(| χι Μαριδα «Η Θ&ε…ια- boxes µέσα… & ΔζΜζ31(ξφϊω "Με; ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ: Νέο ξεκίνηµα ισίως πλησιάζουμε στο κλεί- Ασιμο της δεκαπενταετίας από την ίδρυση του Πανεπιστημί- ου Θεσσαλίας και μόλις τώρα κα- ταλήγουμε επιτέλους στην εκλογή πρυτανικών αρχών. Οι λόγοι της ε- ντυπωσιακής αυτής καθυστέρησης θα ήταν ίσως κατανοητοί, εάν δεν ή- ταν προφανώς πολιτικοί. Πρόθεση της εκτελεστικής εξουσίας ήταν η όσο το δυνατόν επιμήκυνση του χρόνου ζωής των διορισμένων διοι- κήσεων των νέων Πανεπιστημίων, έτσι ώστε να αντληθούν πολιτικά ο- φέλη. Ποιά ήταν αυτά; Αφενός λό- γοι εκλογικής σκοπιμότητας και α-- φετέρου πλήρης έλεγχος της ακαδη- μαϊκής και διοικητικής τους λει- τουργίας. Είναι μια πραγματικότητα που δυστυχώς αφορούσε όλα τα νέα πε- ριφερειακά πανεπιστήµια και α- σφαλώς είναι ένα γενικότερο νοση- ρό σύμπτωμα του πολιτικού μας συστήματος. Το σύνολο σχεδόν της διοίκησης στο νεοελληνικό κράτος ήταν ανέκαθεν αρωγός μικροκομ- ματικών σκοπιμοτήτων. Από αυτόν τον αταίριαστο γάμο πολιτικής και εκπαίδευσης δεν ξέφυγε δυστυχώς ούτε και το Πανεπιστήμιο Θεσσα- λίας. Η δεκαπενταετής θητεία των διορισμένων Διοικουσών Επιτρο- πών το αποδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας. Σε καμμία Ευρωπαϊκή χώρα δεν θα μπορούσαμε να δούμε ίδρυση Πανεπιστημίων τα οποία να διοικούνται επί τόσο μακρύ χρονι- κό διάστημα ουσιαστικά από το κυ- βερνών κόμµα. Όλα τα προβλήματα στην ανά- πτυξη του Πανεπιστημίου - εκείνα που αφορούν πλευρές της διοίκη- σης και εκείνα που σχετίζονται με την έρευνα, τις διαπανεπιστημιακές σχέσεις και την ακαδημαϊκή του φυ- σιογνωµία - προέρχονται πρωτογε- νώς από τον σφιχτό εναγκαλισμό της πολιτικής σκοπιμότητας. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, παρά τα δεκαπέντε χρόνια της ζωής του, έγι- νε γνώστό στο πανελλήνιο μόνον από τον θάνατο μιας φοιτήτριας. Οι απομονωτισμός αυτός - όπως και ε- κείνος των άλλων περιφερειακών πανεπιστημίων - ήταν το αποτέλε- σμα ακριβώς του πλήρους κομματι- κού ελέγχου. Ποιός να ενδιαφερθεί, επί παραδείγματι, για τις διεθνείς σχέσεις του Πανεπιστηµίου ή για την έρευνα, όταν αυτό δεν εντάσσο- νται ασφαλώς στις μικροπολιτικές προτεραιότητες; Που να μείνει χρό- νος στον αγώνα δρόμου για τον έ- λεγχο των επιμέρους πανεπιστη- μιακών λειτουργιών, ο οποίος να αφιερωθεί στα καθαυτό ακαδημαϊ- κά ζητήματα; Οι μέχρι τώρα διοική- σεις και με ευθύνη δική τους, επέ- τρεψαν την επιμήκυνση του χρόνου της ζωής τους. Προσωπικές φιλο- δοξίες και πολιτικές σκοπιμότητες - αυτό είναι δυστυχώς το δίπτυχο, που σφράγισε την ίδρυση των νέων πανεπιστημίων. Παραφράζοντας τον Σταντάλ θα µπορούσαμε να πούμε: "Η άσκη- ση κομματικής πολιτικής στον ακα- δημαικό χώρο, είναι σαν πυροβολι- σμός σε αίθουσα κονσέρτου". Ακραίος τοπικισμός, αδιαφορία και εχθρότητα των τοπικών κοινω- νιών, απομονωτισμός και μικρό- κομματισμός - μήπως αυτό δεν θυ- μίζουν έντονα την δεκαπενταετία που πέρασε; Οι εκλογές της Τετάρτης θα βά- λουν τέρµα στην άχαρη αυτή περίο- δο. O ενθουσιασμός από την ίδρυση του Πανεπιστημίου, που χάθηκε στην πορεία κάτω από το βάρος συμφερόντων και προσωπικών επι- διώξεων, πρέπει να επανέλθει και να χαρακτηρίσει τη νέα περίοδο που αρχίζει. Οι νέες πρυτανικές αρ- χές που θα εκλεγούν την Τετάρτη, θα πρέπει: 1) Να εξασφαλίζουν το τεκμή- ριο της ανεξαρτησίας απέναντι στην εκτελεστική εξουσία, σε μια ε- ποχή μάλιστα που απαιτείται έντο- νη διεκδικητική στάση για την επί- λυση σοβαρών προβλημάτων, όπως αύξηση του διδακτικού και διοικη- τικού προσωπικού και ζητήματα φοιτητικής μέριµνας. 2) O πρώτος Πρύτανης του Πα- νεπιστηµίου θα πρέπει να εξασφα- λίζει την προοπτική αφοσίωσης στο έργο της διοίκησης του Πανεπιστη- μίου. Αυτό σημαίνει αφενός πρυτα- νικές αρχές σε ευρύ χρονικό ορίζο- ντα δράσης και αφετέρου υπέρβαση του φαινομένου της διαπλοκής των ρόλων: O πρύτανης δεν πρέπει σε καμμία περίπτωση να αλληθωρίζει προς την πολιτική καριέρα και να χρησιµοποιεί τη θέση αυτή για προ- σωπικό εφαλτήριο. Τα παραδείγμα- τα από το παρελθόν των διοικου- σών επιτροπών όλων των νέων Πα- νεπιστημίων, με τους προέδρους - Υπουργούς, πολιτευτές και βουλευ- τές, είναι πολλά. 3) Να έχουν τη δυνατότητα υ- πέρβασης της ανόητης διαμάχης Βόλου - Λάρισας και να μην βαρύ- νονται με επιλογές του παρελθό- ντος. 4) Να είναι σε θέση να αναπτύ- ξουν τις διεθνείς διαπανεπιστημια- κές σχέσεις του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και να βγάλουν επιτέ- λους το Πανεπιστήμιο από την α- πομόνωση. 5) Να ξεπεράσουν την επιφυλα- κτικότητα της κοινωνίας, να ανοί- ξουν το Πανεπιστήµιο και να μην είναι δέσμιοι παρελθουσών πρακτι- κών και προσωπικών εχθροτήτων. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, βρίσκεται σε έναν τόπο µε πλούσια ιστορία στο επίπεδο της διακίνησης των ιδεών. O Βόλος κυρίως - αλλά και η Λάρισα από πολλές πλευρές - πρωταγωνίστησε στην νεωτερική ε- ποχή που έφερε η βιομηχανική επα- νάσταση του ΙΘ' αιώνα και δεξιώ- θηκε τις συµπεριφορές και τις νοο- τροπίες της νέας εποχής σχεδόν ταυτόχρονα με την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Και είναι κρίμα το Πανεπιστήμιο του σήμερα να είναι ουραγός στην εν γένει ακαδημαϊκή ζωή. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
