……«…-, … .»…...μ >... ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΣ Ν Μ|ΙΧ΄| \lt) ΙΙΙ'Σ|'|().Χ||ι(! Ι'|'ΛΜΜΛ΄|ΏΝ ΚΑΙ Ι΄|'ΣΧΝΩΝ |Π)΄|Π΄Ν|Πξ ΝΙΚΟΣ .‘J/IIIA'IIIIIL Γ…ιι΄ι|ι|ιιι… '|']μ|΄ιι΄ιιηιιιτιι. NLxu Eummhnl, |'ιι|ι|'ιι :u h, "Αθήνα REVUE D' ARI κενυε MENSUELLE DES Lermss ετ DES ARTS U |'ι:ι'ι …' : Ν1ι()5 5|Λ|'ΚΙ|)[.'5 Rue G ltlll)‘li:l. 6 — "Με .es-Grece "Εσωτερικού: Ετήσια Δρχ. 12Ο.-΄Εξάµηνη Δρχ. 60. χγΝΔΡΟΜΕξ 'ξξωτερικο'3 : Ετήσια Δολ. 8.-Α΄ι΄γυπτος Τιµ. Τεύχ. Δ.Γ. 15 ETC! 3 — ΤΟΜΟΣ Ε'. - Γενάρης 1957— 'Ap. πάχους 25 Π E Ρ Ι E X 0 M E N A Κ|ΓΣΟΣ ΜΑΚΡΗΣ . . . . . . . .'Αρχιτέκτων Δηµος Ζουπανιώτης ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕ ΓΤΛΚζ)Σ . . . . . . ..... Βασιλική Δρυς ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΒΟΥΤΥΡΑΣ. . . . ....... . …"Απειροι κουτσοί ΝΙΤΣΑ ΠΑΠΑΖΑΧΑΡ|ΟΥ . . . . . . . . .Λιανοτράγουδα Σ. ΚΟΥΑΖΙΜΟΝΤΟ (Μετ. Κ. Πέτρου). . . Θρηνος για το Νότο Χ|ΜπΝΕΘ (Μετ. K. Πέτρου) . . . . . [Τα στάχυ- το όριστι () ταξιδι Χ. ΘΕΟΔΩΡ|ΔΗΣ . . . . . . .......... το αληθινό είκοσιένα ΣΑΡΑΝΓΟΣ ΠΑΥΛΕΑΣ . . . . . . . . . , . . . . . Θαυµα A. BOYFIOYKAZ ...... . . . . . . . . . . . . . . . . . Τσάµικο ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΟΥΛΗΣ . . . . . . . . , . Τα παρά ημα Θ. Δ. ΦΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ . Έξη µέρες o' ένα πηγάδι Β. ΑΡΧΙΠΩΦ (Μετ 'Ay. Νίκα) Oi α[σΘητικές αρχές 1:00 Ντοι.ιπρολυούμπωΦ ΧΡΥΣΑΝΘΗ Ζ|ΤΣΑΙΑ . . ..... "Αν ίδειτε τον ήλιο ΒΙΚΤΩΡ|Α ΘΕΟΔΩΡΟΥ . . . . . . . . . . ...... "Ερωτας και θάναιος Μ. ΡΑΦΤΟΠΟΥΛΟΣ . . . . . . . . . . Τί EYES IO µατι τοι") ταύρου ΣΠΥΡΟΣ ΝΟ. ΑΡΑΣ. . ................ . . Παραµονή ΓΓΡΑΣΙΜΟΣ ΛΥΚΙΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ . . . . . . . . .Τοδ φεγγαριού - Πρω΄ι' ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΟΥΚΑΡΗΣ . . . . . . . . . . . . 'Ενας άνεµος ΚΩΣ Τ. ΧΣ ΓΑΡΙΔΗΣ . . ................ Σου γράφω OY I AAIAM ΣΑΡΟΓΙΑΝ (Μετ. A. Π.Κ.). . .Καθένας στο δικό του πόλεμο ΜΠ. ΜΠΡιΞΧΓ (Men. Α ZIéIyKou). . . . O καυκασιανός κύκλος Γ. ΠΕΤΡΗ . . . . . . . Μιά συνοµιλία µέ τον Τσαρούχη ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ Γ. ΙΩΑΝΝΟΥ . ............. . . . . Γύρω στον Καποδίστρια ΑΠΟ ΜΗΝΑ ΣΕ ΜΗΝΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞ ΗΣ: τα έκατό χρόν α του Σολωμού - 'Η απονοµή τών κρατι- κών βροβειων -Δυό χρόνια- Για την προαγωγή της πνευματικης ζωης -Συγγραφ=. ϊς και κριτικοί- —Ol έκδόσεις-' Αλεξ. Δελµοδζος. Λεων. Ζ'οης-Για τους συ'δροιιητές μας-ΟΙ απολογισµοί. -Τα πενήντα χρονια τού Βάρναλη. Β [ B A I O ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΛΟΥΦΑΚΟΣ: Κρ.τικη για 22 ποιητικά βιβλια. Μ. ΡΑΥΤΟ- ΠΟΥΛΟΣ: ' ιντρ. Κέδρου: Χρήμα, δόξα, άνθρωπος. Γ. ΠΕΤΡΗΣ1 Βυ- ζαντινα µνηµείι 'Αττικής. O E A T P O ΠΕΛΟΣ ΚΑΤΣΕΛΗΣ: Κλυταιμνήστρα - Το ήµερολόγιο της "Αννας Φρανκ-'Ο βροχοποιός. K. |ΙΟΡψΥΡ|ΙΣ : 'O καλός στρατιώτης Σβέϊκ. KI ΠΜ! !΄Ι'0ΓΡΑΦ0 8 Γ. N. ΜΑΚΡΗΣ: To πρόβληµα r00 «θεματος». ΕΙΚΑΣΤ/ΚΕΣ ’l' “KNEE * r. ΠετΡιι>;: "Εκθέσεις Κανέλλη ΜαυροΤΒη-Κανά. ΑΛΛΗΛοΓΡΑιι>ιΑ ι…ιΛιΛ κ.τ.λ. Ε | Κ Ο N E Σ "Εξώφυλλο : Σι΄ινθι.σι| ιιρι.ιτοχρονιάιικη τοι) ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΑΡΟΥΧΗ. ' Εντός κει- ,,'ζ.ι…ι: ll --κ-'ινι (: ιι I ι'| III Λι΄ ||| Inn Kllonn Μακρή "Εκτός κειµένου : ΟΡΕΣΤΗΣ ΚΛΝ|'.ΛΛ||Σ. Σπίτια του Λ[τωλικοδ- -Τό φύτεµσ-Πορτραϊτ0- -Μάνα και παι- …. |3Υ7Λ||'Ι΄||'||| II-XHH || κοίμηση της Θεο!όκου- -Παναγία 'Οδηγήτρια.. |….ι')αγγι-λιιττής Μάρκος. ΙΙΛΝΝ||Σ ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ: Πορτραϊτο… Χωριάτισα. Μ…||ι΄ινι….… ιιυ|ιψώνιιις πώ νόµιρ- Λιευ0υντής Νίκος Σιαπκίδης, Βλαβ…νο' 1 "µ ι'ι'ιιιι΄ιιιινυς ΄|'ιιπιιγριιηιΜι…: 'Ιιιι…'|φ Πυοδρόµου, Ζωοδόχου Πηγής 31-'ΑΘγ΄|να """- - ι ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ τΕΧΝΗΣ MHNIAIO ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ KAI ΤΕΧΝΩΝ ΧΡΟΝΟΣ I" ΤΟΜΟΣ E' IANOYAPIOE 1957 ΤΕΥΧΟΣ 25 APXITEKTQN ΔΗΜΟΣ ΖΗΠΑΝΙΩΤΗΣ Tofi KITZOY MAKPH Στην κυρία '.4γγελική Χατζημιχάλη ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στην εκκλησία της 'Αγίας Παρασκευής Ζαγοράς, ψηλά, στήν κεντρική κόγχη τού ιερού, ένα σκαλισμένο πρόσωπο, αίνιγματικό, κοιτάζει προς τήν απεραντοσύνη τού Αίγαίου. Είναι µια πέτρινη άντρίκια μορφή πού ξεπηδάει ζωηρά ανάμεσα από άλλα χαμηλά διακοσμητικά ανάγλυφα. Παχύ µουστάκι και τετράγωνο σαγόνι δίνουν μια Θεληματική έκφραση στον άντρα αύτόν. Τα χείλια είναι σα να καταστέλλουν ένα. λόγο πού πήγαινε να ξεπηδήσει. "Ετσι, καθώς προ6άλλει μόνο ή µάσκα, χωρίς να συνεχίζεται από κορμί και λαιμό, είναι σαν νάσπασε την πέτρινη επιφάνεια για v’ &- νασάνει τον αλµυρον αγέρι; τού πελάγου. Πολλές φορές συλλογίστηκα πως το στό- μα του Θα είχε μια γοητευτική [Utopia να πεί. 'Ενάμισην αζώνα περίμενε αµίλη- το, μα πάντα στήν άκρα των χειλιών τρεµ.όσβυνεν & λόγος. Κα! η ώρα ήρθε. Παλιά χειρόγραφα, καταχωνιασµ.ένα στο παγκάρι της εκκλησιας, πέτρινες επιγρα- φές, σκόρπιες πληροφορίες σε βιβλία ήρθαν να συμπληρώσουν τον πρώτο λόγο ένος γέ- ροντα Ζαγοριανού, πως & σκαλισμένος τούτος αντρας ήταν & άρχιμάστορας της έκκλησιο"ις. T' όνομά του Δήµος Ζηπανιώτης. cO αναγνώστης πού ξέρει τήν προη- γούμενη εργασία µας για τον καπετάν Στέργιο Μπασδέκη και το γλύπτη Μίλιοι συνάντησε τον µαστρο - Δήμο Ζηπανιώτη σαν άρχιμάστορα της κομπανίας πού χρη- σιμοποιούσε το γλύπτη Μίλιο για διακοσμητή. "Ετσι ή σημερινή εργασία συνε- χίζει τήν προηγούµενη γιατί οί δύο λαϊκοίτεχνίτες έργάσθηκαν στις ίδιες εκκλησίες. Mo‘c μόνο Με; oi δύο εργασίες είναι ενωμένες ; "Ολες οί εργασίες πού αφορούν τή λαϊκή τέχνη τού Πηλίου προσπαθούν ν' αναστήσουν µορφές καί τέχνες, όσο μπο- ρούν να χωρέσουν μέσα στα βι6λία. Είκοσι χρόνια, τώρα, μονογραφίες ετοιµάζουν τή σύνθεση για ολόκληρο τον πολιτισµό τού Πηλίου. "Η σύνθεση χρειάζεται ύλικό πολύ και ξεκαθαρισµένο. Μιά εργασία για τήν ξυλογλυπτική τού Πηλίου είναι έτσι- μη για έκδοση. 'Η ύφαντική τού Πηλίου και ή πολεοδομία τών χωριών του 6ρίσκον- ται ακόµα στο στάδιο της συλλογής τού ύλικού. Τα στοιχεϊα για τήν κοινωνική καί οικονοµική ζωή τού τόπου δεν έχουν ακόμα συµπληρωθεί "Ετσι, & δρόμος για τή συνθετική εργασία δε φαίνεται σύντομος. "Ο µαστρο - Δήµος Ζηπανιώτης δεν είναι, 6έ6αια, δ μοναδικός αρχιτέκτονας πού έρ- γάσθηκε στό Πήλιο, ούτε τό έργο του έχει έντονη προσωπική σφραγίδα. Στή λαϊκή τέχνη 6 ρόλος τής προσωπικότητας τού καλλιτέχνη είναι διαφορετικός από τήν προσωπική τέχνη. Τό ταλέντο, καί σε μια όμαδική τέχνη έχει τή σημασία του, άλ- λα όχι στόν ίδιο 6αθμό με τήν προσωπική τέχνη. ‘H ζωντανή παράδοση δεν εξαφα- νίζει τήν ατομική άξιοσύνη' αντίθετα, τή 8οηθάει γιατί τής δίνει ένα σταθερό βάθρο. 'Ο μαστρο - Δήμος είναι ένας χαρακτηριστικός εκπρόσωπος τής γενιάς των αρχιμαστόρων πού δούλεψαν στό Πήλιο τούς δυό τελευταίους αίώνες τής τουρ- κοκρατίας. Μελετώντας τό έργο του καί το καθέκαστα τής δουλειάς του γνωρίζουµε όλη τή γενιά των αρχιμαστόρων τής εποχής του. cO μαστρο - Δήμος έκανε µόνο έκκλησίες -τουλάχιστο γι αύτες ύπάρχουν μαρ- τυρίες. Περιορίζονταν στίς κύριες οίκοδομικες εργασίες. Οί άλλες εργασίες (τέμπλα, δάπεδα, τοιχογραφίες κτλ.) γίνονταν αργότερα καί πολλές φορές ύστερα από αρκετά χρόνια. Στίς περιγραφές των έκκλησιιύν πού έχτισεν 6 µαστρο - Δήμος δεν θα περιο- ρισθούµ.ε μόνο στό καθαρα αρχιτεκτονικό μέρος. Τό χτίσιμο είναι μια φάση τής κα- τασκευής μιάς έκκλησίας. Θα συμπεριλά6ουµ.ε καί άλλα στοιχεία γιατί σκοπός μας δεν είναι v’ απομονώσουμε μια προσωπικότητα αλλά να τήν τοποθετήσουμε μέσα στή διαδοχή τής λαϊκής καλλιτεχνικής δημιουργίας. Παίρνοντας αφορμή από τό λαϊκό αύτό αρχιτέκτονα θα µελετήσουμε τήν εκκλησιαστική αρχιτεκτονική τού Πη- λίου τό 18ο καί 19ο αίώνα. Καλό θα ήτανε ή έργασία αύτή να γινόταν από νέον αρχιτέκτονα. cO συλλέ- κτης τού ύλικού της, πρίν αποφασίσει να τό επεξεργασθεί 6 ίδιος, τό πρόσφερε σε μερικούς νέους αρχιτέκτονες, αλλά δεν τούς ύρήκε πρόθυμους. Λύτό δίνει και τό χα- ρακτήρα τής μελέτης, πού δεν είναι αρχιτεκτο νική αλλά λαογραφική. *Ακόμ,α καί μερικα στοιχεία πού φαίνονται καθαρα αρχιτεκτονικά (τρόπος χτισίμα- τος, αποτυπώσεις, γλυπτή διακόσμηση, άγκωνάρια κτλ.) στό βάθος είναι λαογραφικά. cO μαστρο- Δήμος Ζηπανιώτης, όλοι οί αρχιμαστόροι τού Πηλίου, ανώνυμοι κι όνοματισμ.ένοι, με τα ταπεινά τους χτίσμ.ατα έδωσαν τό αρχιτεκτονικό σχήμα τής λαϊκής θρησκευτικότητας. Καθώς στό χτίσιμο τής έκκλησιάς μεταχειρίζονται ντόπια ύλικά, τήν πέτρα, τό ξύλο, τήν άσδέστη, τήν πλάκα, είναι σα να κάνουν λειτουργία µε τό ντόπιο μαύρο «οίνο», τό πηλιορείτικο «έλαιο» καί τόν σταρένιο «άρτο». ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ Οί έκκλησίες τού Πηλίου είναι βασιλικές οί περισσότερες, μονόκλιτες ή τρίκλι- τες, καί λίγα σταυρ:θόλια Σε τρείς κύριους τύπους μπορούµε vo‘: τίς χωρίσουμε στίς μονόκλιτες ξυλόστεγες βασιλικές, στίς τρίκλιτες ξυλόστεγες βασιλικές, καί στίς μανοκλίτες με θόλο. Καθένας από τούς τύπους αύτούς έχει άπειρες παραλλαγές, κάθε πηλιορείτικη εκκλησία είναι καί µια παραλλαγή αύτών των δασικών τύπων. Πολλοί παράγοντες επιδρούν στή δημιουργία αύτών των ποικιλιών: Οί οίκονομικες δυνατότητες των κτητόρων (πού επηρεάζουν καί τίς δια- στάσεις καί τα ύλικά), ή διαμόρφωση τού έδάφ0υς (αν είναι σε κορυφή λόφου, σε πλαγιά, στό κέντρο μιάς πλατείας, σε πολύ κατήφορικό έδαφος), ή θέση τους σχετι- τα με τό χωριό καί τίς προσπελάσεις (πού καθορίζουν τήν κύρια όψη τής έκκλησίας καί τήν είσοδό της, μια πού ό προσανατολισμός της είναι πάντοτε 6 ίδιος), γειτονι- κές οίκοδοµ.ες προύπάρχουσες ( πού έπηρεάζουν τα φωτιστικά ανοίγματα, τήν τοπο- θέτηση τού νάρθηκα κτλ.), ή χρήση (αν είναι καθολικό μοναστηριού ή ξωκλήσι ή κεντρική εκκλησία χωριού). Οί μονόκλιτες ξυλόστεγες δασιλικεςέχουν μικρες διαστά- σεις καί είναι συνήθως ξωκλήσια. "Εχουν δίρριχτη σκεπή με πλάκες προπαντιώτι- κες,' δηλαδή σχιστολιθικές πλάκες πού βγαίνουν …το στό πηλιορείτικο χωριό Πρό- παν. "Εχουν μια κόγχη ήμικυκλική στόν ανατολικό τοίχο ("Αγ. Γεώργιος κοντα στόν Κισσό) καί σπανιότερα τρείς ("Αγ. 'Ιωάννης Μακρυνίτσας). Μερικά ξωκλήσια δεν έχουν καόθλου ανατολική κόγχη (εΑγία "'Αννα "Ανεμούτσας). |1ολλες φορές έχουν στή δυτική πλευρά ξύλινο ύπόστεγο πλακοσκέπαστο (Παναγία κοντα στόν 2 Κισσό). Είναι χτισμένες με πέτρα καί δέν έχουν αξιόλογο γλυπτικό ή ζωγραφικό διάκοσμο. Έξαίρεση αποτελεί ή μικρή έκκλητία τού "Αγίου Ιωάννου Μακρυνίτσας, στήν κεντρική πλατεία τού χωρ. ού, πού έχει έπιµ.=. -λημένη ίσόδομη τοιχοποιία χτι- στό δυτικό καί νότιο ύπόστεγο (έξωνάρθηκα) καί πλούσια γλυπτική διακόσμηση. & |,Μ΄ (Υ6…Ψΐ/ &: |, %! έργο" , ΄΄ Μι9Ψ!"|"/ο, % (σωμα; Μονό/& μαμα/Λ…φ % ξ. ( ως… ν. ρΜ… & "ψ…" % .,΄,ψ διωε…βυ: µµ; Νο ω…" θ/35; %Μ& &΄Μ ,α΄Σ:΄ ". γ6€Ο;/ΐ Ώ; ;Μ0Μ "να Μ ιβω ωαΏ%#… (ΨχΨ;3ψ, "|, '63ψ9 %. &!!ς/3/ί…… ιμπν"… Μ"? Χαλ θΜ? τζιπ/ναι… κ΄" && Cow/"WM my &: ??… , γι΄/τµ «για… 3 );υ3α;03& ι , 3.΄χΞηΐι ιδ. υ, ανω Έξι/Λι 6:.,Μ'/ 3%ΜΆξΐΜΜ η. Μιαοπά"νΜοι…Λ%…ν:κν ,έ;δ'Ή ωσινΜλ€ξι ψ:6%ο "άς?" χιβν πλαζ… ,; .? 60 Μ »? …%ΐη?σ ο?" γ…ιλ Ώ&λ/ψχζ΄, δ…ην &? Μ…»; . Έλι/΄΄ για α' και"), 3.3 ,, ΄ΐηι %ω9ι α…. ΝεΜ4ψΟι &… Άλυ &; ", ΄3'Ά'%' [Εδω/. Όψη; ανά ,, "%λ3%"βΜΙ; ., κ.κ…. " να"; "7" €? //"' WV των "σέξ?" * "βίο Λητώ» &] ,, ε…?) Μ…"… &; 7) ': ΕΙΚ. 1. Συμφωνητικό τού μαστρο - Δήμου μέ τούς ένορίτες τής 'Αγίας Παρασκευής Ζαγοράς Ξυλόστεγες τρίκλητες δασιλικές είναι οί περισσότερες καί µεγαλύτερες έκκλησίες τών χωριών τού Πηλίου. Έξωτερικα φαίνονται σαν μονόκλι- τες γιατί ή δίρριχτη στέγη τους σκεπάζει καί τα τρία κλίτη. T6 μεσαίο κλίτος είναι πάντοτε ψηλότερο καί φαρδύτερο από τα δύο πλαγινά. 'Η όροφή τους είτε είναι έπί- 3 Θ΄"- '… πεδη, και τότε έχει ξύλινο τα6άνι ξυλόγλυπτο… ("Αγ. 'Αθανάσιος 'Αγ. Γεωργίου Νηλείας) είτε καμαρωτή με μπαγδατί και με γύψινες διακοσμήσεις ("Αγ. Γεώργιος Μακρυνίτσας). Τα κλίτη χωρίζονται με δυο σειρες χτιστες κολώνες &… δυο ή τρείς ή τέσσε- ρες. οι κιονοστοιχίες Με; συνδέονται µε τοξοστοιχίες. Πολλές φορές στο ταβάνι, υπάρχουν μικροί θόλοι ή φουρνικα με τσατμά, που οι φαίνονται εξωτερικά ('Αγία Παρασκευή Ζαγοράς). cO γυναικωνίτης σε σχήμα Π, πιάνει τή δυτική πλευρά και μέρος από τή νότια και 6ορεινή και στηρίζεται στους εξωτερικούς τοίχους και σε τέσ- σερες ή Ξξη από τις κολώνες. Μερικές φορές πάνω από το στηθαϊο του γυναικωνίτη υπάρχει καφάσι για να κρύδει τελείως τις γυναίκες από τα αντρικά 6λέμματα ("Επι- σκοπή "'Ανω Βόλου). Πάντως οί γυναίκες δεν πήγαιναν µόνο στο γυναικωνίτη αλλά… ΕΙΚ. 2. '0 µαστρο - Δήμος (άνάγλυφΟ) και στο αριστερό από τα κλίτη. Υπάρχει και ένα ανέκδοτο πηλιορείτικο δημοτικό τραγούδι, που περιγράφει μια τρίκλιτη Βασιλική και καθορίζει τη θέση των πιστών στήν εκκλησία: Μαστορα, πρωτομάστορα και πρώτε στους μαστόρους ποδρθες από τα Γιάννενα να χτίσεις εκκλησία κάν, την τρανή, κάν' την ψηλή, κάν την στα δυό, στα τρία Ζώα να αν ή Παναγια με όλα τα κορίτσια δεξια να είναι 6 Χριστός μ όλα τα παλληκάρια στη μέση νάναι & Σταυρός, να στέκουν οί Γερόντοι . 'Εξωτερικα έχουν υπόστεγο εϊτε ξύλινο πλακοσκέπαστο ("Αγ. Κυριακή Ζαγοράς) είτε με κολώνες χτιστες ("Αγ. Ανάργυροι Πορταριάς), είτε με κολώνες μαρμάρινες ("Αγ. Γεώργιος στο χωριό 'Αγιος Γεώργιος Νηλείας). Το ύπόστεγο περι6άλλει τήν εκκλησία είτε από τις δύο πλευρές, δυτική και νότια (Παναγία Μακρυνίτσας) είτε και στή δορεινή (Αγία Μαρίνα Κισσοι")) και καταλήγει τις περισσότερες φορές άνα- …… σε παρεκκλήσια. Στήν ανατολική πλευρά έχουν τρείς συνήθως κόγχες, μέ τή μεσαία µεγαλύτερη. ,Εξωτερικα οί κόγχες έχουν πολλες φορες χαμηλά διακο- σμητικά ανάγλυφα ("Αγ. Νικόλαος ΙΙορταριάς). =Η τοιχοποιία τους είναι είτε απλή πέτρινη άσοδο΄ιτιστη, ή, πιο σπάνια σο6ατισμένη (Γενέσιο Θεοτόκου Λαύκου) ήμασ- δοµ.ική άρμολογημένη ("Αγ. Παρασκευή Ζαγοράς). 4 Μονόκλιτες Βασιλικές με θόλο. Είναι είτε μικρα ξωκκλήσια "Αγιά Τριάδα στη θέση Πάλιτσι), είτε καθολικά μοναστηριων(Παναγία Λαμπινο6ς), είτε κεντρικές έκκλησίες χωριών ("Αγ. "Ιωάννης Νιάου), "Ολες έχουν θόλο που είτε κρύβεται από τήν κλίση της σκεπης, πού φουσκώνει έλαφ…οα στήν κορυφή του θόλου (Παναγία Λαμπινοι'ις), είτε προβάλλει σαν έντονο φούσκωμα της πλακόστρωτης στέ- γης σε σχήμα μισού λεμονιού ("Εκκλησία Σταυρού "Ανεμούτσας), είτε ξεχωρίζει σαν πολυεδρικσς χαμηλός τρούλος ("Αγ. 'Αθανάσιος Λαύκου). 'Ο ανοιχτόςζτους έξωνάρ- Ν…ΡΣ .. &: Μ 8 Έ :' & .ι ;- :ε z ': UI :: Ξ :! > .. Ο .) ------------- ‘8 -"'΄ «» ....I I ............. ε ;: : … .' :ν , o :. : ; ζ΄ ; - «: " . & : 5 . ε I O P. P Ξ ‘E : ' "8 :… : Ό :! Ξ ; :: : . …Ξ ; D b: .. Ξ :' :' ' 6 |: I . -'Φ :: : : :?! :: : : : ;: : ' '? :… -- ? Β ΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄ ' ΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄΄ I. -ε . Ρ " . Ξ Ξι "& 'Ξ" ΄χ ι! "δ ? ΕΞ ΑΙΜ & """ l:- ‘5. ...... .-. ΠΞ Ξ… … "6 © . Έ 9 Δ Εξ . . ι . . . . . . δ θηκας είναι, είτε χτιστός, »… τότε είναι µόνο στή δυτική πλευρά ("Αγ. "Αθανάσιος Λαύκου), είτε ξύλινος πλακοσκέπαστος και τότε μπορεί να προεκτείνεται και στή νότια πλευρά (ΛαμπινοΌ). "Εχουν ανατολικά τρεις κόγχες, Με; από τα μικρά ξω- κλήσια, που έχουν μία (Θεοτόκος στή θέση Μούζιες Λαύκου). 'Η τοιχοποιία είναι είτε κοινή πέτρινη είτε ίσοδομ.ική άρµολογημένη. Τα δάπεδα των έκκλησιών όλων των τύπων είναι πλακόστρωτα κι έχουν με- ρικές φορές απλά διακοσμητικά πού σχηματίζονται από πελεκηµ.ένες πέτρες µε άρ- 5 μούς άπο:στρογγυλεµένα δότσαλα, ποταμίσια ή θαλασσινά (Θεοτόκος Μουρεσιου). Δυστυχως πολλά από τα δάπεδα αι>τά έχουν αντικατασταθεί αργότερα από τσιμεν- τένια βιομηχανικά πλακάκια. =Εντελώς ίδιαίτερον τύπο παρουσιάζει ή έκκλησία του μοναστηριού του "Αη- Λαυρέντη, τρίκογχη Βασιλική με ψηλοτύμπανο τρούλο, και τρίπλευρες κόγχες. Λε- πτομερή της περιγραφή δημοσίευσε ο αρχαιολόγος Νικ. Γιαννόπουλος. 8 Η σύντομη αυτή περιγραφή των τριών δασικών τύπων των εκκλησιών του ΕΙΚ. 4. "Αγιος ,Αθανάσιος (νότια (mm) Πηλίου τους ο…) τελευταίους αίώνες τής τουρκοκρατίας, αφήνει πάντα ανοιχτο το πεδίο για μια είδική μελέτη του θέµατος. "Εδω έγινε για να να τοποθετηθεΞ το έργο του αρχιτέκτονα Δήμου Ζηπανιώτη. ΕΝΑ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ ΣΧΟΛΙΑΣΜΕΝΟ Πολύτιμο ντοκουμέντο για τή μελέτη των όρων με τούς οποίους έργάσγθηκε δ μαστρο - Δήμος καί όλοι οί αρχιτέκτονες και οί µαστόροι τής έποχής του στο Πή- λιο, δημοσίευσε ο κ. "Απόστολος Κωνσταντινίδης στο δυσεύρετο 6ι6λίο του «τα εν τω Πηλίιρ δρα παλαιά καί σύγχρονα χριστιανικά μνημεία». ' Το ντοκουμέντο αυτο είναι το συμφωνητικο που υπογράφηκε στή Ζαγορά στίς 21 Φε6ρουαρίου 1803 με- ταξυ του μαστρο - Δήμου και των έπιτρόπων τής εκκλησίας τής Αγίας Παρασκευής. Δημοσιεύεται σήμερα για πρώτη φορα σε φωτοτσιγκογραφία (sin. 1). Συνδυασµένο με το έξοδσλόγιο τής έκκλησίας, με τις πέτρινες έπιγραφές, µε άλλους λογαριασμούς οίκοδοµ.ικών έργασιών καί με διάφορα άλλα στοιχεια, φωτίζει τούς όρους με τούς οποίους έργάζονταν οί µαστόροι της εποχής αι">τής. Το κείµενο του συμφωνητικοΌ, διορθωμένο από λίγα μικρα παραναγνώσματα τής αρχικής του δημοσίευσης, είναι το έξής : 6 »διά του παρόντος γράµµατος φανερώνομεν ήµεϊς οί κάτωθεν ζουπανιότες|ο'τι έσυμφώνησα έγώ & μαστροδήµος μέ τοι") ένορττας του μαχαλα αγίας πα|ρασκευής να φτειάσω τήν έκκλησίαν τους άγιο… παρασκευήν μερο|κάμ.ατο τον άνθρωπον προς γρ΄ : 35 : τριανταπέντε τήν ήμέραν, το δέ|µουλάρι προς γρ΄ : 25 : είκοσιπέντε τήν ήµέραν, μέ αύτήν τήν τιμήν έκα|βουλαρήσαμεν να μήν πάρωμεν άλλο τίποτε δια γε- μελίκι, ούτε μαν/δηλώματα, ούτε θεμελιάτικα, µόνον να µας δίδουν από μίαν όκά/ ρακήν τήν ήμέραν, να μας κάμωσι καί δύω ζειαφέτια, καί όχι άλλο/άπό αύτά ώς άνωθεν έγράφαμ.εν, προς τούτοις και τα μουλάριά μας δταν|δέν έχει χρείαν ή έκκλη- σία να δουλεύουν, να κάθωνται, καί από τοι/έντόπια μουλάρια αν πηγαίνουν να 60η- θοΌν χάριν εύλα6ε:΄ας, να μήν έμ/ποδίζωνται από ήμας τούς μαστόρους, καί να άρ- χήσωµ.ε τήν δουλείαν είς τας/δεκαπέντε του &πριλλίου. όθεν έγινε το παρον είς δύω, καί βαστά|το κάθε μέρος το ένα, διά μανδηλώματα να µας δίδουν γρ΄: 25.|καί όχι άλλο τίποτε από τα άνωθεν σηµειωθέντα και έστω είς ένδειξιν : 1803 Φευρουαριού : 21 » …. &. μαστροδήμος 6ε6αιώνω » αναγνώστης σακελλαρίου μάρτυς » Νικόλαος Ιωάννου κασσα6 : μάρτυς » δημήτρης γιοργοδόπουλος μάρτης » νικόλαος παναγιώτου : γκίκα μαρτυρώ. » » Πρέπει να σχολιάσουμ.ε μερικά σημεία αύτοΒ του συμφωνητικου: «Φανερώνομεν ήµεϊς οί κάτωθεν ζουπανιότες>>: Ζου- πανιώτες, δηλαδή ήπειρώτες είναι οί τεχνίτες που &ναλα6αίνουν το χτίσιμο τής έκ- κλησίας. Σημειώσαµε σέ πολλές περιπτώσεις τή συμ6ολή τών τεχνιτών τής ,Ηπεί- ρου στήν ανάπτυξη τής λαϊκής τέχνης του Πηλίου. Πολυάριθμοι είναι και ο! άρχι- EIK. 5. "Αγιος Αθανάσιοςξ(νοτιοανατολική γωνία) ή...-ε τέκτονες καί οί χτίστες πού δουλεύουν στο Πήλιο. Ζουπανιώτες είναι καί οί μαστό- ρσι πού έχτισαν στά 1766 τήν έκκλησία τού 'Αγίου Αθανασίου στή Δράκια, όπως καί πάμπολα σπίτια, γιοφύρια, έκκλησίες καί Βρύσες. Οί Ζουπανιώτες τεχνίτες έρ- χονται σέ κομπανίες p.’ έναν άρχιμάστορα. "Εχουν, άκόμα καί σήμερα, µια συνθημα- τική γλώσσα για να συνεννοούνται χωρίς νά τούς καταλαβαίνουν οί άλλοι. Π.χ. για να είδοποιήσουν έναν χτίστη πού ξεχάστηκε καί δέν ένοιωσε πως ήρθε 6 αφέντης τού σπιτιού, τού λένε: «"Αι, μή ξιφλιάζ,ς, ξέπυρι 6 p’xég». Για να παραπονεθούν για τήν καθυστέρηση τής πληρωμής τους λένε: «Δέ φσάει τσάταλου». Γι αύτό καί οί Πηλιορείτες, όταν θέλουν να πούν πως ένας μιλάει άκατάληπτα λένε: Αύτος μι. λάει ζουπανιώτικα». "Αργότερα βγαίνουν καί ντόπιοι αρχιτέκτονες, όπως 6 µαστρο … Γιώργος από τή Δράκια, πού έχτισε το κελλιά τής Παναγίας στο νησάκι τού Τρικεριού, οί αδελφοί Γ. καί Π. Κοσμάδες από τίς Μηλιές πού έχτισαν στα 1865 τή Σχολή τής Βυτί- τσας µαζί μέ τον Ζ. Γεράση, καί άλλοι. «"0 τι έσυ µ. φ ώ ν η ο οι έγ ώ 6 µ. α- ΕΙΚ. Ο. 'Ο "Αγιος "Αθανάσιος (τοιχογραφία) σ τ ρ ο δ ή μ ο ς» 2 ’Am) τή φράση αύτή φαίνεται πως 6 αρχιτέκτονας έκπροσωπεϊ όλο το συνεργείο, διαπραγµατεύεται καί συνάπτει συμφωνίες για λογαριασμό όλων. «Μέ τούς ένορίτας τού μαχαλά αγίας Παρασκευής»: Μα- χαλά; = τούρκικα : συνοικία. Ξέρουμε πως πολλές'συνοικίες τών χωριών έπαιρναν το όνομά του: άπό τήν έκκλησία τους. ‘0 μαστρο -Δήμος δέν πρωτοχτίζει τήν =Αγία Παρασκευή αλλά τήν ξαναχτίζει στήν ίδια θέση. "Αλλωστε το έξοδολόγιο τής έκ- κληοία; αρχίζει από τά 1740, δηλαδή έξηντα:ρία χρόνια πρίν τήν ξαναχτίσει 6 μα- στρο-Δήμος με τούς μαστόρου; του. «μερο κάματο προς γρόσια 35 8 : ή ν ή µ. έ ρ αν : 'Η πληρωμή δέ γίνονταν ξεκοπίς αλλά µέ το μεροκάματο, μέ τα ολικά τού έργοδότη. Πόσοι ήταν οί μαστόροι τής κοµπανίας; Σω έξοδολόγιο τής έκ- κλησίας σημειώνονται :0': έξής: «άπό δεκατρ΄ις άπριλίου εος δεκάξι αύγούστου οπου φίγανε ή µαστορι εστισαν τά µεροκάματα 3.478 : προς π. 35 τούς μαστόρους έστισαν 3.043.10:, Δηλαδή για 80 περίπου μέρες πραγματοποιούν καί πληρώνονται 8.478 μερο- κάματα. Συνεπώς-ή κομπανία πρέπει να αποτελείται από 43 -45 μαστόρους. Είναι χαρακτηριστικό πως ούτε στο συμφωνητικό, ούτε 0:6 έξοδολόγιο τής έκκλησίας αναφέρε- ται ίδιαίτερη άμοι6ή τού άρχιτέκτονα. Αύτος είσέπραττε όλο το ποσό, πλήρωνε τίς τροφές καί ορισμένα άλλα κοινά έξοδα καί έδινε στον καθένα το μεροκάµατό του, αρκετά χαµηλό- τερο άπό αύτό πού είσέπραττε. "Αλλωστε δεν άμιδονταν όλοι το ίδιο, αλλά άνάλογα μέ τήν ζ άξιοσύνη τους καί το χρόνο προύπηρεσίας τους. * "Αλλες φορές ή συμφωνία γίνονταν µέ παροχή φαγητού, κυρίως στο χτίσιμο ίδιω- ξ τικών σπιτιών. Τότε το μεροκάματο ήταν χα- μηλότερο. =Ο έπιστάτης στο χτίσιμο τού σπι- τιού…τού Δ. ,Αθανασάκη στή Δράκια, δίνει στον ίδιοκτήτη σηµείωμα τών έξόδων : ΄ «ίδού συμεονού τα οσα έξοδα έχο είς άργατές κέ λυπα αλα ' είς Μέροκάµατα τούς Μαςστόρους έχον ΐ έος συμερον|Μεροκαματα 2Ο/τον 25 τύν ’I- μεράν Γρ (500, συμπληρώνει μέ μολύβι 6 , ίδιοκτήτης) ΄ διά θροφύ τού Μάςτορούς Γρ. 248» T6 χτίσιμο τού σπιτιού κράτησε 60 Ξ εργάσιµες μέρες γιατί 0:6 ίδιο χαρτί σημειώ- νει 6 ίδιοκτήτης 60 ήμερομίσθια τού έπιστά- τη προς 36 γρόσια. «Το δέ μουλάρι π.ρ & ς Υ Ρ…! σ-ι αν " ί :" o σ ι π Ξ " " ε;» Για: ΕΙΚ. 7. Βασιλ. Γρεβενά… καί Μαρ- τη μεταφορα των υλικων χρησιμοποιούσαν οι μιά… Μα.Αρ…,,ζ,ώ… . Ό "Αγιος κομπανίες τών μαστόρων δικά τους μουλάρια. ,Ιωάγνης Στό έξοδολόγιο τής έκκλησίας αναγράφεται: «1911 µεροκάματα προς 25: 1.194.15». Δηλαδή για 80 περίπου έργάσιµ.ες ήμέρες πραγματοποιούνται 1911 μεροκά- ματα τών μουλαριών, πού πρέπει να είναι γύρω στα 2δ, αφού-άλλωστε-σημειώ- νεται στόσυμφωνητικόπώς «… μουλάρια μας όταν δέν έχει χρείαν ή έκλησία να δουλεύουν, να κάθωνται καί άπό τα έντόπια μουλάρια άν πηγαίνουν να δοηθούν χάριν εύλαβείας, να µήν έμποδίζωνταιάπό ήμάς τούς μασστόρους»: Αύτοσηµ.αί- νει πως δέν έπιτρέπονταν ή μίσθωση ντόπιων µουλαριών για τίς μεταφορές οίκοδο- μ.ικών ύλικών, αλλά μόνον ή δωρεάν παροχή ύπηρεσιών, «χάριν εύλαδείας» τών ίδιο- κτητών τους. Τα μουλάρια τής κομπανίας έβοσκαν σέ κοινοτικά λι6άδια καί για δι- καίωμα 6οσκής δποχρεώνονταν οί μαστόροι νά χτίζουν ορισμένου μήκους καλντερί- µια τού χωριού, άνάλογα μέ τον αριθμό τών μουλαριών καί τίς µέρες παραμονής τους. «να μήν πάρωμε άλλο τίποτε γιά γεμελίκι»: Δηλαδή για 9 … διατροφή τους. «ο ύ τ ε 0 0: ν δ η λ ώ 0 α τ α»: "Οταν τελείωνε το χτίσιμο καί έμ- παιναν :6: ζευκτά τής σκεπής, τοποθετούσαν στήν κορυφή τής στέγης έναν πρόχειρο ξύλινο σταυρό στολισμένον μέ ένα στεφάνι ή ένα μπουκέτο λουλουδιών. ,Επάνω στο σταυρό αύτο το κορίτσι τού σπιτιού ή, άν δέν ύπήρχε κορίτσι, ή κυρά τού κρεμούσε μαντήλια, πουκάμισα ή άλλα είδη. "Οταν ύπήρχε πρόσφατο πένθος τού ίδιοκτήτη ή έχτιζαν δημόσιο κτίριο (όπως στήν περίπτωσή μας) δίνονταν το άντίτιµ.ό τους σέ χρήμα. Τα μαντηλώματα ήταν έθιμικο δικαίωµα τών μαστόρων. Σσό συμφωνητικό φαίνεται πως παραιτούνται άπό το δικαίωμά τους αύτό, στο τέλος όμως, άφού μπεί ι]Ποι> ε]Θ&Ν&ι>|οο Μίκα… και… … , , .… .;-.…ι:.'.΄--…-.----.. Κ…… ΕΙΚ. 8. "Αγιος Αθανάοιος Λαύκου (κάτοψη) καί ή τελειωτική φράση «όθεν έγινεν το παρόν είς δύο καί βαστά :6 κάθε μέρος :6 ένα»: μετανοιώνουν καί προσθέτουν: «διά μανδηλώ- µ α΄τ α ν 6: 0 ά ; δ ί δ ο υ ν γρ΄ 25»: T6 1:006 06:6 άναγράφεται καί στο έξοδολόγιο τής έκκλησίας: «μανδηλώματα τούς μαστόρους ΟΟ25>. Δέχονται v6: μήν πάρουν «ο 6 τ ε 6 ε 0 ε λ ι ά τ ι κ α»: Στή θεμελίωση τών σπιτιών ή τών γεφυριών έσφαζαν ένα ζώο (άρνί ή κόκορα), ,Αφού χύνονταν στά θεμέλια :6 αίμα, το σφαγμένο ζώο το έπαιρναν οί μαστόροι. Συναφής μέ :6 έθιμο αύτό είναι καί ή παράδοση τού γε- φυριού τής "Αρτας, όπου έπρεπε νά χτισθετ 0:6: θεμέλια καί ήγυναίκα τού άρχιμά- στορα, γιά v6: στεριώσουν. 'Επίσης οί ίδιοκτήτες, καθώς καί γνωστοί καί γειτόνοι. έριχναν 0:6: θεμέλια νομίσματα, πού :6: μάζευαν οί μαστόροι, άφήνοντας μόνο ένα- δύο πού σκεπάζονταν άπό :6 χτίσιµο «για το γούρι». «μ ο ν ον ν 6: 0 άς δ ί δ ο υν άπό μίαν όκά ρακήν τήν ήμέραν, v6: μάς κάμωσι καί δύω ζ ε ι a: φ έ τ ι α» : Ζειαφέτια=γεύµ.ατα. Ακόμα καί σήμερα στο Πήλιο οί μαστόροι απαιτούν άπό τούς ίδιοκτήτες τών σπιτιών καθημερινά 0:6: ποσότητα ούζου ή τσί- πουρου. «Νικόλαος 'Ιωάννου Κασσα62 μάρτυς>:'ΟΝικόλαοςΚασ- σαβέτης φαίνεται πως έχει συντάξει καί :6 συμφωνητικό. =Υπήρξε συμμαθητής τού Ρήγα Φερραίου, κατά τή μαρτυρία τού Χρ. Περραιβού 5. Τήν πληροφορία αύτή έπι- 6εδαιώνει 6 Φίλιππος "Ιωάννου σέ γράμμα του προς τον Ν. Μάγνη μέ χρονολογία 16 Δεκεμ6ρίου 1859. 'Ο Φίλιππος Ιωάννου σημειώνει, άκόμα, στο ίδιο γράμμα, πως «ο Νικόλαος Κασσα6έτης έδίδαξε πολλά έτη καί μέ πολύν κόπον έν τι"ρ έλληνικώ τής Ζαγοράς σχολείω, άλλ' ούχί συνεχώς' διότι ών ύγείας άκροσφαλούς ήναγκάζετο 10 πολλάκις να παραιτηθεί» 6. "Η σωστή σύνταξη καί οί ασήμαντες ανορθογραφίες τού συμφωνητικού πείθουν ότι συντάκτης του είναι 6 διδάσκαλος Ν. Κασσα6έτης, &… οί έπίτροποι τής έκκλησίας δέν είναι πολύ γραμματισμένοι, όπως φαίνεται από ,τίς ανορθογραφίες καί τήν κακή διατύπωση τού έξοδολόγιου. Στίς δεκάξη Αύγούστου 1803 παραδίδεται ή έκκλησία, χτισμένη άπό :6 00:- 0:00 - Δήμο καί τούς μαστόρους του. "Η εργασία τους περιορίζεται μόνο στο γιαπί. T6: σοβατίσματα, τα ξύλινα κουφώματα καί οί άλλες συμπληρωματικές έργασίεςΈέγι- ναν από άλλους μαστόρους. Στό έξοδολό…γιο τής "Αγίας Παρασκευής σημειώνονται άλλα έξοδα «απο δεκαξι αύγούστου εος τρις νοεμ6ριου οπου φίγαν κ αλι μαστορι». "Ανάμεσα στά έξοδα αύτά αναφέρονται καί τά έξής χαρακτηριστικά: «του μαστρογιάνι τζιαμιτζί 6:6: μιρουκάματα ιψου κή γιαλιά 153.10 ης : 2‘0 φορτοματα ξιλα κεσανίδια κε άμου αγογι του λιανζικου 0005.05 :0: ωσα εξοδεύθισαν ης το δευτερον ής την πιζουλα γρ 253.35» Γιά νά χτισθεί ή να έπισκευασθεϊ 0:6: έκκλησία χρειάζονταν πρώτα άδεια τού Μητροπολίτη. "Ενα βεράτι τού Αχμέτ τού Α΄, πού 6γήκε τον ,Ιανουάριο τού 1604 καί καθορίζει τα προνόμια τών μητροπολιτών, γράφει στο τέταρτο άρθρο «Το; έν τή έπαρχία αύτού έκκλησίας καί μοναστήρια χωρίς ίερού 60:00:13 06651; δύναται να απαλλοτριοϊ άπό τών χειρών αύτού, καί άνευ αδείας αύτού ούδείς δύναται να έπι- σκευάζη ή ανεγείρή έπί τών αύτών θεμελίων ή έμποδίζει αύτά» '. "Αδεια άπό τίς τουρκικές αρχές απαιτούνταν μόνο για :0‘: Χάσια (Πορταριά, Κατηχώρ…ι, Μηλιές, Τσαγγαράδα, Ζαγορά κ.ά), ένώ τα δακούφια (Μακρυνίτσα, Δράκια, "Αργαλαστή κ.ά.) «κτίζους έκκλησίαις όταν θέλουν» όπως αναφέρουν 6 Κωσταντής καί 6 Φιλιππίδης στή Νεωτερική Γεωγραφία τους.Β T6 προνόμιο αύτό καταργήθηκε 0:6: 1796 έξ αίτίας μερικών «συμδάντων» στο χτίσιμο τού "Αγ. Ιωάννη Μακρυνίτσας. Γι αύτό, &… άοόΝάοιοο τα… ' Τα… οΤση1ο'κΡοο :IIIl . … ΕΙΚ. 9. 'Αγιος ,Αθανάσιος Λαύκου (τομή 0:6 μάκρος) 0:6: 1800. οί κάτοικοι τού "Αγίου Λαυρεντίου πήραν ρητή άδεια από τήν Τουρκική Κυ6έρνηση για να χτίσουν τήν έκκλησία τού "Αγίου 'Αποστόλου τού Νέου, κι έπει- δή δέν είχαν έτοιμες πλάκες γιά νά σκεπάσουν τήν έκκλησία μέσα στήν προθεσμία, αναγκάστηκαν να 6γάλευν από τα σπίτια τους 9. 11 Οί έκκλησίες χτίζονταν μέ έξοδα τών ένοριτών ή μέ δωρεές καί τότε έµπαινε σέ πέτρινη ή γραπτή έπιγραφή το όνομα τών κτητόρων ("Αγ. ,Αθανάσιος "Αγίου Γεωργίου Νηλείας κ.τ.λ.). ΔΗ MOE ΖΗΠΑΝΙΩΤΗΣ Οί διογραφικές πληροφορίες για το μαστρο - Δήμο Ζηπανιώτη είναι λειψές. "Από :6: στοιχεία πού προσφέρει το συμφωνητικό καί μερικές έπιγραφές μπορούμε να τή σκιαγραφήσουμε κάπως. Πρώτα - πρώτα το έπίθετό του δείχνει τήν καταγωγή του. Είναι ήπειρώτης. Ζουπανιώτες ή Ζιπανιώτες ή Ζηπανιώτες λέγονταν στο Πή- λιο όχι μόνον όσοι κατάγονταν από το Ζαπάνι αλλά όλοι οί ήπειρώτες, όπως έξω από το Πήλιο όλοι οί πη- λιορεϊτες λέγονταν Ζαγο- ριανοί. Προτίμησα τον τύπο Ζηπανιώτης γιατί έμφανίζεται συχνότερα στίς έπιγραφές τών έκ- κλησιών πού έχτισε καί γιά νά μή γίνεται σύγχυ- ση μέ :6 συντοπίτη του καί συνεργάτη του γλύ- πτη Μίλιο Ζουπανιοπο- λίτη. "Εργάσθηκε στο Πήλιο δέκα χρόνια περί- που. Πήγαινε πρώτα μόνος του, έκλεινε συμ- φωνίες κι ύστερα έπαιρ- νε καί τούς μαστόρους του. T6 συμ6όλαιο μέ τούς ένορίτες τής "Αγίας Παρασκευής ύπογράφη- ".. κε στίς 21 Φε6ρουαρίου ‘_ …… καί ή έργασία άρχισε ' …" "(& στίς 13 ΄Απριλίου 1τ03, ΕΙΚ. 10. "Αγιος ΑΘανάσιος Λαύκου (τομή στο πλάτος) ίσως γιατί στο μεταξύ θα έπρεπε νά τΞλΞίώσΞι άλλες ύποχρεώσεις πού είχε αναλάβει. Μαζί μέ τούς μαστόρους του έχει καί το συντο- πίτη του γλύπτη Μίλιο πού σκαλίζει :2; έπιγραφές, τα ύπέρθυρα καί άλλα γλυπτά κοσμήματα, καθώς καί τίς μορφές διαφόρων αγίων σέ χαμηλό ανάγλυφο. Πιθανότατα & ίδιος γλύπτης σκάλισε σέ ανάγλυφο καί τή μορφή τού μαστρο - Δήμου στήν κόγχη τού ίερού τής "Αγίας Παρασκευής (Είκ. 2). T6 ανάγλυφο αύτο παριστάνει :6 μα- στρο - Δήμο σάν ένα νέο σχετικώς άντρα µέ παχύ καγκελωτό μουστάκι καί μέ το χαρακτηριστικό πλακαρο ήπειρώτικο κεφάλι. T6 πλατύ του σαγόνι τού δίνει έκφραση θεληματική. T6 ίδιο θεληματική έκφραση έχει καί το στόμα του. 'Αντίθετα μέ το σύνολο σχεδόν τών γλυπτών έργων τής έποχής του, πού παριστάνουν συγκεκριμένα άτομα, έδώ ύπάρχει φανερή ή πρόθεση τού καλλιτέχνη ν' αποδώσει ατομικά χα- ρακτηριστικά. Πρώτη παραγγελία παίρνει από :6 Γεώργιο Αναγνώστη καί τούς δύο γιούς του Νικόλαο καί Ιωάννη να χτίσει τήν έκκλησία τού "Αγίου "Αθανασίου στο χωριό "Αγιος Γεώργιος Νηλείας. "Υστερα γνωρίζεται μέ τον πρώτο άρματωλό τού Πηλίου, τον καπετάν Στέργιο Μπασδέκη. πού τού αναθέτει το χτίσιμο ή :6 ξαναχτίσιμο δια- φόρων έκκλησιών, όπως θα δούμε, μέ λεπτομέρειες, στήν περιγραφή τών έργων του. Μία παράδοση, πού ύπάρχει ακόμα στο χωριό Λοιύκος, λέει πως 6 αρχιτέκτονας ., … 12 πού έχτισε τόν "Αγιο "Αθανάσιο Λαύκου (δηλαδή 6 μαστρο - Δήμος) αποκεφαλίστηκε άπό τόν καπετάν Στέργιο Μπασδέκη πού τόν έπιασε v6: 1:1665: στό χτίσιμο μιάς άλλης έκκλησίας πού τού ανέθεσε. Δέν ύπάρχει τίποτα πού να έπι6ε6αιώνει ή να διαψεύδει τήν παράδοση αύτή. Πάντως 0:6: τέτοια τιμωρία δέν ήταν ασυνήθιστη άπό τόν καπετάν Στέργιο. "Υπάρχει, μάλιστα, στό μοναστήρι τής Λαμπινούς ανάγλυφο πού παριστάνει τόν κτήτορα Στέργιο Μπασδέκη να αποκεφαλίζει 0:6: γυναίκα. 'Ο μαστρο - Δήμος ήταν περήφανος για τή δουλειά του, γι αύτό πάντα στίς πέτρινες, μαζί μέ τό όν:μα τών κτητόρων 71 όσων συντελέσανε στήν κατασκευή τής έκκλησίας, σημειώνει καί :’ όνομά του, πράγμα πού δέν γίνεται συχνα στό Πήλιο. Μερικές φορές οί… κομπανίες τών μαστόρων δείξουν 0:6: έπιγραφή πού άναφέρει μόνο τήν καταγωγή τους ("Αγιος ,Αθανάσιος Δράκιας : «1766 MAETOPI ZOYHA- ΝΟΤΕΣη. *Αρχοντικα δέ φαίνεται v6: έχτισε 6 000:00 - Δήμος, είδικευμένος στό χτίσιμο έκκλησιών. Θα έ6αζε κι έκεϊ τ' όνομά του σέ έπιγραφή, όπως έκανε 6 συντοπίτης του Κοσμάς στό σπίτι τού Ντιντίκα στήν "Αλλη Mega”. "Εχτισε μόνο :6: κελλιά τού μοναστηριού τών Ταξιαρχών, ανάμεσα Ζαγοράς καί Χορευτού. ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΡΟ- ΔΗΜΟΥ "Α γ ι ο ς 'Α 0 α ν ά ο ι ο ς (1795). ‘H έκκλησία αύτή Βρίσκεται στήν έπάνω συνοικία τού χωριού "Αγιος Γεώργιος Νηλείας. Είναι τρίκλιτη δασιλική (Βίκ. 3). "Εξωτερικά :6: τρία κλίτη σκεπάζονται άπό τή δίρριχτη πλακοσκέπαστη στέγη (Είκ. 4). Τό χτίσιμό της είναι σχεδόν ίσοδομικό άρμολογημένο. 'Από τή δυτική καί νότια πλευρά περι6άλλεται 01:6 ξύλινο πλακοσκέπαστο ύπόστεγο, πού καταλήγει στήν άνα- τολική άκρη τής νότιας πλευράς στό παρεκκλήσι τού cA1000 Μοδέστου. Οί ξύλινες κολώνες τού ύπόστεγου άκουμπούν σέ χαμηλό πεζούλι. Μόνο ή Βορειοδυτική γωνία τού ύπόστεγου κλείνεται από τοίχο. πού αφήνει 0:6: 6ορεινή πόρτα. Στό νότιο τοίχο ψηλά, πάνω άπό τή στέγη τού ύπόστεγου έχει πέντε σιδερόφρακτα παράθυρα. "Αλλα δύο, καθώς καί μία πόρτα ύπάρχουν κάτω άπό τή στέγη τού ύπόστεγου. Στό δυτικό τοίχο, πάνω άπό τή στέγη τού ύπόστεγου έχει τρία παράθυρα, τό μεσαίο ΗΠοοόΘΜ'οιοο πΡο΄οογΗ ΕΙΚ. 11. "Αγιος "Αθανάσιος Λαύκου (πρόσοψη) 13 ψηλότερα καί τ' άκρινά χαμηλότερα. Κάτω άπό τή στέγη δύο πόρτες, μία στό κέν- τρο καί μία στενότερη δεξιά, καθώς καί δύο σιδερόφραχτα παράθυρα. ‘0 6ορεινός τοίχος δέν έχει κανένα άνοιγμα(ΕΞίκ. 5). Στόν τοίχο τού ίερού έχει κόγχες. 'Η με- σαία είναι μεγαλύτερη, πεντάπλευρη, μέ τρία στενά σιδερόφραχτα παράθυρα στίς EIK.| 12. "Αγιος ΄Αθανάσιος Λαύκου (έπιγραφή) τρείς κεντρικές πλευρές. Οί δύο άκρινές κόγχες είναι μικρότερες, ήμικυκλικές, χωρίς άνοιγμα. Καί οί τρείς κόγχες είναι πλακοοκέπαστες. … Πλούσιος είναι 6 έξωτερικός διάκοσμος τής έκκλησίας. Πάνω άπό τήν πόρτα τού νότιου τοίχου, μέσα σέ άόαθη κόγχη είναι ζωγραφισμένος 6 "Αγιος 'Αθανάσιος. Γύρω, σέ σχήμα πέταλου, ζωγραφική ζώνη μέ τούς Δώδεκα ="Απόο'τολους σέ προτομή μέσα σέ κύκλους, πού τριγυρίζονται άπό κόσμημα (κλήμα). 'Επειδή άργότερα ή πόρτα έγινε ψηλότερη άπό τήν άρχική, έχουν κοπεί οί δύο άπόστολοι πού βρίσκον- 14 ταν στίς άκριες τού πέταλου. (Βίκ. 6) Πάνω άπό τήν πόρτα τού παρεκκλησίού, μέσα σέ ά6αθη κόγχη, τοιχογραφία τού "Αγιου Μόδεστου. Ή είκόνα περιβάλλεται άπό όραίο πεταλόσχημο κόσμημα. ,Αξιόλογος είναι καί 6 γλυπτικός, έργο τού γλύπτη Μίλων. Περιγραφή του .ύπάρχει στό διβλίο γιά τό γλύπτη Μίλιο. Στό νότιο τοίχο ΕΙΚ. 13. Μίλιου Ζουπανιοπολίτη: "Αγιος "Αθανάσιος χρωματισμένη άνάγλυφη έπιγ.ραφή δίνει :6 ίπορικό τού χτισίματος τής έκκλησίας. Τό φόντο τής έπιγραφής είναι μαύρο, τά γράμματα καί τά κοσμήματα πράσινα. Τά γράμματα καί τά κοσμήματα είναι έξώγλυφα. "Ετος 1795 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ A "ί" ΙΔΟΥ ΝΑΟΣ ΕΚΤΙΣΤΕ EK BAGQN ΜΕΓΑΣ / EN ΥΠΟΡΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΣ ΠΗΛΙ()Υ ΟΡΟΥΣ | EHONOMAI‘I ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ/ ΑΡΧ[ΕΡΑΤΕΥ- υΝΤΟΣ Δ΄ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ / ΚΥΠΡΙΟΥ ΕΙΣ ΜΗ'ΓΡΟΠΟΔΙΝ ΑΥΤΟΥ EKEI- NOT/ OTOI MEN EIEI KTITOPEE TOYAE ΤΟΥ ΤΟΥ| ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΓΕΩΡ- 15 - αµ…- ΓΙΟΣ ΥΙΟΙ ΑΥΤΟΥ / ΔΥΩ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ TE KAI ΙΩΑΝΝΗΣ | ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΙ- ΠΟΙ ΟΣΟΙ ΔΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟΝΤΕΣ| ΛΟΓΩ, ΕΡΓΩ ΤΕ ΚΑΙ ΑΙ"ΑΘΗ ΠΡΟΑ[ΡΕ- ΣΕΙ | ΕΞΟΙΝΤΟ ΤΟΥΣ ΜΙΣΘΟΥΣ ΑΠΕΙΡΟΠΔΑΣΙΟΥΣ / ΠΑΡΑ ΘΕΟΥ ΤΟΥ ΒΛΕΙΙΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ/ΠΟΛΥΤΛΑ ΑΘΑΝΑΣΙΕ ΦΥΛΑΤΤΕ ΤΗΝ ΜΟΝΗΝ ΣΟΥ ,'ΜΗΔΕΙΣ ΩΣ ΘΗΡΑΝΗΜΕΡΟΣ ΕΜΒΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΥΛΗΝ ΣΟΥ | ΠΛΗΓΗΝ ΘΑΝΑΤΟΥ ΛΟΙΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΥΡΕΚΤΙΩΝΤΑΣ/ΙΑΤΡΕΥΕ ΘΕΡΑΠΕΥΕ, ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΑΙΜΩΝΙΩΝΤΑΣ|Ο ΓΑΒΡΙΗΛ ΜΕΝ ΕΓΡΑΨΕ ΤΑΥΤΑ ΩΣ ΘΕΩΡΙΤΕ / ΑΝ ΗΝ ΚΑΙ ΜΙΞΟΒΑΡΒΑΡΑ ΜΗΝ ΤΑ ΚΑΤΗΓΟ- ΡΕΙΤΕ /ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΕΝ ΔΗΜΟΣ ΖΗΠΑΝΙΩΤΗΣ . Πάνω άπό τήν πόρτα τού δυτικού τοίχου έγχρωμο άνάγλυφο (μαύρο - πρά- σινο - ώχρα). Στό έπάνω μέρος τού άνάγλυφου ύπάρχει σταυρός μέ τό Χριστό σταυ- ρωμένο στό μέσο του. Πίσω άπό τό σταυρό, ή λόγχη καί 6 σπόγγος, σέ σχήμα. V. Πάνω άπό τά πλαγινά σκέλη τού σταυρού τά γράμματα IC … XC NI - KA καί κάτω τους, άριστερά ή Παναγία (ΜΡ - ΘΥ) καί δεξιά 6 "Αγιος "Ιωάννης (ΟΑΓ - ΙΩ). Στήν κόγχη τού ίερού, έντοιχισμένα πλαγιαστά, δύο άνάγλυφα κυπαρισιών. Πάνω άπό τά τρία παράθυρα τής κεντρικής κόγχης τού ίερού, τρία άνάγλυφα γιά τά όποία γίνεται λεπτομερειακή άνάλυση στό διόλίο γιά τό γλύπτη Μίλιο. "Εσωτερικά ή έκκλησία χωρίζεται σέ τρία κλίτη. Τά τα6άνια είναι ξύλινα μέ άπλά ξυλόγλυπτα. Τό μεσαίο κλίτος είναι ψηλότερο άπό τά… δύο άκρινά. Τό πάτωμα είναι νεώτερο μέ βιομηχανικά πλακάκια. Τό ξύλινο τέμπλο τής έκκλησίας, χαμη- λής τέχνης, έγινε στά 1872 άπό τόν "Αγιογιωργίτη "Απόστολο "Αθανασόπουλο. Στό τέμπλο, μεταξύ τών άλλων. έξη είκόνες καμωμένες στά 1866 άπό τό Βασίλειο Γρε- βενίτη καί τό Μαργαρίτη Μακριντζιώτη (Βίκ. 7). Τοιχογραφίες δέν έχει έσωτερικά ή έκκλησία. Στή δυτική πλευρά, σέ ύψος 2.30 0. άπό τό δάπεδο ύπάρχει γυναικωνίτης. 'Επάνω στό γυναικωνίτη ύπάρχουν δύο φαρδειές ξύλινες βαθμίδες για νά παρακολου- θούν καλύτερα οί γυναίκες τή λειτουργία. (Στό έπόμενο :6 τέλος) ΚΙΤΣΟΣ ΜΑΚΡΗΣ 'Από τίς έπιγραφές τών έκκλησιών δημοσιεύονται μόνον οί άνέκδοτες. ]. Κίτσου "Α. Μακρή: 'Ο καπετάν Στέργιος Μπασδέκης καί δ γλύπτης Μίλιος. Βόλος…'ΑΘήνα 1955 σελ. 12-16. 2. ΄Υπαγόρευση κ. Γιάννη Ριζινού, άπό τήν 'Αγριά (1952). 3. N. I. Γιαννοπούλου: 'Η επί τού Πηλίου Μονή τού "Αγίου Λαυρεντίου ('Avu- τύπωσις é): τού ΙΑ τόμου τής έπετηρίδος τής 'Ειαιρίας Βυζαντινών σπουδών). 'Εν "Αθήναις 1935. 4. "Απ. Γ. Κωνσταντινίδη: Τα έν τς; Πηλίφ όρει παλαιά καί σύγχρονα καί χρι- στιανικά μνημεία. "Αλεξάνδρεια 1948, σελ. 107—113. ('Ανατυπώσεις άπό το «Φάρο- τής "Αλεξάνδρειας). 5. Χριστοφόρου Πεοραιβού: Πολεμικά όπομνημονεύματα καί βιογραφία Ρήγα Φε- ραίου. "Επιμέλεια Μ. Παπαϊωάννου. "Αθήνα 1956-σελ. 814. 6. Νικολάου Μι'ιγνητος: Περιήγησις ή τοπογραφία τής Θεσσαλίας καί Germ λι- κής Μαγνησίας. 'Εν "Αθήναις 1860-σελ. 86 7. «ΠρομηΘεύς». "Ετος Δ' (Μάρτιος 1892) Βόλος 1892-σελ. 711. 8. Γρηγορίου 'Ιεροδιακόνου καί Δανιήλ 'Ιερομονάχου: Γεωγραφία Νεωτ8ρική.. Βιέννη 1791. 9. Ζωσιμά 'Εσφιγμενίτη: Σημειώσεις είς τά έκ τής Γεωγραφίας τών Δημητριέων Μαγνητικά. "Ημερολόγιον «'Η Φήµη». 'Εν Βόλω 1887-σελ. 85. 10. K. A. Μακρή: Δύο λαϊκοί ζωγράφοι. Βόλος 1952-σελ. 31. 11. K. A. Μακρή: "Ενα μεταβυζαιτινό τέμπλο στό Πήλιο ('Ανακοίνωση στό Θ' Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών). 'Ανάτυπο άπό τά πρακτικά τού Συνεδρίου. "Αθήναι 1954. 16

οι…". Μαβίλη… ("Φορ 1ι1ΙΨ/ & αν"… … *5-Άα "Αντιδράσεις προκαλεί II Δ.Ε. του Πονειιιστπµίου ρολοι. so Το δηµοτικό Νθαυλια θόλου ασχολήθηκε χθες το θράδυ µε την αιψνίδιο αντικατάσταση της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας και εξέδωσε διαµαρτυρία η οποία µεταξύ άλλων αναφερει: Από τον τοπικό τυπο πληροφορηθηκαµε τη νεα Macon της διοι- κούσας επιτροπής του Πανεπιστηµίου θεσσαλίας. εκείνο που "σας εξαρχής κάνει εντύπωση είναι η πλήρης αντικατάσταση της προηγου- µενης Δι που αποτελείτο από πολύ ικανό άτοµα,"… πορσυσισσαν φθορά εργα µε µόνη εξαίρεση τον δήµαρχο της Λάρισας. ενώ λοιπόν παραµένει o δήµαρχος Λάρισας στην Δ. E. σαν εκπρό Μπος της πόλης. ε΄χει εξαιρεθεί. o δήµαρχος θόλου Θεωρούµε ότι η πραξη αυτή είναι αοθαρό στόπηµα από µερους του υπουργού Παιδείας γιατί εάν καποιος δήµαρχος'επρεπε να εκ- προσωπείται στην Δ.Ε.. αυτός θα έπρεπε να ήταν 0 δηµαρχος Βόλου, όπου είναι η εδρα του Πανεπιστηµίου. Ξ.… Με ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 3 Λαρισοίος καθηγητής Πέτρος Γέµτος πρόεδρος Πανεπιστηµίου θεσσαλίος . ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ.ΤΟΥ !ΤΗΝ µε…» Ο Λαρισαίος καθηγητής οι- κονοµικων της Νοµικής Σχο- λής του Παν. Αθηνων κ. Πε- τρος Γεµτος ορίσθηκε νέος πρόεδρος της Δ.Ε. του Πανε- πιστηµίου θεσσολίας µε από φαση του υπ, Παιδείας II. "διορίσθηκε ως ΥΠ- Βασίλη Καντογιοννόπσυλσυ. Στη νεα Δ ε σουπερλαµθανεται εκ νέοι,… και 0 δήµαρχος κ. Αρ Ααμτρουλης. H πλήρης συνθεση της Δ.Ε. ως εξής: ..κτ-.κό μελη "ειπες Πετρος καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών. πρόεδρος της Δ Ε.. Ψωι΄νός Δημή- τριος… καθηγητης Αριστοτελείου Πανεπιστημίου ΘεσσαλονΞ κής. αντι- προεδρος της A E Zea Μητροπο- λίτης Δηµητριάδος & Χριστοδου- λος. Λαμπρούλης Αριστείδης δή- µαρχος Λάρισας. Δεµίρης ΚωνΝος many" της. αντιπουτανηςΑριστστε- Μου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονί… κής. Παπαδηµητρίου Κων.'νος κα- θηγητης Αριστοτελείου Πανεπιστη µίου Θεσσαλονίκης Σπυριδακης Ιωάννης καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Διάκος Αρης καθηγητής Πανεπιστηµίου|ωαΜνων Γιαννακό- πουλος Αθανασιος αναπληρωτής καθηγητής Αριστστ…ίου Πανεπι- στηµίου Θεσσαλονίκης Τελος ως αναπληρωµατ .κά μελη ορίζονται 0 II ΖερΘας Ιωαννης, επίκουρος καθηγητής του Πανεπι- στημίου Αθηνών και η κ. Χαµηλό κή - Πολυµερου Αικατερίνη. φιλό- λογος - λαογράφος ερευνήτρια της "Ωδή…" Αθηνών ο ΝΕΟΙ ΠΡΟΕΔΡΟΣ 0 II Π. Γερτας. σπούδασε νοµικό στη Να,-κή Σχολή του Παν Αθηνων, και εν συνεχεία εκ- πόνησε διδακτορική ασταθή στο έ. ΤιΒιγκεν της Δ. Γερµανίας σε οι… από νοµικής και οικονοµίας. ενώ ανακηριζχΘηκε καθηγητής της τις» μικής Αθηνών το 1978. Em κυθερνήσεως Τζαννετάκη γραµµατέας του υπ. Παιδείας O κ. Γεμτος είναι παντρεµένος και έχει δυο κόρες; μία φοιτήτρια της αρχαιολογίας και µία µαθήτρια Λυκείου Σε δήλωση του χθες προς την -Ε- σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε µαζί του στην Αθήνα τον.σε; -Αισθαναµαι ιδιαίτερη τιµή και χαρά που οι'αλαµθόνω την Προε- δρία του Πανεπιστημίου Θεσσα- Νας. Έχω πλήρη επίγνωση των δυ- σκολιών αλλά και των δυνατοτή- των που εχει το Πανεπιστήμιο. Θεσοαλ'.ας Θεωρώ ότι τα Πανεπιστήµια αυτ το έχει ιδιαίτερη σηµασία όχι μόνο για την περιοχή. αλλά και για τον ευρύτερο ελληνικό εκπαιδευτικό χώρο. . Πιστεύω ότι μπορεί να εξελιχθεί σε πανεπιστήµια - πρότυπο για όλα τα ελληνικά ανώτατα ιδρύµα- τα. ώστε µε τη σειρά του να συµ- θαλει στην αναθαθµιση της ovum- της εκπαίδευσης της χωρος. . Θα προσπαθήσουµε. διαστρω- ντας ό,τι καλό εγινε ως τώρα να επιταχύνουµε τις διαδικασίες για την υλοποίηση των προθλεποµενων σχολών. και την εύρυθµη λειτουρ- για τους-. Ερωτηθεις 0 κ. "µας για την Imp: κή Σχολή Λάρισας δήλω σε ότι θα είναι σε σε… να εκμ- cu τεκµηριωµένη άποψη µόλις Έ άλατα "κ'-ι «και Κατά πλειοψηφία. µειοψη- τοωης της που… της ΔΗΦΑΚ υιοθέτησε χθες το _ δηµοτικό συµβούλιο Λάρισας το οµόφωνο ψήφισµα της KEAKE και αποφάσισε να συµµετάσχει o δήµος της Λα- ρισσς στο σηµερινό κλείσιµο των δήµων και κοινοτήτων σε ένδειξη διαµαρτυρίας κύρια για το σε… του Η Βαθµού Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Παράλληλα στο ψήφισµα της ΚΕ- ΔΚΕ αναφέρονται και οι… λόγοι που αναφέρονται σε ρεπορτάζ της .ε… σε …η σελίδα. καθώς και στο οικονοµικό πρόβλημα που αντιμετωπιζουν οι ΟΤΑ Επί του θέµατος τοποθετήθηκαν απο τις πτέρυγες: 0 II Xp. Ντολας ο οποίος αφου αναφέρθηκε αναλυτ.κο στα ποσ- 8α)λορενο επιχειρήματα. τόνισε ότι αυτό δεν "πείθουν-… ότι η ΚΕΔΚΕ στα…" και κινήθηκε κυρίως από αντιπολιτευτική διαθεση και οτι τα στοιχεία που παρατίθενται είναι υποθετικό και δεν δικαιολογούν την κινητοποίηση. Δήλωσε δε ότι. τόσο o ίδια-ς όσο και η παρόταξη του δεν προ- κειται να συναινεσουν στο κλείσιµο και ότι θα επρεπε όλοι να δια- κρίνονται σπό ένα αίσθηµα αναμο- νής τουλαχιστον ενός εξαµήνου απέναντι στους χειρισµούς της νέας κυ8ερνησης. H II. Πόπη Βακαλη τόνισε ότι των κατακτήσεων και ότι παρατη- ρείται µία οπισθοδρόμηση και δη- λωσε ότι η παράταξη της υπερψη- φίζει το ψήφισµα της ΚΕΔΚΕ 0 II. Χο Χα.λκιας τόνισε ότι η κατασταση'που σήµερα Βρίσκονται οι ΟΤΑ είναι οι… ευθύνης όσων κυθερνήσεων κυ8ερνησαν αυτόν τον τόπο και ότι πολύ σωστά κλεί- νουν σήµερα οι δήµοι προκειµένου να γίνουν οι εκλογές και να εφαρ- µοσθεί 0 νόµος. Υπήρξαν δψτερολαγ'.ες µεταξυ των οποίων o κ Γ. Σωτηριου τόνι σε ότι τα κίνητρα της κινητοποίη- σης είναι καθαρό πολιτικό σε μια εποχή που η καθιέρωση προσπα… παρατηρείταιµπαραζκαταργήσεων: ΠΆ κ. «να ως λ%ΐΕΜ "έτι-ισα…" Κλείνει σήμερα o Δήµος της Λάρισας? 3 . Με ΚΑΤΑ ΠΛΕΙΟΨΗΦ|Α ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ . ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΤΥΡΝΛΒΟΥ θεί να ανασυγκροτήσει τον τόπο- curd από το οικονοµικό χάος στο οποίο τον οδήγησαν α κυ8ερνή σεις του ΠΑΣΟΚ -- i Εξάλλου στην χθεσινή συνεδρία I ση συζητήθηκαν και το οικονοµικό του δήµου της Λάρισας θεµα αλ ληλένδετο με το προηγούµενο και ιδιαίτερα καυτό καθώς και η προοπτική συναφής δανείου Τελος εκ της ηµερήσιας σατα- ξης εντάχθηκαν και εγκρίθηκαν συ…… τα ακόλουθα θεµατα ΄ Αίτηση του Συνεταιρισµού CONSUM o Καταναλωτής. — Arman του Συνδέσμου Φιλο- 'λογων για την ενίσχυση με το Πο- σο 300 χιλ δραχµων ono το δη- µο. συνέδριο για το αγροτικό τη τηµο που Θα γίνει το Σεπτεµ8ρ.ο με αφορμή την συµπλήρωση 70 …αν… από το κοινο και την παραχώρηση του Χατζτγιαννειου για τ.ς εργασιες του συνεδρίου Δημου-ζουµε ότι o δήµος Λαοί. σας Θα είναι κλειστός για το κοι- νό αλλα οι υπαλληλ0ι Θα δουλε- ιες)… κανονικό . Έψιλον µε κατά πλειοψηφισ απόφαση κλεινει σήμερα και o 5-1- ως Ηρώδου µειοψηφ00σπς της δεξιός περσινός η οποία υποστη- ριξε ότι δεν είναι δυνατόν να στη- ριχθε'. μια κινητοποίηση σε -δ.α- "Μυωνία πρόωρος…- IIoI ότι στον αποσχίσΘηκε η Ελασσόνα o TI'Ipvoeoq πανηγύρισε γι αυτό ΜΑΡΙΝΑ ΑΠΟΠΟΛΟΠΟΥΛΟΥ * Εκτίθενται εργα αξιό- λογων ιωγραφων Μεγαλος αριθµός αξιόλογων ζωγράφων θα αντιπροσωπεύε- ται µε σηµαντικό έργο τους στην δευτερη ενότητα νεοελλη- νικής ζωγραφικής σε Λαρισοί ους συλλεκτες, που εκτίθενται στην ισόγεια αίθουσα του An μαρχείου. H εκθεση αυτή θα διαρκέσει εως 20/6 και θα είναι ανοικτή για το κοινό τις ώρες Η - ενηµερωθεί. Παντως. σηµείωσε. ό,τι έχει αποφασισθεί ως σήμερα για τη λειτουργία του ως το Φθινόπωρο. θα υλοποιηθεί με επιταχυνση µάλι- στα των ρυθµών. Ι.3Ο και 6.30 9.30 κάθε ,… ειδικότερα εκτίθενται έργα των". Αίθατζόγλου. Γεωργα M . Γ ουναρίδη A, Γ κόντεσταλ, Διο- νότου Γ.. Καραθουζη Σ., Ku- πραίου θ.. ΚαταΜιώτη M. (mini—In &»? χ

Μίκα. και"… (τ Με &… "να… δελτιο Ελ *5-Άα "Αντιδράσεις προκαλεί n Δ.Ε. του Πανεπιστπµίου ρολοι. so το δηµοτικό ωθουλια Βόλου ασχολήθηκε χθες το Βράδυ µε την αιφνίδιο αντικατάσταση της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας και εξέδωσε διαµαρτυρία η οποία µεταξύ …… αναφερει: Από τον τοπικό wno πληροφορηθηκαµε τη νεα "θεση της διοι- κούσας επιτροπής του Πανεπιστηµίου θεσασλίας. Εκανα που "τους εξαρχής κανει εντύπωση είναι η πλήρης αντικατάσταση της προηγου- µενης Δ.Ε. που αποτελείτο από πολύ ικανό άτοµο που παρουσίασαν σοθαρό εργο µε µόνη εξαίρεση τον δήµαρχο της Λάρισας. ενώ λοιπον παραµένει ο δήµαρχος Λάρισας στην Δ. E. σαν εκπρο Μπος της πό"… ε΄χει εξαιρεθεί o δήµαρχος θόλου Θεωρούµε ότι η πράξη αυτή είναι σοβαρό πάτηµα από µερους του υπουργού Παιδείας γιατί τον καποιος δήµαρχος.επρεπε να εκ- προσωπείται στην Δ.Ε.. αυτός θα επρεπε να ήταν ο δήµαρχος Βολου. όπου ειναι η εδρα του Πανεπιστηµίου. Ξ… . 3 Λαρισαίος Με ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ καθηγητής Πέτρος Γέµτος πρόεδρος Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας . ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ.ΤΟΥ ΣΤΗΝ "Ε" Ο Λορισα.'ος καθηγητής οι- κονοµικών της Νοµικής Σχο- λής του Παν. Αθηνών κ. n:- τρος Γεµτος ορίσθηκε νέος πρόεδρος της Δ.Ε. του Πανε- πιστηµίου Θεσσαλίας µε από φαση του υπ. Βασίλη Κοντογιοννοπουλου. Στη νεα Δ € ο…περ.λοµΘονετοι εκ νέου και ο δήµαρχος κ. Αρ Αο…ρουλης. Η πλήρης amt-Icon της Δ.Ε. €… ως εξής; mm μελη "πως Πετρος καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών. πρόεδρος της Δ Ε.. Ψωι΄νός Δομή τρως, καθηγητης Αριστοτελείου Πανεπιστημίου ΘεσσαλονΞ κης, ο… προεδρος της Δ Ε {cg Μητροπο- λίτης Δηµητριάδος & Χριστοδου- λος, Λαμπρούλης Αριστείδης δή… µαρκα Λάρισας Aswan: ΚωνΝος καθηγ τής. αντιπουτανηςΑριστστε- λειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονί- κης. Παπαδηµη?ρίου Κων.'νος κα- θηγητης Αριστοτελείου Πανεπιστη- µίου Θεσσαλονίκης, Σπυριδόκης Ιωαννης καθηγητής Πανεπιστηµίου Αθηνών Διάκος Αρης καθηγητής ΠανεπιστηµίουΙωαΜνων Γιαννακό- πουλος Αθανασία αναπληρωτής καθηγητής Αριστοτελείου Πανεπι- στημίου Θεσσαλονίκης Τελος ως αναπληρωμοτ .κό µελη ορίζονται ο κ Ζε'ρ8ας Ιωαννης επίκουρος καθηγητής" του Πανεπι στημίαυ Αθηνών και η κ. Χαµηλό- m — Πολυμέσα: Αικατερίνη. φιλο- λογος - λαογράφος ερευνήτρια της Ακαδηµίας Αθηνών Ο ΝΕΟΙ ΠΡΟΕΔΡΟΣ O κ n. Γεµτος, σπούδασε νομικά στη Νορ-κή Σχολή του "αν Αθηνων, και εν συνεχεία εκ- πονηστ. διδακτορική ασταθή στο Παιδείας κ. "διορίσθηκε ως γεν. Τιθιγκ.εν της Δ. Γωµανίας cc Θέ- µατα νοµικης και οικονοµίας. ενώ ανακηρι΄.χΘηκε καθηγητής της Νο- μικής Αθηνών το 1978. Επι κυθερνήσεως Τζαννετάκη γραµµατέας του υπ. Παιδείας O κ. Γεµτος είναι παντρεμένος και έχει δυο κόρες; μία φοιτήτρια της αρχαιολογίας και µία µαθήτρια Λυκείου Σε δήλωσή του χθες προς την -Ε- σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε μαζί του στην Αθήνα τον.σε: -Αισθανοµαι ιδιαίτερη τιµή και χορό που ο.…αλαµθόνω την Προε… δρία του Πανεπιστηµίου Θεσσα- Νας. "Εχω πλήρη επίγνωση των δυ- σκυλιών αλλά και των δυνατοτή των που εχει το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Θεωρώ ότι το Πανεπιστήµιο συ…: το έχει ιδιαίτερη σημασία όχι µόνο για την περιοχή, αλλά και για τον ευρύτερο ελληνικό εκπαιδευτικό χώρο. . Πιστεύω ότι µπορεί να εξελιχθει σε πανεπιστήμιο - πρότυπο για όλα τα των… ανώτατα ίδρυµα. τα. ώστε με τη σειρά του να συµ- των. στην αναθαθµιση της ανώτα- της εκπαίδευσης της χωρος. . Θα προσπαθήσουµε. διατηρώ- ντας ο,τι καλο εγινε ως τώρα να επιταχύνουµε τις διαδικασίες για την υλοποίηση των προβλεποµένων σχολών. και την εύρυθµη λειτουρ- γία τους- . Ερωτηθείς ο κ. "Μος για την ιοτρ- κή Σχολή Λάρισας δηλ» σε στι θα είναι σε σε… να εισε- ρει τεκµηριωµΔνη αποψη µόλις 3 αίΧλΉ1Ά 1-1 τον Κατα πλειοψηφία, µειοψη- Μικτής της πτέρυγας της Μολις υιοθέτησε χθες το _ δηµαπκό συµβούλιο Αόρατος το οµόφωνο ψήφισµα της ΚΕΔΚΕ και αποφάσισε να ουµµετδσχει o δήµος της Λο- ρισος στο σηµερινό κλείσιµο των δήµων και κοινοτήτων σε ένδειξη διαµαρτυρίας κυριο για το σε… του ! Βαθµού Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Παράλληλα στο ψήφισµα της ΚΕ- ΔΚΕ αναφέρονται και οι… λόγοι που αναφέρονται σε ρεπορτάζ της νε… σε …η σελίδα. καθώς και στο οικονομικο προΒλημα που αντιµετωπίζουν οι ΟΤΑ Επί του θέµατος τοποθετήθηκαν απο τις πτέρυγες O κ Χρ. Ντολος ο οποίος αφου αναφέρθηκε ανώµαλα στα noo- Βα)λοµενο επιχειρήματα. τόνισε ότι αυτό δεν "πείθουν-… οτι η ΚΕΔΚΕ Βία…" και κινήθηκε κυρίως από αντιπολιτευτική διαθεση και οτι τα στοιχεία που παρατίθενται είναι υποθετω: και δεν δικαιολογούν την κινητοποίηση. Δήλωσε δε ότι. τόσο ο ίδιος όσο και η παρόταξη του δεν προ- κειται να συναινεσουν στο κλείσιµο και οτι θα επρεπε όλοι να διο- κρίνονται από ένα αίσθημα αναμο- νής τουλαχιστον ενός εξαµήνου απέναντι στους χειρισµούς της νέας κυβέρνησης. Η κ. Πόπη Βακαλη τόνισε ότι των κατακτήσεων και ότι παρατη- ρείται µία οπισθοδροµηση και οι… λωσε ότι η παράταξη της υπερψη- φίζει το ψήφισµα της ΚΕΔΚΕ 0 κ. Χρ Χαλκιάς τόνισε ότι η κατασταση'που σήµερα θρίσκονται οι ΟΤΑ είναι θέµα ευθύνης όσων "θεραπειών κυθερνησαν αυτόν τον τόπο και ότι πολύ σωστό κλεί- νουν σήµερα οι δήµοι προκειµένου να γίνουν οι εκλογες και να εφαρ- µοσθεί o νόµος. Υπήρξαν δοπερολογίες µεταξυ των οποίων o κ Γ Σωτηρίου τονι- σε ότι τα κίνητρα της κινητοποίη- σης είναι καθαρό πολιτικό σε μια εποχή που η κυβέρνηση προσπα- παρατηρείταιµπαραζκαταργήσεων- ?… ζ. Κα.-α 6388 λΆΉΞλξΜ Χαµσενίς… Κλείνει σήµερα ο Δήµος της Λάρισας :2)- . Με ΚΑΤΑ ΠΛΕ|ΟΨΗΦ|Α ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Ο ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΤΥΡΝΑΒΟΥ θα να ανασυγκροτήοει τον τόπο αυτό από το οικονοµικό χάος cno οποίο τον οδήγησαν οι κυθερνη- σεις του ΠΑΣΟΚ Εξάλλου στην χθεσινή συνεδρία- ση συζητήθηκαν και το οικονοµικό' του δήµου της Λάρισας Θεµα αλ ληλενδετο με το προηγούµενο και ιδιαίτερα καυτό καθώς και η προοπτική συναφής δανειου Τελος εκ της ηµερήσιας στα… ξης εντάχθηκαν και εγκρίθηκαν ομόφωνο τα ακόλουθα θεµατα ΄ Αίτηση του Συνεταιρισµοί; CONSUM ο Καταναλωτής ο-- || ι I — Armor. του Συνδέσμου Φιλο- 'λογων για την ενίσχυση µε To πο- σο 300 χιλ δραχμών απο το δη µα. συνέδριο για το αγροτικό τη τημο σου Θα γίνει το Σεπτεµθρ.ο με αφορμή την" συµπλήρωση 70 κιόνων απο το καλές» και την παραχώρηση του ΧατζΡγιαννειΟυ για τ.ς εργασίες του συνεδρίου Δευκ…ρινέζουμε 61: ο δήμος Λαοί. σας Θα είναι κλειστός για το κοι- να αλλά οι υπαλληλοι Θα δουλε- ψουν κανονικα . που… µε κατά πλειοψηφ…ο απόφαση κλεινει σήμερα και 0 5'1- µυς ΤυρνοΘου μειοψηφ0ι΄ισης της δεξιάς πτερυγας η οποία υποστη- ριξε οτι δεν είναι δυνατον να στη- ριχθεί µια κινητοποίηση σε -δ.α- ΦΟι40µ€ν(ς προθεσεις… και οτι στον αποσχισθηκε η Ελασοονα o τυρναθος πανηγύρισε γι αυτο ΜΑΡιΝΑ ΑΠΟΠΟΛΟΠΟΥΛΟΥ Εκτίθενται εργα αξιό- λογων ιωγραφων Μεγάλος αριθµός αξιόλογων ζωγράφων θα αντιπροσωπεύε- ται µε σηµαντικό έργο τους στην δευτερη ενότητα νεοελλη νικής ζωγραφικής σε Λοριοαί σας συλλέκτες, που εκτίθενται στην ισόγεια αίθουσα του Λη μαρχείου Η έκθεση αυτή θα διαρκέσει εως 20/6 και θα ειναι ανοικτή για το κοινό τις ώρες II ενηµερωθεί. Παντως, σηµείωσε. ό,τι έχει αποφασιαθεί ως σήµερα για τη λειτουργία του ως το Φθινόπωρο. θα υλοποιηθεί με επιταχυνση µου στα των ρυθµών. Ι.!!!) και 6.30 9.30 κάθε μέρα Ειδικότερα εκτίθενται έργα των". Αίθατζδγλου. Γεωργα M . Γ ουναρίδη Δ. Γκοντεσταλ, Διο- νδτου Γ.. ΚαροΒουζη Σ.. Κυ- πραι'ου θ.. Καταφυγιώτη Μ. Μ'ς…α Μό- 2 χ

"...." . .… ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ …"µ………µ .….ψ…Ρ- χ ΑίΤΗΜΑ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΤΗΣ ΠΕΙ ιυλΗΣ NA ιΔι=γΘΕι 210 BEAEZTINO το 05… Δικό πΛΝΕπιετΗΜιο ΕΓΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 'Από τόν δήµαρχο Βελτιστι΄-' vov κ. Καραμπφόποωο αττι- στάλη στόν ύπουργό Παιδιίας 16 παρακάιω έγγραφο: «Τό Θέµα τής Ιδρύσως Πανι- πιοτη*µϊοιι c116 0L666Am6 χώρο. από")… 366; καί ιωνικά χρόνια καΟαλι«ό αίτηµα τών κατοίκων τής πιριοςής αύτής. Θα αποτι- λιί ή ίδρυση τοι) Πανεπιστηµίου τόν πνιυιατικό φάρο, αναγκαίο να φωτίζιι τό λαό μας 6'16 «πώς να …οόλλογάται Με Με… καί σωστά» …. να ανταποκρί- - ψ ' νεται στίς σηµερινές και µυθ…- τικές ζωτικός ανάγκες τού Ο… (πλωτού χωρου. . Και έπαΝερχόµ…ι στό ά…- ποχώρητο αΤτηµά μας, τό Πανι- πιοτήµιο νά ylvu a16v άγιο ταδ- το χώρο, στήν Ιδιαίτερ1 Πατρί- δα του ΡΗΓΑ. Θα ειναι τιµή γιά τό Βαρδο, τιµή γω, τό Τδις τό Κράτος. - '0 Δηµος Βιλοστίνου προσφέ- ρει όλες τίς απαραίτη ες ατά- σεις για τίς κτιριακές ναί &»… Inna-1716mm δωρεάν Προχω- |… ριισπ λοιπόν στήν ίξ…ι΄α της 15ρνσιως τού ΘωσώκοΟ Πανεπιστηµίου, όλοκληωµίνου καί όχι µόνο παιδαγω Μ, καί να ιίσθι βέβαιοι ότι Με" στό παραγκω ωµά… τούτο χό- po Ενα αννπολ5γιστόυ σηµασίες καί αξίας πνιιιµατικό ίδρυμα µέ τεράστιες ιαµατικές tumm- σεις στήν ανάπτυξη 100 9000;:- λικού χώρου καί στό ποιοτικό καί ποσοτικό όνέ6ασµα τής στάθµης- ζωή.". τού Μ…… λαού). ' ' ' & .

ΠΕΜΠΤΗ 28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1999 ,τ- …υ …""; .. . Α…..- Γ.΄,.Ζ…-.΄…-,' … …',- , ί …' ...η. . .- νιϊζ!χ'ιΩ ".... ΕΦ… Στη συνεδρίαση του Κεντρικού Συµ- "βρω… Νεαπέρων Μνηµείων ζητεί να παραστεί και ο Δήµος Βόλου για να εκθέσει τις… απόψεις του… σχετικά µε το Χαρακτηρισµό του …- … ματος' της Καινοβιομηχαν(ας Μα- wdyyou ως διαπ1ρητε΄ου μνηµείου. …ς-ι…ην- κ'… -. ΄>' "* PEI'JOPTAZ: ΝπΝΑ τιΑππΑ*' " …α…8.πΜ… κατά. Ηµ.-.:. ."... ……ιδικότερα. το &… της Δημα-… … …ής΄Αρχής της πόλης υποβάλ- λεται με επιστολή που απέστει- λε χθες o Δήµαρχος K. Μιχ. Κουντού- ρης στην προϊσταμένη της Διεύθυν- σης Πολιτιστικής Ανάπτυξης και της Διεύθυνσης Λαϊκού Πολιτισµού K. Τέ- τηχατω…ολάου. ..... ' Οπωςείχε καταγραφεί και σε χθεσι-΄ ΄ "δρα ΣτσΣυµβουλιο ,… ,, ο Δηµος Βό +"ου για το κτηριο «Ματσαγγου» | Ανταποκρινομενος στη… -"- -%Ξ΄1 Από; Μι ) ΄ ...;… τ', τις… W U . «AvIIo Υπο? ργείο=δεν"λάβει υπόψη Iou τις από '! ΄?ΐψ& τα… ιδια 3% &… ι…>ψ#©΄ΈΉ … ' '"άΜΐ :Μι?'?ζ "΄… …? αν… "μέσα… &" ;ιξιι…ιιπροβ είσ΄ µόνο ape είς.- εν … ως, αυτές…Θαιδεσμ:τυουν αρνητικ ντεξέλιξη τξΞξόζουζ ...… … ….έ….… - " ' Άµα… νό ρεπορτάζ του «Ντ.» το ζήτηµα του χαρακτηρισμού του κτιρίου… Ματσάγ- … γου, ως διατηρητέου, µε απόφαση… του Τµήματος Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού. παρα- πέμφθηκε για να εξεταστεί από το Κεντρικό Συµβούλιο Νεωτέρων Μνη- μείων. Η συγκεκριµένη απόφαση και- νοποιήθηκε προχθές στο Δήµο ΄…Βό- λου. με έγγραφο του Υπουργείου και οδηγεί στη σταδιακή απεμτιλοκή των διαδικασιών που προκάλεσε η πρότα- ση του προϊσταµένου της……Ε' Εφορίας . "Με"; !"?" '΄ι΄΄-/…" -ν., ξ"? ??…" Νεωτέρων Μνηµείων K. .ίαλιούρα. Ε- 'πι΄σης, με το έγγραφο γίνει… γνωστό στα Δήµο΄και στο Πανεπιο ..…;µιο Θεσ- ,. σαλίας ότι μέχρι την έκδοση της τελι- κής απόφασης… του Υπουρ.είου για το θέμα δεν επιτρέπεται η εκτέλεση . οικοδοµικών… εργασιών τα; στο κτί- …' ριο. όσο και στον περιβάλλοντα χώ- ρα. Ο K. Κουντούρης στην επ στολή του αναφέρεται ακόµη και στους σχεδια- . ομως της Δημοτικής Αρχής. του Πα- νεπιστημίου Θεσσαλίας και της Γενι- . . ' '|΄ ι Η΄ ., ι µτκηΜ ν…"ψ κής… Γραμµατείας Περιβάλλοντος του ΠΕΧΩΔΕ που προωθούν Io σχέδιο…α… νάπλασης της περιοχής όπου βρί- σκονται"και' οι πρώην…αποθήκες Μα- τσάγγου, ιδιοκτησίας του Πανεπιστη- - μίου Θεσσαλίας, καθώς το.'σηµείο εις.του Δήμου . ΜΒ- αυτό της…πόλης είναι σηµαντικά υπο-… ΄. ΄΄ - βαθμισμένο΄ και έχει σοβαρές αρνητι- κές επιπτώσεις στον κεντρικό… τομέα …' του Βόλου. Τέλος, ο Δήµαρχος επισηµαίνει …,ότι στην… περίπτωση που το Υπουργείο Πολιτισµού δεν λάβει υπόψη του τις απόψεις του Δήµου και προβεί σε μο- .νομερείς ενέργειες. αυτές θα δε- σμεύουν αρνητικά την εξέλιξη της πόληςτου Βόλου. '