 - 'Αθήναι… 'Υπ)νος Τυπ)ου: Γ. ΠατρίκηςΞ Κατοικία: Στρυμώνα 32 Ρούφ' Σ Υ Η Δ Ρ Ο Μ Ε Σ Τόν χρόνο δρ. 10.000 Η… εξαμη- νία δραχ. 5 000. Γιά τίς τράπεζες, όργανισµοός κλπ. ή συνδρομή είναι διπλή. Οί διαφημίσεις κατά συµφωνία. FENIKOI Εύβοίας: Βόλου; Πύργου Α ΝΤίΠΡ3ΣΩΠΟί ΚαλλισΘ. Μουστάκας. Λέικ. Πορτοκάλογλου : 'H λείας: Τάκης Δόξας οι νέοι μας Φ 6 ο η Νεκρά όλ'! Τ' άγγιξε δ χειμώνας µε ξεφτι.σµένη φαντασία Kl‘ όπόμεινε άχαρο το τοπίο ως κάτω στον ερημικό γυαλό. 'Η βάρκα χαροπαλεύει καταµεσ'ις τής θάλασσας κι' 6 φάρος απέναντι κρατάει τρεµοσβύνοντας το ίσο τής νεκρής Φύσης- Χλωµή ύπαρξη άναζητάει ηδονές πρόσκαιρες πού ξεψοχάνε κάποιο [δεϊλι. Λουλούδινα κορµιά στολισµένα με χάρη όργοπεΘαίνουν στά βάζα "Ολα βουβά. ΗΛΙΑΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡίΖΕΤΑΙ ΤΑ «EYBO'I'KA ΓΡΑΜΜΑΤΑ» μονή,…" άς είναι τά λόγια μου τού- τα ένας μακρινός χαιρετισμός στον άπλό µου φίλο. ΚΙΤΣΟΣ Α. ΜΑΚΡΗΣ Κ.λΡΙ'Σ΄Ι'ΙΝ.-Χ Παρά την παρα κατω νέων .… τάστειλαν άνα.τικαιρότητα πού µας από την Κάρυστο έγκαιρα μά πού δεν μπορέσαμε νά τά συμπεριλάβουμε στό περασμένο φύλλο. τα δηµοσιεύουμε ιύ χιιρίσιως ιώρα, γιά ένδιαφέρο: Μετά τή ιΛουκι΄α» καί της (Φουρ- τούιε,» 6 κ. Σεβαστος Οίκονόμου πα- ρουσίασε :…» Καρυστινο μονόπρακτα τό τοπικό τους κοινό τρία δραµατάκια διαβασμένα άπό περιοδεύοντα πάλι θίασο T6 (πα. ρουσίασε» είναι τρόπο; τού K01 ήταν Οίκονόµου ού ά έργα του χωρίς Πάντως L0616 λίγο μάς λέγειν. "Αλλος ήταν ο είσηγητής. τόλμηµα το νά δεχιή 6 κ. νά παιχτούν … τρία άτό ατελή θίασο σχεδόν πρόβα. καί καμμιά εμπόδισε νά διαπιστώσωµε πώς πρέπει να ύπολογίζωμε .… κ. Οίκονόμου ως ένα έμπειρο καί βαθύ τ χνίιη Προ παντός ή «΄Αμψιβολα» πού έχει ώς θεμα τη ζήλο υππ.΄α ένος συζύγου είναι ένα λεπτό καί γεμάτο ψυχολογία έργο. l0 κ ' πιό τυχερός. Η έπιμονή στάθηκε τού κ. Σ. Οί- κονόµου νά 16v άναδτιξη δεν τόν ά. φησε νά τελειοποίηση 16 έργο του καί Ανάργυρος Δράκο; νά 1:6 έ|ι.φαιι΄ση άλλη φορά. Με τίς φιλότιµες όµως προσπάθειες τού διά- σου τού κ Πασχαλίδη καί με τίς επα- νηλει|ιμένες πρόβες, το πα'ξιμο έπλη- σίασε πολύ 016 πνεύµα τού συγγρα- φέα. ‘O κ. Δράκος άκολουδεί σε πολ- λά 16v κ. Οίκονόμου. ‘H μοίρα, ή ύ- περοχή τού πνεύματος επί τής ύλης. ή τιμωρία τού σαρκιστή είναι "Θέματα κοινά καί των δύο Χωρίς έπιεική κρί- ση τήν ε΄πιείκειά μας για το λεω έργο τού Η. Δράκου τή χρησιμο- ποιούμε κρίνοντας ιΐ)ρισµε΄νες άλλες πλευρές τού δράματος -- ύά έπαινέσω- με τήν ωραία πλοκή τού έργου καί το ήθικοκοινωνικό του περιεχόμενο. 'Ελπίζομε πως 6 κ. Δράκος μετά τήν ωραία αύτή εμφάνισή του θά βοηύήση τον κ. Οίκονόμου γιά νά παρασύρουν καί άλλους διονοούµενους για μιά εύρεϊα καλλιτεχνική κίνηση 016v τόπο μας. πρωτο. Φ. Φ. AHM- κοφΦΑΣ ξ ΝΕΥΡΟΛΟΓΟΣ - ιι'νχιΑΤι=οΣ ί Δ)ντής Νευρολογικού Τμήματος! Λαϊκού Νοσοκομείου - ΔΕΧΕΤΑΙ3-8μ.μ. = Σκοτία… 59 -ΑΘΗΝΑιξ ΜΕΓ. &. ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΝ ΡΟΥΖΒΕΛΤ.. ΟΔΟΣΦ ΦΛΒ|ΕΡΟΥ δ(ΠΛ. ΒΑΘΗΣ) ΕΝ Α ΘΗΝΑ1Σ …… Ε. ΓΈΗΡιιοπογΛοΣ ΝεόδµηΤον καί µεγαλοπρε- πει οίκογενειακάν ξενοδοχεί- έφάμ|λλον των Εορτοπα'ι'κ6>ν, με δωμάτια εόάερα καί εύή- λια, µε άφθονα νερά τρεχούι µενα θερμά καί ψυχρά, είς εκροών δερμάτων. Λουτρά, Ητούς, Κεντρική Θέρµανσις (καλοριφέρ), Τηλέ- φωνον, Μπουφές. Αίθουσα αναµονής. Έπίπλωσι: καί ρουχισμός καινουργής. 'Ακρα καθαριό- της Υπητεσία προθυµοτάτη… Τιμα΄ι λογικαίκαί λίαν συγκατσ|Ξατ…αί διά τούς μονίμευς. ΄!ηλ)µατα ΞΕΝί]΄Δ- ‘POYZBEM. ΤΗΛΕΦΩΝΟΗ 53-413 Από τήν κίνηση της («'Ενώσ. 'Ελλ.Λογοτεχνών» -΄'Ελλήνων Ammu- την τελευταία 'Η "Ενωση χνών> έσηµει΄ωσε, κατά περίοδο, την πάρα κάτω κίνηση: 1) 'Επραγματο΄ποίησε εκδροµή στην "Ελευσίνα κατά τήν οποίαν ώμίλησεν ή κ. Θ. Σειραδόκη κι, απήγγειλε χορι- κά άπό άρχαίας τραγωδίας 6 κ. Θ. Τράγκας. 2) "Εδωσε μουσικοφιλολογική γι- ορτή στό "Θερινό Κέντρο «Λεµονιες» κατά τήν ότι-Ταν ιΞ]μίλησαν ό πρόεδρος τής 'Ενώσεως κ. Δ. I. Ιι(ι;ιλογι-:ρόπου΄ λος, καί ό 'Ακαδημα'ι'κός κ. Σπύρος Μιλάς. 'Απηγγέλθηκαν διάσορα ποι- ήματα. καί ό όμιλος των κ. κ. Μαρι- νου καί Αύηναίου έτραγούδησαν 'Α- θηνα'ι'κές καντάδες. 3) Στίς 3 Σ)βρίου στην τακτική. κατά παρασκειή, συγκέντρωση τής "Ενώσεως ώμίλησεν, 016 παραπάνω κέντρο.ό κ. Αντρέας Ζώντος περί τού Ζακυνθινά ποιητή Γιάννη Τσιλιμίγ- κρα (επί τή 1η έπετείω άπό τού θανά- του του) ποιήµατα τού οποίου άπήγι γειλεν ή κ. M0010 Δαβαρούκα.

…" ..… …-- η 22) ΟΔΗΓΟ: ΤΟΝ ΞγΛοΓΛ…1Πτι-ι Κι?ίος A. ΗΛκ-ΡΜζ Ε.Ο.Μ.η.Ε,χ ΠΡΟΛΟΓΟΣ 'Ασφαλδς καµµιά τέχνη δέν μαθαίνεται µέ τά βιβλία. Πρώτη καί κύρια πηγή μάθησης είναι ή άσκηση είτε στό έργαστήριο είτε, πιό µεθοδικά, σέ είδικευµένες σχολές. Κατά τήν περίοδο πού άνθισε ή παραδοσιακή μας τέχνη ή μαθητεία ήταν καθορισµένη καί µα- κρόχρονη. Δίπλα σέ έµπειρους τεχνίτες, & µικρός µαθητευόµενος περνούσε άπό διαδοχι- κά στάδια άρχίζοντας άπό έντελδς δευτερεύουσες βοηθητικές έργασίες, έξοικει6νσταν µέ τό άντικείµενο καί τίς µεδόδους έπεξεργασίας του καί βαθμιαία άναλάµβανε περισσό- τερο δπεύθυνες έργασίες Ώσπου νά γίνει τέλειος τεχνίτης. Δέν ήταν, βέβαια, προκαθο- ρισμένες µέ άκρίβεια οί προθεσµίες, γιατί σηµαντικό ρόλο έπαιζε ή έπιμέλεια καί ή άξιοσύνη;€πάντα ξεπερνο6σαν τή δεκαετία. Μαζί µέ τήν πρακτική άσκησή του, & µαθητευ- όμενος άφοµοίωνε τό ύφος καί τό θεµατολόγιο τής παράδοσης, πού οί έµπειροι καθοδηγη- τές του ήταν οί φυσικοί της οορείς.Σήµερα οί συνθήκες είναι έντελδς διαφορετικές. Λε κάχρονη ή δεκαπεντάχρονη µαθητεία είναι άκατανδητη. 'Η σχολή ή τό έργαστήριο διαφέ- ρουν άπό τό παλιό παραδοσιακό συνεργείο, δέ ζούν πιά µέσα στόκλίµα µιάς µακροχρόνι- ας τεχνικής καί ίδεολογικής συνέχειας.Προσφέρουν άποκλειστικά τεχνικές γνώσεις. "Ωσ- τόσο, ή όλοκληρωµένη γνώση είναι συνδιασμός θεωρίας καί πρακτικής. 'Η θεωρία έπεκτεί νει καί βαθαίνει τήν πρακτική τριβή καί ή άσκηση έπιβεβαιώνει καί στερεώνει τή θεω- ρία. Αύτή ή σκέψη ύπήρξε καί ή άφετηρία τού σηµερινού βιβλίου. Δέ σκοπεύει νά δηµι- ουργήσει τεχνίτες άλλά νά πλουτίσει τ6γνωστικ6 τους πεδίο, νά τούς συνδέσει κάπως pi τό ήθος καί τίς συνθήκες δουλειάς των παλι6ν τους όμότεχνων. Καί κάτι άκόµα= νά τα- ξινοµήσει καί νά άποµνηµονεύσει μερικές πρακτικές γνώσεις όσων θέλουν νά άσχοληθούν µέ τήν τέχνη τής ξυλογλυπτικής. "Ενας άλλος λόγος πού συνέτεινε στήν έκδοση αύτή είναι ή θέση τής ξυλογλυπτικής στήν έλληνική παράδοση άλλά καί στή σύγχρονη χειροτεχνική δραστηριότητα. Θέση σηµαν τική καί άπό τήν ποσοτική καί άπό τήν ποιοτική άποψη. Χιλιάδες θαυµαστά ξυλόγλυπτα τέµπλα, άμβονες,προσκυνητάρια, άναλόγια, παγκάρια, άρτοο6ρια καί άλλα σκεύη είναι σκορπισµένα σ'έκκλησίες σ'δλόκληρο τόν έλληνικό χωρο. Ταβάνια, πόρτες, µεσάντρες, κασέλες, σκαμνία, κάγκελα, κεφαλόσκαλα στολισµένα Σµέ χαµηλά άνάγλυφα ομορφαίνσυν τόν έσωτερικ6 χήρο σπιτιδν σέ κάµπους, βουνά καί νησιά δίνοντας τό μέτρο τού δηµι- ουργικού µόχθου των παλιών άνώνυµων τεχνιτδν. 'Ακρόπρωρα, µουσικά όργανα, γκλίτσες, ρόκες, κουτάλια, πιρούνια καί ποικίλα µικροαντικείµενα έκτίθενται σέ Μουσεία καί ί- διωτικές συλλογές ή άποτελούν σεβαστά οίκογενειακά κειµήλια. Μά καί ή σύγχρονη ξυ- λογλυπτική είναι πλούσια σέ έπιτεύγµατα. Δραστήρια έργαστήρια είναι σκορπισμένα σ' δλ6κληρη τήν 'Ελλάδα καί ή παραγωγή τους όχι μόνον καλύπτει τίς άνάγκες τής έσωτε- 2 ρικής κατανάλωσης άλλά πραγµατοποιεί καί έξαγωγές. Βασισµένη σέ παραδοσιακά µορφο- λογικά στοιχεία προχώρησε μέ τόλµη καί σύνεση στή δημιουργία σύγχρονων έφαρµογών. "Οσοι άπό τούς άναγνώστες τού βιβλίου αύτού ξέρουν τό συγγραφέα του καί τό έργο του γιά τήν ξυλογλυπτική θά πρέπει νά έχουν ύπ'όφη τους πώς πέρα άπό τήν ίστορική καί αίσθητική θεώρηση, όπως τό βιβλίο "'Η Ξυλογλυπτική τού Πηλίου", τό κεφάλαιο "Ξυλογλυπτική" στόν τόµο "Νεοελληνική Χειροτεχνία" τής 'Εθνικής Τραπέζης τής 'Ελλά- δος, τό κεφάλαιο "Ξυλογλυπτική" στό βιβλίο του "'Η Λαϊκή Τέχνη τού Πηλίου", τό άρ- θρο" Ποιμενικό Ξυλόγλυπτα"στό περιοδικό "Ζυγός", τήν άνακοίνωση στό ΙΘ Διεθνές Συνέ- δριο Βυζαντινών Σπουδών" "Ενα μεταβυζαντινό Ψέµπλο στό Πήλιο" καί άλλα, έχει καί κά- ποια θητεία, πάρεργη βέβαια, στήν πρακτική τής τέχνης αύτής. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Ξυλογλυπτική είναι ή άπεικόνιση µορφών πάνω σέ ξύλο. 'Αποτελεί, δηλαδή, έναν το- µέα τής γλυπτικής, ή όπόία χρησιμοποιεί ποικίλες ύλες, µάρµαρο, πωρόλιθο, χαλκό, ό- ρείχαλκο, κόκκαλα, ψηµένο πηλό καί άλλα. 'Από πολλά στοιχεία βγαίνει τό συµπέρασµα πώς ή ξυλογλυπτική καλλιεργήθηκε άπό τούς προϊστορικούς χρόνους. 'Εν τούτοις τά πα- λιότερα δείγµατα αύτής τής τέχνης έχουν χαθεί έπειδή τό ξύλο δεν άντέχει στό πέρασ- μα τού χρόνου."Ετσι, ένώ έχουμε πάµπολλα έργα κεραμεικής ή πλαστικής σέ ψημένο πηλό, λίθινα άγάλµατα ή άνάγλυφα καί έργα µεταλλοτεχνίας, τά παλιά έργα ξυλογλυπτικής πού σώζονται είναι έλάχιστα, καί µόνο στήν Αίγυπτο διατηρήθηκαν έπειδή τόκλίµα της εί- ναι ξηρό. 'Λπό φιλολογικές πηγές, καί κυρίως άπό τή Βίβλο, ξέρουμε πώς καί ο! 'Ισυ- δαίοι πήραν άπό τούς Αίγύπτιους τήν τέχνη αύτή. 'Από τούς άρχαίους συγγραφείς µαθαί- νουµε πώς καί στήν 'Ελλάδα χρησιµοποιήθηκε τό ξύλο γιά τή γλυπτική. Είναι γνωστός ό µύθος τού Δαίδαλου, πού φεύγει άπό τήν 'Αθήνα καί πάει στόν κρητικό βασιλιά Μίνωα όπου φιλοτεχνεί πλήθος άπό ξύλινα έργα γλυπτικής. "Έργο ξυλογλυπτικής είναι καί ό Δούρειος "Ιππος µέ τόν όποίο µπήκαν στήν Τροία οί "Ελληνες." Ατεχνα σκαλισµένοι κορ- µοί δέντρων ήταν τά ξόανα. Ξύλινη ήταν καί ή βάση πού σκεπάζονταν µέ χρυσάφι καί έ- λεφαντοκόκκαλο στά "χρυσελεφάντινα" άρχαία άγάλµατα. Μεγάλη άνθιση γνώρισε ή ξυλο- γλυπτική στούς άνατολικούς λαούς, τούς 'Ινδούς, τούς Κινέζους, τούς Γιαπωνέζους καί τούς Μουσουλµάνους. Τά "εργα τής ίνδικής ξυλογλυπτικής είναι κυρίως άνάγλυφα άρχι- τεκτονικά µέλη. Οί Γιαπωνέζοι κατασκεύαζαν ξύλινα προσωπεία γιά τίς θρησκευτικές τους τελετές. Οί Μουσουλµάνοι καλλιέργησαν τό περίπλοκο µά καί τόσο γοητευτικό εί- δος πού άποκαλείται άραβούργηµα. Οί Νέγροι τής "Αφρικής έπιδίδονται στήν κατασκευή χονδροειδών είδώλων πού όµως "εχουν μεγάλη έκφραστική δύναµη. 'Απ6 τούς άλλους λα- ούς άξιόλογα ξυλόγλυπτο µνηµεία έχουν οί Κάφροι, οί Παπούα, οί Μαορί καί οί αύτό- 3 χθονες τής Νότιας "Αµερικής στόν 'Ισηµερινό καί στό Περού. Γτή Δυτική Πύρώπη ή ξυλογλυπτική άκολουθεί τούς µεγάλους ρυθµούς πού άναπτύχοη- καν έκεί, όπως & γοτθικός, & τέχνη τής 'ΑναΥ€ννησης, τό μπαρόκ καί τό Ροκοκό. Σηµαν- τική ήταν καί ή έπίδοση τών Βυζαντινών σέ έργα έκκλησιαστικής καί κοσμικής τέχνης. Τόσο στήν Πρωτεύουσα, τήν Κωνσταντινούπολη, όσο καί στά µεγάλα κέντρα τής άπέραντης Αύτοκρατορίας, ή ξυλογλυπτική γνώρισε μεγάλη άνθιση.*Επιτεύγµατα καταπληκτικής τεχ- νικής είναι τά έργα τής βυζαντινής µικρογλυπτικής, όπου,σέ λειτουργικά σκεύη καί ί- διαίτερα σέ σταυρούς,άποδίδονται µορφές καί πολυπρόσωπες συνθέσεις. Κατά τήν Τουρ- κοκρατία, ή έλληνική λαϊκή τέχνη έχει νά έπιδείξει θαυµαστά έργα σέ τρείς βασικούς τομείς, στήν έκκλησιαστική, τήν κοσμική καί τήν ποιµενική ξυλογλυπτική. Υτήν έκκλησιαστική ξυλογλυπτική µεγάλη ώθηση έδωσε ή έμφάνιση, κατά τό 16ο αίώ- να τού ψηλού ξυλόγλυπτου τέμπλου, πού πιθανότατα προέρχεται άπό τήν όρθόδοξη Ρωσία. Ρίναι ένα νέο στοιχείο γιατί παλιότερα έπικρατούσε τό χαμηλό μαρµάρινο τέµπλς) πού τό άποτελούσαν τετράγωνες πλάκες μ'άνάμεσά τους µικρές κολόνες.'Αργότερα οί κολόνες αύτές έπεκτείνονται σέ ύψος καί στά κενά µεταξύ τους κρεμιούνται παραπετάσµατα άπό ύφασμα, τά "βήλα". Τό ψηλό ξυλόγλυπτο τέµπλο, άρχίζοντας άπό κάτω, άποτελείται άπό τή β ά ο η , έπάνω στήν όποία στηρίζεται τό σύνολο, άπό τίς π ο δ ι έ ς, πού ε τετράγωνα σκαλιστά ή ζωγραφισµένα θωράκια, άπό τή σ τ α φ υ λ ή, στενή ζώνη µέ σκα- λισµένους κλάδους άµπέλου, άπό τούς κ ά τ ω κ ε τ α µ πέ δ ε ς, παραλληλόγραµυους ταµπλάδες, άπό τή σειρά τών δ ε σ π ο τ ι κ ώ ν ε ί κ 6 ν ω ν, άπό τά κ ε μέ ρ ι a, ήµικυκλικές έπιστέψεις τών δεσποτικών είκόνων, άπό τή ρ ί ζ α τ ο ύ 'Ιε σ σ α ί, στενόµακρη λωρίδα πού στό κέντρο της έχει τή µορφή τού κοιµισµένου προπάτορα τού Χρι- στού, άπό τό δ ω δ ε κ ά ο ρ τ ο, µέ µικρές είκόνες πού παριστάνουν τίς δώδεκα δεσ- ποτικές γιορτές -Γέννηση, Βάπτιση, Σταύρωση, 'Λνάσταση, 'Ανάληψη κ.λ.π.-, άπό τούς 'A π ό σ τ ο λ ο υ ς, μέ µικρές είκόνες τών δώδεκα 'Αποστόλων σέ προτομή καί καταλή- γει σέ άετωµατική έπίστεψη πού κορυφώνεται μέ τό σ τ α υ ρ ό πού τόν περιβάλλουν φτερωτοί δ ρ ά κ o ν τ ε ς καί δύο ξ ε φ τ έ ρ ι α µέ είκόνες τής Παναγίας καί τού 'Ιωάννη. Τό γενικό αύτό σχέδιο σέ πολλές περιπτώσεις µεταβάλλεται µέ προσθέσεις ήά- φαιρέσεις. "Ως τό 18ο αίώνα &πικρατεί ή τεχνική τού χαµηλού άνάγλυφου µέ λίγα συµβο- λικά θέµατα, τό λεγόμενο σ τ ρ ω τ ό τέμπλο.'Από τά µέσα περίπου τού 18ου αίώνα έ- πικρατεί τό κ ε ν τ η τ 6 ή ο κ α λ ι σ τ 6 σ τ 6 ν ά έ ρ α τέµπλο µε βαθύ άνά- γλυφο, διαµπιρή κενά άνάµεσα στίς µορφές καί µεγάλη ποικιλία θεµάτων. 'Εδώ είναι φα- νερή ή έπίδραση τού µπαρόκ. 'Η ραγδαία οίκονοµική καί πολιτιστική άνάπτυξη τών 'Ελλήνων κατά τό 18ο αίώνα έδω- σε µεγάλη ώθηση καί στήν κοσμική ξυλογλυπτική. Τά μεγάλα άρχοντικά τής Δυτικής Μακε- 4 δονίας, τής "Ηπείρου, τής 'Ανατολικής Θεσσαλίας καί τών νησιών στολίζονται µέ ξυλό- γλυπτα σταθερά στοιχεία -ταβάνια, πόρτες, κάγκελα,µεσάντρες- καί, κατά περιοχές έπι- πλώνονται µέ κασέλες, σκαµνάκια, σοφράδες, ράφια καί άλλα µικρά έπιπλα.'Ρνδιαφέρον κλάδος είναι ή ναυτική ξυλογλυπτική μέ κύρια έκφρασή της τά άκρόπρωρα, μεγάλες δλδ- γλυφες μορφές, τίς περισσότερες φορές όρθόστηθης γυναίκας ή γοργόνας καί σπάνια άρ- χαίου "Ελληνα. Παλιότερα έπικρατούσε ή άποψη πώς τά άκρόπρωρα αύτά γινόταν στά µεγά- λα ναυπηγικά κέντρα τής 'Ιταλίας, νεώτερες όµως έρευνες έντόπισαν καί έλληνικής κα- τασκευής άξιόλογα &κρόπρωρα. 'Η ποιµενική άσκείται σχεδόν άποκλειστικά άπό τούς ίδιους τούς βοσκούς πού µέ πολύ άπλά έργαλεία, συνήθως ένα καλοακονισµένο µαχαιράκι, φιλοτεχνο"υν σέ σκληρά ξύ- λα µικροαντικείμενα: γκλίτσες, ρόκες, πίπες, σφοντύλια κ.ά. Τά έργα αύτά, µέ τό γνή- σιο πρωτογονισµό τους καί τήν έπιµεληµένη μικροτεχνική έκτέλεσή τους είναι γοητευτι- κά. 'Η σύγχρονη χειροτεχνία, καί στόν τοµέα αύτόν, έχει νά έπιδείξει άξιόλογες έπι- τεύξεις. ΤΕΧΝΙΚΕΣ Ποικίλες είναι οί τεχνικές πο΄υ χρησιµοποιεί ή ξυλογλυπτικ6 γιά νά έκφρασθεί. 'Απλούστερη είναι ή έ ο ώ γ λ υ ο η. Σ'αύτή 16 σχέδιο άποδίδεται μέ άβαθες χαοακιές έπάνω στήν έπίπεδη έτιφάνεια τού ξύλου. Γυνήδως καί τό σχέδιο, στίς περιπτώσεις αύ- τές είναι άπλόι ρόµβοι, άνθέµια, πλέγµατα εύθειών, κύκλοι, ήµικύκλια....'Η έ ξ ώ - γ λ υ φ η τεχνική έχει µεγαλύτερη ποικιλία καί άπαιτεί ύψηλότερο έπίπεδο έπαγγελµα- τικής κατάρτισης. 'Απλούστερη μορφή της είναι τό προεξέχον σχέδιο, όπου, μετά τό σχε- δίασµα πάνω στήν έπιφάνεια τού ξύλου, σκαλίζεται καί βαθαίνει τό φόντο κι έτσι οί γραµμές τού σχεδίου προεξέχουν, έλαφρά στρογγυλεμένες. Πολλές φορές, γιά νά γίνεται πιό εύδιάκριτη ή διαφορά τών δύο έπιπέδων -φόντου καί σχέδιου- πάνω στό φόντο µέ εί- δικά έργαλεία, πού θά τά παρουσιάσουµε στήν άρµόδια θέση, χτυπιένται καί άποτυπώνον- ται είτε μικρές έσώγλυφες κουκίδες/άµµος/, είτε σταυρωτές καµπύλες πού άποµιµούνται ψάθα /φα!ί/ είτε χαράζονται πυκνές άβαθες εύθείες αύλακιές. "Ετσι ή έπιφάνεια τού φόντου γίνεται τραχύτερη καί ξεχωρίζει άπό τό σχέδιο πού προεξέχει. "Αλλη τεχνική είναι τό έ π ι π ε δ 6 γ λ υ φ ο, όπου σκαλίζεται καί βαθαίνει τό φόντο ένώ ή µορ- φή παραµένει προεξέχουσα έπιφάνεια πάνω στήν δποία χαράζονται έσώγλυφες οί λεπτοµέ- ρειες τού σχέδισυ. Πιό έξελιγµένη μορφή αύτής τής τεχνικής είναι τό x α µ η λ ό ά ν ά γ λ υ φ ο, όπου έπάνω στήν προεξέχουσα έπιφάνεια τού σχεδίου οί λεπτομέρειες δέν χαράζονται άπλώς άλλά, μέ τή δηµιουργία καί άλλων έπιπέδων, παίρνουν µιάν έλαφρά άνάγλυφη μορφή. Τά έπίπεδα αύτά δέν είναι παράλληλα πρός τή γενική έπιφάνεια άλλά, σέ πολλά σημεά λοξά ή καμπύλα. "Ενα βήµα πιό πέρα βρίσκεται τό ά ν ά γ λ υ φ ο, ό- 5 : | , που πιά οί μορφές άποδίδονται µέ τήν ποικιλία τών όγκων πού τις απαρτιζουν. Τό άνάγλυφο, όµως, δέν άποτελεί πλήρη άπεικόνιση τού όγκου τών φυσικών μορφών. 'Ενώ οί διαστάσεις πού είναι παράλληλες µέ τήν έπιφάνεια τού ξύλου άποδίδονται κανονικά, όσες είναι κά- θετες σ'αύτή άποδίδονται µειωµένες καί έτσι ή όλη παράσταση "εχει κάποιον συμβατικό χαρακτήρα. Τέλος, στό όλόγλυφο οί όγκοι άποδίδονται όµοιόµορφα πρός όλες τίς κατευθ θύνσεις καί συµβατική είναι µόνον ή κλίµακα, άφού ένα άνθρώπινο κορµί π.χ. παρουσι- άζεται σέ μικρές διαστάσεις. Τό όλόγλυφο σπάνια έµφανίζεται στήν έλληνική λαϊκή ξυ- λυγλυπτική. 'Ιδιαίτερο κλάδο άποτελεί ή έ ν θ ε τ ι κ ή, πού τά έργα της στή λαϊκή μας τέχ- νη λέγονται "χωνευτά". Σ'αύτή τήν τεχνική, πάνω στήν έπιφάνεια σκαλίζονται όμοιόπα- χες "ήποδοχές" µέσα στίς όποίες κολλιέται φύλλο είτε άπό ξύλο άλλου χρώµατος, είτε φίλτισι ή κόκκαλο. Τά διάφορα αύτά κοµµάτια σχηματίζουν παραστάσεις πολύ σχηµατοποι- ημένεςιρόδακες, έκκλησίες, κυπαρίσια, σταυρούς, πουλιά...'Ή ένΦετική ήρθε άπό τήν "Ασία άλλά οί "Έλληνες τεχνίτες τής έδωσαν δικό τους ύφος. Μιά έργασία πού συνδέεται μέ τήν ξυλογλυπτική, καί κυρίως τήν έκκλησιαστική,εί- ναι 16 χ ρ ύ σ ω μ α. 'Ο καλόγηρος Διονύσιος άπό τή Φουρνά τών "Αγράφων στό βιβλίο πού έγραψε τό 18ο αίώνα "'Ρρμηνεία τής ζωγραφικής τέχνης" δίνει λεπτομερείς όδηγίες "πώς νά χρυσώνεις τέµπλον άκάρφωτον" καί "πώς νά χρυσώνεις τέµπλον καρφωµένον" όπου µιλάει γιά άλλεπάλληλες έπιστρώσεις τού ξύλου µέ διάλυμα γύψου καί κόλας καί γιά τήν προσεκτική τοποθέτηση τών λεπτών φύλλων χρυσού. Σήµερα ύπάρχουν είδικές κόλλες κα- θώς καί χρήσιµα έργαλεία. 'H προετοιµασία τού ξύλου άπαιτούσε παλιότερα τοποθέτησή του μέσα σέ τρεχούµενο νερό, πού κρατούσε τρία, τέσσερα ή καί πέντε χρόνια γιά νά "σκοτωθεί" τό ξύλο, νά φύγουν, δηλαδή, οί χυµοί άπό τίς ίνες του κι έτσι νά μήν παθαίνει συστολή, στρέβλω- ση ή σκίσιµο. Σήμερα χρησιµοποιούνται είδικοί κλίβανοι. T0 ΤΧΈΣΔΙάΣΜΑ Τό σχεδίασµα γίνεται άρχικά στό χαρτί, στίς ίδιες άκριβώς διαστάσεις τού έργου έτσι ώστε εύκολα νά µεταφερθεί στό ξύλο μέ άποτύπωση. Τό σχέδιο, καί κυρίως αύτό πού γίνεται άπό τόν ίδιο τόν ξυλογλύπτη, έχει µόνο τίς γενικές γραµµές τού θέματος, είτε παραστατικό είναι αύτό είτε γεωμετρικό. 'Ο ξυλογλύπτης σχεδιάζοντας έχει στό νού του τά διάφορα έπίπεδα, τίς λοξές έπιφάνειες καί τίς λεπτοµέρειες. πίναι τόση ή έλευθερία στήν έκτέλεση ώστε άπό τό ίδιο σχέδιο νά µπορούν νά γίνουν διαφορετικού ύφους ξυλόγλυπτα έστω κι άν µένουν πιστά στό άρχικό σχέδιο. Μπορεί π.χ. νά γίνει έ- να έπιπεδόγλυφο καί ένα μέ ψηλό άνάγλυφο, σέ πολλά έπίπεδα καί µέ κύριο έκφραστικό µέσο τόν όγκο. "Οταν, όμως, γίνεται άπό σχεδιαστή τότε έκτός άπό τή γραµµική διατύ- 6 πωση ύπάρχουν σέ φωτοσκίαση ένδείξεις γιά τά διάφορα έπίπεδα. "Οταν 16 σχέδιο εί- ναι συµµετρικό γύρω άπό έναν κεντρικό άξονα, τότε άρχικά σχεδιάζεται µόνο τό µισό καί τό άλλο µισό άποτυπώνεται άφού διπλωθεί στά δυό 16 χαρτί. T6 δίπλωµα γίνεται άκριβώς στή γραµµή τού κεντρικού άξονα. Μ'αύτό 16v τρόπο ή συμμετρία είναι άπόλυτη γιατί καί τό άλλο µισό τού σχέδιου είναι άντίστροφα πανομοιότυπο μέ 16 πρώτο. Μεγάλη έλευοερία κατά τό σκάλισµα παρουσιάζεται στά ψηλά πολυδιάστατα άνάγλυ- φα, δπότε, καοώς λέγεται "& τεχνίτης σχεδιάζει µέ 16 καλέµι". EIAH KAI IAIOTHTE‘Z ΤΩΝ EYAQN Τά διάφορα ξύλα έχουν ποικίλες ίδιότητες καί αύτές καθορίζουν καί τή χρησιµα… ποίησή τους ώστε σέ κάΦε περίπτωση νά χρησιµοποιείται 16 ξύλο τού όποίου οί {61611- τες έξυπηρετούν καλλίτερα τή λειτουργία τού άντικείµενου. Σύμφωνα µέ γενικά άποδεκ- τή κατάταξη, τά ξύλα χωρίζονται σέ τέσσερες µεγάλες κατηγορίες: στά σκληρά; τά ρη- τινώδη, τά άσπρα η µαλακά καί στά πολυτελείας. ς ή β α λ α ν ι & ι ά είναι άπό τά σκληρότερα ξύλα καί άντέχει :! ΣΚΛΗΡΑ. 'Η δ.. . στό χρόνο. "Εχει ίσιες καί συμπαγείς ίνες πού όμως χωρίζονται κατά διαστήµατα άπό µικρά διακεκοµένα αύλάκια. "Οταν τό Έδαφος στό δποίο φύτρωσε είναι πετρώδες ή άµµώ- δες είναι σκληρά, έχουν µεγάλη άντοχή άλλά µέ πολλούς ρόζους, Υι'αύτό καί είναι ά- κατάλληλαξ γιά τήν ξυλογλυπτική. "Αν τό έδαφος είναι εύφορο καί ύγρό, τό ξύλο είναι λιπαρό. 'Η κ α σ τ α ν ι ά µοιάζει πολύ µέ τή βαλανιδιά, έχει ίνώδη σύσταση άλλά προσ- βάλλεται εύκολα έσωτερικά άπό τό σκόρο. "Αν παραµείνει στό ύπαι|ρο γίνεται εύθραυ- στη, άλλά άν τοπο&ετηΙεί σέ τοεχούµενο νερό γίνεται σκληρή καί άποχτάει άντοχή ίση µέ τή βαλανιδιά. 'Η φ τ ε λ ι ά ή κ α ο α γ ά τ ο είναι δύσκολη στό σκάλισμα καί κυρτώνει συχνά όταν ξεραίνεται. "Εχει βαθύ κόκκινο χρώµαµ μέ πολλές ίνες, είναι εύκαµπτη καί δέν σαπίζει στό νερό. 'Η & ξ υ ά έχει κόκκινο άνοιχτό χρώµα µέ συμπαγείς ίνες καί µέτρια σκληρότη- τα. Είναι εύπαΦής στίς έναλλαγές ξηρασίας καί ύγρασίας, δπότε σαπίζει εύκολα. 'Ο µ έ λ ε γ ο ς "εχει χρώµα άσπρο μέ κίτρινες φλέβες. "Έχει µεγάλη έλαστικό- τητα, προσβάλλεται όµως εύκολα άπό τό σκόρο. PHTINQAH. Τό π ε ύ κ ο δέν χρησιµοποιείται σχεδόν κα!όλου στήν ξυλογλυπτική, όπως καί τό έλατο καί & κέδρος τού Λιβάνου T6 κ υ π α ρ ί σ ι "έχει χρώµα άτονο µέ κοκκινωπές φλέβες. Είναι πλούσιο σέ ρετσίνι, πού τού δίνει έντονη καί χαρακτηριστική µυρουδιά. Στήν έλληνική παραδοσι- ακή ξυλογλυπτική χρησιμοποιήθηκε εύρύτατα σέ ξυλόγλυπτες κασέλες γιατί ή µυρουδιά 7 . του προφυλάσσει άπό τό σκόρο τά ύφάσµατα πού τοποθετούνται μέσα σ'αύτές. ΑΣΠΡΑ % ΜΑΛΑΚΑ. 'Η λ ε ύ κ α έχει κοντές ίνες, είναι πολυ έλαφριά καί µαλακιά καί δουλεύεται εύκολα. Πολλές φορές, όµως, παθαίνει σκασίµατα όταν ξεραίνεται. "Ενα με- γάλο µέρος άπό τά ξύλινα σταθερά στοιχεία τδν παραδοσιακΞν σπιτιών -ταβάνια, πόρτες, μεσάντρες κ.λ.π.- είναι κατασκευασµένα άπό λεύκα. Αύτά, όµως, έχουν πολύ χαµηλό όνά- γλυφο, γιά τό δποίο & λεύκα είναι κατάλληλη, ένδ δέν κάνει γιά ψηλό άνάγλυαο Ψό σ φ : ν & & µ ν ι είναι άπό τά &ραιότεοα ξύλα. Είναι έλαφρό, δέν σκευρύνει καί δέν προσβάλλεται από τό σκόρο. T6 φλαμούρι έχει κιτρινωπό χρώµα πού πρός τό κέντρο παίρνει πιό κοκκινωπή άπό- χρωση. "Εχει συμπαγείς ίνες καί δουλεύεται εύκολα. 'Από τά πιό κατάλληλα ξύλα γιά τήν ξυλογλυπτικη. 'Η & κ α κ ί α είναι κιτρινωπη µέ πρασινωπές κηλίδες, συμπαγής, βαρειά καί άντέχει στύν ύγρασία. Δουλεύεται εύκολα. ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ. 'Η & χ λ α & ι ά έχει κοκκινωπό χρώμα, είναι σκληρή καί βαρειά. Τό μεγάλο έλάττωµά της είναι ότι κατά την άποξήρανση συστέλλεται πολύ, γι'αύτό καί πρέ- πει νά χρησιµοποιείται μόνον όταν έχει στεγνώσει τελείως. 'Η μηλί & μοιάζει µέ τήν αχλαδιά &λλά δέν είναι τόσο σκληρή. Λυγίζει εύκολα καί σχίζεται. Καί σ'αύτή χρειάζεται τέλεια άπαξηρανση γιατί έχει µεγάλη συστολή. 'H κ α ρ υ δ ι ά είναι άπό τά καλλίτερα ξύλα. Είναι συµπαγής, δουλεύεται πολύ εύκολα καί έχει θαυµαστή όψη υέ τίς χαρακτηριστικές κηλίδες της. Λέ στραβόνει, δέ σκίζεται καί άντέχει στην ύγρασία. ' Αν τοπο|ετη|εί μέσα σέ ζεστό νερό γίνεται 516- µα σκληρότερη. ME καρυδιά "εχουν γίνει τά περισσότερα τέμπλα της ΄Ελλάδας. 'Η κ ε ο α σ ι ά έχει κοκκινωπό χρώµα µέ βαθύτερες φλέβες. "Αν µείνει ένα εί- κοσιτετράωρο σέ &σβεστόνερο αποκτάει ώραίο βαθύ χρωµατισµό. "Έχει µέτρια σκληρότητα καί στραβώνει, πολλές φορές άρκετά χρόνια µετά τύ χρησιµςπόίησή της T6 1 0 ι µ ι σ ί ρ ι "εχει κίτρινο χρώµα, είναι σκληρό καί συµπαγές. Ξύλα πολυτελείας είσάγονται καί όπό άλλες χόρες, όπως τό µαόνι, & έβενος, τό κόκκινο σάνδαλο καί άλλα. TA ΕΡΓΑΛΕΙΑ 'Εδδ θά περιγράψουμε τά βασικά έργαλεία τού ξυλογλύπτη. 'Η σύγχρονη τεχνολογία δημιούργησε, καί δηµιουργεί συνεχδς, νέα έργαλεία καί μηχανήματα πού διευκολύνουν, κατά περιπτώσεις, τό έργο του. 'H χρήση τους όµως πρέπει νά γίνεται μέ φροντίδα νά µήν άφαιρέσει άπό τό έργο τή χάρη τού χειροποίητου. Πρδτο καί κύριο έργαλείο είναι τό τραπξζι έργασίας, & π ά γ κ ο ς , πού πρέπει νά είναι πολύ σταθερός γιά νά μένει άκίνητος στούς κραδασµούς καί τίς πιέσεις κα- 8 τά τίς ώρες τΞς δουλειάς. ‘H Επιφάνειά του πρέπει νά έχει μάκρος 2 ώς 2,50 µέτρα περίπου καί φάρδος 60 ώς 70 έκατοστά τού μέτρου. T6 ύψος του γύρω στά 90 µέ 95 έκα- τοστά. Τό πάχος τού σανιδόματος νά είναι γύρω στό 10 έκατοστά καί τά τέσσερα πόδια του νά συνδέονται µέ τοαβέρσςς./Σχ. 17. 'Εργαλεία άπαραίτητα είναι καί οί σ ο ι γ- κ τ % ρ ε ς, πού είναι πολλύν τύπων, άλλοι γιά νά συγκρατούν τά ξύλα στόν πάγκο καί άλλοι γιά νά σφόγγουν τά ξύλα µεταξύ τους κυρίως κατά τή συγκόλληση /Σχ. 2; 3; 4'/. "Υστερα έρχονται τά έβγαλεία γιά τό σηµά5εµα, πού είναι οί & ι α β Η τ ε ς /Σχ. 5; 6ζ?;8ζ/, οί γωνίες /Σχ.9;1Ο;11;127οί σηµαδούρες /Σχ.13ζ147, τό β α ρ ύ & ι'/Σχ.157 καί τό άλφάδι /Σχ.167. 'Ακολου0ούν τά έργαλεία κακός, άπό τά δποία τά κυριότερα εί- ναι τά π ρ ι ό ν ι α, όδοντωτές χαλύβδινες λεπίδες. T6 σχ"ηµα καί & πυκνότητα τόν δοντιύν άντιστοιχούν µέ τή σκληρότητα καί τό πάχος τού ξύλου πού πρόκριται νά κοπεί. Είδικότερα, σηµειώνουµε πώς τά δόντια τύν σχημάτων 17; 18'καί 19΄είναι κατάλληλα γιά σκληρά ξύλα, ένύ τού σχήµατος 20'γιά µαλακά. Ποικίλα είναι καί τά σχήµατα τύς λάμας καί τύς λαβύς τού πριονιού, γιά νά διευκολύνεται σέ κάθε περίπτωση & έργασία /Σχ. 21: 22ξ 237. 'Η π λ ό ν η Β το ρ ο κ & ν ι |Σχ.247 ΧΟησιµεύει γιά την iconi- δωση τής έπιφάνειας τού ξύλου. "Αποτελείται άπό τόν, ξύλινο συνηθως,κορµό καί τό λάµα, χαλύβδινη λεπίδα µέ καλοακονισμένη κόψη. 'Υπάρχουν καί λάµες µέ κυρτή, κοίλη % γωνιόσχημα κόψη πού χρησιµεύουν στή διαμόρφωση εύΦύγραµµων κυµατισµύν στην έπιψά- νεια τού ξύλου. Γιά τό τρύπηµη χρησιµοποιούνται περιστρεφόµενα τ ρ ι β έ λ ι α. ‘H περιστροφική κίνηση δίνεται είτε µέ τήν άπ'εύ0είας κίνηση τού χεριού /Σχ.25;26/ εί- τε μέ &πλούς µηχανισµούς /Σχ. 27;28;267. Συμπληρωματικά έργαλεία είναι τά σφυριά δι- αφόρων τύπων /Σχ.3Οζ3ΐ,3έ/, οί ο 6 σ π ε ς, λάµες μέ δδοντωτή έπίπεδη "η κυρτή έπι-΄ φάνεια /Σχ.33;347, οί ξύστρ ε ς /Σχ. 35| καί τά άκόνια γιά τό τρόχισµα τόν έργαλείων. 'Ερχόµαστε τώρα στά καθαυτό έργαλεία τύς ξυλογλυπτικΞς, πού είναι λεπίδες µέ κό- ψη διαφόρων σχηµάτων καί διαστάσεων. Βασικά διαύούνται σέ τρείς κατηγορίες, στά ο κ α ρ π έ λ λ α |Σχ. 367 µέ εύΦιύγραμµη κόψη, στενά % φαρδειά,Ώίςσ γ ό ρ µ π ι ε ς /Σχ. 377 µε κυρτή κόψη, όπου έκτός άπό τη διαφορά μεγέ&ους, ποικίλει καί & καµπύλη τους, άλλοτε περισσότερο άνοιχτύ καί άλλοτε πιό κλειστό, τά λ ο υ κ ά κ ι α /?χ.387 µέ κόψη µισοστρόγγυλη καί βαΦειά, τά τ ρ ί γ ω ν α /Σχ.397µξ πέψη σέ σχύµα γωνίας, πού κι αύτη ποικίλει σέ µέγεθος καί άνοιγµα. "Ολα αύτά τά έργαλεία έχουν ξύλινη χει- ρολαβή καί όλλοτε πιέζονται στό ξύλο μόνο μέ τό χέρι καί άλλοτε -σέ βαξύτερες έγκρ- πές- μέ τή βοόΙεια ένός άλλου έργαλείου τύς ξυλογλυπτικύς τού ξυλόσουρου ό τΞς µ α- τ σ ό λ α ς /Σχ.467. Τέλος, βοη8ητικά έργαλεία {fig ξυλογλυπτικΞς είναι όσα &ποτυπώ- νουν µικρά καί άβαΦα σχέδια στό φόντο µέ χτύπηµα πάνω στό ξύλο είτε σέ σχΞμα ψαριού ΄/Σχ. 41/ ε"ιτε σάν άµμος /Σχ.42/ Η σέ σχέδιο άστεριού ύ ρόδακα/Σχ.43/. 9 Σπουδαία φροντίδα τού καλού ξυλογλύπτη είναι ή καλή συντήρηση τόν έργαλείων του καί ή άντικατάστασή τους όταν ή φθορά άπό τή χρήση τά κάνει έλαττωµατικά. Η Η P Γ Α Σ I A T 0 Y [η Y A 0 Γ Α Y Π T H 'H έργασία τού ξυλογλύπτξ δέ διδάσκεται, βέβαια, µέ βιβλία. Είναι έργο τού δασ- κάλου, πού πρέπει νά γίνεται µέ σύστημα, άρχίζοντας άπό τήν έξοικείωση τού µαθητή στίς ίδιότητες τού ξύλου καί στίς δυνατότητες τών έργαλείων γιά νά προχωρήσει βαθ- µιαία άπό άπλούστερες μορφές σέ περισσότερο σύνθετες. "Υπάρχουν, ωστόσο µερικές γε- νικές άρχές πού διευκολύνουν καί κάνουν άποδοτικότερη τήν έργασία. Κι αύτές είναι! 1. ‘H κανονική άπόσταση τού τεχνίτη άπό τόν πάγκο, γιατί ή έπαφή τού σώματος µέ τήν έπιφάνεια τού πάγκου έµποδίζει τήν έλεύθερη κίνηση άλλά καί ή μεγάλη σχετικά άπόστα- ση έπιβάλλει άντικανονική κύρτωση τού κορµιού πού κουράζει καί µειώνει τήν έπιθυµη- τή σταθερότητα. 2. 'Η στάση. Τά πόδια πρέπει νά είναι τεντωµένα καί νά πατούν στα- θερά στο δάπεδο µέ όλο το πέλµα, τό άριστερό µπροστά καί τό δεξί πίσω σέ θέση περί- που όρθής γωνίας /?χ.44|. 3. Τό έργαλείο σκαλίσματος πρέπει νά κρατιέται σταθερά µέ όλα τά δάχτυλα τού άριστερού χεριού καί τό δεξί πρέπει νά πιέζει τή χειρολαβή µέ τό κάτω µέρος τής παλάµης ή νά χτυπάει προσεκτικά τή ματσόλα. #. 'Η θέση τύν χεριδν καί τύν έργαλείων νά µήν έμποδίζει τήν όρατότητα τόσο στό σηµείο έπαφής έργαλείου καί ξύλου του καί όλης τής προγραµματισμένης πορείας τού έργαλείου. Διαφορετικά ύ- ποχρεύνει τό κεφάλι σέ κουραστικές κλίσεις πού μειώνουν τήν άπόδοση τόσο ποσοτικά όσο καί ποιοτικά. 5. Καλή φυχική καί σωµατική κατάσταση. 'Αδιαθεσία, µέθη, ζάλη, λι- ποθυµική προδιάθεση, άστάθεια κινήσεων, ύπερβολική κόπωση, δυνατός έκνευρισµός, εί- ναι παράγοντες πού όχι μόνον µειώνουν τήν άπόδοση άλλά δηµιουργούν καί προύποθέσεις άτυχηµάτων. * Ας µήν ξεχνούµε ότι στήν ξυλσγλυπτική ίσχύει ό,τι καί σέ κάθε δημιουρ- γική άπασχόληση= όταν άσκεζται σωστά είναι εύλογία καί χαρά τής ζωής. Γι'αύτό τε- λειώνουμε μέ μιά βασική όποθήκη, άλοληθεΞτε µέ τήν ξυλογλυπτική μόνον άν τήν άγαπάΆ τε πολύ καί στα3εοά. ΚΙΨΣΠΤ Α. ΜΑΚΡΗ? &?

ΜΜΜ α.µΞεΘή & Μπες Ο & Έλλΐ8Ή ???] . π€ςΞιλξψει€ . σ΄ ΄ * ». . | … ζ"… (&) ,» …,: 1 . ΕΙΣΑΓΩΓΗ 'Η λαϊκή τέχνη είναι έκφραση των παραδοσιακών κοινωνικών µορςΒν, δηλαδή ταξί… νων στίς όποίες η πείρα τού παρελθόντος, η λογοτεχνία καί οί άντιλήφεις για τά βα- σικά Θέµατα τής ζωής µεταδίδονται άπό γενιά σέ γενιά µέ τή στοµατική παράδοση. Λύ- τό βέβαια δέ σημαίνει πώς, σέ περιορισµένη κλίμακα, δέν 6πάρχει καί ό γραπτός λό- γος. Είναι καί αύτή τέχνη παραδοσιακή πού, άντίθετα απ'ότι πιστεύεται, ούτε ανεξέ- λικτη μένει, ούτε αότοεπαναλαμβάνεται, µόνο πού ή έξέλιξή της άκολουΘεί τό ρυθμό καί τίς διαδικασίες τού παραδοσιακοί πολιτισµού. Στό Θεματολόγιο, στά ύλικά καί στίς τεχνικές μεθόδους έχει μιά συνεχή άλλαγή, άλλοτε άργή καί όλλοτε γρήγορη, άν- τίστοιχη μέ τίς γενικότερες κοινωνικές, οίκονομικές καί πολιτιστικές αλλαγές, πού δέν είναι ταυτόχρονες σ'όλόκληρο τόν έλληνικό χώρο. Τά έμπορικά, ναυτικά καί μετα- ποιητικά κέντρα είναι περισσότερο άνοιχτά σέ έπιδράσεις έν6 οί γεωργικοί καί οί κτηνοτροφικοί πληθυσµοί είναι πιό συντηρητικοί καί άπρόθυµοι σέ άλλαγές. 'Η λαΐκή τέχνη δέχεται έπιδράσεις άπό τίς τέχνες άλλων λασν, έπειδή όμως είναι βαθιά ριζω- μένη στόν τόπο της, αφομοιώνει τά στοιχεία πού δέχεται καί τά κάνει δικά της, όπως καί η γλώσσα παίρνει ξένες λέξεις πό τίς προσαρμόζει στό δικό της τυπικό, τίς κλί- νει, τίς πλέκει σέ σύνθετες λέξεις.... Μιά από τίς πιό διαδεδομένες πλάνες είναι καί τό ότι η λαϊκή τέχνη καθηλώνε- ται σέ χαµηλό τεχνικό έπίπεδο καί είναι, περίπου, τέχνη αύτοδίδακτων. ούτε τό ένα ούτε τό Ελλο είναι σωστά. 'Η λαϊκή τέχνη στόν τοµέα τής τεχνικής παρουσιάζει πλήρη έπάρκεια, άντίστοιχη μέ τούς στόχους της. Τά Θαυμαστά έπιτεύγματά της στην άργυρο- χρυσοχοία, στήν κεντητική, στήν ξυλογλυπτική, στην ύφαντική καί τούς άλλους τοµείς της φανερώνουν ύψηλό έπίπεδο τεχνικής. Δέν ύπάρχει, άσφαλ6ς, φοίτηση σέ είδικές τεχνικές σχολές, δπάρχει όμως η πολύχρονη µαθητεία δίπλα στόν έµπειρο τεχνίτη, πού είναι φορέας µακρόχρονης παράδοσης. 'Η µαθητεία αδτή ακολουθεί σταθερά στάδια, άν- τίστοιχα µέ τό ποσοστό εύδύνης πού όνατίΘεται στό μαθητευόµενο, καθώς αύτός ώριµά- ζει µέ την καθηµερινή άσκηση. 'Από τίς πιό άπλές βοηθητικές έργασίες φτάνει στίς πιό όπεύΘυνες καί ό πιό προικισμένος γίνεται άρχιµάστορας. Μακροχρόνια είναι καί ή µαθητεία στην οίκοτεχνία, όπου ή γιαγιά, ή μητέρα κι ακόμα η άξια γειτόνισσα µετα- δίδουν τήν πολύτιµη πείρα τους στήν ύφαντική, τό κέντημα, τήν πλεκτική.#: Γιά νά μπορέσουμε νά κατανοήσουµε σωστά τή λαϊκή τέχνη πρέπει νά τή µελετοσ- µε σέ συνάρτηση μέ τίς άλλες µορφές τού λαϊκού πολιτισµοσ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 'ΕΘνικής Τραπέζης τής 'Ελλάδος. 'Επιµέλεια Στέλιου Παπαδόπουλου: Η ε- o ε λ λ η ν ι κ ή Χ ε ι ρ o τ ε χ ν ί α, 'ΑΘήνα 1969. 'Δγγελικής ΐατζηµιχάλη= 'E λ- λ η ν ι κ η Α α ϊ κ ή ? έ χ ν η, 'Αθήνα 1955. STILPON KYRIAKIDES: NEUGRICHISHE ΠΟ KSKUNDE, Θεσσαλονίκη 1936. 20 ΠΗΡΕ ΄ζ' ΚΑΙ ΕΠΙΔΓλΣΕΞ . κζρια πηγή τής έλληνικΞς λαϊκής τέχνης είναι η βυζαντινή τέχνη, συνεχιστής καί αότή τόσο τόν παλιότερων έλληνικδν τεχνδν όσο καί άνατολικδν στοιχείων. Αύτό δέν αφορά μόνο τήν όρΘόδοξη αγιογραφία άλλα καί όλες τίς άλλες µορφές. Δέν πρέπει νά ' 2 ξεχνούαε πώς κατά τή βυζαντινή έποχή δέν καλλιεργήθηκε µόνον ή έκκλησιαστική ύµνο- λογία καί ή άγιογραφία κά καί "κοσµική" λογοτεχνία καί τέχνη.'Η µακρόχρονη όποταγή τής 'Ελλάδας στούς Τούρκους ήταν έπόμενο νά πλουτίσει µέ µουσουλμανικά στοιχεία τή λαϊκή της τέχνη. 'Από τά μέσα τού 17ou αίώνα, καί κυρίως κατά τό 18ο, ή άνάπτυξη έμπορικών συναλλαγών μέ τήν Κεντρική καί Δυτική Εύρώπη, οί δραστήριες παροικίες τών *Ελλήνων τής διασποράς, ή όνθιση τής ναυτιλίας, φέρνουν τούς 'Ελληνες σέ γόνιµη έπι- κοινωνία μέ τόν προηγμένο εύρωπαϊκό χώρο. Οί ίδέςςτού εύρωπαϊκού Διαφωτισµού έπηρε- άζουν πολλούς "Ελληνες λογίους. 'Αποτέλεσμα αύτής τής έπαφής είναι καί ή είσα'ζ,ω|ή νέων τεχνικών μεθόδων καί τεχνοτροπιών καθώς καί διακοσµητικών θεµάτων. Σημαντική είναι ή έπίδραση τού µπαρόκ, πού θά τή µελετήσουμε σέ ίδιαίτερο μάθημα. Τρείς είναι οί κυριότερες πηγές θεμάτων τής λαϊκής μας τέχνης: τά παλιότερα έρ- γα, οί γκραβούρες καί τά µνηµεία τού λόγου. Τά παλιότερα έργα, μέ τό πρόσθετο πλεο- νέκτημα τού σεβασµού στό πατροπαράδοτο, παίζουν άνασχετικό ρόλο στίς γρήγορες καί ριζοσπαστικές µεταβολές. Μεγάλη διάδοση είχαν οί εύρωπαϊκές χαλκογραφίες πού μετα- φύτεψαν ένα μεγάλο πλούτο θεμάτων. Τό σύνολο σχεδόν τών άπεικονίσεων μεγάλων μακρι- νών πολιτειών σέ τοιχογραφίες άρχοντικών τής Βόρειας 'Ελλάδας προέρχεται άπό τέτοιες χαλκογραφίες. Πολλά θέματα προέηρνται άπό άφηγήσεις, είκόνες, µεταφορές καί παρομοι- ώσεις παρµένες άπό τήν 'Αγία Γραφή, τά Συναξάρια, τήν έκκλησιαστική ύμνολογία, τίς λαϊκές παραδόσεις, τά δηµοτικά τραγούδια καθώς καί άπό λόγια κείµενα. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Πόπης Ζώρα: "Η Ρ o ρ γ ό ν α ε'ι ς, τ ή ν 'E λ λ η ν ι κ ή ν Δ α- E κ 'η ν T έ χ ν η ν, "Αθήνα 1960 . Κίτσου 'A. Μακρή: Η η λ ι ο ρ ε ί τ ι κ η'Δ α- ϊ κ ή T έ χ ν η - Η η γ έ ς κ α ί ’E π ι δ ρ ά σ ε ι ς, 'Αθήνα 1948 . Μανώλη Χα- τζηδάκη: 'Η? Κ ρ η τει κ'ή Ζ ω γ ρ α φ ι κ ή κ α ί ή 'Ι τ α λ ι κ ή Χ α λ κ ο- γ…ρ α φ ί α, 'Ηράκλειον Κρήτης 1947. . Ξ&ΟΡΦΟΛΟΙΐΔ '0 χαρακτήρας τής τέχνης είναι πρόσθετος στά λαϊκά άντικείµενα, πού κατασκευά- ζονται γιά νά καλύψουν πρακτικές ή θρησκευτικές άνάηκες. ΄Ετσι, ή πρώτη &ρετή ένός όντικείμενου είναι ή λ ε ι τ ο υ ρ γ ι κ 6 τ η τ α, ή ίκανότητα νά έξυπηρετεί τίς πρακτικές &νόγκες γιά τίς όποίες δηµιουργήθηκε. Τό μεγάλο μυστικό τής λαϊκής τέχνης είναι ότι φιλοκαλεί ύπηρετόντας τή χρεία. 'H καλαισθητική φροντίδα δέν έκδηλώνεται µόνο μέ τή διακόσµηση &λλά καί μέ τό όλο σχήµα πού, δν καί καθορίζεται &ΞΒ τή χρήση του, έχει όνεση καί &ρµονία.'Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ή διακόσμηση κάνει πιό εύ- χρηστα τά σκεύη. Τά παραπάνω ίσχύουν καί γιά τά σταθερά στοιχεία τών χτισμάτων, τα- βάνια, πόρτες, κάγκελα, µεσάντρες, λιθανάγλυφα κ.λ.π. Σηµαντικός παράγων πού έκιδρά στή διαµόρφωση τού σχήµατος καί.τών διακοσμητι- κών θεµάτων είναι οί δυνατότητες πού προσφέρει τό ύλικό άπό τό όποίο είναι κατασκευασ- μΣνο τό κάθε είδος. 0Η &ξιοποίςση τών τεχνικών καί αίσθητικών δυνατοτήτων κάθε ύλης είναι τό κύριο προσόν τού καλού τεχνίτη. "Έτσι, βλέπουμε πώς τό ίδιο &ηαποσμηΐ;κδ θΐχα ΈρΟπ…πΘι-ςΐρ… ; " ";: όλικ5 σέ όλικ3. Τό κυπαρίοι, π.χ. έλλοιας έ;" … ,ς…ται στην ξυλ0Υλυπτιχ69 στ… λιθογλυπτική, τό κέντηµα, τήν ύφαντική, τή δαντέλ… λα, τή χαλκουργία, τό βοτσαλωτό δάπεδο, τήν ένθετική κ.λ.π. "Ακόμα καί ή όπτική γω… ' 3 νία άπό τήν όποία φαίνεται συνήθως τό έργο, έπηρεάζει τό σχέδιο τών µοτίβων του. 'Y- πολογίζονται καί σέ βραχύνσεις τής προοπτικής. δώ καί ή τεχνική πού γτηπεµοποεεΐτπι έπιδρά στή μορφή κάθε θέματος. Π.Κ. διαφορετικό έποδίδεται τό ίδιο θέµα στό "µετρη… τό" κέντημα άπό ότι στό "σχεδιαστό". Τό ίδιο συμβαίνει στά χάλκινα, άν είναι χτυπητά ή χαρακτά κ.λ.π. 'Η"όλη διεργασία ένός θέµατος γιά νά μεταβληθεί άπό παράσταση σέ κόσµημα γίνε- ται μέ µιάν ένιαία διαδικασία πού, γιά λόγους καθαρά µεθοδολογικούς, µπορούμε νά τή χωρίσουμε στά τρία βασικά της χαρακτηριστικά, στή σ χ η u a 1 o καί η σ η, δηλαδή στήν μερική ή όλική άναγωγή τής µορφής σέ άπλά γεωµετρικά σχή- µατα, στήν & φ α ί ρ ε σ η, δηλαδή στήν άποβολή χαρακτηριστικών τής μορφής πού είναι δευτερεύοντα, περιστασιακά ή παροδικά καί στήν έ ξ α ρ σ η, δηλαδή στόν τονισµό μέ τό µέγεθος καί τό χρώ- μα μερικών χαρακτηριστικών λεπτομερειών. Αύτό έκδηλώνεται καί στήν παράσταση τού άν- θρώπινου σώµατος "όπου τό πιό έκφραστικό του μέρος, τό κεφάλι γίνεται μεγαλύτερο &- πό τά άλλα. 'Βπισης, σέ συνθέσεις, & ήρωας σχεδιάζεται µεγαλύτερος άπό τά άλλα πρό- σωπα καί, πολλές φορές, μέ λαµπρότερους χρωματισµούς. Μερικές φορές ή διεργασία αύ- τή φτάνει ώς τήν άποπαραστικοποίηση, έτσι πού τό άρχικό θέµα νά µήν άναγνωρίζεται πιά καί νά Έχει γίνει ένα παιγνίδι χρωµάτων καί σχηµάτων. Αύτό παρατηρείται κυρίως σέ θέµατα πού δεν έπιδέχονται πύκνωση ή πού είναι ξένα πρός τίς όπτικές συνήθειες καί τή µορφική άντίληΦη τού λαού. Οί δύσκολες συνθήκες κάτω άπό τίς δποίες άσκήθηκε ή τέχνη κατά τούς χρόνους τής Τουρκοκρατίας δημιούργησε καί τήν έ π ί φ α σ η κ ο λ υ τ έ λ ε ι α ς, δηλα- δή τήν άπομίµηση δυσεύρετων καί δαπανηρών ύλικών άπό άλλα προσιτά καί φθηνά. Παρά- δειγµα ή ζωγραφική άποµίμηση όρθομαρμάρωσης. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Κίτσου 'Λ. Μακρή: Η 0 ρ ο ή κ α ί Τ ε χ ν ι κ ή, "Χρονικό'71" 'Δθή- να. τού ίδιου: ΠΙέ ε ς Τ ε χ ν ι κ έ ς κ α ί 'Μ o ρ ο έ ς σ τ ή X ε ι ρ o τ ε χ- ν ί (1 µ α ς, Emu. "το Η…" 17 Νοεµβρίου 1963. TO ΕΛΛΗΝΙΚΟ Έ".-'ΤΠΛΡΟΚ. Κατά τό 18ο αίώνα παρατηρείται όχι µόνο στήν 'Ελλάδα μά καί σέόλη τή Βαλκανι- κή καί τή Μικρά "Ασία μιά πραγματική είσβολή τού εύρωπαϊκού µπαρόκ. Τό φάινόµενο θά έπρεπε νά μελετηθεί στό σύνολό του. 'Επειδή, όµως, δέν διαθέτουµε έπαρκή στοι- χεία γιά όλον αύτό τό χώρο, θά έπιχειρήσουμε µιά προσέγγιση τού θέματος μέσα στόν έλληνικό χώρο. 'Η προέλευση τού µπαρόκ δέν είναι ή ίδια σ'όλες τίς έλληνικές περιο- χές άλλά έξαρτάται άπό τούς πολιτισμικούς καί οίκονοµικούς δεσμούς κάθε περιοχής µέ χωρες τής Βύρώπης. Αύτού όφείλονται καί οί τοπικές άπΐρώσεις τού έλληνικού µπα- ρόκ. Στά 'Βπτάνησα προέρχεται άπό τήν "Ιταλία, στό πηλιο, στ"Αμπελάκια καί οτή Δυτική Μακεδονία άπό τή Μεσευρώπη καί ίδιαίτερα τή Βιέννη. Τό συναντούµε ζ,: ρ3εσ στή διακόσµηση σπιτιών &κχΞ καί ητσύς όρ€όδοξονς ναούς, παρ'όλο πού ή "Ανατολική '…κκλησία είναι δύσπιστη πρός κάθε στοιχείο πού έρχεται άπό τήν Εύρώπη. "Ας σημει- ώσουμε έδώ πώς τό μπαρόκ είναι ή καλλιτεχνική έκφραση τής 'λντιµεταοΡύθµισης. ' 4 ο ι … " Εν τούτοις, ή οίκονοµική άνοδος, ή άνάπτυξη των έµπορικων, ναυτικ…ν καί μεταποιη… "" - "μ. η"... , . Η. , . ,. Γ΄ , "" .. " "" τικων κοινωνικού στρωκ…ιων, ή ……υδτερη επικοινωνία µέ προηχμςυοπς λασΗς, : υπ! as» α :. ? .,' …µε: … " . … . ..… . . . μια ΥΕΨι7ζη άλλεν; win,“ &ξυ,-…νλ0 ,… '… με…) τις; ψάξω?! , (& Αγια, 3:."…πµΌαψχλ………2.…;;.ζη;. |," « &- …. …… …'": .…" !.… … . € .' ' . παλια έκφραστικά μέσα γιυ0ν.αι …νεπαρκ… και ανοίξει ο δρόµος για γόνιμη είσατ…γή " "΄ . ' ΄ ;: ι…» «, . η :! …- , ,. … '. " . - " " νεων µορφων. Τό μπαρόκ µέ την αυηυυχια του, τά ε&κ……η…ι συικα διρν…σ;Χ…ιε… ΄,.χτα, " . ρ ,… . . , η - .. τό εντονο ανάγλυφο …αντίΘετο από το παραδοσιακό κρεκο "στΓωτυ" … ; .εται στίς : &… ,, ? " καινουργιες κορασιικες &ναγκες. ΒΙΒΛΞΟΓΤΛΦΞΛδ Κίτσου "Α… Μακρή: Οί φεγγίτες τόν 'Αρχοντικύν-'Από τό Βυζάντιο στό Μπαρόκ? Πρακτικό "Συµποσίον Λαογραφίας. Θεσσαλονίκη 1975, σελ. 177 5. HOATOAO‘TIA … ΑΡΔζΙΤΠΘΟΉΞζΞ Τό ελληνικά χωριά µπορούμε νά τά χωρίσουµε σέ τρείς βασικούς τύπους, πού & καθένας τους έχει πολλές παραλλαγές, στόν & π λ 6, στό σ ύ ν & ε τ ο καί στόν Π α- ρ ά λ ι ο. ‘0 πρώτος &ποτελείται &πό Eva κύτταρο μέ κεντρικό πυρήνα τήν πλατεία &… που συγκεντρώνεται ή κοινωνική ζωή τού χωριού, Θρησκευτική, έμπορική καί ψυχαγωγι- κή. 'Ο δεύτερος, & σ 6 ν 8 ε τ o ς άποτελείται άπό δύο, τρία ή τέσσερα, όχι έντε- λύς &ποπολληµΞνα κύτταρα, µέ ίδιαίτερο τό καθένα τους πυρήνα. Πάντως ένα είναι τό κέντρο τού χωριού. 'Ο π α ρ ά λ ι ο ς άναπτύσσεται κατά μήκος τής παραλίας καί σέ μικρό Βάθος. "Ολα τά κτίρια έχουν πρόσοψη πρός τή θάλασσα. δύο είναι οί βασικοί τομείς τής όρχιτεκτονικής κατά τήν Τουρκοκρατία, ή έκκλη- σιαστική άρχιτεκτονική καί τό σπίτι. ΄Υπάρχουν καί άλλες κατασκευές είδικής χρήσης, όπως οί βρύσες, τά γεφύρια, τό έλωνια .... 'Έκκλησιαστική όρΧιτεκτονική.Οί έκκλησίες τής Τουρκοκρατίας εφαρµόζουν όλους σχεδόν … τούς τόπους της βυζαντινής άρχιτεκτονικής, σέ µικρότερες διαστάσεις καί μέ εύτελέ- στερη κατασκευή. θΕπικρατούν, όμως, οί τρίκλιτες ή µονόκλιτες βασιλικές, ξυλόστεγες ή θολωτές σέ ποικίλες παραλλαγές. Στά νησιά καί στούς βενετοκρατούμενους τόπους μπαί- νουν καί μερικά φραγκικά στοιχεία, όπως τά όξυκόρυφα τόξα, ή έπιμελημ€νη ίσοδοµική τοιχοποιία μέ σκαλισµένες πέτρες καί τά ίταλίζοντα άνάγλυφα. 2τά καθολικά τόν μονα- στηριδν συνηθίζεται & λεγόκενος ά0ωνικός τύπος µέ πλαγινούς ήµικυκλικούς "χορούς". Επίτιαο δύο βασικοί τύποι σπιτιών έπισημαίνονται, & βορειοελλαδίτικος καί ό αίγαιο- πελαγίτικος. "Ο χωρισμός είναι συμβατικός γιατί σπίτια νησιύν δεν άνήκουν.στόν αί- γαιοπελαγίτικο καί τό άντίστροφοθ '0 βορειοελλαδίτικος σε πρός τή γενική του μορφή καί τή διάταξη τόν χώρων παρουσιάζει τόν τύπο εκείνο τού φρουριακού πολυόροφου σπι- τιού πού έφαρμόστηκε παλιότερα άπό τούς Βυζαντινούς καί έπικράτησε κατά τήν Τουρκο- κρατία σθδλδκληρη τήν ήπειρωτική 'Ελλάδα καί σέ µερικά νησιά, όπως σημειώνουν οί εζδικοί μελετητές. "Ο αίγαιοπελαγίτικος παρουσιάζει πολλές άντιστοιχίες μέ τόν τύπο που όπικρατεύ στήν κειτρική Μεσόγειο. ,, 'πιιΞοε1;ααα= Φαν. Ώ…στεριέδητ ο 6 σ π τ τ ι τ o υ π ρ & ρ 1 ς σ τ' "Α μ π ε … Λ. τη , 7 … α κ ι α, "Αθήνα ι92ο. &… Βασιλειάδη: & ι 6 α "% …- σ τ ή ν Λ ί γ α ι σπ ε - «'. ω γ τ λ ; γ ί τ ι κ η ; 9 κ ι τ ε κ τ 0 ν ι κ ή, Λ€ΐνα 1955. ΚτΠ. ΦωκΞ…Κοσµεςξτου; K ε- , , Ο , . . η ν ι α κ #, … & ρ χ ι τ ε κ τ o ν ι κ ή, Αθήνα 1962. 'Ιωάννου Κουµάνούδηι €: ρ ή σ 6 ι ς… α π 6 τ΄ή ς "π ρ χ ι τ ε κ τ ο ν ι κ ή ς τ ι ν ν 5 Η α & ν, 'Λ0ήνα 1968. ’I. Λυγίζου: Η η σ ι ώ τ ι κ η 'Λ ρ χ ι 1 ε κ τ o ν ι κ ή, 'Λ0ήνα 1943. Γεωργίου Μέγα: θεσσαλικαί οίκίσεις, "Αθήνα 1946. το? ίδιου: "Η' '3 λ… λ ν ι κ ή Ο ί κ ί α, 'ΑΘήνα 1949. τοδ ίδιου: 'Ηϊ A a Έ κ ή Κ α τ ο ι κ ί΄ω τής :.! Δ ω δ ε κ α ν ή σ ο υ, 'Αθήνα 1949. Νικ. Μουτσόπουλουε T‘6 'A ρ,χ o ν τ ι κ 6 τ o Ε Σ ι ό ρ Η α ν ω λ ά κ η σ τ ή Β έ ρ ο ι΄α, 'ΛΟήνα 1960. Τοδ ίδιου: Κ α - σ τ ο p L &, ?'ά "Λ ρ χ ο ν τ ι κ &, 'ΑΘήνα 1962. τοδ ίδιου: 'Η. A a ί κ ή 'Λ ρ- χ ι τ ε κ τ 0 ν ι κ ή τ ή ς B é p o L a ς, 'ΛΘήνα 1967. 106 ίδιου: Σ π ί τ ι ; τ 6 ς X a λ κ ι δ ι κ 6 α, 'Αθήνα 1968. "Αργύρη Πετρονώτηι 0 ί κ ι ο µ 0 € κ α C "Λ ρ χ ι τ ε κ τ ο ν L κ ά Η ν η α ε ί α σ τήν 'Ο ρ ε ι ν ή Γ ο ρ τ υ ν ί α , 'ΛΘήνα 1975. Πάνου- δικολή Τζελέπη: A α Έ κ ή 'Ε λ λ η ν L κ ή 'A p χ ι τ ε κ τ o- ν ι κ 6, 'Αθήνα 1971. 'ΑγγελικΞς Χατζηµιχάληιω πατερα: αποψε, 'πω… 1949. (Ξ. ΛΙΘΟΓΛΥΠΤΙΚΗ - ΞΥΛΟΓΛΥΠΤΙΚΗ 'Η δλληνική λαϊκή λιθογλυπτική τοό 18ou καί 19ου αίώνα περιορίζεται σέ χαµηλά άν&γλυφα ποθ είτε κοσµοσν λίθινα αρχιτεκτονικά µέλη είτε έντοιχίζονται σέ διάφορα σηµεία τής τοιχοποιίας. Οί λιθογλίφοι, οί "πελεκάνοι" όπως τούς ελεγαν τότε, άνήή πουν συνή€ως στίς κοµπανίες τών χτιστάδων μαζί με άλλες είδικότητες άπό παστόρους. "Η τεχνική τους ξεκινάει άπό ίσλαµικά πρότυπα αλλά πλουτίζουν τό θεματολόγιό τους καί µέ άλλες παραστάσεις, όπως άνρρώπινες µορφές, άκόμα καί άπόπειρες προσωπογραφίας. T6 βασικά θέµατα είναι'τό &νΘοδοχείο, τό κυπαρίσι, ή σχηματοποιημΕνη έκκλησία, µορ- φές &γίων, πουλιά, ζώα, σταυροί, "ήλιοι, δικέφαλοι αετοί καί κλιματίδες. "Ενα ένδι- αφέρον είδος λιθανξγλυφου είναι οί κτητορικές έπιγραφ€ς σ'Ξκκλησίες καί σπίτια, με έσώγλυφα ή έξώγλυφα γράµµατα καί λογής διακοσµητικά. Εξ ψηλό ανάγλυφο είναι καμωμξ- νες οί αίνιγµατικΞς άνΘρώπινες μάσκες πού προβάλλουν σε τοίχους σπιτιδν καί ξκκλη- σιδν, γιά τίς δποίες δίνονται διάφορες έξηγήσεις πού καµµιά τους δέν είναι δριστική. 'Η"ξκκλησιαστική ξυλογλυπτική ασχολήθηκε με τήν κατασκευή τέµπλων, δεσποτικδν Θρόνων καί είκονοστασιδν. T6 ψηλό ξυλόγλυπτο τέµπλο εµφανίζεται στήν 'Ελλάδα κατά τόν 160 αίώνα καί πιθανόν προέρχεται άπό τήν περιοχή του Νόβγκορόντ τής Ρωσίας. T6 παλιότερο γνωστό χρονολογημξνο τέµπλο βρίσκεται στήν ξκκλησία 106 'Αγίου Νικολάου στό Βελβενδό Κοζάνης κι Ξγινε στά 1591. Τά πρώτα ζυλόγλυπτα τέμπλα είναι τά λεγόμε- να "στρωτά", στά δποία κυριαρχο6ν συμβολικά θέµατα σέ χαµηλό άνάγλυφσ. "Αργότερα, καί κυρίως άπό τά µισά 106 1800 αίώνα ή τεχνική γίνεται τολμηρότερη, τό άνάγλυοο Ev- τονο µέ διαμπερή κενά άνάμεσα στίς µορφές καί τό θεματολόγιο πλουτίζεται µε σκηνές από τήν "Αγία Γραφή, τα Συναξάρια καί λαϊκές παραδόσεις. 'Επίσης µε δύναµη καί παλ- μό αποδίδονται είκόνες άπό τή φύση καί τήν καθηµερινή ζωή. ΣΕ μερικές περιπτώσεις τό ανάγλυφο πλουτίζεται μέ χρώματα. ΣΕ όλη αδτή τή φάση είναι φανερή ή έπίδραση 105 εύρωπεΞπσδ µπαρόκ. , 'Η &στική ξυλογλυπτική παρουσιάζεται κυρίως στά δραστήρια ήµιαστικό έµπορικά κ…: βιοτεχνικά κέντρα τής Βόρειας "Ελλάδας καί τδν νησιΞν. Στολίζει, µέ φυτικά πυ- ρΐως μοτίβα, τόσο τά σταθερά στοιχεία του σπιτιοδ -ταβάνια, πόρτες, µεσάντρες, κάν- κελα- όσο καί τά-λιγοστά έπιπλα πού χρησιμοποιοδσαν τότε - σκαµνάκια, κασσΕλλες, σσ- φράδες, λίκνα κ.ά. 6 "Η ποιµενική ξυλογλυπτική είναι κυρίως τέχνη των βοσκών, 106 γεµίζουν τίς µα- κριές ωρες τής άναγκαστικής τους µοναξιάς σκαλίζοντας µικροαντικείµενα. Γκλίτσες, ρόκες, κουτάλια, πιρούνια, σφραγιστερά, πίπες, βελονοθήκες, σφοντύλια, χαοάζονται με πολύ άπλά έργαλεία, συνήΘως ξναν σουγιά, άλλά τό άποτ€λεσμα είναι άξιόλογο. 'Η ναυτική ξυλογλυπτική άνθησε στά μεγάλα ναυπηγικά κέντρα τής 'Ελλάδας. "Έργα της είναι κυρίως άκρόπρωρα με µορφή γυναίκας, άνάγλυφες επιγραφές πλοίων καί σκαριά, δηλαδή μικρογραφίες πλοίων. !!] ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Νίκου Γρηγοράκηι A a ί κ ά υ λ 6 γ λ υ π τ α, Τρίπολη 1978. Νικολ. Φωκά Κοσµετάτουι Τά T’é μ π λ α άν Κ ε φ α λ η ν ί α, 1972. Δημ. Σταυξλλουι T 6 T E μ π λ o 1 o 6 "A η ‘N L κ 6 λ α Σ τ 6 Γλα λ α ξ ε ί δ L κ α ί ό T ε χ ν ί- τ η µε τ ο υ, "Αθήνα 1973. 'Λγγελικής Χατζηµιχάλη: τα 8ωι…Β &… BOIS, "Αθήνα 1950. Κίτσου:'Α. Μακρή: "Ξ Ξ υ λ o γ λ υ π τ ι κ ή τ ο 6 Η η λ ί o υ, Βόλος 1958. 106 ίδιου: 'E λ λ η ν ι κ ά A a ϊ κ ά κ α ί M ε τ α β υ ζ α ν τ ι ν ά Ξ υ x 6-- Y λ υ π τ α, 'ΛΘήνα 1962. "Αντ. Φαρµακι6τηι T ά T‘é n 1 λ α τ 6 ν 'E κ κ λ η σ ι- ό ν τ ο 6 A L 8 α 6 ί ο υ , Λιβάδι 1977. Βικτωρίας Νικήτα-Σκαρτάδουι T 6 M 0\v α- σ τ ή ρ ι τ ή ς Μ π o υ ν ά τ σ α ς κ α ί τ ά A L & α ν ά γ λ υ φ ά τ ο υ, Θεσ- σαλονίκη 1977. τής ίδιας: 'Ο Γ λ 6 π τ η ς M ί λ ι.ο ς σ τ 6 ν T 6 1 o 1 0 u, περιοδικόΑΡΜΟΛΟΙ, Λόγουστος-Δεκ€µβριος 1977, σελ.47. 'Επίσης στήν εκδοση τής 'Εθνικής Τραπέζης τής 'Ελλάδος " N ε ο ε λ λ η ν L κ ή X ε L ρ o 1 ε χ ν ί α" τά άρθρα "Λιθογλυπτική" τής Πόπης Ζάρα καί "Ξυλογλυπτική" 106 Κίτσου Μακρή. ? . ΖΩΓΡΑΦΙΚΉ" 'Η & γ ι 0 γ ρ α φ ί α, συντηρητική άπό τή φύση της, συνεχίζει τή βυζαντινή παράδοση σε χειροτεχνικό ξπίπεδο. "Οπως πολύ σωστά παρατήρησε 6 Μανώλης Ξατζηδάκης, Οί άγιογράφοι 106 1800 καί 106 190v αίάνα είναι χωρικοί. Στίς έπιγραφξς των ίκκλη- σι6ν συναντοσµε άγιογράφους χωρικούς άπό τούς Χιονιάδες, τό Καπ€σοβο, τή ξαμαρίνα, τή Γαλάτιστα, 16 Φορτόσι, τή Δράκια καί άλλα χωριά. Φυσικά καί άπό τό "Αγιον "Ορος. Σά µικρές δμάδες περιτρξχουν τόν έλληνικό χώρο καί τοιχογραφοσν ξκκλησίες χωριών καί μοναστηριδν. Πολλοί άπό αότοός τό χειμώνα ξργάζονται στά χωριά τους καί έτοιυά- ζουν φορητές είκόνες 106 τίς πουλοδν κατά τίς περιοδείες τους. 'Επιδράσείς άπό τή δυτικοευρωπαίκή ζωγραφική συγκερασμξνες µε βυζαντινά στοιχεία καί λαϊκή διακοσµητι- κή άντίληφη χαρακτηρίζουν τήν άγιογραφία τής έποχής. 'Ενδιαφέρουσες είναι οί σκηνές µέ διδακτικό-ή0ικολογικό περιεχόμενο, καθώς καί οί σκληρός τιμωρίες τδν άμαρτωλδν στοάς νάρθηκες καί πιό σπάνια 0106c γυναικωνίτες. Ζωηρή φαντασία καί έκφραστική τόλ- µη δίνουν μιάν ίδιαίτερη δύναμη στά Ξργα αότά. "Από τά μέσα 106 180v αίώνα καί πέρα Ξχουµε ίνα πλήθος άπό ζωγραφικές διακοσµή- σεις σπιτιδν στή Σιάτιστα, τήν Καστοριά, τ΄λμπελάκια, τό Πήλιο, τό Μόλυβο Μυτιλήνης, τά Ζαγοροχώρια κ.λ.π. Είναι κυρίως άπεικονίαεις μεγάλων λιµανιών τής Μεσογείου -κω… σταντινοόπολη, Βενετία, Καλκίδα- "η άλλων πόλεων -Βιξννη, Φραγκφούρτη- πού άπλόυον- ται σέ ζωγραφική φρίζα ψηλά στούς τοίχους τοσ δωμάτιου δποδοχής τόν σπιτιών. Σπανιό- τερα βλέπουμε πολεμικές σκηνεςιή προσωπογραφίες ήρώων. Πολύ συνηθισµένο Θέµα είναι 7 τά άνθοδοχεία σέ ποικίλες παραλλαγές, πού τά συναντοώμε έπίσης στίς ποδιές τών τέμ- πλων. Φά περισσότερα άπό τά Θέµατα προέρχονται άπό χαλκογραφικά πρότυπα. Πίνακες ζωγραφικής έχουμε σίγουρα άπό τήν τρίτη δεκαετία τοώ 19ου αίώνα. Οί πιό γνωστοί είναι οί ίστορικές σκηνές άπό τήν ΄Επανάσταση τοσ 1821 πού ζωγράφισε δ άγω- νιστής Παναγιώτης Ζωγράφος μέ τά παιδιά του γιά νά συνοδεύσουν τά άπομνηµονεύματα τοώ Στρατηγού Μακρυγιάννη. Πίνακες σέ πανί, χαρτόνι, τενεκέ κ.λ.π. έκανε καί ό Θεό… φιλος, γιά τόν όποίο 86 µιλήσουµε ίδιαίτερα. 'Λπό τά µέσα τοώ 19ου, κυρίως, αίώνα άναπτόσσεται καί ή πλοιογραφία, µέ παραγγελίες τών καραβοκύρηδων. 'Ενδιαφέρουσες περιπτώσεις είναι οί συύ€ασμοί ζωγραφικής µέ τή λιθογλυπτική ή τήν ξυλογλυπτική. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Σπύρου Βασιλείου: I‘ a ». α ε :: ι. & ι ώ τ ι κ α κ α ρ & ρ ι α, 'ΛΘήνα 1934. Βασ. Λαοόρδα: "Β'ν α ς A a ί κ 6 ς Z ω γ ρ ά φ ο ς τ o ύ M a κ ε 6 ο ν ι- κ ο 8 'Λ γ ώ ν o ς ,'Αθήνα 1962. Γ. Μελετόπουλου: E ί κ ο ν o γ ρ α φ ί α τ ο 6 2 1, 'Αθήνα 1971. 'Αγγελου Προκοπίου: T 6 E ί κ o ο ι έ ν α σ τ ή A a 8 κ ή z ω- Σ γ ρ α φ ι κ ή τ o υ, 'λΘήνα 1940. Γιώργου αµατούρα: Δ ώ δ ε κ α A a ί κ ο ί Z ω- γ ρ ά φ o ί, "Αθήνα1974. Κ.Γ.Σταλίδη: 'B δ ε σ σ α ί o ι Z ω γ ρ ά φ o ι κ α τ ά τ η Δ ι ά ρ κ ε ι α τ ή ς T o υ ρ κ o κ ρ α τ ί α ς, "Έδεσσα 1973. Κίτσου 'Α. Μα- 6 Η ή λ ι ο, Βόλος 1939. 106 ίδιου: :! κρή: 'Ο Z ω γ ρ ά φ o ς Θ ε 6 φ ι λ o ς σ A α ϊ κ έ ς Z ω γ ρ α φ ι έ ς σ τ 6 M o ν α σ τ ή ρ ι τ ο υ "Α η A α υ ρ έ ν - Z ω γ ρ ά φ ο ι, Βόλος 1952. ΄Ε0νι- Ρο τ η, Βόλος 1947. τού ίδιου: Δ ύ o A a ϊ κ o κής Τραπέζης τής 'Ελλάδος: Σ τ ο χ α σ µ ό ς M a π ρ υ γ ι ά ν ν η, χ ε ί ρ Π α - ν α γ ι ώ τ η Z ω γ ρ ά φ o υ, 'Αθήνα 1976. 8. ΧΙΟΝΤΛΔΙΤΕΞ ΖΩΓΡΑΦΟΙ Είναι γνωστό πώς κατά τήν Τουρκοκρατία πολλά έλληνικά χωριά είχαν έξειδικευΘεί σέ µιά μορφή δραστηριότητας, όπως ή Πυρσόγιαννη στήν οίκοδομική, τό Πεντάλοφο στήν λιθογλυπτική, τό Μέτσοβο στήν Ξυλογλυπτική, ή Πορταριά στή Μεταξουργία, οί Καλαρρώ- τες στήν χρυσο-ασηµουργία κ.λ.π. T6 μικρό όρεινό χωριό τής "Ηπείρου, οί Χιονιάδες, σήμερα μέ μόνο 12 μόνιµους κατοίκους, έβγαλε πάνω άπό»69 γνωστούς ζωγράφους μέσα σέ δύο αίώνες, άπό τά µέσα τοώ 1Βου μέχρι τά μέσα τοώ 2006. Παλιότερα, στά κοντινά χω- ριά λέγανε: "Χιονιαδίτης είσαι; Ζωγράφος είσαι",Θά μελετήσουµε, λοιπόν, ίδζαίτερα τό χωριό αότό καί τούς ζωγράφους του, πού τό έργο τους είναι σκορπισμένα στήν "Εµ πειρο, τή Δυτική Μακεδονία καί τή Θεσσαλία. Οί ζωγράφοι τών Χιονιάδων δέν συγκρότησαν ίδιαίτερο έπαγγελματικό σωματείο, "ο… πως άλλοι τεχνίτες σέ πολλές περιοχές τής 'ΐλλάδας, άλλά ήταν χωρισμένοι κατά πα… τριές, µέ κοινότητα καταγωγής άπό πατέρα. Τρείς ήταν οί πατριές ή φάρες αότές: οί Πασχαλάδες, οί Μαρινάδες καί οί Φσατσαίοι.ΚαΘεμιά τους είχε τό ίδιαίτερο έργαστήριό της, όπου γινότανε καί ή µαθητεία τών νέων. ΐτό έργαστήρια αότά έτοιµάζονταν ποστ… ως φορητές είκόνες σέ σανίδι.Κατά µικρές όμάδες ζεκινοώσαν άπό τό χωριό τους καί άναλάβαιναν όχι µόνον άγιογραφίσεις έκκλησιών άλλά καί διακοσµήσεις σπιτιών μέ το- πία, προσωπογραφίες, νεκρές φύσεις καί λογής άλλα διακοσµητικά. Σπουδαιότεροι άπό τούς χιονιαδίτες ζωγράφους ήταν & Κωσταντίνος Μαρινάς, πού 8 ζωγράφισε στό σπίτι τού φιλικού Κωσταντίνου Ρόδου στό Τσεπέλοβο τούς γάµους τού π.- πολέοντα καί σκηνές άπό τούς ναπολεόντιους πολέµους, ό όήι)ρ;ώ;λ Ζήκος, πού έκανε τήν άγιογραφία τού νεοµάρτυρα 'Δγίου Γεωργίου άπό τά Γιάννινα µόλις 13 µέρες µετά τό θά- νατό του καί ό Παγώνης πού δούλεψε κυρίως στό Πήλιο άπό τά 1801 ώς τά 1838. 'Ο Παγώ- νης είναι ή πιό ένδιαφέρουσα φυσιογνωµία, άν καί παρουσιάζει άνισότητες. Διακρίθηκε κυρίως σάν τοπιογράφος, όπως καί & γιός του 'Λ8ανάσιος πού πέθανε τήν τελευταία εί- κοσαετία τού 19ου αίώνα. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Δημ. 'Αγραφιώτη: 'Ο Χ ι o ν ι α δ ί τ η ς Z ω γ ρ ά φ 0 ς Μ ι χ α- ή λ Z ή κ ο ς κ α ί ή Σ υ ν τ ρ φ ι ά τ ο υ σ τ 6 M ε τ α ξ ο χ ώ ρ ι 'Λ γ ι? ά ς, 'Ιωάννινα 1977. Κίτσου 'λ. Μακρή: Δύο A α !! κ o C Z ω γ ρ ά φ ο υ, Βόλος 1952. Γεωργίου Π α ϊ σ ίου: 'A γ.ι o γ ρ α φ ί α κ α ί 'Δ γ ι γ ρ ά φ o ι τ 6 ν.Χ ι o- ν…ι ά δ ω ν , 'Ιωάννινα 1962. 'Η μ ε ρ o λ 6 γ ι ο 'Βταιρείας Παπαστράτου 1973. 9 . ΘΞΟΦΙΛΟΣ 'Ο γνωστότερος, καί έξω άπό τά σύνορα τής 'Ελλάδας, λαϊκός ζωγράφος είναι άσφα- λώς 6 Θεόφιλος Ρ; Χατζημιχαήλ. Γεννήθηκε γύρω στά 1870 στή Βαρειά Μυτιλήνης. ΄Εφηβος άκόμα έφυγε γιά τή Σμύρνη, πού είχε τότε έντονο έλληνικό χρώμα, κι έκεί κάνει έπάγγελ- µά του τή ζωγραφική. Δέ σώζονται έργα του αύτής τής περιόδου γιατί µεσολάβησε ή γνω… στή καταστροφή τού 1922. Στά 1897 έρχεται στήν έλεύθερη 'Ελλάδα, έθελοντής στόν πόλε- µο αύτής τής χρονιάς. Μένει στό Βόλο καί στό Πήλιο ώς τά 1927 καί ζωγραφίζει µέ άκού- ραστη δραστηριότητα τοίχους άπό µικροµάγαζα καί σπίτια, καθώς καί πίνακες σέ χαρτό- νια, πανιά, σανίδια καί τενεκέδες. Φτωχός καί καταφρονεμένος, ζεί μέσα σέ µεγάλη άθλι- ότητα. Στά 1927 φεύγει γιά τήν πατρίδα του Μυτιλήνη , συνεχίζει κι έκεί τό έργο του κάτω άπό τίς ίδιες δύσκολρς συνθήκες καί στίς 21 Μαρτίου 1927 πεθαίνει άπό τροφική δη- λητηρίαση. Λίγα χρόνια πρίν άπό τό Θάνατό του γνωρίζει τό έργο του 6 μεγάλος τεχνσ… κρίτης Στράτης 'ΒλευΘεριάδης, γνωστός στό Παρίσι καί σ'δλον τόν κόσµο ώς ΨΕΉΙΑΒΒ, καί άπό τότε άρχίζει ή άναΥνώριση τής άξίας τού φουστανελλά αύτού ζωγράφου.Διαπρεπείς "Ελ- ληνες καί ξένοι τεχνοκρίτες τού άφιερώνουν ένΘουσιαστικά σχόλια, όργανώνονται έκθέ- σεις έργων του στήν "Ελλάδα καί τό 'Εξωτερικό καί τόν Αύγουστο τού 1965 έγκαινιάζεται µέ µεγάλη έπισημότητα τό Μουσείο Θεοφίλου στή Βαρειά Μυτιλήνης.'Υ πήρξαν, όµως, καί σφοδροί έπικριτές τού έργου του, πού δέν τού άναγνώριζαν τήν παραµικρή άξίά. Ψά έργα τού Θεόφιλου είναι τοπιογραφίες, µυθολογικέςΛπαραστάσεις, σκηνές άπό τήν 'Βπανάσταση τού 1821, ρωπογραφικά θέματα, µερικές προσωπογραφίες καί λίγες άγιογραφί- ες. Πρότυπά του είναι λαΐκές λιθογραφίες, καρτ-ποστάλ, είκονογραφήσεις λαϊκών έκδό- σεων, φωτογραφίες κ.λ.π. Ξεκινώντας άπό τοσο ταπεινές άφετηρίες δημιούργησε "ενα Θαυ- µαστό έργο όπου "κοιτάζει΄τόν κόσμο μέ τήν άγνότητα τών γαλανών µατιών του". Πέ μιά µοναδική εύαισΘησία στό χρώµα άποδίδει τούς άπιαστους τόνους τού έλληνικού τοπίου. "Εργα του, έκτός άπό τό Μουσείο Θεοφίλου, βρίσκονται στό Μουσείο 'Ελληνικήα Λαϊκής Τέχνης στήν "Αθήνα, στίς Συλλογές 'Βµπειρίκου καί Μακρή καί σέ πολλούς συλλέκτες. Συ- νολικό έργο του είναι οί τοιχογραφίες στό σπίτι τού Γιάννη Κοντού, στήν 'Δνακασιά "Δ- νω Βόλο…. ΒΙΒΛΙΟΓΡΛΦΉ-.: "Οδυσσέα ';..λ "τη. 'Ο ?. … γ ρ…ά :; ο ς Θ ε 6 .? ι λ ο ς, 'Λθήνα 1973, 'χω- 9 πορικής Φραπέζης τής 'Ελλάδος, &πιμξλεια Γιάννη Τσαρούχη: Θ ε 6 φ ι λ o ς, 'Αθήνα 1966. Γ.Κ.Κατσίµπαλη: Β ο 8 λ ι o γ ρ α φ C a Θ ε 6 φ ι λ ο υ Γ. Χ α τ ζ η µ ι- x ή λ, 'Αθήνα 1955. 'Η; Δαμπίρη: 'ο z ω γ ρ ά φ ο ς Θ ε 6 φ ι λ o ς σ τ ή Η Σ μ ύ ρ ν η, 'Αθήνα 1973. Κίτσου 'A. Μακρή: 'Ο Z ω γ ρ ά φ o ς Θ ε 6 φ ι λ ο ς σ τ 6 Π ή λ ι ο, Βόλος 1939.'Βπίσης στό Δ΄τεύχος τής σειράς " ΕΛΛΗΝΕΣ ΖΩΓΡΑΦΟΙ " τού εκδοτικού οίκου "Μέλισσα" τά άρθρα: Κίτσου Μακρή "Θεόφιλος" καί "Αγάπης Καρακα- τσάνη " 'Η|ζωγραφική τού Θεόφιλου". "Αθήνα 1974. 10. YQANTIIGI - K'E’NTHMA T6 ύφαντό συνοδεύει τόν άνθρωπο σέ όλη του τή ζωή, άπό τή γέννηση ώς τό θάνατο. Γι'αύτό είναι καί ή πιό διαδεδομένη τέχνη είτε µέ τή µορφή τής οίκοτεχνίας 16v γυ- Γ"""""'"' ναικύν είτε μέ βιοτεχνικά έργαστήρια. Κατά τήν Ψ0"Ρ"οχρ"τςα δεν …… ……τ…=€ΏΞ ύπήρχε σπίτι στήν 'Ελλάδα σού νά µήν εχει Εναν ή περισσότερους άρ- :"ι'ι'..'.' '71΄.τί."!'Ξ ι…»;'.'.-;' γαλειούς. Μέσσερες είναι οί πρύτες ύλες τής έλληνικής ύφαντικής, ..χζ..ι;' |λ|:΄=΄Ψ'ι' ";"-"' .. .… ," . | . . ……-…-……*…Φ>4 τό µαλλί, τό βαυπάκι, τό μετάξι καί τό λινάρι. 1ρείς οί τύποι τού . "… |." '|- i "':"";ΐΐΐΨΐΐ άργαλειού, 6 όρθιος, 6 πλαγιαστός καί τού λάκου. 'Ο δεύτερος Ξχει τή µεγαλύτερη διάδοση.Ψά προϊόντα τής ύφαντικής είναι, δε πρός τή χρήση τους τά ξξής: ύφάσματα φορεσιάς, µέσα στά όποία περιλαµβά- νονται καί οί "κάπες" άπό τραγόυαλλο, τά ύφαντά τής οίκσσκευής ι…;;;;…;;ζζ΄ -κιλίρια, σεντόνια, καρπ€τες, μπουχαροσκούτια κ.λ.π- καί στά ξπαγ- [ζζ;ζ;ζςΞΐ Μ…? γελματικά ύφαντά -λιόπανα, καραβόπανα, τσαντίλες κ.λ.π. "Από τήν καλαισθητική άποψη περισσότερο ένδιαφ€ρον παρουσιάζουν τά µάλλινα ύφαντά οίκοσκευής, μέ τήν ποικιλία καί τήν όµορφιά τής έ""ξ"μτπξξπ χρωµατικής καί σχεδιακής τους διακόσμησης. T6 ρ ι γ ω τ ά 6101c- λούνται άπό άλλεπάλληλες χρωµατικές ζύνες, παραλληλες πρός τή φο- ρά τού ύφαδιού, πού δηµιουργούνται µε τήν εναλλαγή, κατά διαστήμα- τα, τού χρώµατος τού ύφαδιού. 'Η έναλλαγή αύτή άκολουθεί όρισµξνο κάθε φορά ρυθµό. Στά κ ε ν τ η τ ά σ τ 6 ν & ρ γ α λ ε ι ό ύφαν- τά δηµιουργούνται διάφορα µοτίβα µε τήν καλοµετρημένη έναλλαγή τού χρώµατος τού ύφαδιού στήν ίδια σειρά. Ώά μοτίβα αύτά είναι γεωμε- τρικά ή πολύ σχηµατοποιηµξνα παραστατικά. 'Λπό τήν πλευρά τής γε- νικής διάταξης τόν χρωµατικύν ζωνών καί 16v διακοσµητικύν θεμάτων, προτε΄ινουμε -γιά εύκολότερη κατάταξη- τίς εξής κατηγορίες. Στά ρ ι γ ω τ ά : Ή κυµατιστό, 2 βηµατιστό, 3 μονοδροµικό, 4 µικτό καί στά κ ε ν τ η τ ά σ τ 6 ν ά ρ γ α λ ε ι 6: 5 κλειστό, 6 καλει- δοσκοπικό, 7 6Baxw16~uaC 8 µπακλαβωτόκ κάθε περιοχή τής 'Ελλάδας εχει τό δικό της ύφος ύφαντικής, πού χα- ρακτηρίζεται συνήθως άπό τό όνοµα τού πιό γνωστού κέντρου ύφαντι- κής: µετσοβίτικα, άραχωβίτικα, άμπεΜακιύτικα κ.λ.π T6 μαλλί, άπό τήν κουρά τύνηροβάτων "ως τό Έτοιμο ύφαντό, ύφίστα- ται σταδιακή έπεξεργασία πού άρχίζει μέ τό 10610 πλύσιυογιά v6 φύ- :ΐ '. = . | .… , … ,΄: ; χ π,έ γω"; τα - …χτα καί σέ λιπαρξς ο'τίες. Ακολουθει τό λανξρισμα. δ?- .. 10 Γ……ή-.-τ…Ψ…ήΓ--… λαδή ή τακτοποίηση τύν ίνύν του, ή βαςή)πού γίνεται σέ τρία στάδια, … ΐζ……] ,…| στήν Π ρ 6 σ τ υ φ η, προετοιμασία τού μαλλιού νά δεχθεί τίς βαφι… . κές ούσίες, στό β ά φ ι μ ο, πού άλλοτε γίνονταν µέ φυτικές βαφές, καί στή σ τ ε ρ έ ω σ η, τήν Εξασφάλιση τού άνεξίτηλου τήν χρωμά- των. "Υστερα γίνεται τό γνέσιμο, ή νηματοποίηση, πού μερικές φορές γίνεται πρίν άπό τή βαφή. Τελικό στάδιο ή 6 φ α ν ο η. Σέ μερικές περιπτώσεις άκολουθεύ τό ν τ ρ ι σ τ έ λ ι α 0 μ α, τό χτύπημα τού ύφαντού σέ νεροτριβές. Τό κ έ ν τ η μ α είναι περισσότερο εύχάριστη άσχολία τήν γυναι- κύν γι'αύτό δημοτικό τραγούδι χαρακτηρίζει "γλέντισμα" τό κέντημα ένύτήν ύφανση "σκλαβιά τόν κοριτσιύν".'Υπάρχουν πολλές τεχνικές τού κεντήµατος, πού έπιδρούν άποφασιστικά στή διαμόρφωση τόν διακοσμη- τικών θεμάτων. 66 μπορούσαν νά χωρισθούν σέ δύο μεγάλες κατηγορίες, στά µ ε τ ρ η τ ά κεντήματα, όπου τά διακοσμητικά θέματα δηµιουργούνται μέ τό µέ- τρημα τύν βελονιύν καί στά σχ ε 6 ι α σ τ 6, "όπου τό θέμα σχεδιάζεται πάνω…στό ύΆ φασµα καί έκτελείται μέ έλεύθερες βελονιές. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Πόπης Ζάρα: Κ ε ν τ ή μ α τ α κ α ί Κ o 0 μ ή μ α τ α τ ή ς 'E λ - λ η ν ι κ ή ς Φ ο ρ ε σ ι 6 ς, 'Αθήνα 1966. Δημ. Δουκόπουλου: Π 6 ς ύ φ α ( ν ο υ ν; κ α ί ν τ ύ ν o ν τ α ι΄.ο ί Α ί τ'ω λ ο ί, ΄Αθήνα 1927. Κίτσου Α. Μακρή: 'Y ο α ν- : τ ά Θ ε σ σ α λ ί α ς , "Αθήνα 1960. Μουσείου Μπενάκη: Κ ε ν τ ή μ α τ α 'Η π ε ί- ' ρ 0 υ κ α ί 'E π τ α ν ή σ ο υ, 'Αθήνα 1965. τού ίδιου: Κ ε ν τ ή µ α τ α Σ κ ύ- ' ρο υ, 'Αθήνα 1965. "Αλκης Νέστορος: Τ ά 'Y 0 α ν τ ά τ ή ς Μ α κ ε 6 ο ν ί α ς … α ι: α ή ς e ρ & κ η ,ς, "Αθήνα 1965. PAULINE JOHNSTON: GREEK ISLAND ΜΠΟΜΠ, Λονδίνο. 11. ΜΕΤΑΛΛΟΤΕΧΝΙΑ - ΚΟΣΜΗΜΛ - ΚΕΡΑΜΕΙΚΗ Τό µέταλλο δουλεύτηκε άρκετάκατά τά χρόνια τής Τουρκοκρατίας καί άργότερα. Καί στό μικρότερο χωριό άκόμα ύπήρΧε έργαστήριο άν όχι κατασκευής, τουλάχιστον έπισκευής καί συντήρησης άντικειμένων οίκιακής καί έπαγγελματικής χρήσης. Κυρίως έγινε χρήση τού σίδερου καί τού άτσαλιού γιά τήν κατασκευή έξαρτημάτων οίκοδομύν -σιδεριές πα- ραθύρων, κλειδαριές, μεντεσέδες κ.λ.π - έργαλείων -τσάπες, ύνιά, φτυάρια €Τκαρφιδν, μαχαιριύν καί άλλων. Οί τεχνίτες τού σίδερου λέγονταν σιδεράδες ή γύφτοι, όχι μόνο γιατί πολλοί γύφτοι έξασκούσαν τό έπάγγελµα, άλλά καί γιατί όλοι παίρναν μαύρη όψη άπό τούς καπνούς τού καµινιού. Τό χαλκό τόν δούλευαν οί "χαλκιξδες" ή "καλαντζήδες" πού κατασκεύαζαν είδη μα- γειρικής-'ταφιά, σαγάνια, κατσαρόλλες - . Με όρείχαλκο, χυτά, γινότανε άντικείμενα έκκλησιαστικά καί οίκιακά. Κέντρα κατεργασίας τού χαλκού ήταν ή Θεσσαλονίκη, τά Γιάΐ νινα, ή Τρίπολη, ή Μακρινίτσα, τό "Αγιον "Ορος καί ή Κύπρος ζκυπριά ή κυπροκούδουνα)… Κύριο κέντρο άργυροχρυσοχοΐας ήταν ή "Ηπειρος - Γιάννινα, Καλαρρύτες- μέ διά- φορες τεχνικές, όπως 16 σαββάτι -ένθετη µαύρη ύλη μέσα σέ χαρακιέςφ-τά χτυπητά άπό τήν πίσω πλευρά πού σχημάτιζαν άνάγλυφα, τό φιλιγκράν καί άλλες. 11 'Η πανάρχαιη τέχνη τής κεραμεικής γνώρισε μεγάλη άνθιση στήν περίοδο πού µελε- τούμε σέ περιοχές μέ κατάλληλο χώμα καί άλλους εύνοίκούς συντελεστές. Γνωστά κέντρα κεραμεικής μπορούµε νά σηµειώσουµε τή Σάμο, τή Σκύρο, τή Σίφνο, τήν Αίγινα, τό Φα- νάρι Καρδίτσας καί ίδιαίτερα τή Μικρά ΄άσία. κάθε τόπος έχει τό δικό του ύφος κερα- µεικής, άνάλογο μέ τίς πολιτιστικές του ρίζες, τήν έπαφή του µέ άλλους τόπους καί τίς ίδιότητες τών χωμάτων του. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Πόπης Ζόρα: Κ ε ν τ ή μ α τ α κ α ί Κ ο ο α ή !! α τ α τ ή ς 'E λ- 9! λ η ν ι κ ή ς Φ ο ρ ε σ ι ς, 'Αθήνα 1966. Κίτσου 'Α. Μακρή: ’E κ λ ο γ ή "Β ρ…- γ ω ν τ ή ς 'Β λ λ η ν ι κ ή ς Μ ε τ α λ λ o τ ε χ ν ί α ς, 'Εκδοση Ε.0.Β.Χ. 'Α- θήνα 1962. Εύδοκίας Μηλιατζίδου-'Ιωάννου: Χ α,λ κ ε υ τ ι Χ 6 Χ a € Χ & λ ! ι ν α Σ φ υ ρ ή λ α τ α 8 κ ε 6 η, Θεσσαλονίκη 1977. Βασ. Κυριαζόπουλου: Λ α ί κ ά Κ ε- ρ α μ ε ι κ ά τ ή ς Β ο ρ. 'E λ λ ά δ o ς, Θεσσαλονίκη 1969. τού ίδιου: Μ;η ν 5 ς κ α ί Δ η μ ή τ ρ η ς, Δ 6 ο Α α ί κ o ί ΔΚ ε ρ α μ ι ο τ έ ς, 'Αθήνα 1968. 12. Ε"ΛΑΙΚΠ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΚΑΙ TOY ΠΗΛΙΟΥ Μετά τή γενική έξέταση τής έλληνικής λαϊκής τέχνης θά σταθούμε ίδιαίτερα στήν τέχνη τής 'Ηπείρου καί τού Πηλίου. Αύτό γίνεται γιά τρείς λόγους. Πρώτα γιατί ή µε- λέτη περιορισμένων περιοχών µάς έπιτρέπει νά δούμε σάν ένιαίο σύνολο τίς τέχνες πού μελετήσαμε χωριστά. Δεύτερο γιατί οί δύο αύτές περιοχές μάς είναι περισσότερο γνω- στές καί τρίτο γιατί έχουν στενή συνάφεια καί ή δεύτερη άναπτύσσει στοιχεία πού δα- νείστηκε άπό τήν πρώτη. 'Η'"Επειρος δίκαια µπορεί νά θεωρηθεί μάνα τής λαϊκής μας τέχνης. "Όχι μόνο γιά τόν πλούτο, τήν ποιότητα καί τήν ποικιλία τών µορφών πού καλλιέργησε, άλλά κυρίως γιατί άπό αύτή ξεκίνησαν κατά τό 180 αίώνα χιλιάδες τεχνίτες, όλων τών είδικοτήτων, πού σκορπίστηκαν σέ όλα τά σημεία τού έλληνικού χώρου καί πέρα άπό αύτόν. 'Αρχιτέ- κτονες καί μαστόροι, λιθογλύφοι καί ξυλογλύπτες, ζωγράφοι, χρυσοχόου... 'H 'Ηπειρώτικη λαϊκή τέχνη παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία γιατί ή διαμόρφωση τού έδάφους τής 'Ηπείρου δημιούργησε ίδιαίτερα πολιτιστικά σύνολα, όπως τά Ζαγοροχώρια μέ τό μεταναστευτικό τους ρεύμα, ή περιοχή τού Σουλιού μέ τό τραχύ ύφος τής ζωής καί τής τέχνης της,…τό µεγάλο άστικό κέντρο τών 'Ιωαννίνων, ή Δάκα τού Σουλιού πού ή πε- ριορισµένη γεωργοκτηνοτροφική οίκονομία της τήν ύποχρέωσε νά "φιλοκαλεί μεΞ'εύτελεί- ας", τά Κατσανοχώρια κ. ά. «&?» "ΙΕ ήπειρζτικη λαϊκή τέχνη σέ δλες τίς εκδηλώσεις της δηµιούργησε ςξξγ. έργα ύΦηλής ποιότητας. 'Πιύφαντική χρησιμΟπΟΨεΐ µοτίβα µε σχηματσ' ί:Φ ποιημένες μορφές. &… είναι, 1 & "ΜΜΜ! 2 & "βαλάρη.ς' 3 τδ …Π- . ωΐΞ2ξζ τίκι, 4 τόπουλί, τό πριόνι, ή πεταλούδα καί δεκάδες άλλα. Εξ Φ6Ψ10 1 ΄ &) ζλ & κατά κανόνα άσπρσγ κόκκινο καί σκουρογάλαζα. Στή ζωΥΡαΨ""ή: έκτός άπό τούς Χιονιάδες πού µελετήσσµ€… σημειώνονται πολλοί ζωγράφοι άπό εξΐΚ Γζ3ζ……΄ τά Σουδενάρ Γιάννινα, ΄άΡτα. ΐΏΡϊόσ" "λ'Ή' Oi ήπειρώτες ζωγράφοι ?΄-'΄΄΄ ζιΐ5ξ€ Έχουν Επιδράσεις ίταλικές. Στήν &ρΧιτ€Κτονι"ύ: καί {acme σέ µερικά ζ!3 ΞΞζ Ζαγοροχώρια τά σπίτια -Τσεπέλοβο, Κουκούλι, Πάπιγκο&-καί οί έκκληΐ σζες …πεγάδες- δείχνουν &νεβασμένο τεχνικό καί αίσθητικό έπίπεδο. " 12 Στά συνεργεία τών άρχιτεκτόνων µετέχουν καί λιθογλύφοι πού σκαλί- ζουν ύπέρθυρα, κτητορικές έπιγραφές, άγκονάρια καί άλλα διακοσμητι- κά στοιχεία σέ χαμηλό άνάγλυφο. "Από τό Μέτσοβο καί άλλα χωριά ξε- κινούσαν κομπαρίες ξυλογλύφων, πού σκάλιζαν έκκλησιαστικά ξυλόγλυπ- τα μέ τήν τεχνική τών "κεντητών" ή "σκαλιστών στόν άέρα". Φηµισμέ- νη είναι καί ή ήπειρώτικη άργυροχρυσοχοία. κ ώ ς , Το ΒΗΜΑ 11-9-1966. τού ίδιου: "Ο τ α ν ο ί 'E λ λ η ν : ς κ α ρ τ ε ρ o ύ σ α ν τ 6 B o ν α π ά ρ τ η, TO ΒΗΜΑ 14-7-1963. χ ρ ο ν ο ς A a ϊ κ 6 ς Π ο λ ι τ ι σ µ ό ς, "Αθήνα 1973. Σπύρου Μουσελίμη: "Η A ά κ α τ o ύ Μ π 6 τ ο α ο η, Γιάννινα 19763,'ΛΥ- "γελικής Χατζημιχάλη: 'Ηϊπ ε ι ρ ώ τ ι κ η A a ί κ ή -Τ έ χ ν η, Γιάννινα 1930. Τά χωριά τού Πηλίου είναι νεώτερα χτίσματα. Κατά τή βυζαντινή έποχή τό Πήλιο ή- ταν µοναστικό βουνό. Γύρω άπό τά μοναστήρια καί σέ άλλους πρόσφορους τόπους δημιουρ- γούνται μικροί οίκισμοί. Τό φαινόμενο τής δηµιουργίας όρεινών οίκισμών είναι γενικό στήν "Ελλάδα κατά τό 16ο αίώνα έξαιτίας τών κακουχιών τών κατοίκων στίς πεδιάδες άπό τίς μετακινήσεις τών τουρκικών στρατευμάτων καί άπό τή δημιουργία μεγάλων τουρκικών ίδιοκτησιών άπό άξιωµατούχιυς τού Κράτους. Τά πηλιορείτικα χωριά άναπτύσσονται γρή- γορα χάρη στήν ήμιαύτονομία τους καί τή γονιμότητα τού έδάφους. Σημαντικό προϊόν εί- ναι τό μετάξι. "Επειδή δέν όπάοχει τό κατάλληλο τεχνικό άνθοώπινο δυναμικό γυά νά καλύψει τίς μεγάλες άνάγκες τών άναπτυσσόμενων χωριών, καλούνται τεχνίτες άπό τήν "Ήπειρο καί τή Δυτική Μακεδονία. Αύτοί άποτελούν τή μαγιά γιά τή δημιουργία πολυά- ριθμων ντόπιων χτιστάδων, ξυλογλύφων, λιθοξόων, χαλκουργών, ζωγράφων, άρχιτεκτόνων κ.λ.π. Τά σπίτια τού Πηλίου, χτισμένα στόν τύπο τού βορειοελλαδίτικου άρχοντικού, στολίζονται μέ ξυλόγλυπτα, χρωματιστούς φε7γίτες καί, συχνά, μέ τοιχογραφίες. Οί έκ- κλησίες, µονόκλιτες ή τρίκλιτες βασιλικές, τοιχογραφούνται καί άποχτούν θαυμαστά ξυ- λόγλυπτα τέμπλα, δεσποτικούς θρόνους, είκονοστάσια καί παγγάρια. Βρύσες, καλυτερί- μια, τοξωτά γεφύρια συµπληρώνουν τή χαρούµενη είκόνα τών χωριών τού Πηλίου. "Αξιό- λογη είναι καί ή πνευματική τους άνάπτυξη µέ τή λειτουργία σχολείων, τή δήύιουργία βιβλιοθηκών καί τήν έμφάνιση σημαντικών λογίων, "οπως & Γαζής, ό Κωσταντάς καί ό Φιλιππίδης. Σιγά-σιγά, καί κυρίως άπό τά τέλη τού 18ου αίώνα, ή τέχνη τού Πηλίουλ πλουτίζεται μέ καινούργια στοιχεία πού τής δίνουν χαρακτήρα περισσότερο αίσιόδοξο. Τόν τόνο πιά στή ζωή δίνει ή άνερχόμενη καί προοδευτική τάξη τών βιοτεχνών, τών έμ- πόρων καί τών ναυτικών. Μετά τή δηµιουργία, άπό τά μέσα τού 19ου αίώνα, τής καινούργιας πόλης τού Βόλου. ή οίκονοµική καί πολιτιστική ζωή τής περιοχής συγκεντρώνεται σ'αύτή καί άλλάζει µορφή. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Κίτσου 'π. Μακρή: 'κτ α α c κ η ο & χ ν η τ ο ο ή η λ 6 ο ", "Λας- να 19τ60 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Κίτσου "Δ. Μακρή: 'κ ς … γ ρ α φ c σ ο η σ τ α ν . - β & τού ίδιου: Μ έ τ ο o B o , T0 ΒΗΜΑ 22-9-1963. Μ.Γ. Μερακλή: "Ο ο ύ γ-'

Μέ βάση τόν απλούστερο ορισμό τού εργαλείου-προέκταση χεριού- Θά προσπαθήσουµε νά ταξινοµήσουμε τό ύλικό. Τό έπεξηγηματικό"άπό λαογραφική πλευρά" όροδετεϊ τήν έννοια τού εργαλείου. 'Εξετάζουμε δηλ. τά εργαλεία τού ελληνικού παραδοσιακού πολυτισμού. Χρονολο- γικά & παραδοσιακός πολιτισμός καλύπτει ολόκληρη τήν περίοδο τής Τουρκοκρατίας, ούσιαστικά συνεχίζεται ως τόν Β΄παγκόσμιο πόλεμο, οί πρώτες ρωγμές του εμφανίζονται μέ τήν ίδρυση τού ελληνικού Κράψους στα 1828΄ένώ ή ακμή του στό τέλος τού 180υ -άρχές τού 190υ αί. τά κύρια εργαλεία ωστόσο, κρατούν σχεδόν αναλλοίωτη τή μορφή τους μέσα στό χρόνο, δέν παρατηρείται δηλ. εξέλιξη τής τεχνικής στήν πράξη. Αύτό ίσχύει καί για τήν αρχαία, τή βυζαντινή καί νεώ- τερη 'Ελλάδα. τά έμπόδια για τήν ανάπτυξη τής τεχνικής στήν άρ- χαία 'Ελλάδα, συνοψίζονται: α) στήν ύπαρξη των δούλων καί στήν απουσία εσωτερικού διεξόδου για τήν εμπορευματική παραγωγή στό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, β) στα ίδιαίτερα γνωρίσματα τής ίδεο- λογίας των αρχαίων 'Ελλήνων καί γ) στόν αύτοπεριορισμό τής ίδιας τής τεχνικής σκέψης. 'Ολα αύτά αναλύονται στό καταπλητικό βιβλίο τού J.P.Vernant, Μύθος καί σκέψη στήν αρχαία 'Ελλάδα, έκδ.'Ολκός 1975 ίδιαίτερα στό κεφ. 4 σ.243-304. Στή βυζαντινή καί οθωµανική αργότερα αύτοκρατορία, ή κοινωνική δομή δέν εύνοεϊ τήν εξέλιξη τής τεχνικής. 'Η κοινωνική δομή είναι διπλή: 'Από τή µια πλευρά ένα σύνολο αγροτών δεµένων γερά μέ τή γή καί όργανωμένων οίκογενειακά καί κοινοτικά στήν ύπαιθρο καί από τήν άλλη πλευρά μιά συγκεντρω- τική γραφειοκρατική διοίκηση στίς πόλεις. 'Η σύνδεση των δύο αύ- τδν κόσμων , εξασφαλίζεται μέ τό φόρο. Στό οίκονομικό επίπεδο, ού- τε τά ύλικά ούτε οί ανάγκες κατανάλωσης ύπαγορεύουν τήν εξέλιξη των εργαλείων. ΄Ακόμα, τό ίδεολογικό κλίμα τού Χριστιανισμού ταυ- τίζεται μέ τήν "ήσιόδεια αντίληψη" όπου ύµνεϊται ή εργασία σάν μια μορφή Θρησκευτικής έμπεερίας καί συμπεριφοράς. Στά χρόνια πού συμπυκνώνεται ή ακμή τού παραδοσιακού πολυτι- σμού όπου έχουμε καί αύξηση τής παραγωγής ή οποία µπαίνει στή δια- δικασία τής έμπορευματοποίησης, δέν παρατηρείται καμιά έξέλιξηστόν τομέα των εργαλείων. "Αναλυτικότερα, είναι τά χρόνια πού στήν Εύ- ρώπη κυριαρχεί τό εμπόριο, συντελε[τ αι πιά ή "βιομηχανική επανά- σταση", δημιουργείται έτσι ή παγκόσμια αγορά, ή βάση δηλ, τού κε- …ισκρατικού αυτή… στίς οίκονοµικές σχέσεις, εφόσον διευκολύ- νει τόν καταμερισµό εργασίας. 'Η όθωμανική αύτροκρατορία βρίσκε- ται στή διαδικασία τής άποσύνθεσή κής. Αίτία κι αύτό τής διεθνούς αγοράς. ΄Επεκτείνεται ό θεσµός τής μονοκαλλιέργειας. Οί χαρακτη- ριστικότερες μονοκαλλιέργειες στήν 'Ελλάδα είναι τό στάρι, τό βαµ- βάκι, ή ελιά καί ή σταφίδα αργότερα, εξαιτίας τής αύξησης τού άγ- γλικού εμπορίου στή Μεσόγειο καί τής ύποχώρησης αντίστοιχα τού γαλ- λικού πού είχε σάν συνέπεια τή μείωση τής ζήτησης τού λαδιού. Στόν προχωρημένο 18ο αί. προστίθεται καί η καλλιέργεια τού καλαµποκιού ή όποία επεκτείνεται σέ μονοκαλλιέργεια, ένώ αντίθετα ή είσαγωγή τής πατάτας, δέν γνωρίζει επιτυχία. ΄Ετσι όµως ή ελληνική οίκονο- µία γίνεται καί εύθραυστη καί .άπόλυτα έξαρτημένη άπό τήν ξένη ζή- τηση. Στά χρόνια ήδη αύτά, διαπιστώνουµε καί μιά μετάβαση άπό τήν "βιοτεχνική" στή "βιομηχανική"παραγωγή. Θά σταθούµε στό πρόβληµα πού αρχίζει στά 1840 - στήν πράξη προύπήρχε - ανάµεσα στή γεωργία καί στή "βιομηχανία" μέ τή συγκρότηση τής εθνικής οίκονομίας (αναφερό- μαστε δηλ. στόν χώρο τού ελεύθερου 'Ελληνικού Κράτους) γιατί, τό πρόβλημα αύτό έχει άμεση έπίπτωση καί στήν έξέλιξη τών εργαλείων. Τά έργαλεϊα δηλ. τά όποτα απαιτούνται γιά τήν βιομηχανική εξαρτη- µένη, επειδή έπιδίδεται κυρίως στήν κατεργασία τών πρώτων ύλών, πα- ραγωγή, τελειοποιούνται γρηγορότερα από τά γεωργικά. Τα γεγονότα μιλούν: Στά 1830-40 ίδρύονται τά πρώτα μεταξουργεϊα στήν Καλαμάτα, Σπάρτη, 'Ανδρο. Λίγα χρόνια αργότερα στή Λαμία, Σύρο, Βόλο, Πει- ραιά. 'Από τό 1851 αρχίζει νά συµµετέχει κι ή 'Ελλάδα σέ διεθνείς βιοµηχανικές εκθέσεις καί στά 1855 λειτουργεί στήν "Αθήνα εκσυγχρο- νισμένο μεταξουργεΈο. 'Αντίθετα, σέ οίκονοµική απογραφή στά 1842, φαίνεται ότι παρέΞ μειναν απραγματοποίητα, όσα είχε προτείνει 6 Thiersch σχετικά μέ τή βελτίωση τών μέσων καλλιέργειας. Καμµιά προσπάθεια γιά άλλαγή στόν παραδοσιακό τρόπο δουλειάς. Οί καλλιεργητικές µηχανές, οί μη- χανές Θερισμού, λιχνίσματος είναι όλότελα άγνωστες στήν 'Ελλάδα. ‘H επεξεργασία τού μούστου στά παλιά δεδομένα. 'Η δομή τής αγροτι- κής παραγωγής μένει ή ίδια. Στά 1860 ίδρύεται στόν Πειραιά τό πρώτο ξυλουργικό καί σιδηρουργικό εργοστάσιο τού Γ.Βασιλειάδη. “H κατα- σκευή τού πρώτου σιδερένιου άρότρου, άρχισε στά 1863 καί τρία χρό- νια αργότερα, άρχισαν νά κατασκευάζουν τέτοια καί οί σηδηρουργοί τού Ναυπλίου. τά νέα γεωργικά εργαλεία είσάγονται καί λειτουργούν αρχικά, σιγά-σιγά όπως είναι φυσικό, στούς Γεωργικούς Σταθμούς, οί όποίοι σύµφωνα μέ τό νόμο τού 1897 ίδρύονται καί λειτουργούν σέ κά- θε νόμό. 'Ως τό 1900 έχουν ίδρυθεϊ 8 τέτοιοι σταθμοί καί 3 μόνο αγροκήπια. Μπορούμε νά χωρίσουμε τό σύνολο τών έργαλείων γιά μεθοδολογι- κούς σκοπούς σέ 2 μεγάλες κατηγορίες: Α'΄Εργαλεία τής παραγωγής, 3"Εργαλεία τής μεταποίησης. Στήν Α΄κατηγορία έντάσσουμε έργα- λεϊα: 1) Τά σχετικά μέ τήν καλλιέργεια τής έξοχής (γεωργία, έλαιο- κομία, αμπελουργία κυρίως) 2) τα κτηνοτροφικά 3) Τα μελισσοκομικά καί 4) Τά αλιευτικά καί τού κυνηγιού. Στήν Β'κατηγορία έντάσσουμε εργαλεία: 1) τά γυναικεία όσα δηλ. ξεκίνησαν συνδεμένα μέ γυναικεία απασχόληση, τά όποία χωρίζουμε σέ δυό μικρότερες κατηγορίες α) τού σπιτιού καί Η) τής οίκοτεχνίας. 2) Έά αντρικά τού σπιτιού. ΄Εδώ έντάσσουμε τά εργαλεία πού βρί- σκονται σ΄ένα αγροτικό σπίτι - βάση τής παραδοσιακής οίκονομίας καί πολιτισμού - τά όπο'ία χρησιμοποιεί κυρίωςδ% σχετικά μέ είδι- κευμένα έπαγγέλκατα. ν όμως από τήν επιμέρους έΞέταση τών εργαλείων, έξετάζουμε (". ΠΩ τή θέση πού έχουν καί πως λειτουργούν τά εργαλεία στόν παραδοσιακό πολιτισμό μέσα από συγκεκριμένα ένδεικτικά παραδείγματα, εφόσον στά περιορισμένα περιθώρια τού άρθρου, δεν είναι δυνατό νά αναλυθεί τό σύνολο τών έργαλείων. 'Αντίθετα, μιά Ξερή απαρίθμησή τους χωρίς όλα τά σάάδια τής κατασκευής τους, τή λεπτομερειακή περιγραφή τους, τή λειτουργία τους, τίς τυπολογικές καί όνομαστικές τους διαφορές από τόπο σέ τόπο θά ήταν άνώφελη. Τά περισσότερα έργαλεία είναι ξύλινα ή σιδερένια ή συνδυασμός καί τών δύο. Πρός τό τέλος τού παραδοσιακού πολιτισμού τό σίδερο κερδίζει έδαφος σέ βάρος τού ξύλου. 'Ωστόσο, δέν γίνεται εύπρό- σδεκτο παντού. Γιά π.χ. στήν Αίτωλία, όπως μας λέέι ό μεγάλος λαογράφος Δημ.Λουκόπουλος, "έξαίρεση είααα άν κάπου-κάπου ίδίως στά καμποχώρια συναντάει κανείς σιδερένιο άλέτρι". Αύτό συμβαίνει πρίν από τό 1930 τούλάχιστον. Οί λόγοι είναι πολλοί: α) 'Η Ρού- μελη είναι πετρότοπος β) Δέν ύπήρχαν είδικοί τεχνίτες-κατασκευα- στές, άρα δύσκολο νά τό άποκτήσουν. γ) Προύποθέτει Εέχωρη οίκονο- µική δαπάνη έφόσον χρησιμοποιούνται άλογα στό ζέψιµο. δ) Τά όφέλη στήν απόδοση τής καλλιέργειας δέν ήταν σημαντικά, έπειδή δέν συ- νοδευόταν από παράλληλη βελτίωση τού φτωχού καί άκαρπου έδάφους. ε) Τό "έτσι τούβραµε" μαζί μέ τή δύναμη τής συνήθειας, συνθέτουν τήν έννοια τής παράδοσης, καθοριστικός ό ρόλος της στήν παραδοσια- κή κοινωνία. Φυσικά, μπορούμε βάσιμα νά ύποθέσουμε ότι τό ίδιο ίσχύει γιά τίς όρεινές τούλάχιστον περιοχές τής ήπειρωτικής 'Ελ- λάδας . "Ενα άλλο θέμα είναι, ποιοί είναι οί τεχνίτες τών έργαλείων. Τά ξύλινα, σχεδόν αποκλειστικά, τά φτιάχνουν οί ίδιοι πού τά χρη- σιμοποιούν. Καί στήν περίπτωση ακόμα τού "σύνθετου"έργαλείου τού άλετριού, κατασκευαστής είναι 6 ίδιος ό γεωργός. Τό άν σέ όρισμέ- νες περιοχές, |όπως στήνκώ, ύπάρχει είδικός τεχνίτης "ό άλετράς" στό χωριό, δέν είναι καί απαραίτητος. Δέν μαθήτεψε σέ μόστορα παρά µονάχα ή παρατηρητικότητα κι ή πείρα του τόν δίδαξαν µαζί μέ τήν σχετική έπιδεξιότητα τού ίδιου. 'Ο καταμερισμός έργασίας πού ύπάρ- χει στήν περίπτωση αύτή, δέν γίνεται γιά νά όργανωθεί καλύτερα ή παραγωγή, αλλά γιά νά δημιουργήσουν όσο γίνεται πιό πετυχημένα έρ- γα, έξασκώντας τά αντίστοιχα άτομικά τους χαρίσματα. 'Ολόκληρη ή διαδικασία τής κατασκευής καί τού πιό άπλού έργαλείου, από τό διά- λεγμα τού ξύλου ως τή χρήση του, εντυπωσιάζει γιά τό πόσο καλά ό άνθρωπος γνωρίζει τή δουλειά του μέσα από τή γνώση τού ύλικού. Τά διδερένια έργαλεία ή τά έξαρτήµατα τών ξύλινων, είναι δου- λειά τού σιδηρουργού ή τού χαλκιά. Είναι γνωστή ή φράση: "χωριό πού δέν έχει παπά, δάσκαλο καί γύφτο, χωριό δέν είναι". Γύφτος είναι τό συνώνυμο τού χαλκιά, ή τέχνη κληρονομική, τό μαγαζί κοινο- τικό. Τά έργαλεϊα είναι τού χαλκιά, τό ύλικό τού γεωργού, ή πλη- ρωμή σέ είδος, άν είναι γεωργός "στ'άλώνια" άν είναι κτηνοτρόφος "στά γάλατα". "Ως πρίν τούλάχιστο τόν Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο, ή συ- ναλλαγή γίνεται σέ είδος. Δέ σημαίνει όμως αύτό ότι έχουμε νά κά- νουμε μέ μιά οίκονομία, φυσική κλειστή, μή χρηματική εφόσον ό φό- ρος είσπράττεται σέ χρήμα. Στό σημείο αύτό θά πρέπει ίσως νά τονίσουμε τή σημασία πού έχει τό σίδερο στήν παραδοσιακή κοινωνία σάν έκφραση δύναµης καί στε- ρεότητας. 'Ανάλογη είναι καί ή σημασία του καί στήν άρχαία "Ελλά- δα όπως φαίνεται στά όμηρικά έπη. Kai οί σημερινές εύχές"σιδερέ- νιος", "σιδεροκέφαλος" κτλ. έχουν χάσει τή συμβολική τους σημασία, πράγμα φυσικό. έφόσον τά σύμβολα είναι κατανοητά γι αύτούς πού τά δημιούργησαν καί τά χρησιμοποιούν, ωστόσο απηχούν παλιά πίστη στή δύναμη τού σίδερου. Πολλά από τά σιδερένια, τά γεωργικά καί τά τής ύφαντικής έργα- λεία, είτε μεµονωμένα, είτε συνδεμένα μέ τίςάντίστοιχες παραγωγικές τους δραστηριότητες, συνδυάζονται μέ µαγικές πράξεις καί δυσειδαι- μονίες. ΄Εφόσον ή τεχνική είναι άνεξέλικτη, οί μακικές πράξεις εί- ναι ένας τρόπος να έλέγξει ό άνθρωπος τή φύση. Τά έργαλεία άύτά δηλαδή, συνδέονται μέ ενέργειες πού σκοπό έχουν ή νά διώξουν άπό τόν άνθρωπο κάθε κακό, θεομηνία, άρρώστια, μάγια ή νά τόν προφυ- λάξουν γιά νά μή τού συμβούν. Στήν περίπτωση µάλιά&ήτών σιδερέ- νιων εργαλείων όπως τό γουδοχέρι, τό φτυάρι , ή µασιά κ.ά. έχου- µε καί τήν πίστη (ότι μεταδίνουν δύναμη, όπως γιά παράδειγμα, στήν Κίμωλο όταν λεχώ σηκωθεί γιά πρώτη φορά άπό τό κρεββάτι της, πατάει ένα μαχαίρι. ΄Από τά σιδερένια έργαλεία αύτό πού συγκεντρώ- νει όλες τίς ίδιότητες είναι τό µαχαίρι καί μάλιστα τό μαυρομάνικο. 'Από τά γεωργικά, τό σπουδαιότερα άπό αύτή τήν άποψη, έκτός άπό άξίνα, τσάπα, δρεπάνι καί ζυγό, είναι τό ύνί τού άλετριού. Γιά πα- ράδειγμα, κυρίως τό ύνί μετατρέπεται σέ σύμβολο γονιμικό όταν τοπο- θετείται στό κατώφλι τού καινούριου σπιτικού γιά νά τό πατήσει ή νύ- φη ή νύφη καί γαμπρός μαζί. 'Ο συμβολισµός αύτός είναι πανάρχαιος στήν 'Ελλάδα καί ό παραλληλισμός τής καλλιέργειας τύύέδάφους μέ τήν τεκνοποιία έκφράζεται μέ τό "έπ'άρότφ παίδων γνησίων" πού αποτελεί τό σκοπό τού γάμου. Συγκεντρωµένα παραδείγματαάπό μαγικές πράξεις µέ σιδερένια καί γεωργικά εργαλεία, βλ.: Α.Παπαμιχαήλ, Τά μέταλλα είς μαγικάς καί δυσειδαίμονας ένεργείας, KEEA, 17, 1964, σ.6 8—104 καί Κ. Ρωμαίου, Τό ύνί κατά τόν γάμον Λα, &, 1923, σ.346-368. 'Από τά έργαλεία τής ύφαντικής, αύτά πού συγκεντρώνουν τίς πε- ρισσότερες μαγικές δυνάμεις είναι ή ρόκα, τό άδράχτι καί γενικά τό κλώσιμο τής κλωστής, μέρη τού άργαλειού όπως τό άνΌ:καί κυρίως τά μιτάρια. Γιά παόάδειγμα, η ρόκα καί τό άδράχτι πού βάζουν στό προ- σκεφάλι τού νεογέννητου, γίνονται σύμβολα προφύλαξης άπό τό κακό μάτι. "Ενα παράδειγμα άπό τή Λευκάδα: "Απαγορεύεται να πάει γυ- ναίκα γνέθοντας στό αλώνι, όσο διαρκεί ό άλωνισμός, γιατί είναι ξωτικιά, διώχνει τόν άνεμο καί δέν µπορούν νά ξαναμίσουν. Παρα- δείγματα συγκεντρωμένα γιά τά έργαλεία τής ύφαντικής, στό βορειο- ελλαδικό χώιρο, βλ. : "Αλκ.Κυριακίδου-Νέστορος, Τά ύφαντά Μακε- δονίας καί Θράκης, EOEX, "Αθήνα 1965. Αύτά τά έργαλεία λοιπόν, φανερώνουν καλά τόν τρόπο σκέψης τού ανθρώπου στήν παραδοσιακή κοινωνία γιατί, τά άγροτικά έχουν τήν πιό αργή εξέλιξη από άλλα καί είναι προύπόθεση γιά τό μοναδικό στήριγμα ζωής στόν έλλαδικό χώρο, τήν άγρρτική οίκονομία. Τά ύφαντικά για- τί τά χειρίζεται σχεδόν αποκλειστικά ή γυναίκα, τό πιό συντηρητικό στοιχείο στήν παραδοσιακή κοινωνία. 'Η γεωργική οίκονομία στόν παραδοσιακό πολιτισμό είναι βασικά οίκογενειακή, δηλ. ιοίκονομία έπιβίωσης καί, συνεπώς οί σταθερές της άξίες βρίσκονται σέ άμεση σχέση μέ τή φύση τήν τύχη καί τό προσωπικό έργο. Τό προσωπικό έργο, έφόσον τήν τύχη δέν μπορεί νά τήν αλλάξει κα τή φύση δέν προσπαθεί νά τήν αλλάξει, έξασφαλίζει, μέ τή βοήθεια τών έργαλείων, τή σχετική οίκονομική αύτάρκεια στόν άνθρωπο. Γι αύτό καί ανάλογη είναι ή συμπεριφορά του στά πιό αναγκαία άπό αύτά. Γιά παρά- δειγμα, ένα άπό τά πολλά έθιμα τών Χριστουγέννων τής Πρωτοχρονιάς καί τών Φώτων στό Δρυμό Μακεδονίας, είναι τό "θύκνιασμα" τής πίττας καί τών γεωργικών έργαλείων. "Εκτός από τό ότι άνάμεσα στά ζυμαρένια όμοιά κατά στήν έπιφάνεια τής πίττας πού θυκιάζουν είααι καί άλέτρι μέ βό- δια, όσο διαρκεί τό θύμιασμα, τοποθετούν στήν άναμµένη έστία ένα άπό τα κύρια μέρη τού άλετριού. "Επιπλέον, αφού θυμιάσουν τήν πίττα, θυ- μιάζουν καί τά γεωργικά έργαλεία, τά ζώα καί τό στάβλο. "Επίσης, στή Ρόδο μέ τό τέλος τού θερισμού κι ύστερα άπό όρισμένες "τελετουργικές" διαδικασίες, όλοι οί θεριστές φιλούντά δρεπάνια τοποθετημένα σέ σχήμα σταυρού. Στή Στενήµαχο τής "Ανατολ. Θράκης - φηµισμένη γιά τ"άμπέλια της - στήν είκόνα τού προστάτη τού τρύγου άγ.Τρύφωνα, αφιέρωναν ασημένια όμοιώµατα άπό έργαλεία δουλειάς, σβανάδες, κλα- δευτήρια κ.ά. Είδική λοιπόν προσοχή καί μεταχείριση τύχαιναν τά έργαλεία πού σχετίζονταν µέ τήν κυριότερη παραγωγική δραστηριότητα κάθε τόπου. Τά έργαλεία έπίσης συνδέονται µέ τόν τρόπο ζωήςτής οίκογένειας καί τής κοινότητας. Στήν οίκογένεια, άπαιτούνται πολλά χέρια καί πολλή δουλειά έπειδή ή απόδοση τών έργαλείων είναι μικρή καί αργή. Πολλά παιδιά σημαίνουν πολλά χέρια. Στό σημείο αύτό, θά πρέπει νά θυµίσουμε πόσο ούσιαστικός γιά τήν αγροτική οίκονομία είναι καί ό ρόζος τής γυναίκας. Στήν κοινότητα, τά ατελή μέσα προύποθέτουν κοινή συμμετοχή σέ δουλειά όπως στό χτίσιμο ένός σπιτιού, στό σκάψιμο τών άμπελιώγ,στό θερισμό. "Αλλά καί κοινή συμμετοχή νά μήν ύπήρχε, ύπήρχε κοινή ζωή κατά τή διάρκεια τής δουλειάς. "Αμεση συνέπεια είναι, έθιμα καί παιχνίδια . Τά σύγχρονα έργαλεία καί οί καινούριες μέθοδοι γεωπο- νίας είναι αίτία πού δέν ζούν πολλά άπό αύτά. Καί, είναι γεγονός, ότι όσα άπό τά έργαλεία άντικαταστάθηκαν γρηγορότερα, τά έθιμα πού αντιστοιχούσαν στις παραγωγικές τους δραστηριότητες, Ξεχάστηκαν πιό γρήγορα. "Αναφέρουμε δυό πολύ ένδιαφέροντα παιχνίδια πού παίζονταν στήν Κύπρο μέ δρεπάνια στό θερισμό: α) T6 παιχνίδι τού λαγού καί τού κυνηγού: Παιζόταν μέ δυό θεριστές μεγάλης άπόδοσης, ένα μεγαλό- σωμο πού ύποδυόταν τόν κυνηγό κι ένα μικρόσωμο, τόν λαγό. Θερίζοντας καί οί δυό, ό κυνηγός προσπαθούσε νά πιάσει τόν λαγό, ώσπου ύστερα άπό έλιγμούς, φαινόταν πιά γιατί είχαν θεριστεί άρκετά στάχυα, σκότω- νε στά ψέμματα τό λαγό. β) Τό παίξιμο τού δρεπάνιού: Συνήθως μιά όµάδα θεριστές, θερίζουν τά κοινοτικά χωράφια μέ τούς ήχους τής μου- σικής προσπαθώντας νά έπιδείξουν χάρη καί γρηγοράδα έκτοπίζοντας ό ένας τόν άλλο. Φυσικά ποθ… , άποτελείωναν κανονικά τό θερι- σμό στά χωράφια αύτά. "Ερχόμαστε τώρα στό θέμα τής όνομασίας τών έργαλείων από τόπο σέ τόπο στόν 'Ελλαδικό χώρο. Δέν ύπάρχει κανενός είδους συγκριτική τυπολογική µελέτη τών έργαλείων γιά νά μάς όδηγήσει. "Από όσα παρα- δείγματα μάς είναι γνωστά, διαπιστώνουμε: α) "Οτι π λλά έργαλεία δια- τηρούν τό ίδιο όνομα µέ τά άντίστοιχα άρχαία, άκολουθώντας τή φυσική έξέλιξη τής γλώσσας. "Αλλωστε τά έργαλεία είναι τά ίδια σχεδόν σ" όλόκληρη τήν ίστορική ζωή τής "Ελλάδας άπό όσο ξέρουμε άπό γραπτές πηγές καί άπεικονίσεις σέ άγγεία, στήλες ή χειρόγραφα. "Εκτός άπό τά γνωστά παραδείγματα (σωόνδυλος, άτρακτος κ.ά.) χαρακτηριστικό είναι τό παράδειγμα τής ρόκας (άρχ. ήλακάτη). Στήν Κάρπαθο λέγεται άλεκατά στή Ρόδο άλακάτη. β) ότι ύπάρχει μεγάλη ποικιλία σέ έργαλεία πού προορίζονται γιά τήν ίδια χρήση, αλλά δέν παρουσιάζουν τήν ίδια μορφή παντού. "Αποκο- νώνουμε ένα άπό τά τυροκομικά έργαλεία γιά παράδειγμα. Είναι αύτό γιά τήν παρασκευή τού βούτυρου. ‘H πιό συχνή μορφή του είναι ένας κά- δος ώς 1 µ. ύψος κωνικός, μέ διάκ.βάσης 20-28 έκ. καί μικρή 12-14 έκ. Συμπλήρωμά του είναι ένα ξύλο πού ξεπερνάει στό ύψος στό σκεύος γιά νά πιάνεται εύκολα όταν βρίσκεται μέσα. Στήν κάτω άκρη του σφηνώνεται ένας κύλινδρος μέ έγκοπές ή ένας δίσκος διάτρυτο ς. 'Η &όήση του άπλή: Πιάνεται µέ τά δυό χέρια κι άνεβοκατεβαίνει στό σκεύος πού ύπάρ χει γάλα, ώσπου ν"άρχίσει νά χωρίζει τό βούτυρο. "Εχουμε λοιπόν: Κα- ράμπα-Καραμπόξυλο (όρεινή Αίτωλία), βούρτσα-βουρτσόξυλο (.πεδινή Αί- μπούτνος-μπουτνόξυλο (Ρουμλούκι), καρδάρι-καρδαρόΞυλο (΄Ανατ.Θράκη), κάδη-δάρτης (΄Ηλεία), κοπανόκαδος ή τραμπουλίτσα ή βούρτσα("Ηπειρος), άγκαίδι ή τσαλ(α)κάνη-φρούα ή φλούδα ή καδόξυλε (Τσακωνιά). Τό Ξυλαγγ" στόν Πόντο γιά τήν ίδια χρήση είναι ένας κάδος σέ σχήμα έπιμυκημένου βαρελιού ό όποίος κρέμεται από τήν οροφή μέ δυό θήλειές σ"όριζόντια θέση. T6 toupBavIL) ("Ανακού Καππαδοκίας) είχε διαφορετική μορφή: 'Ενα μεγάλο πήλινο δοχείο σέ σχήμα στάμνας μέ δυό λαβές στή μέση καί μιά μικρή τρύπα κάτω από τόν πλατύ λαιμό. Γιά να τουρβανίσουν τόν άθο(=καϊμάκι), μάς λέέιό Θαν.Κωστάκης στό βιβλίο του για τήν "Ανακού, έκλειναν καλά τό στόμιο τού τουρβανιού µέ δέρμα, άπλωναν μέσα στό δωμάτιο χοντρά στρώµατα, έγερναν δίπλα τό τουρΒάν, γονάτιζαν οί γυ- ναίκες, τό πιαναν &π'τά φτιά καί τό κυλούσαν τρανταχτά ώσπου νά ξεχω- ρίσει τό βούτυρο.! Ντουρβόνι ("Ανατολική Θράκη). Στή Ρόδο χρήσιμο - ποιούν τή λακάνη;Ξκεύος ανοιχτό στό όποίο ταράζουν το γάλα μέ ξύλινο κουτάλι. Στήν Εώ καί στή Νάξο χρησιµοποιούν άλλα σκεύη αλλά δέν βγα- ζουν βούτυρο παρά διάφορ α είδη τυριών. Kai να σπφτεί κανείς ότι ό κατάλογος δέν είναι πλήρης. γ) ότι τά πιό απαραίτητα έργαλεία, ίδααίτερα τα κύρια µέρη τους, έχουν τήν ίδια όνομασία από τόπο σέ τόπο μέ τίς αναμενόμενες τοπικές γλωσσσικές παραλλαγές, Γιά παράδειγµα, τό έργλαείο άλωνισμού ή δο- κάνα στή Θράκη μόνο: 'Αλοκάνη (Τσακήλι), Ντουκάνα (κπερ.Διδυμοτείχου), Δουκανσ"(Λουλεβουργάς "Αν. Θράκης). "Αντίθετα τα συμπληρωματικά τους στοιχεία ή τα μέρη πού τά αποτελούν, παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία. Γιά παράδειγµα ή έντομή πού ύπάρχει στό ένα άκρο τού άδραχτιού λέγε- ται δόντι (Αίτωλία), τσούνα (Σάµο), κόκκα (Σκιάθο). 6) ότι σέ μερικές περιππώσεις ύπάρχει πλούσιο λεξιλόγιο μέ θαυ- μαστή σαφήνεια πού σέ ξαφνιάζει. 'Ενδεικτικά αναφέρουμε τό γεγονός ότι στήν κο καί στήν Αίτωλία όλα τά καρφιάπού χρησιμοποιούνται γιά τό άλέτρι έχουν διαφορετικό όνομα. Α' "Εργαλεία τής παραγωγής. 1.-Τά σχετικά µε τήν καλλιέργεια τής έξοχής. ΄Εκτός από τα εργαλεία τά σχετικά μέ τήν προετοιμασία τής γής, ή καλλιέργεια τών δημητρια- κών κυρίως παρουσιάζει εργαλεία, μέ τήν έννοια πού είπαμε, καί τά όποία έχουν πάψει να χρησιμοποιούνται σήμερα. α… Ξέ:ΞκεΞιΕέ…μέ…Ξή!…Ξ99ΞΞ9ικ99ές-ΞΞε-τΞς. Ξυλάλετρο ή άροτρο: Τρία είναι βασικά τά Ξύλα πού τό αποτελούν: α) T6 κουντούρι ή άλετροπόδι ή ποδάρι µήκους 1,20 μ. συνήθως. Πρέ- πει νά είναι άπό ανθεκτικό ξύλο. 'Η μιά του άκρη κάμπτεται σέ άμ- βλεία γωνία πρός τά επάνω, ενώ τό μεγαλύτερο τμήμα του ακουμπάει στό χώμα καί καταλήγει σέ μυτερή σιδερένια απόληξη τό ύνί, τό όποίο εξέ- χει από τό ξύλο 17-20 εκ. β) 'Η χερολάβη ή νούρος ή έχερη ή άνθρω- πος τού άρότρου. 'Αποτελεί τή λαβή τού άλετριού μήκους 1 μ.περίπου, προσαρμόζεται στήν ελεύθερη άκρη τού κουντουριού. γ) T6 σταΒάρι ή βουλά ή γούλα ώς 2 μ.περίπου. Σπάνια είναι μονοκόμματο γιατί είναι δύσκολο νά βρεθεί έτοιμο τό σχήμα του πού μοιάζει μέ ραχοκκοκαλιά αλό- γου, δηλ.καμπυλωτό στήν αρχή, σιάζει κατόπιν καί τέλος καμπυλώνεται αντίθετα πρός τά επάνω. "Η μιά του άκρη προσαρμόζεταιστή συμβολή τών δύο αλλων ενώ στήν άλλη προσαρμόζεται ό ζυγός όπου ζεύονται τα βόδια. "Ολα τά ύπόλοιπα εξαρτήματα (σπάθη, φτερά κ.ά.) καί καρφιά Βοηδούν στή χρήση του καί στό ένωμα τών ξύλων. ‘H διαδικασία τής κατασκευής του αρχίζει μέ τό διάλεγμα τού Ξύλου, τό τσεκάρισμά του γιά να κοπεί στήν κατάλληλη εποχή, τό πελέκημα τών Ξύλων, καί τέλος τό μόνιασμά τους ώστε νά γίνει έτοιμο για |όργωµα, νά έρθει δηλ. τό άλέτρι στα ζύγια". ΄Εδώ χρειάζεται προσοχή στό σωστό σχήμα πού Gd έχει τό σταβάρι καί στή σωστή απόσταση τής σπάΘας (ύποβοηΘητικό Ξύλο τό όποίο στηρίζει τό σταβάρι στή χερολάβη). -12- Σέ όρισμένα όρεινά εδάφη έπικλινή ή άπομακρυσμένα καί μικρά τό ξυλάλετρο είναι άχρησιμοποίητο. ΄ΑντίΘετα σέ 4εύφορα καί πε- δινά έδάφη όπως π.χ. στήν Κύπρο, διακρίνουν κατηγορίες στό ξυ- λάλετρο καί στό ύπ΄άνάλογα μέ τήν άποδοσή τους. Στή Θράκη καί Θεσσαλία χρησιμοποιούσαν καί τό µεχάλετρο ή πουλούκι='Αλέτρι τον πλάσιο περίπου σέ μέγεθος άπό τό κανονικό, σέρνεται πάνω σέ δυό μικρούς τροχούς καί τό τραβούν 2-3 ζευγάρια Βάσια. Προστίθεται βέ- βαια καί τό σιδεράλεψρο ή παπάρα σιγά - σιγά. Ζυγός ='Απαραίτητο εξάρτημα τού Ξυλάλετρου όταν σέρνεται μέ- βόδια. ΄Αποτελεί ούσιαστικά τή Θήκη όπου περνούν τά κεφάλια τών βοδιών. Στήν πιό διαδομένη του μορφή σχηματίζεται άπό δυό παράλ- ληλα ξύλα μήκους 2 μ. περίπου, πού κρατιούνται σέ άπόσταση 30-40 έκ. μεταξύ τους µέ δυό άκρινά κά3ετα πρός αύτό ξύλα τίς ζεύλες καί άλλα δυό-τίς μεσόΞευλες σέ τόση απόσταση άπό τήν κάθε ζεύγλα, όση νά χωράει ό τράχηλος τού βοδιού. 'Από τό κέντρο τού επάνω μα- κρυού ξύλου µέ τή βοήθεια γάντζου ή σκοινιαύ έξαρτιέται 6 ζυγός στήν άκρη τού σταβαριού. 'Υπάρχει μιά έλευΘερία στήν κατασκευή καί στή μορφή του από τόπο σέ τόπο ανάλογα μέ τά πρόχειρα ύλικά πού είχαν στή διάθεσή τους. ‘0 ζυγός 601600 γιά νά χρησιμοποιηθεί συμπληρώνεται άπό τίς ξοίδοτριχιές ή ζευλοςάµατα πού δένονται στά κέρατα τόν βοδιών καί τή ξουκέντρα ή πλαστρουχκορράξδι: "Ενα μακρύ ξύλο 1-1,5Ο μ. μέ µυτερή άπόληξη ή καρφί στή μιά άκρη γιά νά κεντάει 6 γεωργός τά ζώα καί νά τά κατευθύνει καί μέ πλατιά καί λεπτή άπόληξη στήν άλλη γιά νά ξεκολλάει τή λάσπη από τό άλέτρι. Παρατηρείται μεγά- λη ποικιλία στήν όνομασία τής βουκέντρας καί τόν άπολήξεών της ά- πό τόπο σέ τόπο. Σβάρνα ή βωλόσυρο = Χρησιµο- ποιείται γιά νά ίσοπεδόνει ή νά σπάζει τούς Εώλους στά χωράΦια πού ετοιμάζονται γιά νά σπαρούν ψιµικά δηλ. καρπούζια, σουσάµι κ.τ.λ. 'Η δουλειά αύτή γίνεται άνοιξη µετά τό 3-4 όργωμα γιά νά κλείσουν τά αύλάκια καί νά διατηρείται ή έργασία τού χωραφιού, καθ δώς καί μετά τή σπορά των ψιμικύν ύστε τό χύμα νά εύναι λείο καί όμοιόμορφα τοποθετηµένο. Είναι ή ένα πλέγμα άπό κλαδιά σέ όρΘογώ- νιο παραλληλόγραμμο σχήμα, ή ένα άπλό σανίδι ή μιά άχρηστευμένη δοκάνα. Δένεται στό ζυγό. 'Ο γεωργός πατάει όρθιος έπάνω ή κάθεται - 13.. ή πππθετεί1κώ πρόσθετο βάρος έπάνω. 'Η ποικιλία άκριβύς αύτή δείχνει πόσο άπλά καί έμπειρικά κατασκευάζονται καί λειτουργούν τά έργαλεία. 'Υπογραμμίζω, στό σημείο αύτό μιά άσάφεια : Στήν κο βωλοσύρισμα είναι ή έργασία, βωλόσυρος τό έργαλείο ένδ ή λέξη βωλοκόπημα σημαίνει τό σπάσιμο τών βώλων πού γίνεται μέ τήν άξί- να πρίν άπό τό βωλοσύρισμα. Στήν Ρόδο όμως, βωλοκόπος είναι ότι καί 6 βωλόσυρος στήν κο. Σκαφτικά έργαλεία : ΄Από αύτά τά περισσότερα είναι γνωστά ά- τά βιομηχανικά ύποκατάστασά τους. Διεξοδική περιγραφή καί χρή- δέ συναντάει κανείς σέ λαογραφικές µελέτες παρά σέ έλάχιστες. 93 T6 ίδιο ίσχύει καί γιά τήν βυζαντινή έποχή. Τέτοια λοιπόν είναι τό ΞςαΞή.Τό άμφίστομο σίδερο άπό τό κέντρο τού όποίου περνάει ή ξύλινη λαβή, έχει τή µιά κόψη επίπεδη, τήν άλλη διχαλωτή. Χρησι- μοποιείται γιά δυσκολόσκαφτο έδαφος, άφού είπαμε, άντικαθιστά τό άλέτρι. 'H τσάπα ή άξίναΐ Τό σίδερο πού περνάει στήν ξύλινη λαβή είναι πλατύ κι έπίπεδο σάν φτυάρι. Είναι µοναδικό έργαλείο γιά τό σκάψιμο τών άμπελιύν, τών καπνών, όλόγυρα στά λιόδεντρα καί γενι- κά γιά τό σκάψιµο σέ άφράτο χύμα. 'Ο κασμάς;ή κιλούγκι : Στή φόρ- μα μοιάζει μέ τό τσαπί πού είναι λεπτότερος καί οί άκρες του μυτε- ρές. "Αλλωστε ή δουλειά του είναι ν΄άνοίγει λάκκους καί γί΄ αύτό είναι άνθεκτικότερο άπό τά άλλα δύο. Στά βασικά αύτά έργαλεία,μπο- ρούν νά προστεθούν καί άλλα μέ μικρές παραλλαγές, όπως ή τσαπούλα, τό σκαλιστήρι, τό δικέλι, 16 g¥b01oan1 κ. ά. β. Τά σχετικά µέ τή διαδικασία τής*παραγωγής : Δρεπάνι : ΄Εργαλείο γιά τό θερισμό τών σπαρτύν. "Αποτελείται άπό μιά σχεδόν ήμικυκλική λάμα, όδοντωτή στήν εσωτερική της πλευ- ρά καί άπό μιά κοντή ξύλινη λαβή. Μέ τό δρεπάνι θερίζουν άπό ψηλά. "Αλλη παραλλαγή είναι τό λΞλΞκξ. 'Η λάμα δέν είναι μονοκόματη, ό- δοντωτή καί ήμικυκλική άλλά άποτελείται συνήθως άπό δύο κοµμάτια σίδερο πού ένώνονται σέ άμβλεία γωνία. Μέ λελέκι θερίζουν άπό χα- μηλά κι'άγκαλιάζουν περισσότερα στάχυα. Λεπτομέρειες ύπάρχουν καί στήν φόρμα του οί όποίες άποτελούν όποστάγματα πείρας. Γιά παρά - δείγμα τό άνοιγμα τού τόξου τού δρεπάνιού ποίκιλε ανάλογα μέ τήν ήλικία τού θεριστή τουλάχιστον όσο ξέρουμε στήν κό καί στήν Κύπρο- μέρη σιτοπαραγωγκκά. … 14 _ £600 ή κοσιά :΄Αποτελεϊται άπό μιά μεγάλη, έλαφρά καμπύλη λάµα, προσαρμοσμένη στήν άκρη ένός μακρυού ξύλου. Χρησιμοποιεί… ται γιά τό Θερισμό χόρτου καί τριφυλλιού ίδιαίτερα. Πέ τήν κόσα δερύζει κανείς όρθιος κρατώντας την μέ τά δυό χέρια καί πιό γρήγο- ρα άπ΄ότι μέ τό δρεπάνι. ΠαλαΗαριά : Εοηδητικό έργαλεΈο, όχι απαραίτητο γιά τό Scout σμό. Είναι μιά Θήκη γιά τά τρία δάχτυλα τού άριστερού χεριού από έλαφρύ ξύλο (πλατάνι) γιά νά παίζεται εύκολα στό χέρι. 'Επιμυκη… µένη καθώς είναι άρκετά καί καταλήγει σέ καμπυλωτή μύτη, χωράει περισσότερα στάχυα. Θήκη γιά καθένα€άχτυλο είναι γνωστή στή Θρά- κη ίδιαίτερα καί λέγεται δαχτυλίδΞα. 'Η παλαμαριά μπορεί όπως στήν Τήνο ν΄άντικατασταδεϊ άπό μιά παλιά κάλτσα ή άπό άσπρο λινό ύφαν- τό πού προφυλάγει τό χέρι ως τόν βραχίονα όπως στήν κά καί Σύμη , τή χΞρα. 'Αλζω)νπετρα ή γιουβαρλάκ(ι). Είναι ένας κύλινδρος άπό πέτραΑΞ σπασμένο κίονα, ή ξύλο;8Ξξξξεται γύρω άπό ένα ξύλινο άξονα στίς δυό άκρες τού οποίου προσαρμόζεται, διχαλωτό στήν άπόληξή του, ξύ- λο. Αύτό ζεύεται στό ζυγό καί καθώς τά ζώα γύριζαν στό άλώνι,τό ί- σοπέδωναν. 4έ τό ίδιο έργαλεϊο έπίσης άλώνιζαν στή Θράκη τό κριθάρι, τή βρώμη, τή σίκαλη. Δοκάνη-: ΄Εργαλεϊο γιά τό αλώνισμα τού σταριού όπου δέ χρησι… μοποιούνμξάγζώα. Είναι μιά σανίδα πλατιά καί μακρυά 1,60-1,80X50 έκ. περίπου με'έλαφρά κυρτωμένη τήν έπάνω πλευρά της ή όποία ζεύεται στό ζυγό. Στήν κάτω έπιφάνειά της έχει σέ πυκνές χαρακιές αφηνω - μένες τσακμακόπετρες οί όποϊες άντικαταστά5ηκαν σταδαακά άπό μετάλ- λινες λεπίδες. 'Ο γεωργός άνεβαίνει έπάνω όρθιος ή προσθέτει κι έπι- πλέον Βάρος καί κατευθύνει τά ζωα. Σπάζουν έτσι τ΄άχυρα καί έλευδε- ρώνεται 6 καρπός όταν τόν πιέζουν οί τσακμακόπετρες. Διάκριση σέ -15- βοδίσια καί άλογίσια δοκάνη έχουµε σέ όρισμένες περιοχές όπως στή Θράκη. Δοκάνη γιά 16v άλωνισμό δέν χρησιμοποιείται σέ όρει… νά έπικλινή έδάφη καί σέ μικρά άλώνια. ΄Εκεϊ τό άΧώνισμα γίνεται μέ τα ζωα τά δποϊα δένονται καί γυρίζουν κυκλικά δεμένα σ΄ένα κεν- τρικό στύλο στό κέντρο τού άλωνιού. Δάρτης ή λιράδι ή διράδδι. Δυό κυλινδρικά ξύλα ένωμένα μ'ένα χοντρό σχοινί, μήκους 1 μ. περίπου. Μ΄αύτό χτυπούν τό στάρι όταν είναι μικρή ή ποσότηα ή ξεσπειρίζουν τό καλαμπόκι. Κρατώντας µέ τά δυό χέρια τό ένα, σηκώνουν τό χέρι ψηλά τό φέρνουν Βόλτα πάνω άπό τό κεφάλι καί κατεβάζοντας το απότομα, χτυπούν μέ τό άλλο ξύλο τά στάχια δυνατά κι έτσι ξεπετιούνται τά σπειριά. T6 έργαλεϊο αύτό μπορεί νά άντικατασταθεϊ άπό χοντρό ξύλινο σφυρί τόν κόπανο. Θρινάκι ή καρποθρίνακο ή καρπολόχι ή λιχνιστήρι : Είναι ένα μακρύ 1,50-2 μ. ιονόξυλο φτυάρι τό όποίο καταλήγει σέ 4—6 περόνες (χαλιά ή δόντια). Βασική του χρήση είναι γιά νά λιχνίζουν τά άλω- νισμένα δημητριακά. ΄Απαραίτητος προύπόθεση νά φυσάει άεράκι. Μπή- ζουν στό γέννημα τό θρινάκι κι΄ύστερα τό τινάζουν ψηλά. "Ετσι, 6 καρπός βαρύτερος πέφτει κάτω ένδ τό άχυρο τό παίρνει 6 αέρας σέ άλ- λο σωρό. Τά ύπόλοιπα τέτοιου είδους έργαλεϊα πού ή καταλήγουν σέ διχά- λα, ή σέ τρία ή καί περισσότερα δόντια καί χρησιμοποιούνται γιά νά λιχνίζουν τό άχυρο, γιά ν΄άνακατώνουν τά στάχια στό άλώνι όσο κρα- τάει τό άλώνισμα, παρουσιάζουν άσάφεια στήν όνομασία άπό περιοχή σέ περιοχή καί μικρές παραλλαγές πού ή περιγραφή τους, ξεπερνάει τίς δυνατότητες ένός άρθρου. Γιά παράδειγμα : Σύρτης, γιαμπάς, χιαμ- I Ξαδάκξ, δικράνι, τριςχτυλο, τρίχαλοζ σουρχκί, χραΗπςύλια κ.λπ. Εί- ναι καί τό υλό τυ ο μέ τό ίδιο μακρύ στέλεχος καί χρησιμοποιείται -16- γιά νά μαζεύεται τό λιχνισμένο γέννηµα. T6 άπλά αύτό έργαλεία χρησιμεύουν καί σάν μέτρο γιά τόν ύ- πολογισμό τής σοδειάς. "Εμπηζαν τό φτυάρι στήν κορυφή τού σωρού του σταριού καί μετρούσαν πόσες παλάμες, πόσα "χειροκράτια" ήταν ώς τό σημείο πού έφτανε τό άλωνισμένο στάρι. "Όσες παλάμες ήταν "τό- σα κβέλια (μονάδα μέτρησης ίση µέ 3ο όκ. περίπου) Θάταν τού στάρ΄ ή τού καλαμπόκ΄". Δρεμόνι ή ρεμόνι : "Ενα μεγάλο κόσκινο, διαμ. 50-70 έκ. μέ μεγάλες τρύπες γιά νά χωράει 6 καρπός, χρησιμεύει γιά τό τελικό καθάρισμά του. ΄Ανάλογα μέ τά ντόπια ύλικά καί τόν διαθέσιμο χρό- νο γιά τήν κατασκευή του, 6 πάτος ή είναι άπό δέρµα ή τεκεδένιος ή συρμάτινο πλέγμα. Λούρος=ή…τέμπλα ή ντέμπλα : "Ενα μακρύ κυλινδρικό ξύλο. Χρη- σιμεύει σέ όρισμένα μέρη γιά τό "ράβδισμα" τής έλιάς, γιά νά πέσει δηλ. 6 καρπός χωρίς ώστόσο νά είναι αύτός 6 μοναδικός κι 6 ένδε - δειγμένος τρόπος γιά τό μάζεμα τής έλιάς. ΝτέΕπλα στή Μ. "Ασία 6- νόµαζαν τό μεγάλο ξύλο ώς 5 µ. καί ντεµπλί, τό μικρότερο ώς 2 μ. 'Απομονώνουμε τόν τρόπο χρήσης αύτού τού πιό απλού έργαλείου γιά νά δούµε πόσο πολύτιμη είναι ή έμπειρική γνώση τής δουλειάς."Θέλει τέχνη νά χτυπάς. Δέν κάνει νά χτυπάς καρσί (άντικρυστά) τό δέντρο γιατί σπάνε τά φυλλίζα. "Ανα τά σπάσεις, θά κάνει 7 χρόνια νά ξανα- δώσει καρπό. Πρέπει νά χτυπάς κατά πού γέρνει τό δέντρο, νά χτενί- ζεται. 'Οχι ντίκικα (άπότομα). "Εχει κλαδιά πού τά κουνάς, έχει άλ- λα πού θέλει νά τά χτενίζεις". Γιά τή διαδικασία τής παραγωγής τού λαδιού χρησιµεύουν τά έ- λαιοχριβεϊα, ξεκινώντας άπό τά πιό άπλά πού κινούνται μέ τή ζωϊκή ένέργεια ώς τά πιό έξελιγμένα τά δποία όμως δέν άποτελούν έργαλεϊα. 'Ωστόσο παράλληλα µέ τά πιό άπλά άπ΄αύτά χρησιμοποιούσαν κι ένα έρ- &)µ€ι… &. ιςψη;… … 40… …Έ€6κ ό)! &Π8ΨωΜα΄ , …ζ|ιυ?1κι1/;?2κΈ& - 17 … γαλείο σάν τό χερόμυλο πού θά δούμε πιό κάτω. ΄Ηταν τό λιοτςίΘι ή λιοτρίφτης. Δηλ. μια πέτρινη γούρνα όπου έβαζαν τίς έλιές καί Ώς πίεζαν μέ μιά άλλη στρόγγυλη πέτρα. ΄Από τήν πίεση, έβγαινε "τό ζυμάρι", ό πηκτός πολτός τής έλιάς. Αύτό τό έβαζαν σέ σακκού- . , » Ν , | | | …ωΜρ'ο ' , λια και γιά να εγει το λαδι το πιεςαν στό €23193943€ΞΒ% T0 ξυλινΟ Με… «ο… I | | - I … | , , " , ξϊ349ια4ξαψσ βασιζεται στο ανεδοκατεβασμα και την πιεση μιας Eu - λινης πλάντρας μέ τή βοήθεια δυό άκρινών ή ένός μεσαίου άδραχτιού I ' "|", τα , … : ι .. | &" α΄" - και των μοχλων τους σ€!ι=Ξίαω.ακίνηταη πλάντρα. h κατω ' αντρα μπο pet νά ήταν καί μέσα σέ κάδο. T6 ίδιο Ξύλινο πιεστήριο χρησιμοποι- ) ΄ ούσαν ο τσίπουρο. 2. Τά κτηνοτροφικά Τά έργαλεϊα πού σχετίζονται μέ κτηνοτροφικές άοχολίες είναι τό ίδιο απλά καί λίγα γιατί τά περισσότερα είναι σκεύη, είτε πρό- κειται γιά σπιτική κτηνοτροφία άπό τόν ίδιο τόν γεωργό, είτε γιά ύ- παίθρια είτε γιά πλατύτερη νομαδική κτηνοτροφία των μεγάλων τσε- λιγγάτων καί κοπαδιών ή όποία άναπτύχθηκε ίδιαίτερα στά χρόνια τής Τουρκοκρατίας. T6 κυριότερο εργαλείο τού τσομπάνηΐ τό δεξί του χέρι, είναι ένα µαχαιράκι. "Δώσε ένα ξουράφι πόχεις γιά πέταμα, στόν τσομπάνο νά τόν κάνεις φίλο". Ναζί μέ τό μαχαιράκι έχει καί τό κ9πίδι ή µπι- νέλι, ένα στριφτό μαχαιράκι γιά νά κοιλαίνει τόΞύλο, τρυπητήρι, σουβλί άκένι κ.ά. Μ'αύτά τά έργαλεϊα μετατρέπει τά ξύλα σέ κουτά- λια σκεύη, ρόκες, σφοντύλια, γκέίτσες, σφραγίδες δηλ. φτιάχνει έρ- γαλεϊα χρήσιμα στή γυναίκα, στόν ίδιο, στό σπίτι. Σέ τέτοιου εί δους άντικείμενα - έργαλεϊα άν κοντά στήν έμπειρική γνώση, κοντά στή γνώση τού ύλικού προστεθούν κι ή προσωπική έπιδεξιότητα καί τό μεράκι τού βοσκού μετατρέπονται σέ άντικείμενα τέχνης. Αύτά . ..18- βέβαια άποτελούν έργαλεία μεταποίησης, ώστόσο έπειδή είναι άπα- ραίτητα κυρίως στό βοσκό τά παραθέτουμε έδώ. "Απαραίτητα εργαλεία στόν βοσκό, σιδερένια, είναι τά ψαλίδια Είναι χρήαμα γιά τήν "κουρά" τών προβάτων ή τών γιδιών. Είναι συ- νήθως µεγάλα, δυσκολομεταχείριστα άπό άλλον, ποικίλα σέ φόρμες καί όνομασίες (πρατοψάλιδα, προβατοψάλιδο, τραοψάλιδο, τσιπίδα, μαντροψάλιδο κ.λ.π.). ΄Από τά τυροκομικά σύνεργα, τά περισσότερα είναι σκεύη κι ό- χι έργαλεϊα. Ξεχωρίσαμε, μέ άφορμή τήν όνομασία, τό σκεύος μέ τό άνάλογο έργαλεϊο του γιά τήν παρασκευή τού βούτυρου. Τά ύπόλοιπα έργαλεία εΒαι κλαδιά, ξύλα πελεκημένα ή μή, κουτάλες πού όμως πα- ρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία καί λεπτομέρειες στή φόρµα καί στήν ό- νομασία τους καί στή χρήση τους άπό περιοχή σέ περιοχή. 3.- Έά μελισσοκοµικά ‘H μελισσοκοµία γνωστή άπό παλιούς χρόνους στήν 'Ελλάδα έχει μείνει στό σύνολό της, καθώς καί ή άλιεία, άνεπηρέαστη άπό Ξένες έπιδράσεις. Γιά τή διαδικασία τού τρυγητού πού γίνεται μιά φορά Αύγουστο - Σεπτέμβριο καί δεύτερη, άν είναι δυνατά τά μελίσσια,τό Φεβρουάριο, χρειάζονται εργαλεία πού είναι βασικά είδη μαχαιριών. Μελισσομάχαιρο ή σµηναροµάχαιρρ ή ζήµελευτέρ'(Ήόντος) : Μα- χαίρι σιδερένιο μέ μακρυά λαβή 40 έκ. περίπου καί πλατιά καί γυρι- στή λάμα γιά νά Ξεκολλιούνται μέ προσοχή οί κυρήθρες άπό τήν κυ - ψέλη. Στραβοµάχαιρς : Μικρότερο μαχαίρι γιά τό ξεκαπάκωμα τής κυ- ψέλης Σιλβίδ (ι) : "Αλλο είδος κυρτού καί γυριστού μικρού μαχαι - ριού. Καπνολόγςς-ή…µελισσογάστρι : "ένα θραύσμα από άγγεϊο ή κά- ποιο άλλο δοχείο όπου άνάβουν φωτιά σέ ξεραμένα μανιτάρια ή κοπριά -19.. βοδιών ή βαμβακερά πανιά, τά όποία τοποθετούν μέσα. Τό µεταφέρουν καί καπνίζουν τήν κυψέλη πού θέλουν νά τρυγήσουν γιά νά όδηγήσουν έτσι τό σμήνος τών μελισσών σέ άλλη. Χρησιμοποιούνται φυσικά καί άλ- λα έργαλεία,γιά διευκόλυνση τήςιελισσοκομικής διαδικασίας, όπως τα: νάλια, κλαδευτήρι κ.ά., όχι άποκλειστικά µελισσοκοµικά. 4." Τά αλιευτικά καί τού κυνηγιού T6 έπάγγελμα τού ψαρά στήν παραδοσιακή κοινωνία τών παµαποτά- μων, περιοχών τό άσκούν οί ίδιοι οί γεωργοί γιατί δέν άρπεϊ γιά έπι- βίωση. Είναι έπάγγελμα βοηθητικό γιατί άπασχολεί έποχιακά τόν γεωρ- γό. Τά έργαλεία είναι τού ψαρά, τά περισσότερα τά συναρμολογεί μό… νος του, έκτός βέβαια άπό τά άγκίοτρια, τίς σιδερένιες λάμες άπό τ τά καπάκια … τό άρχαιότερο έργαλεϊο τής ψαρικής … καί τά νήματα γιά τά δίχτυα. Λίγα έξοδα, πολλή γνώση, πολύς κόπος άπαιτούνται γιά νά γίνουν. Μεγάλη είναι ή ποικιλία παραλλαγών περισσότερο ή λιγότερο σύνθέτων πού βασίζονται στά διαφορετικά μεγέθη διχτυών, στό διαφο- ρετικό πάχος νημάτων, στόν άριθμό τών βαριδίων καί στά στεφάνια άπό βέργες ή άπλές βέργες, λυγαριάς συνήθως, πού είχαν. Τέτοια είναι έκτός άπό τό καλάΕι καί τό ΕΞΞΞχΞάρι, 6 κρίκος τό κοφίνι ή κόφΞ παλιότερα, τό πεζόβολο, τό νταςύλι, τό χταχλιάνι 6 gg10udg, 16 3g— ραχάδι. ή ΞςΞμπίτσα κ.ά. Δέν είναι όμως δυνατό νά περιγραφούν γιατί άπαιτούν καί τόν τρόπο ψαρέματος έκτος άπό τήν περιγραφή τους. Τά πράγματα αλλάζουν στά νησιά καί στίς παραθαλάσσιες περιοχές όπου τό ψάρεµα αποτελεί τρόπο ζωής κι άπασχολεί τούς άνθρώπους σέ ό- λες τίς σχετικές μέ τό ψάρεμα έκδηλώσεις δηλ. άλΦευτιίκά συγκροτήματο καταβοκύρηδες, έμπόρους, βαγενάδες πού ότιαχναν τά βαρέλια γιά τά παστά κ.ά. Τά έργαλεϊα, καί στήν περίπτωση αύτή, βασίζονται στά ίδια ύλι- κά ώστόσο είναι πιό άποδοτικά καί χρησιμοποιούνται άπό περισσότερα -20- άπό ένα - δυό άτομα. Τέτοια είναι μέ σειρά άπόδοσης καί άρχαιό- τητας ή καθπΞή - έργαλείο τής φτωχολογιάς - η συρτή, τό παραχά- δι µέ παραλλαγές στή χρήση, ή τράτα διαφόρων είδών. "Ακόμη τό χρί - χΞί κι ή άνεμότρατα τά όποία είναι καινούργια έργαλεία στό Λίγαίο, φερμένα άπό τήν 'Ανατολή, τή Μαύρη θάλασσα καί τήν Προ - ποντίδα, τά ΕανωΕένΩ.δίχτυα κ.ά. Καί 16 κηνήγι στήν παραδοσιακή κοινωνία άποτελεί βοηθητική άπασχόληση. Τά έργαλεία έκτός άπό τά παλιού τύπου όπλα είναι διά- φορες παχίδες…γιά άχριοπούλια πού χειρίζονται παιδιά, άλλες γιά ζώα, άπόχες κ.ά. "Ολα αύτά όμως δέν είναι κατανοητά χωρίς τήν ό- λη διαδικασία κατασκευής καί χρήσης τους. Β. ΄Εργαλεία μεταποίησης 1. T6 "γυναικεία" δηλ. όσο ξεκίνησαν συνδεμένα µέ χυναικεία άΤί ΄΄ όλ . α. Τού σπιτιού. Χερόµυλος : Είναι άπό τά πιό πρωτόγονα έργαλεία. Δυό στρογγυ- λές πέτρες μέ τρύπα στό κέντρο, ή μιά πάνω στήνάλλη, τό άποτελούν. 'Η έπάνω σ΄ένα σημείο τής έπιφανείας της έχει καί μιά άλλη τρύπα όπου μπαίνει ένα κομμάτι ξύλο έτσι ώστε νά πιάνεται άπό τό ξύλο, νά περιστρέφεται καί νά σέρνεται στήν έπιφάνεια τής κάτω πέτρας. Δέν τό χρησιμοποιούν άποκλειστικά γυναίκες άλλά καί άντρες σάν βοηθητική έργασία. ΄Αλεθαν παλιότερα λίγο άπό τό καλύτερο άλεύρι πού προόριζαν γιά "λειτουργία" γιά νά είναι πεντακάθαρο κι έτσι εύπρόσδεκτο στόν Θεό. 'Η χρήση όµως αύτή Ξεχάστηκε καί άµβλύνθηκε ή τόσο δυνατή πίστη. Γνωστότερο είναι ότι άλεθαν σιτάρι χοντραλε- σμένο γιά νά φτθάξουν "πληγούρι"!"Αλεθαν έπίσης µύδι, πού τό χρησιμοποιούσαν γιά άρτυμα, άνακατωμένο μέ άχυρο γιά τήν τροφή τών βοδιδν. ΄Από τά ύπόλοιπα έργαλεϊα είναι όλα έντελδς άπλα ή καί αύτο- σχέδια ποικίλα σέ όνομασίες. Τέτοια είναι τα διάφορα γουδιά πέ - τρινα ή ξύλινα ή σιδερένια αργότερα ανάλογα καί μέ τή χρήση τους, τά διαφόρων είδών κόσκινα,ή ξύστρα, μέ τήν όποία Ξεκολλούν τό ζυ- μάρι, όταν κολλάει στό πλαστήρι. Είναι ακόμη τά σύνεργα τού φούρ- | Ν . , Ν 0 … , . | * Γ, 6- €Ψ ο ...' νου κοινοτικού ή οικογενειακού όπως το στραυλιστο…π, : ένα μακρύ ξύλο πού καταλήγει ή σέ μικρό κύκλο ή σέ πλατιά άπόληξη , χρήσιμο γιά νά τακτοποιούν τά άναμµένα ξύλα πρίν από τό φρόόνωσμα τού ψωμιού. T6 χερόφτυαρο ή φρορνόξυλο; Πλατύ κι επίπεδο φτυάρι μονόξυλο μέ μακρυά λαβή γιά τό ωρύρνισμα τού ψωμιού. 'Η πάν9 : υα- κρύ ξύλο μ΄ένα πανί δεμένο στήν άκρη του, γιά νά έχουν τή δυνατό- τητα νά τό βρέχσυν κάθε τόσο χρήσιµο για νά "πανίζουν" τόν φούρνο δηλ. νά τόν καθαρίζουν. β.- 13; οίκοτεχν΄ας . I Από τα διάφορα είδη τής οίκστεχνίας δηλ. πλεκτική, κεητητι- κή καί ύφαντική, µόνο ή ύφαντική παρουσιάζει αύτό πού λέμε έργα - λεία. "Αλλωστε ή ύφαντική είναι ή πιό σημαντική οίκοτεχνία καί ά- ποτελεϊ σταθμό στήν έλληνική οίκογενειακή ζωή. Για τήν ελληνική οίκοτεχνία 6 180g αί. είναι 6 αί. τού άργαλειού. Πρωτες ύλες τής ύφαντικής είναι κυρίως μαλλί, βαμβάκι, μετάξι, λινάρι καί καννάβι. ΄Από αύτές, 16 βαμβάκι, τό λινάρι καί τό καννάβι άπό νωρίς έπαψαν οί γυναίκες νά τίς κατερ-άζσνται στό σπίτι γιατί, τίς έβρισκαν έτοιμες, καλύτερες καί φτηνότερες στό έμπόριο. Γιά παράδειγμα, ήδη στά 1833, κατά μαρτυρία τού Thiersch, ή κατεργασία τού λιναριού σχεδόν έχει έξαφανιστεϊ, έτσι ώστε όλο τό πανί έρχεται άπό τό έδω- τερικό. Οί πρώτες κατεργασίες πού έπαψαν, είναι καί οί πιό επίπο- νες. 'Από αύτές ή πιό δύσκολη είναι τού λιναριού. Δέν είναι δυνατό -22... φυσικά νά περιγραφή άναλυτικά ή κατεργασία ώστόσσ ένδεικτικό τής δυσκολίας είναι ότι γιά τό "κόψιμο" μέ τήν μέλιγκα, 2 στρεµμάτων λιναριού, χρειαζόταν ένας μήνας δουλειά ολόκληρο τό είκοσιτετράω- ρο καί µάλιστα κατακαλόκαιρο. -----..)-" -..-.-.. '! λανάρα ή τά λανάρια ή τά χερόχτενα (Γιά 16 µαλλί). Μέ τό έργαλεϊσ αύτό τό οτεγνωμένσ μαλλί "λαναρίζεται" ή "ξαίνεται" όστε νά καθαρίσει έντελδς, νά μακρύνει, νά άφρατέψει, καί νά ξεχωριστεϊ σέ ποιότητες ώστε νά κλωστσύν χωριστά γιά ανάλογη χρήση. T6 πιό διαδσμένα είδη τής λανάρας είναι τό πυκνό καί τό άρύ ή γυφτολάναρσ. Τό πυκνό αποτελείται άπό δυό τα…, τό κινητό πού είναι μιά ξύλινη έπιφάνεια 20x30 εκ. περίπου, πού στήν έπάνω όψη έχει ξύλινη λαβή ένδ στήν κάτω καρφωμένο δέρμα μέ ψιλά σιδερένια δοντάκια 1-3 εκ. καί τό άκίνητο λανάρι. Τό άκίνητο λανάρι είναι μιά όμοια έπιφάνεια μέ σιδερένια δοντάκια, ή όποία άποτκεΞ τήν επάνω έπιφάνεια άπό τέσσε- ρα σανίδια σέ σχήµα όρδογώνιο παραλληλόγραμμο. Τό κάτω σανίδι εί- ναι µακρύ ως 1 μ. Σ΄αύτό κάθεται συνήθως ή γυναίκα, περνάει τά πό… δια της άνάμεσα στό πλαίσιο τών σανιδιών, βάζει μαλλί στήν έπάνω έπιφάνεια. "Υστερα πιάνει τό επάνω λανάρι, τό ακουμπάει στό κάτω καί τό σέρνει πρός τόν εαυτό της. T6 696 λανάρι έχει 2-3 σειρές δόντια άπό μεγάλα καρφιά πού έξέχσυν 10—12 έκ. ΄Αποτελεϊται ή άπό ένα µονάχα παραλληλόγραμμο πλαίσιο μέ δόντια στήν επάνω πλευρά του, όπότε τό μαλλί τραΒιέται με το χέρι " άπό δυό μικρότερα λανάρια μέ λαβές. ιό Ροδάνι ή παχγάνι στάΘράκηΔ' άνεµοδούρα στή Σάµο η" έκκοκι …- στήρας ή ΗπαΕπακοωάς στήν κό (Γιά τό βαμβάκι). ΄Εργαλεϊο γιά "ξεκκούκισμα" δηλ. τήν άφαίρεση τών σπόρων τού βαμβακιού. ΄Αποτελεΐται άπό δυό όμοιους Ξυλένιους κυλίνδρους µή - -23.. κους 40 εκ… Χ 2 έκ. διάμ. περίπου, οί όποΈοι στηρίζονται σέ δυό ξύλινα ύποστυλώματα ύψους 40 εκ. περίπου. οί κύλινδροι είναι το… ποδετημένοι ό ένας πάνω στόν άλλο όριζόντια, έτσι πού νά εφάπτον- ται καί νά μπορούν νά περιστρέφονται 6 κα&ένας γύρω άπό τόν άξονά του, αντίστροφα όµως 6 ένας άπό τόν άλλο. Οί κύλινδροι κινούνται μέ μιά λαβή προσαρμοσμένη στήν άκρη τού κάτω κυλίνδρου. 'Η γυναίκα ? πού ήΞελε νά ςεκκσυκίσει, καθόταν κάτω, περνούσε τά πόδια της από τούς κυλίνδρους γιά νά είναι στερεό τό έργαλεϊο έπαιρνε λίγο βαµ3ά… κι τό τοποθετούσε ανάμεσα στούς κυλίνδρους, γύριζε μέ τή λαβή όπό- τε ό κάτω κύλινδρος μετάδινε, με τό κοχλιωτό του άκρο, τήν κίνηση αντίστροφη στόν έπάνω. Μέ τίς στροφές τό βαμβάκι περνούσε άνάµεσά τους καί καθώς ό σπόρος δέ χωρούσε άνάμεσά τους, έπεφτε κάτω. εεξέει-κέ-Ξέ-49199ει-ό-εΞΞιΞειΞπεέ (Γιά τό Βαμ3άΗι) "Εργαλείο γιά τό "στοίβασμα" ή "κόψιµο" τού βαμβακιού δηλαδή κάνει ότι τό λανάρισμα στό μαλλί. Τό δοξάρι είναι ένα ξύλο κυρτω… μόνο ύδιαίτερα στό ένα του άκρο σάν τόξο. Στό άλλο άκρο έχει καρ- φωμένο ένα σανίδι lOXlO εκ. περίπου. Τά δυό άκρα τού δοξαριού ένώ- νει μιά τεντωμένη χορδή, ή κόρδα. 'Η κόρδα αύτή χτυπιέται ρυθμικά άπό τόν "στοιβαξτή" ή "χαλάτζη" μέ τό λαγούδι ή στοιβανόχερσ - ξύ- λινο πλήκτρο όµοιο μέ μπουκάλι … καί μέ τούς κραδασμούς της ξαίνει τό βαμβάκι. *Η εέ&κιε…6-εελέτε-ί-9-κΞ&ιιεεε-6-ύ…κΞλιΞςιό-ιΞιό-τέ-&ι!όειλ- Τό χρησιμοποιούν γιά νά "μελικιάζουν" ή νά "κόβουν""τό ξε6ιαλεγρέ- νο λινάρι δηλ. γιά νά σπάζουν τό ξύλο του τό όποϊο μαδάει κι έλευ- Θερώνει τίς ίνες τού λιναρισύ, τό σκουλλί. Είναι ό,τι καί τό πρδτο λανάρισπα γιά τό μαλλι. Ποικίλη ή μορφή του. Γιά παράδειγµα, στήν Κύπρο άποτελεϊται άπό ένα σανίδι µήκους 1,23 — 1,30 εκ. καί πλάτους - 24 _ m 0—25 εκ. Πάνω στίς δυό άκρες του είναι τοποδετημένοι οί "μπάλλοι" ςύλα ύψους 15 εκ. Αύτά συνδέονται μέ δυό ξύλα "τά φτερά" 16 όποϊα σχηματίζουν κοπιλωμα κατά μήκος. Στό κοίλωμα αύτό άνεβοκαταβαίνει "δ καραλλάρης", ξύλο στερεωμένο στή μιά του άκρη σέ άξονα μέ ιΚόψη οσφτερή σάν μαχαίρι. T6 λινάρι τοποθετείται στό κοίλωμα των δυό "φτερών" καί πάνω του άνεβοκατεβαίνει ό "καβαλλάρης" κατευθυνόμε… νος άπό τό έλεύδερό άκρο του όσπου νά κόψει τό λινάρι. Στην κά, τό εργαλείο αύτό γιά την ίδια χρήση λέγεται µάχχανς καί είναι ένα κομμάτι Ξύλου πού καταλήγει σέ ένα είδος τρίαινας. Στά κενά των δοντιών τής τρίαινας ανεβοκατεβαίνει τό μαγγανόχερο με δυό δόντια, στερεωµένο με μιά σιδερένια Βέργα καί μαγκώνει τό λιύάρι. 'ρ…κέπανος (Γιά 16 λινάρι καί τό καννάβι) Χρησιμοποιείται γιά τό κοπάνισμα τού λιναριού καί τού κανναβιού στά διάφορα στά- δια τΞς επεξεργασίας του : "Οταν τό στεγνώσουν καί αφού τό λανα- ρίσουν µέ σκοπό νά γίνει άπαλό σάν τό βαμΒάκι. 26 λανάρι ή λανάρια (Γιά τό λινάρι). Χρησιμοποιούνται καί γιά τόν καθαρισμό τού λιναριού. T6 μάγχανο ή μαγγάνι (Γιά τό μετάξι). Είναι τό έργαλεϊο μέ τό όποϊο μετατρέπονται τά λιαομένα κουκούλια σέ μετάξι. Δυό τά μέρη πού τό άποτελούν = α) "Ενα µεγάλο καζάνι πού χωράει 10-15 όκ. νερό τοποθετείται σε μέρος πού νά μπορεί νά δερμαίνεται άπό κάτω. β) η άνέμη, σπρεωμένη σε δυό διχάλες, είναι ένας άξονας γύρω άπό τόν όποϊο κάί κάθετα σ΄αύτόν είναι προσαρμοσμένοι 16 πήχεις σέ δυό σειρές. ΄Λνά δύο οί πήχεις αύτοί, συνδέονται μεταξύ τους μέ έναν άλλο ξύλινο πλχυ. Στό ένα άκρο τού άξονα ύπάρχει λαβή πού μέ την κίνησή της, περιστρέφεται ή άνέμη. T6 όλο σύστημα γιά νά τεδεϊ σέ λειτουργία έχει ανάγκη άπό άλλα βοηθητικά εξαρτήματα. T6 μαγγάνι έργάζεται ως εξής : 'Ανάβουν φωτιά καί στό νερό πού βράζει ρίχνουν ..25- τα κουκοάλια. 'Η γυναίκα-ή µαγγανάρισα - στέκεται μπροστά από τό καζάνι έχοντας δεξιά της τήν άνέμη. Μέ ένα σκουπάκι, πρόχει- ρο άπό δάμνους, άνακατεύει τά κουκούλια πού βράζουν καί άποσπά… ει μεταξωτές ίνες άπ΄αύτά. Μέ τήν βοήθεια των βοηθητικών έξαρτη- μάτων όδηγεϊται ή ίνα τού µεταξιού στήν άνέμη. Μέ τήν περιστρο- φική κίνηση τής άνέμης τυλίγεται ή κλωστή σ΄αύτήν. Στό μεταξύ γιά v6 μήν κόβεται τό μετάξι, µέ τό σκουπάκι έξακολουδεϊ ή μαγγανάρι- σα νά "ταίζ'" τή μεταξωτή κλωστή πού τυλίγεται στήν άνέμη ώσπου νά σχηματιστεί άρκετή ποσότητα τό τσικλί". Στό μετάξι δίνει πά… χος λεπτότερο ή χοντρότερο, ανάλογα μέ τόν προορισμό πού έχει τό μετάξι πού βγαίνει. 2- ΄Εοιαλεϊα τιά τό κλώσιμο δ-1!έΞικ9-Π-εέΞ!ιΞκ9.Ξ-ΞΞεΞ9ι.ο ΞΞε-ε&εεΞΞε- ξόκα-:-ςφςνΞύλι-:…άδράχΞι (Γιά τό μαλλί, τό λινάρι, τό καννάβι) Βασικά είναι γνωστοί δυό τύποι ρόκας : α) ή καΘιστή, 8) ή φορητή. 'Η καθιστή ρόκα τοποθετούνταν στό πάτωμα, τά μέρη της ή- ταν κινητά, έµπαιναν σέ είδική θήκη γιά εύκολη μεταφορά. ΄Αστική η µορφή αύτή τής ρόκας με κωνσταντινουπολίτικη προέλευση. Τά μέρη πού τή συνθέτουν είναι : 'Η τετράγωνη συνήθως βάση:τό ροκοπάτί΄μέ πλευρά 20-23 &". T6 ξύλινο στέλεχος ύψους 55-60 εκ. πού προσαρμό- " Η - . . # | , ζεται στό κέντρο της βάσης, η ροκοστέκα. Το κινητο" " ροκοκέφαλο,εί- ναι σάν ένα άσυνήΘσΘα έπιμυκημένο καμπανάκι πού μπήγεται στήν ά- 'ροκοπέτσα!! σκοινί μέ τό όποϊο δενδ- πόληξη τής ροκοστέκας. Τέλος ή ταν ή τουλούπα τού μαλλιού στό ροκοψέφαλο. Οί τύποι τής φορητής ρόκας είναι πολλοί. ΄Από ένα άπλό διχα- λωτό Ξύλο γιά νά σκαλώνει ή τουλούπα τού μαΝιού τό όποίο φτιάχνει μόνη της ή γυναίκα ώς τό πιό περίτεχνο, "κεητημένο" ξύλο έργο τέ- χνης, έργο των τσομπάνηδων. Οί ρόκες αύτές έχουν τή Θέση πολύτι- ..26- µου δώρου τού άντρα πρός τή γυναίκα. 'Η φόρμα της ποικίλλει : Ρόκα σταυρούτσικο, άτόφυα, έλατίσια, κλειδωτή ή συνταιριαστή. ;&δράχΞι…: Ξύλο καλοπελεκ1μένο 49 εκ. περίπου, . ατοτε άκόσμητο κυκλικής τομής, στή μέση έχει τό μεγαλύτερο πάχος 2 εµ. περίπου,λε- πταίνει όμαλά καί καταλήγει σέ δυό μυτερές άκρες. Βροντύλι : 'Ενα κωνικό συνήθως τορνευτό κοµμάτι Ξύλο με διαμπε… ρή τρύπα στό κέντρο όπου περνάει καί σφηνώνεται τό κάτω τμήμα τού άδραχτιού. Μπορεί νά είναι άκόσμητο ή διακοσμηµένο µόνο στήν κυκλι- κή έπιςόνεια ή καί όλόγυρα στήν πλευρική. Ρόκα, σφοντύλι, άδράχτι χρησιμοποιούνται μέ τόν έΞής τρόπο : Πιάνει ή γυναίκα μιάν άρχή άπό τό μαλλί πού είναι σκαλωμένο ή έλα- φρά δεμένο στή ρόκα μέ τό δείχτη καί τόν άντίχειρα καί στρίβει τίς τρίχες τού μαλλιού, ενώ συγχρόνως τραβάει τό άριστερό της χέρι πιό κάτω ώστε νά συναντήση τό έπάνω τμήμα τού άδραχτιού. Σκαλόνει τό μαλ- λί μέ τόν δείχτη καί τόν άντίχειρα τού άριστερού χεριού στό άδρά- χτι καί τό περιστρέφεε ένω έξακολου3εί μέ τό άριστερό νά τραβάει νά τεντώνει καί νά στρίβει τό μαλλί από τήν τουλούτ.. "Οταν µισο- γεμιστεϊ µέ κλωσμένο µαλλί τό άδράχτι, Ξγάζει τό σφοντύλι γιατί δέ τής χρειάζεται πιά. "Ετσι έγνεΘαν κυρίως τό μαλλί πού προοριζό αν γιά ύφάδι γιά νάναι άφράτο καί χοντρό. ΚλόστΒης ή γκλωστρ΄ ή άδραχτος…(Γιά 16 βαμβάκι =αί γιά τό .… στρίψιµο τού νήματος γενικά) : Είναι παρόμοιο μέ τό άδράχτι, άλλα σιδερένιο καί λεπτότερο. (διαμ. & χιλιοστά). Δέν έχει Ξύλινο, κινη… τό κατά βούληση σφοντύλι, άλλά μόνιμα τοποθετημένο σιδερένιο δίσκο στή μέση περίπου τού άξονα. Τ1ν περιστροφική κίνηση δέν τήν δίνει ή γυναίκα μέ τά δάχτυλα αλλά, τρίΕοντας τόνκλώστρη μέ δύναμη στόν δεξιό μηρό άπό πάνω πρός τά κάτω. Ρόκα γιά τό βαµβάκι ή τό µΞτάζι : Είναι συνήθως κοντύτερη (30- 35) εκ., άπλή όλότελα ή περίτεχνη. 'Η περίτεχνη, δουλειά τόν ροοκύν "27- είναι & ρόκα "μέ τό καλα8άκι'. Είναι δηλ. μονοκόμματη πολυγωνι κή ή κυλινδρική καί καταλήγει σ΄ένα µικρό κολα3άκι κομµένο καί δουλεµένο επιδέξια άπό τό ίδιο κοµμάτι Ξύλου. "Ο Ξχος του, καθώς κινείται ή ρόκα κρατάει συντροφιά στή γυναίκα. . Τά υπόλοιπα εργαλεια τό όποϊα 3οηδοδν σε µιά σειρά όπό έργο… σίες πού σκοπό έχουν νά προετοιμάσουν τό νήμα καί νά περάσουν τό οτημόνι :τόν όργαλειό δηλ. τό όργοΆεια γιά τό καλάνισπμο, τό διά… σιμο, τό τύλιγμο καί τό µίτωυα ή µούρλιαομα βλ. λήμµα δογολειός. 43- 2. Τά άντρρκό όσο βρίςκονται σ'ενα όγροΞικό -....……-. ι....- µε…--- -.-"--…….…-…..-"…--- ….-.ι,...- Ξ! Στόν κατηγορία οότή περιλαμβάνονται κι έργαλεϊα πού εξίσου χρησιμοποιεί κι ό βοσκός όσο καί ό χτίοτ1;, ό λατόμος, & σιδηρουρ- γός, & Ξυλου,γός. α.! 'ιρχαλεια… κορΙεςάι…Ώ !!Ωτ;;> ια-ξέό!ις…έΞι-3ξΛα Τσεκούρι-ξ µπαλτός. Γνωστό άπό τά σηµερινό βιομηχανικό όποκα… τάσταωά του. Εξ όρισµένα μέρη μπαλτά; είναι µόνο τό μεγάλο τσεκού… p1 τον λατόμων. Είναι χρήσιµο γιό τό κόψιµο νλαδιών. ξξΞπάρνι : Χρήοιµο γιά τό πιλέκημα Ξύλων, τό κόρψωμα ή τό ΕΕ… κάρφωμα. πορόμοιο χρήση έχουν καί ή οπεπα…νιά, τό στενοπκέπΞΕνο καί αλλα. Ποιόν; : Χρήσιµο γιό τό κόψιµο σέ εύδεία. Άλαοευτήριέξ,όμπελο…;αιρο :Πολλές καί παραλλαγές του στή @69— µα καί τόν όνομοοία. Χρησιμοποιείται κυρίως γιά τό κλάδεμα τ&ν όμ… εελιδν. 'Η πιό ουνηΘιομένη µου μορφή είναι μ ά σιδερένιο λά'α, puny- µένη οί μιά κοντή ξύλινη λαμή. 'Η λάμα μέ μήκος 20…30 εκ. έχει πλα- τύ ελλειψοειδές ή οχεοόν ήμικυκλικό οχΞμο καί καταλήγει σέ µύττ. τήν εξωτερική της πλευρά οχηματίζεται µιά άπόουοη ή όποία πι κίλ λει δτό σχήµα. άπό ι=1…μικοή τετράγωνη ώς τόσο μεγόλ| πού τό κλα δευτήρι νά μοιάζει µε άμφίοτομο πέλεκυ, με μιάν όψη καµπυλωτή καί μιά όλλη εύΘεία. -26.. βλαδεςΞύΕι γιά τό πλά6εμα τόν άμπελιδν, όνομάζουν στή Θράκη ένα έργαλεϊο σάν μικρό πριόνι μέ μυτερή άκρη. 2ωγανές : Είναι ένα παρόµοιο έργαλεϊο στήν Αιτωλία. Παρόμοια έργαλεϊα είναι και οι ζουΞανάδες & σΒυυνάδςς. Τσεπυές είναι γλ=δευτήρι μέ µεγάλη λα- βή καί μικρή λάμα. Τά κλαδευτήρια πού προορίζονται γιά τό κλάδεμα της έλιΞς Η δέντρων όπωροψόρων, είναι όλόπληρα.σιδερένια, ή λάμα τους μακρύτερη άπό τδν όμπελιδν, μέ καµπυλωτή καί µυτερή άπόληξη. ευάλι είναι γνωστό παρόμοιο έργαλεϊο στήν κά. : , Ώ ) χαίρια διαφόρων είδδν Εο(απονται μόνιμα στό σελλάχι τού γεωργου :) Η Ο C βοσκού δπου τό ζρπίδι, & Μάτσουνα , τό χΞΞζέΗι κ.ά. ……………………ξ ξυλοΞζΞ : Σιδερένιο έργαλεϊο, σάν μιά χοντρή και με- γάλη λίμα, χρήσιμο γιά τό τόρνεμα τών Ξύλων. Ξένα & άΩνάμι % :ινάζ χρήσιμο έργαλεϊο γιά νά λειαξνει & γεωργός. Ξύλινα ναί σιδερένια άντικείµενα καί έργαλεϊα. ΄Απαραζτητα finish; είναι αύτοσχέδιυ dag; νια, σουΒλιέ µινρά και μεγάλα, ηρυόβουλο σς-κ.ά. , ι---.-ι- …… Δρστές : Είναι ξνα χοντρό σιδερένιΩ ραΞδί 1 µ. περίπου χρήσι- μο γιά ν'άναποδογυρίζει κανείς πέτρες. νά Ξεριζώπει μεγάλες ρίζες Δι… - _ .. Δ..! |… ? ο … | , . να μετακινςι κοτρδνιφ. ιο λοσταραπι ειναι μικροτιρο για έλαφρότερες χρήσεις. Βαρειά ζ…τό βαρειός : ξϊναι ένα κοντόχοντρο κομµάτι σίδερο 3-ο όκ. βαρύ µέ πιά τρύπα στή μέση, όπου περνάει και σφηνώνεται Eva κοντό και πολύ στερεό κομμάτι ξύλο πού χρησιμεύει γιά λαβή. ‘u Θα… µειά είναι και άπό τά πιό άπαραίτητα έργαλεϊα τοΌ σιδηρουργού για… τό χτυπάει μ'αύτήν τό σίδερο στήν πρώτη του έπεζεργαυία. - 29 - 3- έέ…ΞιεΞιΞ.…εέ-εΞέιΞΞΞεέ!Ξ-έεςιιέ&ΕΞες ργαΛεϊα τά σχετιµά µέ ειδικευμένα έπαγγέλµατα, δέν ειναι 0- 115; δυνατό νά έζεταστοΌν στά περιορισµένα περιθώρια Ξνός &ρ"ρου. 'Αλ- λωστε δωισμένα είναι &πλά και γνω3τά 5πως π.χ. τού ράφτη, αλλά τι… ναι άξεχώμιστα από τήν διεξοδική έζέταση δλων τδν φάσεων τΞς έργα- ιαλέγουµε ένδεικτιπά τά ο. & σίας τους 3πως π.χ. was βυρσοδέψη. r; αύτ έργαλεϊσ τού οιδηρουργοδ και τοδ χτίστη. ΤΟύ σιδηρουργοδ γιατί άπο- τελεϊ τό πρ&τυ ειδικευµένο έπέγγελμε και άπαραίτητος & ίδιος στή ζωή τΞς κοινότητας. Γιά τή όέση τοδ ΥύνΤΟυ και πατ'έπέκτσση τού σι- δηρουργοδ όχι &καραίτητα γύ;του » στή νεοελλεηική κοινωνία : 5%. Δημ. άουπόπουλου, τά Γεωργικά τΞ Ρούµελης σ. 50«79 γυρίως. Τοδ :… Δ : . .- l a …. -. …' .! … Άι | .… , χτιστη, γιατι η ουυλεια υέυ προοριιωταν τουσ για τό χτισιμο του …- γροτικοΌ ππιτιοδ, τό δποϊυ κατά κανόνα τό έχτιζαν οι ίδιοι οι πάτο… χοι, άλλά και γιά τά κοινοτικά χτίςµατα δπως έκκλησία, γεφύρια,δρό- μους, Βρύσες. α.… Σεξ οι5ηρουργοΞ ι, -..… * .., _ |… ο …. …"… . .]… |… … …! …ς…Ξιχχενη : Αρηοιµευιι για να ΑµαΤΗ€ι καυηλωμινο όποιοοηποτε & . ,. ,… …. . …. Ο » , "- . … . " ο ~ ο , ιρχαλειο ωρόκειται να οουλεατει ν νά τομνευπει. Αποτελειτυι απο &… να σιδερένια σκελετό σάν γράµμα P. "ενα σιδερένιο άδράχτι πού διαπερκ νοιγµα ή ς. νάει αύτό τό πλαίσιο μέ τή βοήθεια μιά; βί5ας ρυθμιιει τό l | . α' , ΄ - Ι΄ …… το κλεισιµο του ατοµατας της μετγενηΒ. Τό άµπόλι, τό τρυπητήρι : Είναι σφήνες διαφορετικές υτή φόρμα. υ,ι.ιΑ"'Θ ν-….-" 'ρ,'… .…" :…='-"δ …… τη ροη εια του σςυριου ανοιγουν τρυπ-ς στα εργαλιια. µε την apt α ή άνοιχτοτΩύπι & χαλκιός μεγαλώνει δυο χοδ χρειάζεται τις τρύπες. ΕΞ ψυσερό ή φυσούνα & µοζάνι . 'Εργαλεϊο άπαραίτητο τό όποιο µέ τό άνοιγοπλείσιμό του τροφοδοτεϊ αέρα στι I J. Hunt ι µέ τό κάρβουνα. Στήκ ( πιό άπλ3 του µορφή Rafi κατασκεύαζι άρχιπά & ίδιος & χαλκιάς, είναι δυό τριγωνικά σανίδια ενωµένα μ'ένα τριγωνικό κομμάτι δέρμα µεταξύ τους τό όµοιο σχημµτζζει 4-5 δίπλες άαό τή μιά πλευρά κι άνΦιγομλεί- - 3ο .- νει σάν βεντάγια. "Ενα µακρύ ξύλο κρατημένο μέ σκοινό από τό κάτω σανίδι τοδ φυσεροδ κρεπιέται από γάτζο τού τα8ανιοδ καί έξέχει μπρο΄ στα από τό καμίνι. 'Η απόληξη αύτή τού Ξύλου χρησιμεύει για λαβή τού ςωσεροΌ. τό σχ3µα καί το είδος τού φυσεροδ έξελίσσεται γίνεται διπλό % άχλαδόσχηµο καί φυσικά, αγοράζεται. Ξέ…έΕέ!& :"Βνα κομμάτι συμπαγές σίδερο μέ έπίπεδπ καί πλατιά τήν επάνω επιφάνειά του, γερά στερεωμένο εφόσον πάνω χτυπούσε & χαλ… κια; τό σίδερο στήν πρώτη του επεξεργασία με τή ξΞρΞιέ. 'Λααραίτητο έργαλεϊο είναι ή τσιμπίδα ή µασιά, πολλές φορές περισσότερες από μια, για νά κρατάει ό χαλκιάς τά πυρωμένα σίδερα. &" ΞΜψσυ ΐό χτίαµο τού οπιτιοΌ ήταν από τίς πιό κουραστικές δουλειές της οίκογένειας καί ουνήδως γινόταν ομαδικά µε τά βοήθεια τον ουγγε… νΞν, δτα δέ γινόταν από οργανωμένο συνάψι μαρτύρων. τό "οποιος δέν έχτισε σπίτι ή δεν πάντρεψε κορίτσι δεν ξέρει τί πα νά πεί δυοκο λία". "Από τά έργαλεϊα για τό βγάλσιμο τής πέτραζ διαδικασία πού αρχίζει μήνες % καί χρόνια νωρίτερα … είναι απαραίτητα & ξςςΞέςι &? εις… φωτο … :. " τα σ5πευδαιότεαα όπΥαλεϊα το χτίοτη είναι τό ζέζι δηλ. τό νΞ ο τής στάθμης. Ξέ…ξςρ6 σφυρί. για τό σπάσιµο τής πέτρας καί το δΘόρθω- µα της στον τοίχο, το έξΈέ9ξ ή €ΞΗΞ για τήν τήρηση τΞς εύοείας καί τί μυστρί. Βοηθητικά του εργαλεία είναι ή πζς;ια…τςέΞς κι ή-έ;ίµα γιά τό ζύμωμα τής λάσπης τό φτυάρι, τό πµλρφςρι…γιά τή μεταφορά τής λάσπης καί τό μικρό πηλοφόρι η πουλάκι για νά μεταψέρει σ΄αύτό μικρή ποσότητα λάσπης καί γιά να καθαρίζει τό μυστρί του πάνω σ'αύτό. Σι ουνάφι δουλειάς µαστόρων ύπάρχει κι Ξνας πελεκάνος, είδιπός δηλ. στό πελέπημα τον &γκωναριδν κυρίως. τά εργαλεία του είναι : Ξζ…καλέμι…: Σιδερένια εργαλείο, σάν ομίλη πλατιά χρήσιμο γιά το κό- ψιμο τοΕ άγκωναριοδ καί τό ξεχ6ντρισµα πρίν αρχίσει το κύριο πελέκη… -31.. μα. 'Π4χτενιά & τέυι, είναι ένα οι5ερένιο Βαρύ, δίστομο χτέµι μέ στειλιάρι. 'Ο ματρακάς είναι είδικό σουοάπι γιά τό χτύπημα τού , ωνιά είναι μιά ξύλινη όροή γωνία µέ µεγαλύτερη τή µιά πλευρά καί χρηοιεεύει γιά νά πελεπιούν… ται τά όγκωνάρια σέ όρ3ή γωνία. "Ο κουμπάοος δηλ. σιδερένιος δια- βήτ6ς, πήχεις Σ.Β. Τά εργαλείο τού πελεκάνου σταδιακά λιγοστεόουν καί άλλοποιούνται καί δεν όπ&οχουν πιά. τό ίδιο πι οί τεχνίτες τους, εντ?) *: Cg άρχές τού 20ού οί. €ξ&ιΞεΞΞΞΞιηπ, ενος, καλός πελο- "" κάνος/άέο τά μαστοροχώρια τής Κόνιτσαϊ, έποεπε νά έχει 43…50νοφ6- νες καί Εελόνια. το θεμα φυσικά δεν έχει, με κανένα τρόπο, εξαντληθεί. ΄=μεϊνο πού τελικά ίοχύει γιό τόν άνθρωπο στήν παραδοσιακή κοινωνία, είναι ότι τά εργαλεία του είναι πιστοί σύντροφοι πού γνω- ρίζει καί άγαπΞ. Συχνά εκόηλώνει τήν άγάπη του είτε µε διακοσμή - στις επάνω είτε μέ σημάδια Έλλα όπως άοχικά τού ονόματός του, ση- μαδιαπές Ξμεοομηνίες κ.ά.

και… :: ΜΜΜ 1m L λος καί συµπλήρωσε: ζωγράφισε με ξεπλύθηκε ή ζωγραφιά καί Θα έµεναν». , τασθούµιε καί γάτα δεµένη. ‘O κατάλογος εύκολα θά μπο- ρούσε νά µακρύνει. M’ όλες τίς διαφορές ύλης καί τεχνοτροπίας. όλα παρουσιάζουν µερικά γενικά χαρακτηριστικά. Τά λιοντάρι; Ξ- χουν φτωχή σχετικά χαίτη, να- σηι«όνουν πάνω άπό τή ράχη τους τήν ούρά πού καταλήγει σέ φούν- τα, είναι δεμένα πάντα μέ άλω- σίδα σ' ένα κυπαρίσι σχεδιασµένο κατά κανόνα σέ πολύ μικρότερη κλίµακα, τό ύψος του είναι ζήτηµα δεν ξεπερνάει τό διπλάσιο-άπό τό µπόϊ τού λιονταριού. Τούτο τό τελευταίο δέν είναι δύσκολο νά 16. αποδώσουµε σέ σκόπιµη άλλαγή κλίµακας, όπως πολύ συχνά συµ- 6αίνει στή λαϊκή μας τέχνη. 'Ενα δέντρο ψηλό δέκα καί περισσό- τερες φορές άπό τό ύψος τού λιον- ταριού Θά ύποχ.ρέωνε τό ζωγράφο ή τό γλύπτη, πού έχουν στή διά- θέσή τους περιορισμένη επιφάνεια, νά σχεδιάσουν τό λιοντάρι σά µιά µικρή κουκίδα. "Αλλωστε τό λιον- τάρι είναι τό κύριο στοιχείο τής σύνθεσης καί γι' αύτό τονίζεται μέ τό μέγεθος. 'Αφού τό Θέµα δέ µπορεί νά προ- έρχεται άπό τήν πραγµατικότητα πρέπει νά αναζητήσουμε τίς ρίζες του«στόν κόσµο των ξεθυμασµένων μαγικών, πιθανότερα όποτρεπτιικών, συμ6όλων. *Ονοµάζω τά σύμ6ολο αύτά ξεθυµασµένα γιατί δρισκό- μαστε άπό τό 180 αίώνα καί δώ- θε, όταν πιά oi συµδολισµ«ο…ί των μορφών έχουν ξεχασθεϊ καί άπό- µεινε ή διακοσµητική τους λειτουρ- ' ». γία. Μόνον ή αποτρεπτική σημα- σία τού σταυρού άπομένει, µά αι);- τή λειτουργεί άµεσα, χωρίς, σύνθε- τους συνειρµούς. Θά πρέπει λοι- πόν νά ψάξουμε παλιότερα, νά προχωρήσουµε κρίκο - κρίκο στήν …σίδα πού δένει τό λιοντάρι µέ τό δέντρο τής παράδοσης. Χρέος καί χαρά µου νά άναφέ)ω εδώ πώς ή ύπόδειξη τής 6ι6λιογραφί-ας, 6- που θά µπορούσα νά δώ τίς ρί- ζες τού θέματος, µού έγινε άπό τό σοφό Βυζαντινολόγο καθηγητή κ. Δημ. Πάλλα. τό Θεόφιλο νά του ζωγραφίσει στήν πρό- σοψη τού µαγαζιού του δυό λιοντάρια. «Δοµένα ή λυτά τά θέλεις», ρώτησε (: Θεόφι- «Τά δεµένα στίσουν εκατό δραχµές, τά λυτά Φυσικά, ό µαγαζάτορας προτίµησε τά -φτη- νότερα- λυτά. Πήρε, λοιπόν, ο Θεόφιλος καί σκέτο: ύδροχρώµατα, χωρίς ν πρώτη όροχή εξαφανιστη…καν σε 6 ζωγράφος λάτης του. «τά ' καµμιά κολλητική οποία. Με τή τά λιοντάρια. "Οταν ξαναπέρα μας, τού έκανε παράπονα ό πε ήθελες λυτά γιά φτηνότερα», απάντησε ό Θεό… φιλος, «καί φύγανε, άν τά πλήρωνα δεµένα Τώρα πού γελάσουµε µέ τό έξυπνο ανέκδο- το, καιρος είναι νά τό οικιεφΘούμ…ε λίγο 0060:- ρά. 'Απ' ό,τι όλοι µας ξέρουμε, μια δεν όπάρχουν, όπως δέν µπορουµε νά φαν- Θά µπορούσαµε δεµένα λιοντά- θά σού κο… πενήντα». νά τα φαντασθοδµε !] τους ή µέσα σέ κλου6ιά σέ Θηιριοτροφεϊα. Για- τί, λοιπόν, τό ανέκδοτο αναφέρει δεµένα λιον- τάρια; Σε τίποτα δεν & άλλαζε ή ούσία του άν µιλούσε γιά δεµένα άλογα ? γελάς κλπ. Τό θέµα δεν οά ε χε τίποτα τ παράλογο. K1. όµως δεµένα, καί άλυσσίδες, όπάρχουν πάµπολλα λιοντάρια, δ- χι στήν πραγµατικότητα, αλλά στή λαϊκή µας τέχνη: στό σπίτι τού Τριαντάφυλλου κια, ζωγραφισµένα τα τέλη τού 18ου αιώνα, στο σπίτι τού Κου… στίς Μηλιές, ζωγρα φισµένα στά 1818 καί Θεόφιλο ύστερα άπό έναν αιώνα, στήν έκκλη- σιά τού χωριού Πέτα της 'Ηπείρου λιθ-ανάγλυ- * Τ ά δεµένα ) 1?ιοΙπάρια Ιζ ΑΠΟΤΕ, λένε, ένας μαγαζάτορας κάλεσε ελεύθερα στα δάση αρκούδες Ξ µάλιστα µε στή Δρά- άνανεω=µένα άπό τόν φα, σκαλισµένο στά 1851 από τόν Γεώργιο Κ. 'Αποστόλου, σε πέτρινο ύπέρΘυρο της κεντρι- ΄Από τήν αρχή πρέπει νά άπο- κλείσουμε τήν περίπτωση λιοντα- ριών «πυλωρού». Τό δεμένο λιον- τάρι παύει νά εκφράζει τήν ελεύ- ρη δύναμη καί τήν απαραίτητη γιά τό ρόλο αύτό εύκινησία, είναι ένα λιοντάρι άποδυναμ-ωµένο, έπο- µένως δέ λειτουργεί σάν πυλιφός, όπως σέ τόσες άλλες περιπτώσεις πού αρχίζουν από τά πανάρχαια χρόνια, άφού καί στά λιοντάρια τής πόλης των Μυκηνών δόθηκε µιά τέτοια εξήγηση, άν κι όχι γε- νικά άποδεκτή. T6 λιοντάρι σέ «11201 A, MAKPH μερικές παλιές παραδόσεις είναι συνυφασµένο µέ τό δράκοντα πού στερεί τούς άνθρώπους από κάποιο άγαθό. Τό Θεριό πού εµποδίζει τούς άνθρώπους νά ύδρεύονται πα- ρουσιάζεται σέ δημοτικά τ α΄»- δια µέ τή µορφή λιονταριού ή ρά- κου - λέοντα (Νικ. Πολίτου: Λη» µώδη άσματα τής δρακοκτονίας 'Αγίου Γεωργίου, Λαογραφία, τό- µος Δ΄ 1912 - 13 σελ. 189) καί » σε µερικές παραλλαγές 6 'Αγιος δένει τό δράκοντα µέ χ ρ υσή &- λ υ σ σ ί 8 α. (στό ίδιο, σελ. 195). ' Τό δέσιµο ή άπόδεσμα θηρία; γιά µαγικούς λόγους φαί- νεται καί από χωρίο Νομοκάνονα τού µοναστηριού τών '|6ήρων, 6- που ανάµεσα στίς µαγικές ένέρ- γειες πού καταδικάζονται, σηµει- ώνεται: «ή άποδέινωσι καί άλλα 0 η ρ ί α καί ερπετά, τά όποϊα όλα είναι διαδολική πλάνη». Φυσικά, ό &ποδεσµός ή µαγικός καταδεσµός σύτός γινότανε µέ µαγικές ενέρ- γειες ή καί µέ λόγια. Στή… ζωγι - φική καί στή γλυπτική πήρε πιό σαφή είκονιστική (έκφραση. T6 611000650111: τού λιονταριού σέ κυπαρίσι μέ κάνει να ύποθετω κής εκκλησίας τού χωριού "'Αγιος Γεώργιος Νηλείας, ζωγραφισμένα σέ τόν Παγώνη στά 1832, άπό τόν µαστρο - Γιώρ- γη Δρακιώτη σέ πρόσοψη σπιτιού της Δρά- mag, στα 1870. … τοξοστοιχία από πώς μάλλον πρόκειται γιά πρόθε- ση προληπτικής άποτροπής πρός…» ρου ' ου, &… τό δέντρο σύ- τό συνδέεται μέ τήν ϊδέα τού θα- νάτου. ‘0 Θάνατος είναι στέρηση τού ύπέ»ρτατου αγαθού, τής ζωής. Στούς «Λόγους ΜΜελείς» τού 1— εροµόναχου 'ΑΘανάσιου Βαρούχα συναντούµε τόν όρο «λ«εονταρόσκν- λοι τα"; ΄Αδου> πού µάς κάνει. νά ξαναπροσέξουµε τή φτωχή χαίτη τών λιονταριών, μας. Θυμίζω. εδώ -…0 . . Λέων σέ σκυλιά. Oi «Λόγοι ψυχω- φελεΐς> τού Βαρούχα, µε" τή χυ- µώδη δημοτική τους γλώσσα γνώ- ρισαν µεγάλη διάδοση στά χρόνια τής Τουρκοκρατίας. άφού στά 1747 τό συναντούμε σέ τέταρτη έπανε'κ- ΄ δόση, γιά ν΄ άκολουθήσουν καί άλ- λες στά 1765, 1779, 1753) σέ τούρκικη µετάφραση). 1784, 1818, 1870 καί ίσως καί άλλες. Τήν &- πάντπση μπορούν νά δώσουν άλ- λοι, αρμοδιότεροι άπό μένα κι ό νούς µου πάει αύτή τή στιγμή στόν καθηγητή Δηµήτρη Λουκά…. 'Η λαϊκή µας'τέχνη έχει… μιάν Ιδιαίτερη προτίμηση στά ζώα καί τά Θηρία. ΣυχνέςΆείναι oi γλύπτες, ζωγραφικές καί κ ντπτές παραστά- σεις 6116 άλογα, τράγους, κόπες, … κοκκόρια, σκύλους, γελάδες, άλα πούδες,άρκώδες... 'Ακόµα καί θη- ρία πού δέ ζούν στήν "Ελλάδα, 6- 11m: 6 ελέω; τ λιοντάρι, ή κα- μήλα, 'άσόαλώ άπό παλιότερα Γεωργίου Κ. 'Αποστόλου: Λιθανάγλυφο στήν έκκλησία τού χωριού Πέτα "Ηπείρου 1851 , πρότυπα καί χαλκσγραΦΐες "τής έ" ποχής. Τά παλιότερα πρότυπα δα- σικά 6ρίσ«κονται στίς προγενέστε- ρες παραστάσεις τής Δημιουργί- ας τού Κόσµου. Θά πρέπει εδώ νά σημειώσουμε πως όλα αύτά πο… τέ δέν έµφανίζονται δεµένα, ακό- µα κι εκείνα πού συχνά τά Ξύλο- παν έτσι 01 παλιοί μας τεχνίτες, όπως τά άλογα καί τα σκυλιά. ‘H Τέχνη, Μαίνοντας από σκιερές πηγές τού παρελθόντος, έδεσε 16 λιοντάρι, πού ποτές του δέν άλω- ορδέιθηκε.