……«…-, … .»…...μ >... ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΣ Ν Μ|ΙΧ΄| \lt) ΙΙΙ'Σ|'|().Χ||ι(! Ι'|'ΛΜΜΛ΄|ΏΝ ΚΑΙ Ι΄|'ΣΧΝΩΝ |Π)΄|Π΄Ν|Πξ ΝΙΚΟΣ .‘J/IIIA'IIIIIL Γ…ιι΄ι|ι|ιιι… '|']μ|΄ιι΄ιιηιιιτιι. NLxu Eummhnl, |'ιι|ι|'ιι :u h, "Αθήνα REVUE D' ARI κενυε MENSUELLE DES Lermss ετ DES ARTS U |'ι:ι'ι …' : Ν1ι()5 5|Λ|'ΚΙ|)[.'5 Rue G ltlll)‘li:l. 6 — "Με .es-Grece "Εσωτερικού: Ετήσια Δρχ. 12Ο.-΄Εξάµηνη Δρχ. 60. χγΝΔΡΟΜΕξ 'ξξωτερικο'3 : Ετήσια Δολ. 8.-Α΄ι΄γυπτος Τιµ. Τεύχ. Δ.Γ. 15 ETC! 3 — ΤΟΜΟΣ Ε'. - Γενάρης 1957— 'Ap. πάχους 25 Π E Ρ Ι E X 0 M E N A Κ|ΓΣΟΣ ΜΑΚΡΗΣ . . . . . . . .'Αρχιτέκτων Δηµος Ζουπανιώτης ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕ ΓΤΛΚζ)Σ . . . . . . ..... Βασιλική Δρυς ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΣ. . . . ....... . …"Απειροι κουτσοί ΝΙΤΣΑ ΠΑΠΑΖΑΧΑΡ|ΟΥ . . . . . . . . .Λιανοτράγουδα Σ. ΚΟΥΑΖΙΜΟΝΤΟ (Μετ. Κ. Πέτρου). . . Θρηνος για το Νότο Χ|ΜπΝΕΘ (Μετ. K. Πέτρου) . . . . . [Τα στάχυ- το όριστι () ταξιδι Χ. ΘΕΟΔΩΡ|ΔΗΣ . . . . . . .......... το αληθινό είκοσιένα ΣΑΡΑΝΓΟΣ ΠΑΥΛΕΑΣ . . . . . . . . . , . . . . . Θαυµα A. BOYFIOYKAZ ...... . . . . . . . . . . . . . . . . . Τσάµικο ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΟΥΛΗΣ . . . . . . . . , . Τα παρά ημα Θ. Δ. ΦΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ . Έξη µέρες o' ένα πηγάδι Β. ΑΡΧΙΠΩΦ (Μετ 'Ay. Νίκα) Oi α[σΘητικές αρχές 1:00 Ντοι.ιπρολυούμπωΦ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ζ|ΤΣΑΙΑ . . ..... "Αν ίδειτε τον ήλιο ΒΙΚΤΩΡ|Α ΘΕΟΔΩΡΟΥ . . . . . . . . . . ...... "Ερωτας και θάναιος Μ. ΡΑΦΤΟΠΟΥΛΟΣ . . . . . . . . . . Τί EYES IO µατι τοι") ταύρου ΣΠΥΡΟΣ ΝΟ. ΑΡΑΣ. . ................ . . Παραµονή ΓΓΡΑΣΙΜΟΣ ΛΥΚΙΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ . . . . . . . . .Τοδ φεγγαριού - Πρω΄ι' ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΟΥΚΑΡΗΣ . . . . . . . . . . . . 'Ενας άνεµος ΚΩΣ Τ. ΧΣ ΓΑΡΙΔΗΣ . . ................ Σου γράφω OY I AAIAM ΣΑΡΟΓΙΑΝ (Μετ. A. Π.Κ.). . .Καθένας στο δικό του πόλεμο ΜΠ. ΜΠΡιΞΧΓ (Men. Α ZIéIyKou). . . . O καυκασιανός κύκλος Γ. ΠΕΤΡΗ . . . . . . . Μιά συνοµιλία µέ τον Τσαρούχη ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ Γ. ΙΩΑΝΝΟΥ . ............. . . . . Γύρω στον Καποδίστρια ΑΠΟ ΜΗΝΑ ΣΕ ΜΗΝΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞ ΗΣ: τα έκατό χρόν α του Σολωμού - 'Η απονοµή τών κρατι- κών βροβειων -Δυό χρόνια- Για την προαγωγή της πνευματικης ζωης -Συγγραφ=. ϊς και κριτικοί- —Ol έκδόσεις-' Αλεξ. Δελµοδζος. Λεων. Ζ'οης-Για τους συ'δροιιητές μας-ΟΙ απολογισµοί. -Τα πενήντα χρονια τού Βάρναλη. Β [ B A I O ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΛΟΥΦΑΚΟΣ: Κρ.τικη για 22 ποιητικά βιβλια. Μ. ΡΑΥΤΟ- ΠΟΥΛΟΣ: ' ιντρ. Κέδρου: Χρήμα, δόξα, άνθρωπος. Γ. ΠΕΤΡΗΣ1 Βυ- ζαντινα µνηµείι 'Αττικής. O E A T P O ΠΕΛΟΣ ΚΑΤΣΕΛΗΣ: Κλυταιμνήστρα - Το ήµερολόγιο της "Αννας Φρανκ-'Ο βροχοποιός. K. |ΙΟΡψΥΡ|ΙΣ : 'O καλός στρατιώτης Σβέϊκ. KI ΠΜ! !΄Ι'0ΓΡΑΦ0 8 Γ. N. ΜΑΚΡΗΣ: To πρόβληµα r00 «θεματος». ΕΙΚΑΣΤ/ΚΕΣ ’l' “KNEE * r. ΠετΡιι>;: "Εκθέσεις Κανέλλη ΜαυροΤΒη-Κανά. ΑΛΛΗΛοΓΡΑιι>ιΑ ι…ιΛιΛ κ.τ.λ. Ε | Κ Ο N E Σ "Εξώφυλλο : Σι΄ινθι.σι| ιιρι.ιτοχρονιάιικη τοι) ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΑΡΟΥΧΗ. ' Εντός κει- ,,'ζ.ι…ι: ll --κ-'ινι (: ιι I ι'| III Λι΄ ||| Inn Kllonn Μακρή "Εκτός κειµένου : ΟΡΕΣΤΗΣ ΚΛΝ|'.ΛΛ||Σ. Σπίτια του Λ[τωλικοδ- -Τό φύτεµσ-Πορτραϊτ0- -Μάνα και παι- …. |3Υ7Λ||'Ι΄||'||| II-XHH || κοίμηση της Θεο!όκου- -Παναγία 'Οδηγήτρια.. |….ι')αγγι-λιιττής Μάρκος. ΙΙΛΝΝ||Σ ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ: Πορτραϊτο… Χωριάτισα. Μ…||ι΄ινι….… ιιυ|ιψώνιιις πώ νόµιρ- Λιευ0υντής Νίκος Σιαπκίδης, Βλαβ…νο' 1 "µ ι'ι'ιιιι΄ιιιινυς ΄|'ιιπιιγριιηιΜι…: 'Ιιιι…'|φ Πυοδρόµου, Ζωοδόχου Πηγής 31-'ΑΘγ΄|να """- - ι ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ τΕΧΝΗΣ MHNIAIO ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ KAI ΤΕΧΝΩΝ ΧΡΟΝΟΣ I" ΤΟΜΟΣ E' IANOYAPIOE 1957 ΤΕΥΧΟΣ 25 APXITEKTQN ΔΗΜΟΣ ΖΗΠΑΝΙΩΤΗΣ Tofi KITZOY MAKPH Στην κυρία '.4γγελική Χατζημιχάλη ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στην εκκλησία της 'Αγίας Παρασκευής Ζαγοράς, ψηλά, στήν κεντρική κόγχη τού ιερού, ένα σκαλισμένο πρόσωπο, αίνιγματικό, κοιτάζει προς τήν απεραντοσύνη τού Αίγαίου. Είναι µια πέτρινη άντρίκια μορφή πού ξεπηδάει ζωηρά ανάμεσα από άλλα χαμηλά διακοσμητικά ανάγλυφα. Παχύ µουστάκι και τετράγωνο σαγόνι δίνουν μια Θεληματική έκφραση στον άντρα αύτόν. Τα χείλια είναι σα να καταστέλλουν ένα. λόγο πού πήγαινε να ξεπηδήσει. "Ετσι, καθώς προ6άλλει μόνο ή µάσκα, χωρίς να συνεχίζεται από κορμί και λαιμό, είναι σαν νάσπασε την πέτρινη επιφάνεια για v’ &- νασάνει τον αλµυρον αγέρι; τού πελάγου. Πολλές φορές συλλογίστηκα πως το στό- μα του Θα είχε μια γοητευτική [Utopia να πεί. 'Ενάμισην αζώνα περίμενε αµίλη- το, μα πάντα στήν άκρα των χειλιών τρεµ.όσβυνεν & λόγος. Κα! η ώρα ήρθε. Παλιά χειρόγραφα, καταχωνιασµ.ένα στο παγκάρι της εκκλησιας, πέτρινες επιγρα- φές, σκόρπιες πληροφορίες σε βιβλία ήρθαν να συμπληρώσουν τον πρώτο λόγο ένος γέ- ροντα Ζαγοριανού, πως & σκαλισμένος τούτος αντρας ήταν & άρχιμάστορας της έκκλησιο"ις. T' όνομά του Δήµος Ζηπανιώτης. cO αναγνώστης πού ξέρει τήν προη- γούμενη εργασία µας για τον καπετάν Στέργιο Μπασδέκη και το γλύπτη Μίλιοι συνάντησε τον µαστρο - Δήμο Ζηπανιώτη σαν άρχιμάστορα της κομπανίας πού χρη- σιμοποιούσε το γλύπτη Μίλιο για διακοσμητή. "Ετσι ή σημερινή εργασία συνε- χίζει τήν προηγούµενη γιατί οί δύο λαϊκοίτεχνίτες έργάσθηκαν στις ίδιες εκκλησίες. Mo‘c μόνο Με; oi δύο εργασίες είναι ενωμένες ; "Ολες οί εργασίες πού αφορούν τή λαϊκή τέχνη τού Πηλίου προσπαθούν ν' αναστήσουν µορφές καί τέχνες, όσο μπο- ρούν να χωρέσουν μέσα στα βι6λία. Είκοσι χρόνια, τώρα, μονογραφίες ετοιµάζουν τή σύνθεση για ολόκληρο τον πολιτισµό τού Πηλίου. "Η σύνθεση χρειάζεται ύλικό πολύ και ξεκαθαρισµένο. Μιά εργασία για τήν ξυλογλυπτική τού Πηλίου είναι έτσι- μη για έκδοση. 'Η ύφαντική τού Πηλίου και ή πολεοδομία τών χωριών του 6ρίσκον- ται ακόµα στο στάδιο της συλλογής τού ύλικού. Τα στοιχεϊα για τήν κοινωνική καί οικονοµική ζωή τού τόπου δεν έχουν ακόμα συµπληρωθεί "Ετσι, & δρόμος για τή συνθετική εργασία δε φαίνεται σύντομος. "Ο µαστρο - Δήµος Ζηπανιώτης δεν είναι, 6έ6αια, δ μοναδικός αρχιτέκτονας πού έρ- γάσθηκε στό Πήλιο, ούτε τό έργο του έχει έντονη προσωπική σφραγίδα. Στή λαϊκή τέχνη 6 ρόλος τής προσωπικότητας τού καλλιτέχνη είναι διαφορετικός από τήν προσωπική τέχνη. Τό ταλέντο, καί σε μια όμαδική τέχνη έχει τή σημασία του, άλ- λα όχι στόν ίδιο 6αθμό με τήν προσωπική τέχνη. ‘H ζωντανή παράδοση δεν εξαφα- νίζει τήν ατομική άξιοσύνη' αντίθετα, τή 8οηθάει γιατί τής δίνει ένα σταθερό βάθρο. 'Ο μαστρο - Δήμος είναι ένας χαρακτηριστικός εκπρόσωπος τής γενιάς των αρχιμαστόρων πού δούλεψαν στό Πήλιο τούς δυό τελευταίους αίώνες τής τουρ- κοκρατίας. Μελετώντας τό έργο του καί το καθέκαστα τής δουλειάς του γνωρίζουµε όλη τή γενιά των αρχιμαστόρων τής εποχής του. cO μαστρο - Δήμος έκανε µόνο έκκλησίες -τουλάχιστο γι αύτες ύπάρχουν μαρ- τυρίες. Περιορίζονταν στίς κύριες οίκοδομικες εργασίες. Οί άλλες εργασίες (τέμπλα, δάπεδα, τοιχογραφίες κτλ.) γίνονταν αργότερα καί πολλές φορές ύστερα από αρκετά χρόνια. Στίς περιγραφές των έκκλησιιύν πού έχτισεν 6 µαστρο - Δήμος δεν θα περιο- ρισθούµ.ε μόνο στό καθαρα αρχιτεκτονικό μέρος. Τό χτίσιμο είναι μια φάση τής κα- τασκευής μιάς έκκλησίας. Θα συμπεριλά6ουµ.ε καί άλλα στοιχεία γιατί σκοπός μας δεν είναι v’ απομονώσουμε μια προσωπικότητα αλλά να τήν τοποθετήσουμε μέσα στή διαδοχή τής λαϊκής καλλιτεχνικής δημιουργίας. Παίρνοντας αφορμή από τό λαϊκό αύτό αρχιτέκτονα θα µελετήσουμε τήν εκκλησιαστική αρχιτεκτονική τού Πη- λίου τό 18ο καί 19ο αίώνα. Καλό θα ήτανε ή έργασία αύτή να γινόταν από νέον αρχιτέκτονα. cO συλλέ- κτης τού ύλικού της, πρίν αποφασίσει να τό επεξεργασθεί 6 ίδιος, τό πρόσφερε σε μερικούς νέους αρχιτέκτονες, αλλά δεν τούς ύρήκε πρόθυμους. Λύτό δίνει και τό χα- ρακτήρα τής μελέτης, πού δεν είναι αρχιτεκτο νική αλλά λαογραφική. *Ακόμ,α καί μερικα στοιχεία πού φαίνονται καθαρα αρχιτεκτονικά (τρόπος χτισίμα- τος, αποτυπώσεις, γλυπτή διακόσμηση, άγκωνάρια κτλ.) στό βάθος είναι λαογραφικά. cO μαστρο- Δήμος Ζηπανιώτης, όλοι οί αρχιμαστόροι τού Πηλίου, ανώνυμοι κι όνοματισμ.ένοι, με τα ταπεινά τους χτίσμ.ατα έδωσαν τό αρχιτεκτονικό σχήμα τής λαϊκής θρησκευτικότητας. Καθώς στό χτίσιμο τής έκκλησιάς μεταχειρίζονται ντόπια ύλικά, τήν πέτρα, τό ξύλο, τήν άσδέστη, τήν πλάκα, είναι σα να κάνουν λειτουργία µε τό ντόπιο μαύρο «οίνο», τό πηλιορείτικο «έλαιο» καί τόν σταρένιο «άρτο». ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ Οί έκκλησίες τού Πηλίου είναι βασιλικές οί περισσότερες, μονόκλιτες ή τρίκλι- τες, καί λίγα σταυρ:θόλια Σε τρείς κύριους τύπους μπορούµε vo‘: τίς χωρίσουμε στίς μονόκλιτες ξυλόστεγες βασιλικές, στίς τρίκλιτες ξυλόστεγες βασιλικές, καί στίς μανοκλίτες με θόλο. Καθένας από τούς τύπους αύτούς έχει άπειρες παραλλαγές, κάθε πηλιορείτικη εκκλησία είναι καί µια παραλλαγή αύτών των δασικών τύπων. Πολλοί παράγοντες επιδρούν στή δημιουργία αύτών των ποικιλιών: Οί οίκονομικες δυνατότητες των κτητόρων (πού επηρεάζουν καί τίς δια- στάσεις καί τα ύλικά), ή διαμόρφωση τού έδάφ0υς (αν είναι σε κορυφή λόφου, σε πλαγιά, στό κέντρο μιάς πλατείας, σε πολύ κατήφορικό έδαφος), ή θέση τους σχετι- τα με τό χωριό καί τίς προσπελάσεις (πού καθορίζουν τήν κύρια όψη τής έκκλησίας καί τήν είσοδό της, μια πού ό προσανατολισμός της είναι πάντοτε 6 ίδιος), γειτονι- κές οίκοδοµ.ες προύπάρχουσες ( πού έπηρεάζουν τα φωτιστικά ανοίγματα, τήν τοπο- θέτηση τού νάρθηκα κτλ.), ή χρήση (αν είναι καθολικό μοναστηριού ή ξωκλήσι ή κεντρική εκκλησία χωριού). Οί μονόκλιτες ξυλόστεγες δασιλικεςέχουν μικρες διαστά- σεις καί είναι συνήθως ξωκλήσια. "Εχουν δίρριχτη σκεπή με πλάκες προπαντιώτι- κες,' δηλαδή σχιστολιθικές πλάκες πού βγαίνουν …το στό πηλιορείτικο χωριό Πρό- παν. "Εχουν μια κόγχη ήμικυκλική στόν ανατολικό τοίχο ("Αγ. Γεώργιος κοντα στόν Κισσό) καί σπανιότερα τρείς ("Αγ. 'Ιωάννης Μακρυνίτσας). Μερικά ξωκλήσια δεν έχουν καόθλου ανατολική κόγχη (εΑγία "'Αννα "Ανεμούτσας). |1ολλες φορές έχουν στή δυτική πλευρά ξύλινο ύπόστεγο πλακοσκέπαστο (Παναγία κοντα στόν 2 Κισσό). Είναι χτισμένες με πέτρα καί δέν έχουν αξιόλογο γλυπτικό ή ζωγραφικό διάκοσμο. Έξαίρεση αποτελεί ή μικρή έκκλητία τού "Αγίου Ιωάννου Μακρυνίτσας, στήν κεντρική πλατεία τού χωρ. ού, πού έχει έπιµ.=. -λημένη ίσόδομη τοιχοποιία χτι- στό δυτικό καί νότιο ύπόστεγο (έξωνάρθηκα) καί πλούσια γλυπτική διακόσμηση. & |,Μ΄ (Υ6…Ψΐ/ &: |, %! έργο" , ΄΄ Μι9Ψ!"|"/ο, % (σωμα; Μονό/& μαμα/Λ…φ % ξ. ( ως… ν. ρΜ… & "ψ…" % .,΄,ψ διωε…βυ: µµ; Νο ω…" θ/35; %Μ& &΄Μ ,α΄Σ:΄ ". γ6€Ο;/ΐ Ώ; ;Μ0Μ "να Μ ιβω ωαΏ%#… (ΨχΨ;3ψ, "|, '63ψ9 %. &!!ς/3/ί…… ιμπν"… Μ"? Χαλ θΜ? τζιπ/ναι… κ΄" && Cow/"WM my &: ??… , γι΄/τµ «για… 3 );υ3α;03& ι , 3.΄χΞηΐι ιδ. υ, ανω Έξι/Λι 6:.,Μ'/ 3%ΜΆξΐΜΜ η. Μιαοπά"νΜοι…Λ%…ν:κν ,έ;δ'Ή ωσινΜλ€ξι ψ:6%ο "άς?" χιβν πλαζ… ,; .? 60 Μ »? …%ΐη?σ ο?" γ…ιλ Ώ&λ/ψχζ΄, δ…ην &? Μ…»; . Έλι/΄΄ για α' και"), 3.3 ,, ΄ΐηι %ω9ι α…. ΝεΜ4ψΟι &… Άλυ &; ", ΄3'Ά'%' [Εδω/. Όψη; ανά ,, "%λ3%"βΜΙ; ., κ.κ…. " να"; "7" €? //"' WV των "σέξ?" * "βίο Λητώ» &] ,, ε…?) Μ…"… &; 7) ': ΕΙΚ. 1. Συμφωνητικό τού μαστρο - Δήμου μέ τούς ένορίτες τής 'Αγίας Παρασκευής Ζαγοράς Ξυλόστεγες τρίκλητες δασιλικές είναι οί περισσότερες καί µεγαλύτερες έκκλησίες τών χωριών τού Πηλίου. Έξωτερικα φαίνονται σαν μονόκλι- τες γιατί ή δίρριχτη στέγη τους σκεπάζει καί τα τρία κλίτη. T6 μεσαίο κλίτος είναι πάντοτε ψηλότερο καί φαρδύτερο από τα δύο πλαγινά. 'Η όροφή τους είτε είναι έπί- 3 Θ΄"- '… πεδη, και τότε έχει ξύλινο τα6άνι ξυλόγλυπτο… ("Αγ. 'Αθανάσιος 'Αγ. Γεωργίου Νηλείας) είτε καμαρωτή με μπαγδατί και με γύψινες διακοσμήσεις ("Αγ. Γεώργιος Μακρυνίτσας). Τα κλίτη χωρίζονται με δυο σειρες χτιστες κολώνες &… δυο ή τρείς ή τέσσε- ρες. οι κιονοστοιχίες Με; συνδέονται µε τοξοστοιχίες. Πολλές φορές στο ταβάνι, υπάρχουν μικροί θόλοι ή φουρνικα με τσατμά, που οι φαίνονται εξωτερικά ('Αγία Παρασκευή Ζαγοράς). cO γυναικωνίτης σε σχήμα Π, πιάνει τή δυτική πλευρά και μέρος από τή νότια και 6ορεινή και στηρίζεται στους εξωτερικούς τοίχους και σε τέσ- σερες ή Ξξη από τις κολώνες. Μερικές φορές πάνω από το στηθαϊο του γυναικωνίτη υπάρχει καφάσι για να κρύδει τελείως τις γυναίκες από τα αντρικά 6λέμματα ("Επι- σκοπή "'Ανω Βόλου). Πάντως οί γυναίκες δεν πήγαιναν µόνο στο γυναικωνίτη αλλά… ΕΙΚ. 2. '0 µαστρο - Δήμος (άνάγλυφΟ) και στο αριστερό από τα κλίτη. Υπάρχει και ένα ανέκδοτο πηλιορείτικο δημοτικό τραγούδι, που περιγράφει μια τρίκλιτη Βασιλική και καθορίζει τη θέση των πιστών στήν εκκλησία: Μαστορα, πρωτομάστορα και πρώτε στους μαστόρους ποδρθες από τα Γιάννενα να χτίσεις εκκλησία κάν, την τρανή, κάν' την ψηλή, κάν την στα δυό, στα τρία Ζώα να αν ή Παναγια με όλα τα κορίτσια δεξια να είναι 6 Χριστός μ όλα τα παλληκάρια στη μέση νάναι & Σταυρός, να στέκουν οί Γερόντοι . 'Εξωτερικα έχουν υπόστεγο εϊτε ξύλινο πλακοσκέπαστο ("Αγ. Κυριακή Ζαγοράς) είτε με κολώνες χτιστες ("Αγ. Ανάργυροι Πορταριάς), είτε με κολώνες μαρμάρινες ("Αγ. Γεώργιος στο χωριό 'Αγιος Γεώργιος Νηλείας). Το ύπόστεγο περι6άλλει τήν εκκλησία είτε από τις δύο πλευρές, δυτική και νότια (Παναγία Μακρυνίτσας) είτε και στή δορεινή (Αγία Μαρίνα Κισσοι")) και καταλήγει τις περισσότερες φορές άνα- …… σε παρεκκλήσια. Στήν ανατολική πλευρά έχουν τρείς συνήθως κόγχες, μέ τή μεσαία µεγαλύτερη. ,Εξωτερικα οί κόγχες έχουν πολλες φορες χαμηλά διακο- σμητικά ανάγλυφα ("Αγ. Νικόλαος ΙΙορταριάς). =Η τοιχοποιία τους είναι είτε απλή πέτρινη άσοδο΄ιτιστη, ή, πιο σπάνια σο6ατισμένη (Γενέσιο Θεοτόκου Λαύκου) ήμασ- δοµ.ική άρμολογημένη ("Αγ. Παρασκευή Ζαγοράς). 4 Μονόκλιτες Βασιλικές με θόλο. Είναι είτε μικρα ξωκκλήσια "Αγιά Τριάδα στη θέση Πάλιτσι), είτε καθολικά μοναστηριων(Παναγία Λαμπινο6ς), είτε κεντρικές έκκλησίες χωριών ("Αγ. "Ιωάννης Νιάου), "Ολες έχουν θόλο που είτε κρύβεται από τήν κλίση της σκεπης, πού φουσκώνει έλαφ…οα στήν κορυφή του θόλου (Παναγία Λαμπινοι'ις), είτε προβάλλει σαν έντονο φούσκωμα της πλακόστρωτης στέ- γης σε σχήμα μισού λεμονιού ("Εκκλησία Σταυρού "Ανεμούτσας), είτε ξεχωρίζει σαν πολυεδρικσς χαμηλός τρούλος ("Αγ. 'Αθανάσιος Λαύκου). 'Ο ανοιχτόςζτους έξωνάρ- Ν…ΡΣ .. &: Μ 8 Έ :' & .ι ;- :ε z ': UI :: Ξ :! > .. Ο .) ------------- ‘8 -"'΄ «» ....I I ............. ε ;: : … .' :ν , o :. : ; ζ΄ ; - «: " . & : 5 . ε I O P. P Ξ ‘E : ' "8 :… : Ό :! Ξ ; :: : . …Ξ ; D b: .. Ξ :' :' ' 6 |: I . -'Φ :: : : :?! :: : : : ;: : ' '? :… -- ? Β ΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄ ' ΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄ I. -ε . Ρ " . Ξ Ξι "& 'Ξ" ΄χ ι! "δ ? ΕΞ ΑΙΜ & """ l:- ‘5. ...... .-. ΠΞ Ξ… … "6 © . Έ 9 Δ Εξ . . ι . . . . . . δ θηκας είναι, είτε χτιστός, »… τότε είναι µόνο στή δυτική πλευρά ("Αγ. "Αθανάσιος Λαύκου), είτε ξύλινος πλακοσκέπαστος και τότε μπορεί να προεκτείνεται και στή νότια πλευρά (ΛαμπινοΌ). "Εχουν ανατολικά τρεις κόγχες, Με; από τα μικρά ξω- κλήσια, που έχουν μία (Θεοτόκος στή θέση Μούζιες Λαύκου). 'Η τοιχοποιία είναι είτε κοινή πέτρινη είτε ίσοδομ.ική άρµολογημένη. Τα δάπεδα των έκκλησιών όλων των τύπων είναι πλακόστρωτα κι έχουν με- ρικές φορές απλά διακοσμητικά πού σχηματίζονται από πελεκηµ.ένες πέτρες µε άρ- 5 μούς άπο:στρογγυλεµένα δότσαλα, ποταμίσια ή θαλασσινά (Θεοτόκος Μουρεσιου). Δυστυχως πολλά από τα δάπεδα αι>τά έχουν αντικατασταθεί αργότερα από τσιμεν- τένια βιομηχανικά πλακάκια. =Εντελώς ίδιαίτερον τύπο παρουσιάζει ή έκκλησία του μοναστηριού του "Αη- Λαυρέντη, τρίκογχη Βασιλική με ψηλοτύμπανο τρούλο, και τρίπλευρες κόγχες. Λε- πτομερή της περιγραφή δημοσίευσε ο αρχαιολόγος Νικ. Γιαννόπουλος. 8 Η σύντομη αυτή περιγραφή των τριών δασικών τύπων των εκκλησιών του ΕΙΚ. 4. "Αγιος ,Αθανάσιος (νότια (mm) Πηλίου τους ο…) τελευταίους αίώνες τής τουρκοκρατίας, αφήνει πάντα ανοιχτο το πεδίο για μια είδική μελέτη του θέµατος. "Εδω έγινε για να να τοποθετηθεΞ το έργο του αρχιτέκτονα Δήμου Ζηπανιώτη. ΕΝΑ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ ΣΧΟΛΙΑΣΜΕΝΟ Πολύτιμο ντοκουμέντο για τή μελέτη των όρων με τούς οποίους έργάσγθηκε δ μαστρο - Δήμος καί όλοι οί αρχιτέκτονες και οί µαστόροι τής έποχής του στο Πή- λιο, δημοσίευσε ο κ. "Απόστολος Κωνσταντινίδης στο δυσεύρετο 6ι6λίο του «τα εν τω Πηλίιρ δρα παλαιά καί σύγχρονα χριστιανικά μνημεία». ' Το ντοκουμέντο αυτο είναι το συμφωνητικο που υπογράφηκε στή Ζαγορά στίς 21 Φε6ρουαρίου 1803 με- ταξυ του μαστρο - Δήμου και των έπιτρόπων τής εκκλησίας τής Αγίας Παρασκευής. Δημοσιεύεται σήμερα για πρώτη φορα σε φωτοτσιγκογραφία (sin. 1). Συνδυασµένο με το έξοδσλόγιο τής έκκλησίας, με τις πέτρινες έπιγραφές, µε άλλους λογαριασμούς οίκοδοµ.ικών έργασιών καί με διάφορα άλλα στοιχεια, φωτίζει τούς όρους με τούς οποίους έργάζονταν οί µαστόροι της εποχής αι">τής. Το κείµενο του συμφωνητικοΌ, διορθωμένο από λίγα μικρα παραναγνώσματα τής αρχικής του δημοσίευσης, είναι το έξής : 6 »διά του παρόντος γράµµατος φανερώνομεν ήµεϊς οί κάτωθεν ζουπανιότες|ο'τι έσυμφώνησα έγώ & μαστροδήµος μέ τοι") ένορττας του μαχαλα αγίας πα|ρασκευής να φτειάσω τήν έκκλησίαν τους άγιο… παρασκευήν μερο|κάμ.ατο τον άνθρωπον προς γρ΄ : 35 : τριανταπέντε τήν ήμέραν, το δέ|µουλάρι προς γρ΄ : 25 : είκοσιπέντε τήν ήµέραν, μέ αύτήν τήν τιμήν έκα|βουλαρήσαμεν να μήν πάρωμεν άλλο τίποτε δια γε- μελίκι, ούτε μαν/δηλώματα, ούτε θεμελιάτικα, µόνον να µας δίδουν από μίαν όκά/ ρακήν τήν ήμέραν, να μας κάμωσι καί δύω ζειαφέτια, καί όχι άλλο/άπό αύτά ώς άνωθεν έγράφαμ.εν, προς τούτοις και τα μουλάριά μας δταν|δέν έχει χρείαν ή έκκλη- σία να δουλεύουν, να κάθωνται, καί από τοι/έντόπια μουλάρια αν πηγαίνουν να 60η- θοΌν χάριν εύλα6ε:΄ας, να μήν έμ/ποδίζωνται από ήμας τούς μαστόρους, καί να άρ- χήσωµ.ε τήν δουλείαν είς τας/δεκαπέντε του &πριλλίου. όθεν έγινε το παρον είς δύω, καί βαστά|το κάθε μέρος το ένα, διά μανδηλώματα να µας δίδουν γρ΄: 25.|καί όχι άλλο τίποτε από τα άνωθεν σηµειωθέντα και έστω είς ένδειξιν : 1803 Φευρουαριού : 21 » …. &. μαστροδήμος 6ε6αιώνω » αναγνώστης σακελλαρίου μάρτυς » Νικόλαος Ιωάννου κασσα6 : μάρτυς » δημήτρης γιοργοδόπουλος μάρτης » νικόλαος παναγιώτου : γκίκα μαρτυρώ. » » Πρέπει να σχολιάσουμ.ε μερικά σημεία αύτοΒ του συμφωνητικου: «Φανερώνομεν ήµεϊς οί κάτωθεν ζουπανιότες>>: Ζου- πανιώτες, δηλαδή ήπειρώτες είναι οί τεχνίτες που &ναλα6αίνουν το χτίσιμο τής έκ- κλησίας. Σημειώσαµε σέ πολλές περιπτώσεις τή συμ6ολή τών τεχνιτών τής ,Ηπεί- ρου στήν ανάπτυξη τής λαϊκής τέχνης του Πηλίου. Πολυάριθμοι είναι και ο! άρχι- EIK. 5. "Αγιος Αθανάσιοςξ(νοτιοανατολική γωνία) ή...-ε τέκτονες καί οί χτίστες πού δουλεύουν στο Πήλιο. Ζουπανιώτες είναι καί οί μαστό- ρσι πού έχτισαν στά 1766 τήν έκκλησία τού 'Αγίου Αθανασίου στή Δράκια, όπως καί πάμπολα σπίτια, γιοφύρια, έκκλησίες καί Βρύσες. Οί Ζουπανιώτες τεχνίτες έρ- χονται σέ κομπανίες p.’ έναν άρχιμάστορα. "Εχουν, άκόμα καί σήμερα, µια συνθημα- τική γλώσσα για να συνεννοούνται χωρίς νά τούς καταλαβαίνουν οί άλλοι. Π.χ. για να είδοποιήσουν έναν χτίστη πού ξεχάστηκε καί δέν ένοιωσε πως ήρθε 6 αφέντης τού σπιτιού, τού λένε: «"Αι, μή ξιφλιάζ,ς, ξέπυρι 6 p’xég». Για να παραπονεθούν για τήν καθυστέρηση τής πληρωμής τους λένε: «Δέ φσάει τσάταλου». Γι αύτό καί οί Πηλιορείτες, όταν θέλουν να πούν πως ένας μιλάει άκατάληπτα λένε: Αύτος μι. λάει ζουπανιώτικα». "Αργότερα βγαίνουν καί ντόπιοι αρχιτέκτονες, όπως 6 µαστρο … Γιώργος από τή Δράκια, πού έχτισε το κελλιά τής Παναγίας στο νησάκι τού Τρικεριού, οί αδελφοί Γ. καί Π. Κοσμάδες από τίς Μηλιές πού έχτισαν στα 1865 τή Σχολή τής Βυτί- τσας µαζί μέ τον Ζ. Γεράση, καί άλλοι. «"0 τι έσυ µ. φ ώ ν η ο οι έγ ώ 6 µ. α- ΕΙΚ. Ο. 'Ο "Αγιος "Αθανάσιος (τοιχογραφία) σ τ ρ ο δ ή μ ο ς» 2 ’Am) τή φράση αύτή φαίνεται πως 6 αρχιτέκτονας έκπροσωπεϊ όλο το συνεργείο, διαπραγµατεύεται καί συνάπτει συμφωνίες για λογαριασμό όλων. «Μέ τούς ένορίτας τού μαχαλά αγίας Παρασκευής»: Μα- χαλά; = τούρκικα : συνοικία. Ξέρουμε πως πολλές'συνοικίες τών χωριών έπαιρναν το όνομά του: άπό τήν έκκλησία τους. ‘0 μαστρο -Δήμος δέν πρωτοχτίζει τήν =Αγία Παρασκευή αλλά τήν ξαναχτίζει στήν ίδια θέση. "Αλλωστε το έξοδολόγιο τής έκ- κληοία; αρχίζει από τά 1740, δηλαδή έξηντα:ρία χρόνια πρίν τήν ξαναχτίσει 6 μα- στρο-Δήμος με τούς μαστόρου; του. «μερο κάματο προς γρόσια 35 8 : ή ν ή µ. έ ρ αν : 'Η πληρωμή δέ γίνονταν ξεκοπίς αλλά µέ το μεροκάματο, μέ τα ολικά τού έργοδότη. Πόσοι ήταν οί μαστόροι τής κοµπανίας; Σω έξοδολόγιο τής έκ- κλησίας σημειώνονται :0': έξής: «άπό δεκατρ΄ις άπριλίου εος δεκάξι αύγούστου οπου φίγανε ή µαστορι εστισαν τά µεροκάματα 3.478 : προς π. 35 τούς μαστόρους έστισαν 3.043.10:, Δηλαδή για 80 περίπου μέρες πραγματοποιούν καί πληρώνονται 8.478 μερο- κάματα. Συνεπώς-ή κομπανία πρέπει να αποτελείται από 43 -45 μαστόρους. Είναι χαρακτηριστικό πως ούτε στο συμφωνητικό, ούτε 0:6 έξοδολόγιο τής έκκλησίας αναφέρε- ται ίδιαίτερη άμοι6ή τού άρχιτέκτονα. Αύτος είσέπραττε όλο το ποσό, πλήρωνε τίς τροφές καί ορισμένα άλλα κοινά έξοδα καί έδινε στον καθένα το μεροκάµατό του, αρκετά χαµηλό- τερο άπό αύτό πού είσέπραττε. "Αλλωστε δεν άμιδονταν όλοι το ίδιο, αλλά άνάλογα μέ τήν ζ άξιοσύνη τους καί το χρόνο προύπηρεσίας τους. * "Αλλες φορές ή συμφωνία γίνονταν µέ παροχή φαγητού, κυρίως στο χτίσιμο ίδιω- ξ τικών σπιτιών. Τότε το μεροκάματο ήταν χα- μηλότερο. =Ο έπιστάτης στο χτίσιμο τού σπι- τιού…τού Δ. ,Αθανασάκη στή Δράκια, δίνει στον ίδιοκτήτη σηµείωμα τών έξόδων : ΄ «ίδού συμεονού τα οσα έξοδα έχο είς άργατές κέ λυπα αλα ' είς Μέροκάµατα τούς Μαςστόρους έχον ΐ έος συμερον|Μεροκαματα 2Ο/τον 25 τύν ’I- μεράν Γρ (500, συμπληρώνει μέ μολύβι 6 , ίδιοκτήτης) ΄ διά θροφύ τού Μάςτορούς Γρ. 248» T6 χτίσιμο τού σπιτιού κράτησε 60 Ξ εργάσιµες μέρες γιατί 0:6 ίδιο χαρτί σημειώ- νει 6 ίδιοκτήτης 60 ήμερομίσθια τού έπιστά- τη προς 36 γρόσια. «Το δέ μουλάρι π.ρ & ς Υ Ρ…! σ-ι αν " ί :" o σ ι π Ξ " " ε;» Για: ΕΙΚ. 7. Βασιλ. Γρεβενά… καί Μαρ- τη μεταφορα των υλικων χρησιμοποιούσαν οι μιά… Μα.Αρ…,,ζ,ώ… . Ό "Αγιος κομπανίες τών μαστόρων δικά τους μουλάρια. ,Ιωάγνης Στό έξοδολόγιο τής έκκλησίας αναγράφεται: «1911 µεροκάματα προς 25: 1.194.15». Δηλαδή για 80 περίπου έργάσιµ.ες ήμέρες πραγματοποιούνται 1911 μεροκά- ματα τών μουλαριών, πού πρέπει να είναι γύρω στα 2δ, αφού-άλλωστε-σημειώ- νεται στόσυμφωνητικόπώς «… μουλάρια μας όταν δέν έχει χρείαν ή έκλησία να δουλεύουν, να κάθωνται καί άπό τα έντόπια μουλάρια άν πηγαίνουν να δοηθούν χάριν εύλαβείας, να µήν έμποδίζωνταιάπό ήμάς τούς μασστόρους»: Αύτοσηµ.αί- νει πως δέν έπιτρέπονταν ή μίσθωση ντόπιων µουλαριών για τίς μεταφορές οίκοδο- μ.ικών ύλικών, αλλά μόνον ή δωρεάν παροχή ύπηρεσιών, «χάριν εύλαδείας» τών ίδιο- κτητών τους. Τα μουλάρια τής κομπανίας έβοσκαν σέ κοινοτικά λι6άδια καί για δι- καίωμα 6οσκής δποχρεώνονταν οί μαστόροι νά χτίζουν ορισμένου μήκους καλντερί- µια τού χωριού, άνάλογα μέ τον αριθμό τών μουλαριών καί τίς µέρες παραμονής τους. «να μήν πάρωμε άλλο τίποτε γιά γεμελίκι»: Δηλαδή για 9 … διατροφή τους. «ο ύ τ ε 0 0: ν δ η λ ώ 0 α τ α»: "Οταν τελείωνε το χτίσιμο καί έμ- παιναν :6: ζευκτά τής σκεπής, τοποθετούσαν στήν κορυφή τής στέγης έναν πρόχειρο ξύλινο σταυρό στολισμένον μέ ένα στεφάνι ή ένα μπουκέτο λουλουδιών. ,Επάνω στο σταυρό αύτο το κορίτσι τού σπιτιού ή, άν δέν ύπήρχε κορίτσι, ή κυρά τού κρεμούσε μαντήλια, πουκάμισα ή άλλα είδη. "Οταν ύπήρχε πρόσφατο πένθος τού ίδιοκτήτη ή έχτιζαν δημόσιο κτίριο (όπως στήν περίπτωσή μας) δίνονταν το άντίτιµ.ό τους σέ χρήμα. Τα μαντηλώματα ήταν έθιμικο δικαίωµα τών μαστόρων. Σσό συμφωνητικό φαίνεται πως παραιτούνται άπό το δικαίωμά τους αύτό, στο τέλος όμως, άφού μπεί ι]Ποι> ε]Θ&Ν&ι>|οο Μίκα… και… … , , .… .;-.…ι:.'.΄--…-.----.. Κ…… ΕΙΚ. 8. "Αγιος Αθανάοιος Λαύκου (κάτοψη) καί ή τελειωτική φράση «όθεν έγινεν το παρόν είς δύο καί βαστά :6 κάθε μέρος :6 ένα»: μετανοιώνουν καί προσθέτουν: «διά μανδηλώ- µ α΄τ α ν 6: 0 ά ; δ ί δ ο υ ν γρ΄ 25»: T6 1:006 06:6 άναγράφεται καί στο έξοδολόγιο τής έκκλησίας: «μανδηλώματα τούς μαστόρους ΟΟ25>. Δέχονται v6: μήν πάρουν «ο 6 τ ε 6 ε 0 ε λ ι ά τ ι κ α»: Στή θεμελίωση τών σπιτιών ή τών γεφυριών έσφαζαν ένα ζώο (άρνί ή κόκορα), ,Αφού χύνονταν στά θεμέλια :6 αίμα, το σφαγμένο ζώο το έπαιρναν οί μαστόροι. Συναφής μέ :6 έθιμο αύτό είναι καί ή παράδοση τού γε- φυριού τής "Αρτας, όπου έπρεπε νά χτισθετ 0:6: θεμέλια καί ήγυναίκα τού άρχιμά- στορα, γιά v6: στεριώσουν. 'Επίσης οί ίδιοκτήτες, καθώς καί γνωστοί καί γειτόνοι. έριχναν 0:6: θεμέλια νομίσματα, πού :6: μάζευαν οί μαστόροι, άφήνοντας μόνο ένα- δύο πού σκεπάζονταν άπό :6 χτίσιµο «για το γούρι». «μ ο ν ον ν 6: 0 άς δ ί δ ο υν άπό μίαν όκά ρακήν τήν ήμέραν, v6: μάς κάμωσι καί δύω ζ ε ι a: φ έ τ ι α» : Ζειαφέτια=γεύµ.ατα. Ακόμα καί σήμερα στο Πήλιο οί μαστόροι απαιτούν άπό τούς ίδιοκτήτες τών σπιτιών καθημερινά 0:6: ποσότητα ούζου ή τσί- πουρου. «Νικόλαος 'Ιωάννου Κασσα62 μάρτυς>:'ΟΝικόλαοςΚασ- σαβέτης φαίνεται πως έχει συντάξει καί :6 συμφωνητικό. =Υπήρξε συμμαθητής τού Ρήγα Φερραίου, κατά τή μαρτυρία τού Χρ. Περραιβού 5. Τήν πληροφορία αύτή έπι- 6εδαιώνει 6 Φίλιππος "Ιωάννου σέ γράμμα του προς τον Ν. Μάγνη μέ χρονολογία 16 Δεκεμ6ρίου 1859. 'Ο Φίλιππος Ιωάννου σημειώνει, άκόμα, στο ίδιο γράμμα, πως «ο Νικόλαος Κασσα6έτης έδίδαξε πολλά έτη καί μέ πολύν κόπον έν τι"ρ έλληνικώ τής Ζαγοράς σχολείω, άλλ' ούχί συνεχώς' διότι ών ύγείας άκροσφαλούς ήναγκάζετο 10 πολλάκις να παραιτηθεί» 6. "Η σωστή σύνταξη καί οί ασήμαντες ανορθογραφίες τού συμφωνητικού πείθουν ότι συντάκτης του είναι 6 διδάσκαλος Ν. Κασσα6έτης, &… οί έπίτροποι τής έκκλησίας δέν είναι πολύ γραμματισμένοι, όπως φαίνεται από ,τίς ανορθογραφίες καί τήν κακή διατύπωση τού έξοδολόγιου. Στίς δεκάξη Αύγούστου 1803 παραδίδεται ή έκκλησία, χτισμένη άπό :6 00:- 0:00 - Δήμο καί τούς μαστόρους του. "Η εργασία τους περιορίζεται μόνο στο γιαπί. T6: σοβατίσματα, τα ξύλινα κουφώματα καί οί άλλες συμπληρωματικές έργασίεςΈέγι- ναν από άλλους μαστόρους. Στό έξοδολό…γιο τής "Αγίας Παρασκευής σημειώνονται άλλα έξοδα «απο δεκαξι αύγούστου εος τρις νοεμ6ριου οπου φίγαν κ αλι μαστορι». "Ανάμεσα στά έξοδα αύτά αναφέρονται καί τά έξής χαρακτηριστικά: «του μαστρογιάνι τζιαμιτζί 6:6: μιρουκάματα ιψου κή γιαλιά 153.10 ης : 2‘0 φορτοματα ξιλα κεσανίδια κε άμου αγογι του λιανζικου 0005.05 :0: ωσα εξοδεύθισαν ης το δευτερον ής την πιζουλα γρ 253.35» Γιά νά χτισθεί ή να έπισκευασθεϊ 0:6: έκκλησία χρειάζονταν πρώτα άδεια τού Μητροπολίτη. "Ενα βεράτι τού Αχμέτ τού Α΄, πού 6γήκε τον ,Ιανουάριο τού 1604 καί καθορίζει τα προνόμια τών μητροπολιτών, γράφει στο τέταρτο άρθρο «Το; έν τή έπαρχία αύτού έκκλησίας καί μοναστήρια χωρίς ίερού 60:00:13 06651; δύναται να απαλλοτριοϊ άπό τών χειρών αύτού, καί άνευ αδείας αύτού ούδείς δύναται να έπι- σκευάζη ή ανεγείρή έπί τών αύτών θεμελίων ή έμποδίζει αύτά» '. "Αδεια άπό τίς τουρκικές αρχές απαιτούνταν μόνο για :0‘: Χάσια (Πορταριά, Κατηχώρ…ι, Μηλιές, Τσαγγαράδα, Ζαγορά κ.ά), ένώ τα δακούφια (Μακρυνίτσα, Δράκια, "Αργαλαστή κ.ά.) «κτίζους έκκλησίαις όταν θέλουν» όπως αναφέρουν 6 Κωσταντής καί 6 Φιλιππίδης στή Νεωτερική Γεωγραφία τους.Β T6 προνόμιο αύτό καταργήθηκε 0:6: 1796 έξ αίτίας μερικών «συμδάντων» στο χτίσιμο τού "Αγ. Ιωάννη Μακρυνίτσας. Γι αύτό, &… άοόΝάοιοο τα… ' Τα… οΤση1ο'κΡοο :IIIl . … ΕΙΚ. 9. 'Αγιος ,Αθανάσιος Λαύκου (τομή 0:6 μάκρος) 0:6: 1800. οί κάτοικοι τού "Αγίου Λαυρεντίου πήραν ρητή άδεια από τήν Τουρκική Κυ6έρνηση για να χτίσουν τήν έκκλησία τού "Αγίου 'Αποστόλου τού Νέου, κι έπει- δή δέν είχαν έτοιμες πλάκες γιά νά σκεπάσουν τήν έκκλησία μέσα στήν προθεσμία, αναγκάστηκαν να 6γάλευν από τα σπίτια τους 9. 11 Οί έκκλησίες χτίζονταν μέ έξοδα τών ένοριτών ή μέ δωρεές καί τότε έµπαινε σέ πέτρινη ή γραπτή έπιγραφή το όνομα τών κτητόρων ("Αγ. ,Αθανάσιος "Αγίου Γεωργίου Νηλείας κ.τ.λ.). ΔΗ MOE ΖΗΠΑΝΙΩΤΗΣ Οί διογραφικές πληροφορίες για το μαστρο - Δήμο Ζηπανιώτη είναι λειψές. "Από :6: στοιχεία πού προσφέρει το συμφωνητικό καί μερικές έπιγραφές μπορούμε να τή σκιαγραφήσουμε κάπως. Πρώτα - πρώτα το έπίθετό του δείχνει τήν καταγωγή του. Είναι ήπειρώτης. Ζουπανιώτες ή Ζιπανιώτες ή Ζηπανιώτες λέγονταν στο Πή- λιο όχι μόνον όσοι κατάγονταν από το Ζαπάνι αλλά όλοι οί ήπειρώτες, όπως έξω από το Πήλιο όλοι οί πη- λιορεϊτες λέγονταν Ζαγο- ριανοί. Προτίμησα τον τύπο Ζηπανιώτης γιατί έμφανίζεται συχνότερα στίς έπιγραφές τών έκ- κλησιών πού έχτισε καί γιά νά μή γίνεται σύγχυ- ση μέ :6 συντοπίτη του καί συνεργάτη του γλύ- πτη Μίλιο Ζουπανιοπο- λίτη. "Εργάσθηκε στο Πήλιο δέκα χρόνια περί- που. Πήγαινε πρώτα μόνος του, έκλεινε συμ- φωνίες κι ύστερα έπαιρ- νε καί τούς μαστόρους του. T6 συμ6όλαιο μέ τούς ένορίτες τής "Αγίας Παρασκευής ύπογράφη- ".. κε στίς 21 Φε6ρουαρίου ‘_ …… καί ή έργασία άρχισε ' …" "(& στίς 13 ΄Απριλίου 1τ03, ΕΙΚ. 10. "Αγιος ΑΘανάσιος Λαύκου (τομή στο πλάτος) ίσως γιατί στο μεταξύ θα έπρεπε νά τΞλΞίώσΞι άλλες ύποχρεώσεις πού είχε αναλάβει. Μαζί μέ τούς μαστόρους του έχει καί το συντο- πίτη του γλύπτη Μίλιο πού σκαλίζει :2; έπιγραφές, τα ύπέρθυρα καί άλλα γλυπτά κοσμήματα, καθώς καί τίς μορφές διαφόρων αγίων σέ χαμηλό ανάγλυφο. Πιθανότατα & ίδιος γλύπτης σκάλισε σέ ανάγλυφο καί τή μορφή τού μαστρο - Δήμου στήν κόγχη τού ίερού τής "Αγίας Παρασκευής (Είκ. 2). T6 ανάγλυφο αύτο παριστάνει :6 μα- στρο - Δήμο σάν ένα νέο σχετικώς άντρα µέ παχύ καγκελωτό μουστάκι καί μέ το χαρακτηριστικό πλακαρο ήπειρώτικο κεφάλι. T6 πλατύ του σαγόνι τού δίνει έκφραση θεληματική. T6 ίδιο θεληματική έκφραση έχει καί το στόμα του. 'Αντίθετα μέ το σύνολο σχεδόν τών γλυπτών έργων τής έποχής του, πού παριστάνουν συγκεκριμένα άτομα, έδώ ύπάρχει φανερή ή πρόθεση τού καλλιτέχνη ν' αποδώσει ατομικά χα- ρακτηριστικά. Πρώτη παραγγελία παίρνει από :6 Γεώργιο Αναγνώστη καί τούς δύο γιούς του Νικόλαο καί Ιωάννη να χτίσει τήν έκκλησία τού "Αγίου "Αθανασίου στο χωριό "Αγιος Γεώργιος Νηλείας. "Υστερα γνωρίζεται μέ τον πρώτο άρματωλό τού Πηλίου, τον καπετάν Στέργιο Μπασδέκη. πού τού αναθέτει το χτίσιμο ή :6 ξαναχτίσιμο δια- φόρων έκκλησιών, όπως θα δούμε, μέ λεπτομέρειες, στήν περιγραφή τών έργων του. Μία παράδοση, πού ύπάρχει ακόμα στο χωριό Λοιύκος, λέει πως 6 αρχιτέκτονας ., … 12 πού έχτισε τόν "Αγιο "Αθανάσιο Λαύκου (δηλαδή 6 μαστρο - Δήμος) αποκεφαλίστηκε άπό τόν καπετάν Στέργιο Μπασδέκη πού τόν έπιασε v6: 1:1665: στό χτίσιμο μιάς άλλης έκκλησίας πού τού ανέθεσε. Δέν ύπάρχει τίποτα πού να έπι6ε6αιώνει ή να διαψεύδει τήν παράδοση αύτή. Πάντως 0:6: τέτοια τιμωρία δέν ήταν ασυνήθιστη άπό τόν καπετάν Στέργιο. "Υπάρχει, μάλιστα, στό μοναστήρι τής Λαμπινούς ανάγλυφο πού παριστάνει τόν κτήτορα Στέργιο Μπασδέκη να αποκεφαλίζει 0:6: γυναίκα. 'Ο μαστρο - Δήμος ήταν περήφανος για τή δουλειά του, γι αύτό πάντα στίς πέτρινες, μαζί μέ τό όν:μα τών κτητόρων 71 όσων συντελέσανε στήν κατασκευή τής έκκλησίας, σημειώνει καί :’ όνομά του, πράγμα πού δέν γίνεται συχνα στό Πήλιο. Μερικές φορές οί… κομπανίες τών μαστόρων δείξουν 0:6: έπιγραφή πού άναφέρει μόνο τήν καταγωγή τους ("Αγιος ,Αθανάσιος Δράκιας : «1766 MAETOPI ZOYHA- ΝΟΤΕΣη. *Αρχοντικα δέ φαίνεται v6: έχτισε 6 000:00 - Δήμος, είδικευμένος στό χτίσιμο έκκλησιών. Θα έ6αζε κι έκεϊ τ' όνομά του σέ έπιγραφή, όπως έκανε 6 συντοπίτης του Κοσμάς στό σπίτι τού Ντιντίκα στήν "Αλλη Mega”. "Εχτισε μόνο :6: κελλιά τού μοναστηριού τών Ταξιαρχών, ανάμεσα Ζαγοράς καί Χορευτού. ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΡΟ- ΔΗΜΟΥ "Α γ ι ο ς 'Α 0 α ν ά ο ι ο ς (1795). ‘H έκκλησία αύτή Βρίσκεται στήν έπάνω συνοικία τού χωριού "Αγιος Γεώργιος Νηλείας. Είναι τρίκλιτη δασιλική (Βίκ. 3). "Εξωτερικά :6: τρία κλίτη σκεπάζονται άπό τή δίρριχτη πλακοσκέπαστη στέγη (Είκ. 4). Τό χτίσιμό της είναι σχεδόν ίσοδομικό άρμολογημένο. 'Από τή δυτική καί νότια πλευρά περι6άλλεται 01:6 ξύλινο πλακοσκέπαστο ύπόστεγο, πού καταλήγει στήν άνα- τολική άκρη τής νότιας πλευράς στό παρεκκλήσι τού cA1000 Μοδέστου. Οί ξύλινες κολώνες τού ύπόστεγου άκουμπούν σέ χαμηλό πεζούλι. Μόνο ή Βορειοδυτική γωνία τού ύπόστεγου κλείνεται από τοίχο. πού αφήνει 0:6: 6ορεινή πόρτα. Στό νότιο τοίχο ψηλά, πάνω άπό τή στέγη τού ύπόστεγου έχει πέντε σιδερόφρακτα παράθυρα. "Αλλα δύο, καθώς καί μία πόρτα ύπάρχουν κάτω άπό τή στέγη τού ύπόστεγου. Στό δυτικό τοίχο, πάνω άπό τή στέγη τού ύπόστεγου έχει τρία παράθυρα, τό μεσαίο ΗΠοοόΘΜ'οιοο πΡο΄οογΗ ΕΙΚ. 11. "Αγιος "Αθανάσιος Λαύκου (πρόσοψη) 13 ψηλότερα καί τ' άκρινά χαμηλότερα. Κάτω άπό τή στέγη δύο πόρτες, μία στό κέν- τρο καί μία στενότερη δεξιά, καθώς καί δύο σιδερόφραχτα παράθυρα. ‘0 6ορεινός τοίχος δέν έχει κανένα άνοιγμα(ΕΞίκ. 5). Στόν τοίχο τού ίερού έχει κόγχες. 'Η με- σαία είναι μεγαλύτερη, πεντάπλευρη, μέ τρία στενά σιδερόφραχτα παράθυρα στίς EIK.| 12. "Αγιος ΄Αθανάσιος Λαύκου (έπιγραφή) τρείς κεντρικές πλευρές. Οί δύο άκρινές κόγχες είναι μικρότερες, ήμικυκλικές, χωρίς άνοιγμα. Καί οί τρείς κόγχες είναι πλακοοκέπαστες. … Πλούσιος είναι 6 έξωτερικός διάκοσμος τής έκκλησίας. Πάνω άπό τήν πόρτα τού νότιου τοίχου, μέσα σέ άόαθη κόγχη είναι ζωγραφισμένος 6 "Αγιος 'Αθανάσιος. Γύρω, σέ σχήμα πέταλου, ζωγραφική ζώνη μέ τούς Δώδεκα ="Απόο'τολους σέ προτομή μέσα σέ κύκλους, πού τριγυρίζονται άπό κόσμημα (κλήμα). 'Επειδή άργότερα ή πόρτα έγινε ψηλότερη άπό τήν άρχική, έχουν κοπεί οί δύο άπόστολοι πού βρίσκον- 14 ταν στίς άκριες τού πέταλου. (Βίκ. 6) Πάνω άπό τήν πόρτα τού παρεκκλησίού, μέσα σέ ά6αθη κόγχη, τοιχογραφία τού "Αγιου Μόδεστου. Ή είκόνα περιβάλλεται άπό όραίο πεταλόσχημο κόσμημα. ,Αξιόλογος είναι καί 6 γλυπτικός, έργο τού γλύπτη Μίλων. Περιγραφή του .ύπάρχει στό διβλίο γιά τό γλύπτη Μίλιο. Στό νότιο τοίχο ΕΙΚ. 13. Μίλιου Ζουπανιοπολίτη: "Αγιος "Αθανάσιος χρωματισμένη άνάγλυφη έπιγ.ραφή δίνει :6 ίπορικό τού χτισίματος τής έκκλησίας. Τό φόντο τής έπιγραφής είναι μαύρο, τά γράμματα καί τά κοσμήματα πράσινα. Τά γράμματα καί τά κοσμήματα είναι έξώγλυφα. "Ετος 1795 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ A "ί" ΙΔΟΥ ΝΑΟΣ ΕΚΤΙΣΤΕ EK BAGQN ΜΕΓΑΣ / EN ΥΠΟΡΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΣ ΠΗΛΙ()Υ ΟΡΟΥΣ | EHONOMAI‘I ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ/ ΑΡΧ[ΕΡΑΤΕΥ- υΝΤΟΣ Δ΄ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ / ΚΥΠΡΙΟΥ ΕΙΣ ΜΗ'ΓΡΟΠΟΔΙΝ ΑΥΤΟΥ EKEI- NOT/ OTOI MEN EIEI KTITOPEE TOYAE ΤΟΥ ΤΟΥ| ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΓΕΩΡ- 15 - αµ…- ΓΙΟΣ ΥΙΟΙ ΑΥΤΟΥ / ΔΥΩ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ TE KAI ΙΩΑΝΝΗΣ | ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΙ- ΠΟΙ ΟΣΟΙ ΔΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟΝΤΕΣ| ΛΟΓΩ, ΕΡΓΩ ΤΕ ΚΑΙ ΑΙ"ΑΘΗ ΠΡΟΑ[ΡΕ- ΣΕΙ | ΕΞΟΙΝΤΟ ΤΟΥΣ ΜΙΣΘΟΥΣ ΑΠΕΙΡΟΠΔΑΣΙΟΥΣ / ΠΑΡΑ ΘΕΟΥ ΤΟΥ ΒΛΕΙΙΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ/ΠΟΛΥΤΛΑ ΑΘΑΝΑΣΙΕ ΦΥΛΑΤΤΕ ΤΗΝ ΜΟΝΗΝ ΣΟΥ ,'ΜΗΔΕΙΣ ΩΣ ΘΗΡΑΝΗΜΕΡΟΣ ΕΜΒΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΥΛΗΝ ΣΟΥ | ΠΛΗΓΗΝ ΘΑΝΑΤΟΥ ΛΟΙΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΥΡΕΚΤΙΩΝΤΑΣ/ΙΑΤΡΕΥΕ ΘΕΡΑΠΕΥΕ, ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΑΙΜΩΝΙΩΝΤΑΣ|Ο ΓΑΒΡΙΗΛ ΜΕΝ ΕΓΡΑΨΕ ΤΑΥΤΑ ΩΣ ΘΕΩΡΙΤΕ / ΑΝ ΗΝ ΚΑΙ ΜΙΞΟΒΑΡΒΑΡΑ ΜΗΝ ΤΑ ΚΑΤΗΓΟ- ΡΕΙΤΕ /ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΕΝ ΔΗΜΟΣ ΖΗΠΑΝΙΩΤΗΣ . Πάνω άπό τήν πόρτα τού δυτικού τοίχου έγχρωμο άνάγλυφο (μαύρο - πρά- σινο - ώχρα). Στό έπάνω μέρος τού άνάγλυφου ύπάρχει σταυρός μέ τό Χριστό σταυ- ρωμένο στό μέσο του. Πίσω άπό τό σταυρό, ή λόγχη καί 6 σπόγγος, σέ σχήμα. V. Πάνω άπό τά πλαγινά σκέλη τού σταυρού τά γράμματα IC … XC NI - KA καί κάτω τους, άριστερά ή Παναγία (ΜΡ - ΘΥ) καί δεξιά 6 "Αγιος "Ιωάννης (ΟΑΓ - ΙΩ). Στήν κόγχη τού ίερού, έντοιχισμένα πλαγιαστά, δύο άνάγλυφα κυπαρισιών. Πάνω άπό τά τρία παράθυρα τής κεντρικής κόγχης τού ίερού, τρία άνάγλυφα γιά τά όποία γίνεται λεπτομερειακή άνάλυση στό διόλίο γιά τό γλύπτη Μίλιο. "Εσωτερικά ή έκκλησία χωρίζεται σέ τρία κλίτη. Τά τα6άνια είναι ξύλινα μέ άπλά ξυλόγλυπτα. Τό μεσαίο κλίτος είναι ψηλότερο άπό τά… δύο άκρινά. Τό πάτωμα είναι νεώτερο μέ βιομηχανικά πλακάκια. Τό ξύλινο τέμπλο τής έκκλησίας, χαμη- λής τέχνης, έγινε στά 1872 άπό τόν "Αγιογιωργίτη "Απόστολο "Αθανασόπουλο. Στό τέμπλο, μεταξύ τών άλλων. έξη είκόνες καμωμένες στά 1866 άπό τό Βασίλειο Γρε- βενίτη καί τό Μαργαρίτη Μακριντζιώτη (Βίκ. 7). Τοιχογραφίες δέν έχει έσωτερικά ή έκκλησία. Στή δυτική πλευρά, σέ ύψος 2.30 0. άπό τό δάπεδο ύπάρχει γυναικωνίτης. 'Επάνω στό γυναικωνίτη ύπάρχουν δύο φαρδειές ξύλινες βαθμίδες για νά παρακολου- θούν καλύτερα οί γυναίκες τή λειτουργία. (Στό έπόμενο :6 τέλος) ΚΙΤΣΟΣ ΜΑΚΡΗΣ 'Από τίς έπιγραφές τών έκκλησιών δημοσιεύονται μόνον οί άνέκδοτες. ]. Κίτσου "Α. Μακρή: 'Ο καπετάν Στέργιος Μπασδέκης καί δ γλύπτης Μίλιος. Βόλος…'ΑΘήνα 1955 σελ. 12-16. 2. ΄Υπαγόρευση κ. Γιάννη Ριζινού, άπό τήν 'Αγριά (1952). 3. N. I. Γιαννοπούλου: 'Η επί τού Πηλίου Μονή τού "Αγίου Λαυρεντίου ('Avu- τύπωσις é): τού ΙΑ τόμου τής έπετηρίδος τής 'Ειαιρίας Βυζαντινών σπουδών). 'Εν "Αθήναις 1935. 4. "Απ. Γ. Κωνσταντινίδη: Τα έν τς; Πηλίφ όρει παλαιά καί σύγχρονα καί χρι- στιανικά μνημεία. "Αλεξάνδρεια 1948, σελ. 107—113. ('Ανατυπώσεις άπό το «Φάρο- τής "Αλεξάνδρειας). 5. Χριστοφόρου Πεοραιβού: Πολεμικά όπομνημονεύματα καί βιογραφία Ρήγα Φε- ραίου. "Επιμέλεια Μ. Παπαϊωάννου. "Αθήνα 1956-σελ. 814. 6. Νικολάου Μι'ιγνητος: Περιήγησις ή τοπογραφία τής Θεσσαλίας καί Germ λι- κής Μαγνησίας. 'Εν "Αθήναις 1860-σελ. 86 7. «ΠρομηΘεύς». "Ετος Δ' (Μάρτιος 1892) Βόλος 1892-σελ. 711. 8. Γρηγορίου 'Ιεροδιακόνου καί Δανιήλ 'Ιερομονάχου: Γεωγραφία Νεωτ8ρική.. Βιέννη 1791. 9. Ζωσιμά 'Εσφιγμενίτη: Σημειώσεις είς τά έκ τής Γεωγραφίας τών Δημητριέων Μαγνητικά. "Ημερολόγιον «'Η Φήµη». 'Εν Βόλω 1887-σελ. 85. 10. K. A. Μακρή: Δύο λαϊκοί ζωγράφοι. Βόλος 1952-σελ. 31. 11. K. A. Μακρή: "Ενα μεταβυζαιτινό τέμπλο στό Πήλιο ('Ανακοίνωση στό Θ' Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών). 'Ανάτυπο άπό τά πρακτικά τού Συνεδρίου. "Αθήναι 1954. 16

4ξτ…:%ς΄ζ. %… & .. ! ή… :… €…ψηψ . ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ -----µ--- 26.5.83 7-χ … τα…… "µε… "Για το πΑΝΕπιΣτΗΜιο ' πω…ΑτοποιΗοΗκτ ΧθΕΣ ΠΟ το… …?!" πρωτοδουλία τη; Τατι- ' ή; Ένωσης Δήμων …' K01- 110141th Νοµού Μαγνησίας; "θα πιστωτική… ιθδς το δρ… …ο Μακάο Βόλου ευρύτατη . …… για τον ΜΜΜ της άπειρο…" αλλοίωσης της αρχ…; κνΘεΜΜΜ Μαυ- . ως …. .… έδρα του Η… αιωνίου Μα…. -- . Παρ… 6 νοµάρχης χ. B. ΜπρΜΜούΜ . .6 δουλευ- flu: που. Ευ…. οι Μ µσρχοι "Βόλου Μιχ." Κουν- τοι΄»ρης, Νέας Ταινίας %. 'Ανδρ.Β Βαλαχης και Μαρ… ". Ιω. Γλώσσας, οί ΜΜΜ… Βό- λου "οι. 'Ιωάν. Στάµος και !!. Σκοτινιώ;πς. οί πρόεδροι τών Έ…µλήιηρίων 'Εαπορ…ού καί Βιομηχανικού". Δ…. ΓκιΜς. .'ΕπαγγελµΜ…ου … Βίαια…- ιού τα Χρυσ. Θεοδώρου καί τ…… κ. ;'.Ηλ Ξηρακως, οί πρόοδροι του …ορωου Σαλ λόγου π. Σαβ. πάψω", τ΄ού 'ΟδοντιατρΜ6 Συλλόγου κ. Δ…. EMA-0mm, της 'Ενδυ- new; ΜΜΜ Θεσσαλίας, Στερι(1ς "Ελλαδος καί Εύ6οίας Νίτσα Κολιου. του συλλόγου σπιτικά… κ. 61010961101:- λος. τών αυτό! emu; Κο … ." έ…. '…κώωΜ'.." (& Με… σας του Τ…… 20. ου κ..'Λν…. [Χαλκίδας. 6 "πρόιδρα'ςΓ της "Θα… & τουργων οι .. ..… '… … Ρως γ Σάξ"… & &… ι…ι της "Ενωσης Σ… μου Τα? ως; 'αυτό…- στκ ". … …ιΜ6 καί Δ….. … 6 πρόεδρος της 'Ενώσεως …… Χ!!" (|… Amman; 'Μίδ… &. Ρο…" καί … "ράσα… ο…… επί οργανώσεων του Β…. Μπα … ο…… του Μ- µ…… Βόλου καί κ…… της ΤΕΔΚ ". KIM/100911. &" ο.... … όπου"… τους 6 &. Μητέρας καί άλλοι παριστάνε- νοί σχετικα µέ τη µιθοδιυση & γνωστά.. Μαµά… να … ηατ…1,η πως. "Μι… ….ω…. ' 4 'Άοΐειώϊ, &" & && τον …σε … & - τα ποσά 100.000 . σάν συμβολική "ί… tuna παιξω" ίδρυµα" στήριξης του Μαώ πανι- mums . fl διοικούσα άμα" :… τού …… % "κορώνα. … Μιά"… ΔιωΏρα στην! "Ο.

_ -..%-. ΘΑ πιασει N’ ΑιΐΑΣΧοΛιιΣοτϊ τοτΞ Βουτιά" Oi προετοιµασίες 9% W ο Η… λειτουργια 6΄5'85 ,΄Λ τού πανεπιστημίου ΠΑΝΗΓΥΡίΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΧθΕΣ ΒΡΑΔΥ … ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ "αν ηγυρική συνεδρίαση τής όπως τήν χαρακτήρισε. (Ετοιµαση [µέ προσοχή τά νέα τους |'(.)μιί.έιας.', Εργασίας. πού είχε συ- …στο0εϊ γιό τήν δηµιουργία τού ;,Θεσσαλικού Πανεπιστηµίου. μέ τήν συµμετοχή εκπροσώπων μαζι κών φορέων τής πόλης. πραγματα ασκήθηκε χθές οι)… σέ αίθουσα τού Δημαρχείου Βόλου. µέ αφορ- μή… τήν εξαγγελία τής ώµο… του Πανεπιστημίου. πού θα έχει Έδρα τόν Βόλο. Πρωτος οµιλητής ήταν 6 δή" µαρχος Βόλου κ. Κουντούρης πού ίέξέψρασε τήν πλήρη 'bcuvonolnan |τών Ησλιωτών γιά τήν ίστσρική. -… τής ίδρυσης Πανεπιστψίου µε 3- δρα τον Βόλο καί µέ τήν οποία ύ- λσσιοιείται ένα όνειρο πολλών δε ν..αετιων. Στή συνέχεια τόνισε ότι ή ο… γή τής ώρας Εγινε µέ αντικειµενι κό κριτήρια καί ανταποκρίνεται πλήρως στήν φυσιογνωµία τού ιό ρου καί ώς πρός τίς οικονοµικός δυνατότητες. αλλά καί ώς πρός τήν πολιτιστική παράδοση τής πε ριπή;- Ταυτόχρονσ όµως επεσήμανε δτι οί δολιώτες Θα πρέπει νά δούν τα. δν θέλουν το Πανεπιστήµιο να πετύχει στό ρόλο του σάν ι- δρυµα. … καί νά Εχει θα… σνµδολή στήν ανάπτυξη καί τόν µετασχψατισµό τής πόλης. Στή συνέχεια είπε ότι 06 πρό πει νά συνεχισθούν οι προσπαθει ες καί ol. πρωτο6ουλίες …. όλο κλήρωση .… προτάσεων πού θα …δληΒούν γιά τήν λειτουργία τού Πανεπιστηµίου καί σαν µια τέτοια οι»… τήν δηµιουργία "' Συνέχεια στή σελίδα 6 …- 'η". '… --Ψ-"Ψι…-. ...… 1. .. , …. ά..."; "* Συνέχεια από τή σελίδα | συμποσίου στο τέλη 'Ιουνίου µέ αρχές ΄Ιουλίου πού θά πραγµατα ποιι|Θεί στό Βόλο µέ τή μετάκλη ση Πανεπιστημιακών δασκάλων καί άλλων είδικών έπιστψόνων. Τέλος έπνσήμανε ότι θά πρέπει µέ προσοχή να έξεταώούν τα προ (JR-(mum πού θά άναψαν… από τήν ένταξη τού …Π(ινεπιστψίου στή ζωή τής πόλης καί είπε ότι ή συγκέντριωη αυτή 0ά Μιτρόπα vu ε ναι ή αφετηρία γιά τήν στράτευ ση όλων τών κατοίκων ΄µέ στόχο τήν καλύτερη προετοιµασία για τή λειτουργία τού Πανεπιστηµίου και &" θα πρέπει νά γίνει κοινή ου- νείδηση δτι ή ίδρυσή του δέν ά- ποτελεί µόνο σταθµό. οι… καί κεντρικό σηµείο αναφοράς γιά &- kg τίς δραστηιότητις τή; πόλης (κοινωνική. οικονοµικός. πολιτι στικές). 'Ακολοι΄ιθιιις τόν λόγο έλυσε ό Νοµάρχης κ. Μπριικατσοι΄ιλας πού µεταξύ άλλων ανέφερε ότι πράγμα τι ή στιγμή ούτή είναι ίστσρική καί ότι ή έπιλιτγή Εγινι ύστερα (…. µιά ώριμη στάθμευση τής κα . ψ... .. »... -- ..-. -… maniacal: από τήν πλευρά τής κυβέρνησης. πού θέλησε να …- I …θΘχ ραδόσεων καί διµοκρστιών αί- σθτµάτων τού λαού τής Μαγνησί- φύγει τήν δημιουργία ενός άλλου Inc. υδρυκεφαλικου κέντρου στήν Λο.…λ ρισα ή σε κάποια άλλη πόλη. 'Επίσης είπε. ή επιλογή αύτή επι6ε6αιώνει τόν κυ6ερνητικό εν διαφε΄ρον γιά τήν περιφερειακή ά- νάπτυξη καί αποτελεί δοθειά άνα- διάρ0ρωση γιο τόν τόπο γενικώ- τερα. σε: πρέπει νά (στέρεα έντονος καί (Βαθύς προδλτµατισµός —- ml νέχισε — καί νά µελετηθούν κατά όλα το προδλήµατα ώστε τό Πα- νεπιστήμιο καί (» κόσµο; πού θά Ξρθει νά ενσωματωθούν καί v6 6- φοµοιωούν στήν ως, κοινωνία. πού θά πάρει µια νέα πνευµατι- κή διοστσση. Τελειώνοντας Εξέφρασε τίς ώ µηνιαίες του στήν κυβέρνηση καί είπε ότι εχει τήν δεδσιότητσ ότι ή περιοχή µπορεί νο επωµισθει τήν αποστολή πού τής ανατίθεται καί να' δηµιουργήσει Ενα Πανεπι- στήμιο µε" δημοκρατική δοµή από ξ… τής παράδοσης. καί των &… γεννητικών καί προοδευτικό… πα" 'IO δήµαρχος Ν. 'ίωνίσς κ. Ba ω…οµψε&… ήν έ," ξαγγελία της ιδρυσης το!! mum σημ…. τονίζοντας ότι θά που πει νο εξασφαλισθεί ή χωριστο- δότησή του. 'Ο πρόεδρος τού 'ΒπαγεΜτο διοτεχνικσ0 'Ε4ιμλητηρίου κ. ο…… ΜΜοντσς τήν ικα- νοποίηση τών παραγωγικών τόξε ων Με στήν δάση τού δήµου το κτιριακό συγκρότηµα τον": Ήπι- Μπονί… στήν περιοχή Τσψποίι :… (που οί παλιός τεχνικές σχο Με) γιά ήν αν"… τον … ρισκών συγκροτηµάτων τού τ΄… ίδρυση Πανεπιστψίσυ. - . µήν συνέχεια µίλησαν & µό- Μ€ τής συντονιστικής άστρο κής εξουσία-τ Μ συλλόγων Βό- λου καί Ν. ωνίας1 κ. Μι- νιώιης. 6 πρόεδρος τού Τεχνι- κού 'Επιµελητηρίου κ. Ξηρακι&ς. πού άναψε… σέ προτάσεις καί µελέτε ς πού ήδη υπάρχουν καί O Διαμαντής. πρόεδρος τής 'Ενωσης συλλόγων γονέων - 1m- δεµόνων Ν. Μαγνησίας. ' ΐ«ςΨ'.' : ι'.-µ" ιν. . τήν ανάγκη έπογρυπνήσεως: Μ' Εαγγελιών. & αντιδήμαρ oq Βόλου ' κ. Σκοτινιώτης. πού ζ τησι… τήν . στενή συνεργασία όλων «Με… ΄ κ. Λαρισαϊος. 6 κ.. Σόγκλιας ια ' Mow; τής.'Ενωσης Λειτουργών 'Επίσης µίλησαν ή πρόνδρος τής ζ"Ενωσης Συντακτών Θεσσαλίας - Σαρ. 'ΕλΜς δ. Νίτσα Ko- λιού. πού πρότεινε τήν Μοστόλή σωματικών τηλεγραφτ΄υαο: προς τήν Κυ6όρνηση καί τόνισε χρι τήν τελική ύλοπσίηση τών-ε'… οπλιτών πόλεων. ό πρόεδρος… .… αρχιτεκτόνων κ. θεοχαράτουλός. ο κ. Στ. Κότσιρας πού όνόφερυ ότι είνα&ιθανόν έντός των ή… σε… νά ι στό..Βόλο ΜΜΜ μέν" της Μ…ιΜή€ Έπιασ- τής τού ΠΑΣΟΚ 6 ύπσυργός Παι διίας κ. Κακλαμάνης γιά να µι'ιλή σει ιό τήν ίδρυση του Παν-Μ- στηµωυι 6 πρόεδρος τής ΕΛΜΕ ΄… Τεχνικής I'- 'Επωγγελµατικής …. , ιδ…. ό δηµοτικός σΜψυ4 ς κ. Σαλτίκης. 6 όντι.δήµαργ΄οε . Στάµος. ό πρόεδρος τού συλλό συ &…" η. ΣΜόπσυΜ οί άλλοι.-- ΄ ;" Στό τέλος τής ' συγκέντρωσης ω…ι… όπως συνταχθεί καί αποσταλεί ει΄ηαριστήριο τηλ: τοάψημα πρός τήν Κυ6έψψτι-' I- -'-‘THAEI'IPA0HMArrA ;! |" … Η… nmevnowro - / M I Μ…". τήν'Μόφαση για τήν Τ- Ε… τού 0ωσαλικού Πανεπι- στηµίου στο Βόλο, δ δήµαµχος Echo-Thou Id 8. Καραµπτ:όπου- λ΄σζ΄'ΜΠλί'στόν Ηρώδου τής Κυβερνήσεως κ. ΄Ανδρόα Παπαν- δρέου τό ακόλουθο τηλιγ-ρόσηµα: ("Απόφαση "ιδρύσεως Θεοσο- λικού .Π αγαπω"… IoII' hunk? I- στορικό γεγονός για τήν περιοχή θεσσαλίας καί |κσνοποιεϊ καθο- λικό αίτηµα ":… κατοίκων τής πε:ιοχής'.ν 'Ανοίγονται ήδη vtol όρίζοντις πνευµατικής αντίτυπο καί .δίνονται:.- νέος διαστάσεις στήν …αν…ε…ή πορεία τού Θεσσαλικού χώρου. ΄ . ' . Δεχόµαστε… µέ" έώουσιασµό ή" ' η, σνγχσίρουμε 'Υµδτ προσωπικά "τα" τήν κυ6έ:νησή σας για τήν πρωτοόουλϊα τής νέας έξσΥγελίας καί είµαστε στο πλευρό σας για τήν Mondrian τόν να…"…" μου θα "οι …… …… ΜιυµστιΜ#ο|' πολιτική , σ΄1΄ικό όρόσηµο΄Ψ|α τούς …γιατί"; Ε κους τού,ΜΝαλικού΄,διαµφίσμσ-… τος .καΞ φραγμ6' ο? καταλυτίκό'… . ξινΜ:τσ κύµατα (manages: τής Μ.… καί παραδοσιακής; που… σωπικότητσς τού λαού µας. ‘H πατρίδα τού ΡΗΓΑ. τού µε… γάλου δάσκαλου τού Γένους µας αναµένει δικαίωση -5σον όψη"? τήν ίδρυση πανεπιστηµιακής τισ- νό'5ας καί στδν Ιστορικό τουτο Μο..;....ι….µ .-.. ,. .... …ή. ». .… .… . II p .ι ,, , I | | ' προί'…οθέσι|ς ι για την… Μποτά- ΛΚιντρικής : "ΕΜ-5" αγαπάτε-- . "»… .΄ΐ.'΄.=.:.;…=-Ξς.';Δέΐ "άι &" συγκεντρωτισµός…'… Ιώ ΜΜσµιαυή- κα! "αντιφατική ξ &- σψξίσ, αλλά ζωντάνια… καί-ών µικρόν Θεσσαλιών΄… "κέντρων. ' 8- 1mg ή πατρίδα τού Ράφια? ϊ- ηι τήν υποδοµή. τήν πολιτιστι- m παράδοση, αλλά κά… τίς "Έλλις "απ…. δαςι. I. . J. . . Από τήν "Ένατη Συλλό+υν Γονέων … Κηδεµόνων Μαθητών Μέ- σης -΄=Εκπσίδιυσης' Μαγνησίας €- στόλη πρός τον πρΜΜουΜο κ. . Παπανδρέου, . wéIIwupau'rra ηλι- γραψω-΄… "" '9' " " ; α"|.'5ρυση: θεσσαλ'κού. Πα…… στημίου… µέ Έδρα Βόλο χαοππο|- . σε. "Ενωση Γονέων καί Κηδεµό- ν Μαθητών Μ.Ε. ΝσµρύχΜ:ήνη- . ίας.»΄ι!'΄ΕΜη- Συλλόγων = Γονξ&ν 1……ικη5τµ6νων Μαγνησίας η… τοστατήσασα' συγχσίοτι,'…κΞ'ι τι),- χαρισπϊ Ό:αµβς' "πιο…" ί"… όρµόδιους ύπ'ουρνούς Ιώ τήν ζ… στοψκ…όφαση πού. δασών… ,; µακροχρόνίους άγονα! καί "µου "΄ σπωιιες…"Ενωής µι'ψ.'&'1… : ' ζ Για . τήν΄ΐδιδί.κησιι Μργ…1ωμν … & Πρόεδρος Kw; ΔίαυαΗής'κα| !! ό Γενικός ΓραµΗ΄ατξςς'.΄.Δημήτ;ι. ος Μπαλ.λούς.- ;: ΄;-':Σ.΄| "."-Ρ ' . …'σ…π………ΜοΡε…Μ… µατιιού' κα'ι Βιοτεχνιι " 'Ενα…» λητηρίου Βόλου κ. Χρυσ. Θεοδώ- ρου Έστειλε σ1όν Πρότ8ρο Κάιρ- νήσκως …: 'Ανόρία Π ανδσέου, το τηλυγρ&φηµα πού πλανόδι- «OI πο…ωγικίςΣτάξιις '>τού ώμο µας "συγκλοι-1µέντς 'ότι" την Ιστορική. σας"… ώρα:"! και Καπάκ," για ίδρυση Θεσσαλι- κού Πανεπιστηµίου στο Βόλο, θέ- τουν έιχε" προτΜµν|τίς ύψιστ- σίις…τοιις 'στή διάθεση ήταν" “aw-Ian; γιε: Munch-$11300 µι- γάλ΄οιι σκοπού. Γιατί ηια.'ώΜε, ότι ή απόφασή "εµμονή "να νέες διαστάσεις…στλν όγσπ,τνΏΦ… . ή πορεία τα? Νοµού µας τα? της ' πανεπιστηµιακής , µονό- » ' Ψ.… .… " "' ' η κ Κ -, .μ-Γν.- - τ.. 1 | | . III I * . .ζ Η…; .-

οι… …ξ. .… 11 ι" . ί all! .. ι.", . '" Ώ»Ξ ( ι: » (.. - … ΤΗΥ ! Ξ»; ΥΠΡΜίι… .. οΓσ'΄ιΗκι…. “AA Προς τόν πρωθυπουργό κ. 'Λν Δηµάρχων καί Κοινοταρχων, :! δρ… Παπανδρέου καί τον ύπουρ Θέμα τη. ίδρυση Πανιπιστημίον ,ο Hawking …. ΄Λπ. Κακλαµάνη στον ιύρύτιρο Θωσαλ…ό χώρο πως… χθές από τον δήμαρχο! ) .τή σύσταση αυτή διαπιστώύη… ' .Ηωου Μιχ. Row/100m καί από τα μέ συγκεκριµένα στοιχεία ότι -τους έ…προσώτιους τών έπιστη- Ab ιύρύτιρος .σσαλιιός χώρος … ,; ν ουλλογων της πόλιωςξ είναι η µόνη ούσισστ…ά πιριοχή (13.1 μι την ανάγκη 'δρύσιω." της "Ελλάδας πού εννοείται Πα- Η… .στηµίο'υ στον 1131301190; ναιιστηµι΄ου, παρά τίς ά…"… … "ιιιτσαλιαό χωρο το παρακατω νικά Ιωνάς καί άναγ…σιις συνθη . υπο-,ινηµα: ? ας πού ύπάρχουν καί 011070003- . Οπως γ…ρίζκπ, πρίν δύο ow την ύπαρξη Μις συγχρονον .περΞ που χρόνια προηµωτσττοιη(λι; Ανώτατου ι…ΜιδεντΜού ι'δρύµα ' κε στο Βι.'.ισ"τίνο σνακ… των ως. ιι.'".…προσώπω| της Τοπι…'ις A1310- ΄Λπό «.… τό αίτημα γιά τήν ζ.:΄.ιοι΄κτ)σης όλης της Baotouaw ίδρυση ΠανιπκΠηµ. ου σον ύ…Ού ...-..…ι… ----- 4Ρττρο Θοσσαλιιό χωρο καί γενι- πιο… ' χοπ… από χώρο της κεντρικης Ξύ΄'ίΜόδας (Φθιώτιδα Bop. LO 6οια κλπ.) υ΄ιοθι"τήίπµι καί προ-έ 6λφ… …' το σύνολο τού λαού της θωσαλίας, …' τίς µαζικίςί καί κοι…ν…ις του όργανωσιις' καί τα πολιτικά κόμματα, άνα- ς …ι'χτηι,τ. δι΄ συν πρωταρ.…ό απ' το διώωααλ…ά προ6ληµα-τα.ι Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι το ύπιρώρι…μο (από αίτηµα A περιλήφθηκε (nit; προτάσεις γι." "' . το πινταετίς πρόγραμµα απ' όλα! ιτά Νοµαρχιακό ..υµ6ώλια των, ίΜσαλικων νο…µ('.ν|, έτι.>...Χηµμι. A να οι ά…ρίστηκε σαν άιτολυ τα δ καιει καί λογικο από Μεύ- Θυνους κκιιρ|ητυ.ούς yaw-11.9. A Τελευταία, ο ύπουργός Παι- '&ίος κ. ‘Arr. Κακλαµάνης δια ['.ώαι΄ω.τε τούς Λημαμχ0υς τών. |τισοάρων Οωσωλυιών πρωινού Audra .111 η κώφωση ω προ- Ξχωµηπι σύντομα. στην ίδρυση τριων νέων ΠαΜισ'τηµίων µετα- Aéo τα οποίων πτοιΜµ6όνιται ιοί 1o Πανιπισ1ήµιο στόν ευρύ- A'rcpo Θεσσαλικό χώρο. 'Λνάλογη, ιδ.": ανακοίνωση των κυδιρνητικώνί ιι΄',κττ;τοσιιπι.>ν ιπι6ι6αίωνε την κο Μαγνητική αύτη πρόωση, χωρίς A HOW σήμερα .… υπάρξιι κάποια .πι"οοδος στο Θέµα αύτό. ι Πιστεύουµε ότι οί ίστορικίς Armada/V: τι΄"ς ασσαλίας, ή χωροταξινη της Ο… στό κέντρο Ν-Α ί , | ) A1 παροι- A" μού "Ελλαδικού χώρου, .». δυναμι- Am της παρουσία στην ιθνιιή οί. ίκονοµ α, οί έτιιοαλλόµι.πς προ A ίδια./Μα γιά µιά σύµµιπρη !τιιριφεμιωη ΜτΠυξη καί οί ά? "" * "**-'" …'…" "ι'ί'" ( ? . ί U454' ΜΗΝ ΚΥΜ… η ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ ως" A 10 . 3 . 83 | χιτ-|- …" AAA ....…Μ0ΝίΚίίΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ… παιτήαις τών και… για "δύο… καί Μιά άνετα.… της στάθµης ζωης τού να…… …- ού, δεν ά…… πια…… γιά παραπάρα ο… Μ τής ιπισημης …έξργγώίας τής ίδρυσης Π… πιστηµίον στον ιύρύτιρο ΘωσαλΜχ Οιωρούµι αύτονόητο ότι γιά τά Νά… πω6λήµατα πού [χουν σχέση για …. Μπα… της απόφασης αύτης, όπως ιίναι ή ">… τού Πα- νιπιστη µίαν, ή χ mum” τά σχολών καί … συναφή θίµατα, % ποστ… από τώρα να ξυπνή- σ(ι ίνας διάλογο; µέ τούς απ…… της To- πική; Μοδιοίκησης καί τών … όργανά)… καί φορέων τού ;… Μαώ χώρου, & στ: να δριθούν λύσιις pt τα πιο ΜιαιµνΜ .ωί οπιστηµαν…ά κριτήρια, ("Μας τίς ως… . ας καί Ιδιαιτφότητες της Με πιριαχής. Για τη δω…… τού Μου αύτού της Κ… άρνησης, Θα θελαµι να σας …φώσονµι ήδη στο Βόλο, μέ προτυδουλία αρχή; καί τα έπιστηµονι… σταµατά… της πµ λης, συγκροτήσαμι ο...… από Ηιστήμ… όλων των ιίδικοτήτων πώ µιλά… καί σύντομα % ιίναι σέ θιση & ταµφιώσιι πρόταση σπιτι; κά μέ το ποιές σχολές θα "&… νά …ο… στην πόλη μας καί γινικότφα στό… Νοµό Μαγνη- σίας, μέ οι… την πολιτιστική παράδοση τού τό- no; µας, τη µιγάλη 6ιοµτγχανι«ή της ανάπτνΐη.-. …--… …,"… Δ τής Μπεντς ότι 111 …… ει …. Συνέχιια &… την 3η Οσιλίδα τον Μ.…" διαμιταοµιστιιό ρολο τού λιμανιού μεταξύ Εύα)- πης καί M ΄Μτολής. τό Μιά αριθ… καί τίς δλΜς [διαι- πρότηπς της ΜΜΜ μας 'Η "αραιή αύτη ασχολιϊται Μί- ση; µέ τόν έντοπισµό κτιρίων καί χώρων κατάλληλων γιά τη στέγαση τα Havana-111111041011 σχολών. Θέλουμε, λοιπόν, νά πιστεύω µι ότι η κώφωση & οξυγό- λιι όµως: …. απόφασή της γιά την ίδρυση Πανιπιστηµίου στον εύρύτφο Μοσλικό χώρο καί οι πάρω τά απαραίτητα θεσµικά καί πρακτικά µέτρα για" τήν-Μα τό δυνατόν γρηγορότερη Μπω- ηση της µεγάλη; αύτη; καί Ιστό ρ…ής για την περιοχή µας από- φασης»… το ύπόµνημα ύπογρόοοω & Δήμαρχος Βόλου κ. Μιχάλης ΚοΜο…΄,.ης καί ol πρόεδροι τού Δικηγορικού Συλλόγου Βολου κ. Σούδας Σταθόπουλος, τού '|α- A τοι-ιού Συλλόγου Μαγνησίας :. K0 ΠΑ…ΣΠίΜ!0 …- .ΤΜο€% σώος. της Ένωσης Ass-101491109 Τα…… Εκπαίδευσης Ν. Μο- γνησίας . Γιάννος ΣΜιας, τη; Ενωση: Σ……α άσσο Μας -- Στερεάς καί Ευδοίος δίς Νίτσα Κολιού, τού Σ… του Αρχιτατ… N Μαγνησί- ας :. 'Αριστοτ?.λης 61.01109011011- λος, τού ΣΜου"ΜΜµ… …- Τ…… Μια… N. Μαγνησίας :. Δηµήτρης Φορο!- ρ&το:, τού Συλλόγου … καί Νηπιαγωγών Νανα» Ματ… σίας :. Παναγιώτης Σ 1511061101)- λος, τού Συλλόγου Έπιστηµό- να Ποπ… Νοµού Μαγνησί α: «. Θανάση" Kowvaas,‘ TOO ΄ΟδΜιατρκού Συλλόγου Μα- γνησίας :. Δηµήτρης Πλωµα- νης, τού Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Νοµού Μαγνησίας …. Βαγγέλης Τζά6ιλλος, τού Φαρ- 11011111111.5013 Συλλόγου Νοµού Μα γνησίας Θανάση: Τοπ…. τού Συνδέσμου Δηµιουργίας Οί- κΜµι«ού Επιµιλητηρι΄ου Έλι- λάδας (Νοµαρχιαιού Τμήµατος Μαγνηοία;) κ. Σταµούλη; Μα- Γιάννης Παπαγωιργίοιι, τού Μπέγζος, τού Συνδέσµου… Χηµι- Τιχν. Έπιμιλητηριου 'ί.λλόδας κών Encoding x. Γιάννης Κορο- ίΤμζ΄1µσΤο; Μαγνησία) . Ή…" μηλιές καί τού Συνδέσµου Έπι- a: :ηρα…ια΄;, της "Ενωσης Λει- στηµόΜ Μαγνησίας κ. Γιάννης τουργών Μέσης "Εκπαίδευσης Ν Πνιγούρας. Δ ' """…" …'" Ή... * …." ξ,

'H σύσταση όΕοµελοι'ις επιτρο- σης. για τη σύνταξη πρότασης σχετικό µε το πλέγυο σχολών η…) πρέπει να λειτουργηοουν΄ Ξιον ευρύτερο Θεσσαλικό χώρο. σοφοοι'οθηκε στη χθεσινο6ρσδυ- γή σύσκεψη τών απροοώηων Lab/VIC, τών Μιστηµονικών συλλόγων της που πραγµατοποιήθηκε Εσύ… αΏοΈσα του δηµΔτΜ'συμ'- δουλζ'ου Ρ. λου. με πρωτοδου- ).… του Δηµου . Την επιτροπη Θα αποτελέσουν 'οι εκπρόσωποι του Τεχνικού '-Ε ιµελητπ…ρίου. του Οικονομικού Επιμελητητ ου. του Δικηγορικού. τού. 'ιοτρικού Συλλόγου. (της ΕΛΜΕ και του ΔΏµου. ………… .…";'Η έ…τρ΄σπι', '."…-,έ!:τόοε: ??: OI …………ω στοιχεία και οι: ύ ποσό.… την πρόταση της σε όλ- …λη. σύσκεψη. μετά όπό 15 µε- ρες στην οποία οι: συζητηθεί και στην οποία Θ'΄…΄κοταρτιοΘει υπό- µνημα, τό…ό o Θα υπόγραψε! αν όλους τ … Με": της πιό- Με Η": Θα ' σθληθεί στην "'Η Sir-”mt: -:;' "ιζ…" " ΄' Τέλος. όποφαοιοτηκε να Ζη τηθεί από την κυ6ερνηση η διευ κρζγηοη σχετικα µε το δν έχε . σΜαξπ πρότασης… &!) Θέµα. του Ώ' Μπι? &… ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ πιΑιιιιπ.…πιππ πιο ΓΕ… Ξενων ME 6E GFZZAAIKOYHAN π…πΣ;Στπι Η -....- Η..- Συνέχ΄εια από… …. ι΄η΄ µια. I ΄α. στις µέχρι." τωρα ψαρια… τού δήµου Βόλου και γενικοτε- ρα των δήμων των του… νόμων της Θεσσαλίας, για την 'ι΄δρυση Γι>νεπιστηµϊου στόν εύ- Με… Θεσσαλικό χώρο καί στις ύποοχόσιις των κώφνητικών παραγόντων για. θωσαλικό παι- νεπιστήµιο. Έπιοης ενώ…" στη δη 'µοσιευση στό ΦΕΚ το0 ρυθµι- στα… σχώίου. των δύο πόλεων Βολου —- Λάρισας (δίπολο) πού πιρο6λίπιι ….) Τ8ρωη 'Αυ κατά… και 'Ανω… Σχο… στό Βόλο …… Με, µε ΜΜΜ δώρου"… να"? τημάτων των παραπάνω σχο- λών στίς δυό αύτε΄ς πόλεις. πολύ ΄΄σύντοµα: ων γινει νέα au- νά…ηση των ων των 093- ιταλικών πόλεων. σχετικα μέ τό ιδιο Θύµα. Στη συνέχεια… ζήτησε … τοις απροσψονς των. επιστη- μου…… συ ων" κλπ., την "Επίσης, ζήτησε. όπως όλοι ΜοφαοισθεΞ '», όχι η ιδρυοη Θεσ (΄΄ οι '""τς της πόλης (σπογγαλ- I. ματια κλπ). . &" οσλικου πανεπιστημιου. με 'c'fipQ τη Ac'IpIon ..-. ι ; - = κων]. όντιδηµαρχοι κκ. Π. Σκοτεινιώ της και I. Στάμος. οι έκτιρόοω! ποι τών επιστηµονικών ουλλόγω κ.κ..ΤΖοΘελλος΄ (πολυ µηχανι ΄Θεοχαρόηουλοι: (upxI-r I κιόνων). Φαρσιρώτος και" "Αν γνώοτου (τοπογραφων). ΣτσΘ πουλος (δικηγόρων). .Ξηρακιό (Τεχν. ΄Ε…μελητηρΞου).' Παηογ6 omoiou (Οικονομ. 'Ε…µελτηρ'. συ) ΠΜσγεωργ΄ου και, Π…ουλ'ξ το δος (ιατρικού). ΚουντσυΩδ (γεωπόνων). HvIvofipoc,- (Ε", στηυοιων) Τσιοι'ιρσς (Άσο…΄ μηλσ.ς [Χηυικών) Βλιώρας (Γεώ' Πλα τεχνικου Επιµελητηρίου) κιώνης (όδονιιοτρικού) Νίτσα Κολιου (της "Ενώσεως Συντο- κτών Θεοοσλ>ος). Στην 'της σύσκεψης δήμαρχος Βόλου κ. Μιχ. Κουντούρης, ά……» .. Συ΄νέχ…α στην 7η σελίδα Στη (momma πήραν µέρος αν λ.ων) Λαριοοιος (ΕΛΜΕ) Κσρο…' άοχή ό προε΄δρεύσας' την ."… του ς΄ό καθενας για την "κακία του ως… . τους πρότεινε: 4 . 1.α) Νά γινει πρόταση πρός την. κώφωση. πρίν ακόµα 1 Μ.:? '-0 κ. δήµαρχος τόνισε, ότι . πως…- I IT '΄ι,ι. το λόγο ο Βόλος "όταν Να αγν- νιοθει γι' αυτό που δικαιούται. 0 κ. Σταθόπουλος ειπε ότι πρεπει να avowed επιτροπή για τη με…"… των ενεργειών προς …… κυβερνηση και ότι o Βόλος εκει τις πρόσφυσης για το πανεπιστημιο. , ο κ. Ξπρσκιός ΄ειπε. ότι ειναι υπερ μιας επιτροπής. 0 It. AD Κουντουρός. ειπε. ότι Ιναι υ- παρ της σύστασης Ραπ ροπής και ότι σιολός του πανεπιστηµι ου' πρέπει να λειτουργήσουν ;ξςισερειακό και ο… µασα στο σ' ΄ ο κ΄. Οε΄οκσρόησυλ΄ος τ΄όνισ΄ε ότι "ειναι. κατά… της όι'αόηορός τωνι' α΄σΜν κοντα μέσα στο ιο κύρια (κιτρινη αποό ,… τσόγγσυ κλπ.) µπορούν "πρ… διµοησ΄ιηόων µόνο βρανηρόόε αµα και όχι µακροπρόθεσµα… ΄.ο΄ι τ΄ ν΄Μς|'τ "΄|"΄ m. M …. ΜΟΥ". &… (σύµπλεγµα) µόα΄α στις πόλεις και. τόνισε ότι οι "δύσκολα… 'λλο… ,εσσ στει- ξ:ι κοινό υπόµ ΄"… στην βερ- "το… με το οποιο (Mann :1 ό΄ό'1΄Παλαιό πιΡχΣιυΒιιοι … ΗΝ ΙΔΡΥΣΗ έπιΣτΗΜιογ {Wm επιτιοιιΐιιΣ πι. των… [πιΣ "να… - 26.1.83 η… 1 & f. ", ή" " O κ. Κοροµπλός του…" …. µιας νεας σύσκεψης των σσρευν της πόλης. τα σε συμπερασµα- το της να γνωστοποιψούγ στον": αρµόδιους κυβσργπτικοψ η… ναν… ' " ' - ' . πως. να ΄συγκρατΜει΄ επι- τροπή…. που Θα "Ντόμινο" τα στοιχεια και θα …"σσισα ι σχετικό. " ". .… "Έτ…. … " . ι ι ' Μ' «αγγελια όµως [σου… "αν O, κ. ΜΜΜ.- ειπε. ότι …η Λόρισα µε την λειτουργια σε… τος "όλης επιµόρΜης και γ…" περί "µια ιδρυσπς πα νεηιστηµιου Ψ΄'συτη και ότι …ο τετοια "ο… ο"… να γινει στο ιόλο.' , O κ΄. πλι…ς όταν υπόρ της | λειτουργιος των φιαλών µεσα , στην πόλη. "" ξαγ΄γιιλει την ΤΜ .… ι…. ' &) Νά όναΜιϊ …Μ' το Θέµα «στα … ' γ) Νά δημιουργια? η υποδο- µη για ένα πανεπιωήµιο :" -'νΒόλσ, όπου υπάρχουν διάφορες π…ωιις (λιµανι ΄.κλπ).. , Σ.'Τήι συνέχεια µίλησαν ό τι. .Παπαγ.εωανϊου. ό όποιος τόνι- .σε.. ότι πρέπει να σταµατησιι ΏΏως της Λάρισας. η όποια στα ιικοσι τελευταια χρόνια 'χει Μωρά mama»; από τίς Κυόφιήοιις. (αττικά πιστευω, απ. ότι, αν !…? πανεπιστηµιο. αύτό πρέπει να γινει στό Βελε- στϊνο, όπου …" κάλλη-ι ξ…λ χώρος. .. οξπονιυντσς΄ ο κ. Αδάµος οι σχετικη ερωτηση. ειπε. ότι δεν υπάρχει καµιά επισημη κυριο τριά' από µέρους "… ΄…Πς γιά… ι autumn και τον Αλµυρό ι πλέον νά Bezmpmcu ό Βόλος δο-ΐ '… O κ. & πουλάω"? Το θέα-Γι υλικό πανεπιστηµιο πράττει να γινει στο Βελεσιινο Εξ αλλου, ο κ. ΄Φλώρος οι…" να γινουν πολύς στο Βόλο. το O κ. Παπαναστασισυ τόνισε. ότι δεν Θα πρεπει να. γινει σύγκρουση μεταξυ των |εσοαλιυ I κών πόλων. αλλά κοινός αγώ- ως. για να πετύχουμε των ε- ξαγγελι ξανα", όεσσσλικοό παγεπισ ' ( . Η 6. του… να..." ..... … σαν Ένωση Συντακτών Κεντρι- κός Ελλαδας. θα στειλουν; στον. υφυπουργό Προεό ιός κ. 11.no- ρούόσ εγγραφο, ε το οποιο Ο I ζητειται όπως η πόλη Θωρ "που… -'που κυβερνηση να ι ναι στο .όλο. " Επειδη έχουν από"! ΄΄πολλό περι ιδρυσης όψη πανεπιστιυ µιαν στη Θεό… ο. καλό. ότι η- ταγ µια .…" να από" ΄ι.'΄ι΄' σκέπτεται 'ΡύΌ.Ρ να γι. ι I …τιΙή δήλωση που να όριζε τη Λάρισα. σαν εδρα τον Θεό ιταλικού Πανεπιστημιου. Παντως --ειηε- υπαρχει κα αρνητική πρόθεση για θεοοολ Ιώ πανεπιστήµιο και γι' αυτ1 ι ή στην Αθήνα και ψενοοό ινα (III. τηοει να πληροφορώ… επισηµα με το Θεσσαλικό" u- θα γινει πανεπιστηµιο. αν»… αυτή τη στιγµη αντιμετωπιζω δυό σοβα- ρα θεµατα: Τπ-'ρύησναη και την ιδου n θε II: '